Εργασιακό και capital controls τροχοπέδη για τη φράουλα

Η "ΥΧ" επισκέφθηκε τη Μανωλάδα

Για πρώιμη χρονιά, με χαμηλότερες τιμές σε σχέση με την προηγούμενη σεζόν (2014-2015), κάνουν λόγο οι φραουλοπαραγωγοί της Ηλείας. Η «ΥΧ» επισκέφθηκε τη Μανωλάδα στο πλαίσιο του ρεπορτάζ της για τη φετινή πορεία του προϊόντος, καταγράφοντας τα προβλήματα, αλλά και τις προοπτικές της καλλιέργειας.

Σύμφωνα με τους αγρότες, τα σημαντικότερα προβλήματα που… φρενάρουν την ανάπτυξη της καλλιέργειας έχουν να κάνουν με παράγοντες όπως το εργασιακό (καθεστώς εργασίας των αλλοδαπών εργατών γης) και τα capital controls, που ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 2015. Στην Ηλεία, οι παραγωγοί φτάνουν τους 130, ενώ έχουν δημιουργηθεί και δύο Ομάδες Παραγωγών, η Υρμίνη και η Ίλιδα.

Επιπλέον, κατά την επίσκεψή μας, εκτός των παραγωγών και συσκευαστών, συναντηθήκαμε και με τα μέλη του πολιτιστικού συλλόγου Μανωλάδας «ελπιΖΩ», που κάθε καλοκαίρι πραγματοποιεί τη Γιορτή Φράουλας, θέλοντας να τιμήσει το ζωτικής σημασίας –όπως μας αναφέρουν– προϊόν για την περιοχή.

Στην Ελλάδα, το 99% της παραγωγής καλλιεργείται στη Μανωλάδα (και την περιοχή ακτίνας 20 χλμ. γύρω από αυτήν, που περιλαμβάνει τους δήμους Βάρδας και Λάππα στην Αχαΐα). Το υπόλοιπο 1% καλλιεργείται στη Ρόδο (50 στρ.), στην Κρήτη (100 στρ.), στο Αγρίνιο (100 στρ.) και στην Κατερίνη (100 στρ.).

Η ιστορία

Εργασιακό και capital controls  τροχοπέδη για τη φράουλαΟ Γιάννης Αρβανιτάκης έχει συνδέσει τη ζωή του με την καλλιέργεια και μαζί με τον αδελφό του καλλιεργούν στην περιοχή 500 στρ. από το 1974. Ταυτόχρονα, διατηρούν και ένα από τα μεγαλύτερα συσκευαστήρια, με την επωνυμία Strawberry Arvanitaki. Σύμφωνα με όσα μας εξηγεί, «μέχρι το 2004 η καλλιέργεια φράουλας δεν ξεπερνούσε τα 1.800 στρ. Η παραγωγή αυξήθηκε μετά την έναρξη των εξαγωγών στη Ρωσία το 2006, μετά από το τολμηρό εγχείρημα που επιχείρησα τότε. Η αρχή έγινε με 15 παλέτες που έστειλα δωρεάν, ώστε να δούμε την ανταπόκριση των καταναλωτών».

Kόστος καλλιέργειας

«Capital controls και φράουλα δεν μπορούν να συνυπάρξουν, αφού πρόκειται για μια καλλιέργεια που χρειάζεται μετρητά», τονίζει ο Γ. Αρβανιτάκης. Όπως ο ίδιος προσθέτει: «Το κοστολόγιό της ξεπερνάει τα 4.000 ευρώ/στρ., εκ των οποίων τα 2.000 ευρώ είναι τα εργατικά (σε περιπτώσεις νέας εγκατάστασης, το κόστος κυμαίνεται στα 6.000 ευρώ/στρ.). Ειδικότερα, απαιτούνται περίπου 85-90 μεροκάματα εργατών τον χρόνο (φύτεμα, συγκομιδή, καλλιεργητικές φροντίδες).

Επειδή, η καλλιέργεια απαιτεί πολλά εργατικά, αν δεν βρεθεί ένα μοντέλο που θα επιλύσει το εργασιακό (προκειμένου οι αλλοδαποί εργάτες να ασφαλίζονται), δεν μπορούμε να προχωρήσουμε. Μάλιστα, με τα βιβλία εσόδων – εξόδων που τηρούμε πλέον τα μεροκάματα δεν δικαιολογούνται ως έξοδα, με αποτέλεσμα να λογίζονται σε εμάς ως κέρδη. Το εργόσημο που προωθεί η κυβέρνηση είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά περιμένουμε να το δούμε στην πράξη».

Η καλλιεργητική σεζόν για τη φράουλα ξεκινάει από τον Αύγουστο με την προετοιμασία των χωραφιών. Η φύτευση, όπως μας εξηγούν, ξεκινάει τον Οκτώβριο. Τότε καλλιεργείται και η ποικιλία Fortuna, η οποία είναι πρώιμη και συγκομίζεται τον Νοέμβριο. Στην περιοχή καλλιεργούνται περίπου 1.000 στρ. Κάθε χρόνο δοκιμάζουμε κάποιες ποικιλίες, εκ των οποίων άλλες προχωράνε και άλλες όχι», όπως μας επισημαίνουν οι παραγωγοί. Επίσης, σύμφωνα με τον Γ. Αρβανιτάκη, «στην ευρύτερη περιοχή της Μανωλάδας, τα στρέμματα κυμαίνονται στα 10.000 περίπου. Η συνολική συγκομιδή αγγίζει συνήθως 50.000 τόνους (4-6 τόνους το στρ.), ενώ το 93%-95% της παραγωγής μας εξάγεται».

Αυτή την περίοδο, ανάλογα με την ποικιλία, η τιμή παραγωγού κυμαίνεται μεταξύ 1-1,40 ευρώ/κιλό

Υστερούμε σε τυποποίηση και μεταποίηση

Εργασιακό και capital controls  τροχοπέδη για τη φράουλαΣε ερώτησή μας σχετικά με το ρωσικό εμπάργκο, που αποτέλεσε πλήγμα για την εξαγωγή πολλών ελληνικών αγροτικών προϊόντων, μεταξύ των οποίων και της φράουλας, ο Γ. Αρβανιτάκης μας απαντά ότι αυτές έχουν αντικατασταθεί με εξαγωγές στη Λευκορωσία (75% – 80% της παραγωγής περίπου).

Ωστόσο, φέτος αναμένεται να μειωθούν λόγω της υποτίμησης του ρουβλίου. «Επιπλέον, εξαγωγές πραγματοποιούνται στην Ουγγαρία, τη Γερμανία, τη Βουλγαρία, την Ιταλία, την Τσεχία, τη Σερβία, την Κροατία και το Ντουμπάι. Βασική ανταγωνίστρια χώρα της Ελλάδας στην παραγωγή φράουλας είναι η Ισπανία, όπου καλλιεργούνται 60.000 στρ. Το ελληνικό προϊόν, όμως, υπερτερεί. Εκεί που δεν έχουμε κάνει μεγάλα βήματα, όπως οι Ισπανοί, είναι η τυποποίηση και μεταποίηση της φράουλας», σημειώνει.

Τιμές

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», τον Νοέμβριο η τιμή για τη φράουλα της ποικιλίας Fortuna κυμάνθηκε στα 2,50 ευρώ/κιλό (την προηγούμενη χρονιά αντίστοιχα η τιμή κυμάνθηκε στα 3,50-4 ευρώ/κιλό). «Όσον αφορά την ποικιλία Camarosa (που αποτελεί το 85% της καλλιέργειας) ξεκινήσαμε τη συγκομιδή της μετά τα Χριστούγεννα και ολοκληρώνουμε στις 10 Ιουνίου. Και σε αυτήν η τιμή είναι μειωμένη φέτος λόγω της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας τόσο στην Ελλάδα όσο και στα Βαλκάνια. Πέρυσι πήγαμε καλά. Κατά μέσο όρο, η τιμή κυμάνθηκε στο 1,40 ευρώ/κιλό, ενώ φέτος εκτιμώ ότι θα κυμανθεί στο 1 ευρώ το κιλό. Αυτή την περίοδο, ανάλογα με την ποικιλία, η τιμή παραγωγού κυμαίνεται μεταξύ 1-1,40 ευρώ/κιλό».

Γιορτή για την ζωτικής σημασίας φράουλα

Γιορτή φράουλας Μανωλάδα«Η φράουλα για την περιοχή μας είναι ζωτικής σημασίας, οπότε θέλουμε να τονίζουμε τη σημασία της καλλιέργειας, γι’ αυτό πραγματοποιούμε και στηρίζουμε αυτήν τη γιορτή». Αυτό μας δήλωσαν κατά την επίσκεψή μας στη Μανωλάδα η Ζωή Δημητροπούλου – Σοφιανοπούλου, πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου «ελπιΖΩ», και το μέλος του συλλόγου Δήμητρα Τακτικού – Κυριαζή.

Σύμφωνα με τις δύο γυναίκες, «ο σύλλογος ξεκίνησε πριν από τέσσερα χρόνια. Φέτος, θα κάνουμε την 5η Γιορτή Φράουλας, η οποία πραγματοποιείται με τη βοήθεια των παραγωγών και των οργανώσεων παραγωγών, αλλά και άλλων φορέων. Οι γυναίκες του χωριού παρασκευάζουμε γλυκά από φράουλα, τα οποία μοιράζουμε στους συμμετέχοντες στη γιορτή. Η ανταπόκριση είναι μεγάλη. Πέρυσι τη γιορτή επισκέφθηκαν 2.500 άτομα. Συνήθως πραγματοποιείται το τελευταίο Σάββατο του Ιουνίου και περιλαμβάνει διάφορα πολιτιστικά δρώμενα και ενημερωτικές ομιλίες για την καλλιέργεια».

Χρήστος Διαμαντόπουλος