Αν κατά το παρελθόν οι νέοι εγκατέλειπαν την ύπαιθρο εξαιτίας της ανέχειας, στα χρόνια που ακολούθησαν, η βασική αιτία φυγής ήταν ο συνδυασμός οικονομικών λόγων και της ανάγκης για βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.
Κυρίαρχο λόγο για την παραμονή στην ύπαιθρο παίζει η ύπαρξη δικτύου μεταφορών, επικοινωνίας και εξωγεωργικών υποδομών. Η έμφαση που δόθηκε από τις αναπτυξιακές πολιτικές πολλών ευρωπαϊκών χωρών, σχεδιάστηκε ακριβώς για να καλύψει αυτές τις ανάγκες. Η εύκολη προσβασιμότητα και προσπελασιμότητα και η ύπαρξη υποδομών παιδείας και υγείας, περιόρισαν την εσωτερική μετανάστευση στα μεγάλα αστικά κέντρα. Οι πολιτικές αυτές επίδρασαν και στην ελληνική ύπαιθρο. Ο αριθμός νέων που διαμένει στις αγροτικές και ημιαστικές περιοχές της Ελλάδας είναι συγκριτικά υψηλότερος από ό,τι σε άλλες χώρες με παρόμοια ηλικιακή σύνθεση.
Ιδιαίτερα κρίσιμος παράγοντας είναι επίσης ο βαθμός αποδοχής του αγροτικού επαγγέλματος και της υπαίθρου από την κοινωνία ευρύτερα. Χαρακτηριστικό είναι ότι τελευταία, ο ιδιότυπος κοινωνικός ρατσισμός στην Ελλάδα υποχωρεί και ένας μεγάλος αριθμός νέων θα επιθυμούσε να μετακομίσει και να εργαστεί στην ύπαιθρο.
Τέλος, μία τρίτη παράμετρος που καθορίζει την απόφαση των νέων, σχετίζεται με την αγορά εργασίας. Η βιώσιμη αγροτική ενασχόληση, η δυνατότητα απασχόλησης σε άλλες εξωγεωργικές δραστηριότητες, η εξεύρεση εργασίας σε τομείς εξειδίκευσης και γνώσης που κατέχουν σήμερα πολλοί νέοι της υπαίθρου, παίζουν καταλυτικό ρόλο στην τελική τους επιλογή. Ενδεικτική είναι η ιεράρχηση των παραγόντων που καθορίζουν την απόφαση αποχώρησης από την ύπαιθρο, σε πρόσφατη επιστημονική έρευνα στην Αγγλία. Οι βασικές αιτίες είναι η ευκολία πρόσβασης και ύπαρξης μέσων μεταφοράς, η ύπαρξη και παροχή κοινωνικών υπηρεσιών, το είδος εργασίας και το χαμηλό επίπεδο αμοιβής.
Χριστίνα Καραβοκύρη
