Ανοιχτήρια του 18ου αιώνα κρυμμένα σε μπαστούνια λόρδου, ανοιχτήρια από την εποχή της ποτοαπαγόρευσης. Κάποια με σκαλισμένο ελεφαντόδοντο για τις επιφανείς κυρίες και άλλα με μορφή φτερωτού σατύρου. Ανοιχτήρια που φτιάχτηκαν από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες του κόσμου, όπως ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, και σμιλεύτηκαν από τα ευγενέστερα μέταλλα της γης. Μικρά και μεγάλα αριστουργήματα. Σπάνια εκθέματα, που μπορείτε να θαυμάσετε στην πρωτότυπη συλλογή ανοιχτηριών κρασιού, που διαθέτει το «Μουσείο Οίνου Γεροβασιλείου».
Λίγα χιλιόμετρα έξω από τη Θεσσαλονίκη, στις πλαγιές της Επανομής, ένας συλλέκτης οινικού πολιτισμού κατάφερε να κάνει το όραμά του πραγματικότητα. Να δημιουργήσει, δηλαδή, ένα μουσείο σπάνιων οινολογικών εκθεμάτων στην καρδιά του οινοποιείου του κτήματος, σε αμπελώνα 560 στρεμμάτων. Ο λόγος για τον διακεκριμένο αμπελουργό-οινοποιό και συλλέκτη Βαγγέλη Γεροβασιλείου. Όπως ομολογεί ο ίδιος, «το μικρόβιο του συλλέκτη το κόλλησα στη Γαλλία. Επισκέφτηκα πολλά οινοποιεία, όπου εκτίθεντο αντικείμενα οινοποίησης και αρχαία ελληνικά κεραμικά εμπνευσμένα από το κρασί, και ζήλεψα. Το πάθος των ανοιχτηριών το κόλλησα όταν είδα σ’ ένα chateau της Γαλλίας μία πολύ μικρή συλλογή ανοιχτηριών και θαύμασα τη δεξιοτεχνία και την ομορφιά της». Η περίφημη συλλογή άρχισε το 1976, με όραμα την ανάδειξη της αμπελοοινικής κληρονομιάς. Να σημειώσουμε ότι το Μουσείο Οίνου δημιουργήθηκε υπό την επίβλεψη καθηγητών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Σπάνιες συλλογές
Η σπουδαία αμπελοοινική μας κληρονομιά και η πορεία της μέσα στον χρόνο αναδεικνύεται μέσα από το Μουσείο Οίνου Γεροβασιλείου. Και αυτό γιατί, ο κεντρικός άξονας της έκθεσης βασίζεται στο καλό κρασί, στον τρόπο παραγωγής του και στη σημασία του για τον άνθρωπο. Έτσι, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να δει από κοντά δύο μεγάλες συλλογές σπάνιων εκθεμάτων, που διαχωρίστηκαν με βάση τον ρόλο τους και τη χρησιμότητά τους: τη συλλογή ανοιχτηριών, μπουκαλιών, αγγείων και αντικειμένων αρχαίου ελληνικού συμποσίου και τη συλλογή εργαλείων αμπελουργίας, οινοποίησης, βαρελοποιίας και εμφιάλωσης.
Ιστορίες
Στο μουσείο οίνου, στην ενότητα «Ιστορίες με ανοιχτήρια», ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να απολαύσει τη συλλογή ανοιχτηριών με τρεις τρόπους. Αρχικά, το μεγαλύτερο μέρος της συλλογής εκτίθεται με βάση τη διεθνώς αποδεκτή κατάταξη ανοιχτηριών σε μη μηχανικά και μηχανικά. Κείμενα και φωτογραφίες εξηγούν τη λειτουργία τους και την κοινωνική τους χρήση. Στη συνέχεια, ακολουθεί η παρουσίαση μιας υποκειμενικής επιλογής. Τέλος, διάσπαρτες στον χώρο βρίσκονται επτά κυκλικές προθήκες. Εδώ τα ανοιχτήρια ομαδοποιούνται ως προς τη χρήση τους από άντρες και γυναίκες, τη σχέση τους με τις καταναλωτικές συνήθειες, τη βιομηχανία του ελεύθερου χρόνου, τις διάφορες μόδες και τα καλλιτεχνικά ρεύματα του 19ου και του 20ού αιώνα.
Οινοτουρισμός
Ο ενιαίος αμπελώνας του κτήματος Γεροβασιλείου, σε συνδυασμό με το οινοποιείο και το Μουσείο Κρασιού, προσφέρουν μια θαυμάσια ευκαιρία για ημερήσια απόδραση από την πόλη. Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο οινοτουριστικό προϊόν, που δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να μάθει και να ταξιδέψει στον χρόνο, αλλά και να γευτεί τα προϊόντα της ελληνικής αμπελοκαλλιέργειας. Στα επόμενα σχέδια του κ. Γεροβασιλείου και της ομάδας του είναι να μεταφερθεί ένα μέρος του μουσείου εκτός των τειχών. Στο πλαίσιο του μελλοντικού σχεδίου εντάσσεται η διαμόρφωση περιπάτου με θεματικές στάσεις εντός του αμπελώνα.
Δράσεις
«Το κτήμα μας επενδύει στον πολιτισμό και στην εκπαίδευση», μας λέει ο κ. Γεροβασιλείου, με τον οποίο είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε και, εκτός των άλλων, μας είπε: «Πρόκειται για ένα διαδραστικό μουσείο οίνου, που προβάλλει και αναδεικνύει την αμπελοοινική μας κληρονομιά. Και αυτό το καταφέρνουμε με διάφορους τρόπους. Με διαλέξεις και προβολές ταινιών, καλέσματα, εκπαίδευση γύρω από το κρασί και το αμπέλι, ξεναγήσεις και σεμινάρια, συνεστιάσεις και καλώντας επιφανείς ανθρώπους που μιλούν για την τέχνη, τη μουσική, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Όλες αυτές οι δράσεις συμβάλλουν από κοινού στη μετάδοση του αμπελοοινικού πολιτισμού. Το Μουσείο Οίνου δίνει μία άλλη εικόνα στο κτήμα μας, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή, καθώς συνεισφέρει στην πολιτιστική κληρονομιά, στον τοπικό τουρισμό και, φυσικά, στη φήμη των κρασιών μας. Συγκεκριμένα, πέρυσι είχαμε περίπου 10.000 επισκέπτες και σχεδόν κάθε μέρα από ένα σχολείο να παρακολουθεί τα εκπαιδευτικά μας προγράμματα, τα οποία έχουμε οργανώσει με ιδιαίτερη προσοχή και αγάπη προς τα παιδιά».
της Μυρσίνης Γρηγόρη
