Αγώνας αναγνώρισης για το πεπόνι Τυχερού Έβρου

Στόχος η εγγραφή στον εθνικό κατάλογο ως «χρυσή κεφαλή»

Αγώνας αναγνώρισης για το πεπόνι Τυχερού Έβρου

Μια οικολογική, παραδοσιακή ποικιλία με ρίζες στη Μικρά Ασία ευνοείται από τις πλημμύρες και αντέχει για πολύ καιρό μετά τη συγκομιδή. Ο λόγος για το εύγευστο πεπόνι Τυχερού «χρυσή κεφαλή», μια ιδιαίτερη ποικιλία που καλείται και «χειμωνιάτικη», καθώς μπορεί να σερβιριστεί μέχρι και στο τραπέζι της Πρωτοχρονιάς.

«Το πεπόνι το έφεραν οι κάτοικοι, όταν ήρθαν από την Τουρκία στο Τυχερό και τον Πέπλο. Πριν από χρόνια, έγινε μια προσπάθεια να εγγραφεί στον εθνικό κατάλογο ποικιλιών ως “χρυσή κεφαλή”, αλλά γράφτηκε ως θρακιώτικο πεπόνι χωρίς να γνωρίζουμε τους λόγους», αναφέρει ο διευθυντής στη Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής ΠΕ Έβρου, Πασχάλης Παπαδάκης, για το διάσημο πεπόνι, ο οποίος προΐσταται της προσπάθειας για την αποκατάσταση του ονόματος που το καθιστά ξεχωριστό. Η Διεύθυνση της ΠΕ Έβρου ετοιμάζει τον φάκελο υποστήριξης της ονομασίας που θα κατατεθεί στον ΕΛΓΟ-Δήμητρα Θεσσαλονίκης, όπου θα ελεγχθούν τα χαρακτηριστικά του.

Η καλλιέργεια παρουσίασε σημαντική κάμψη τη δεκαετία του ’80 λόγω προσβολής από τον μύκητα φουζάριο, αλλά επανήλθε δυναμικά τη δεκαετία του ’90, οπότε καλλιεργούνταν 6.000 στρέμματα στην περιοχή Τυχερού – Πέπλου. «Τα τελευταία χρόνια, έχουμε πρόβλημα με την ασθένεια φουζάριο που μας απελπίζει. Προσπαθούμε με διάφορες μεθόδους και πειράματα να την εξαφανίσουμε και να επαναφέρουμε την καλλιέργεια του πεπονιού στα παλαιότερα δεδομένα στρεμμάτων και παραγωγών. Τα τρία τελευταία χρόνια, αυξήθηκαν τα στρέμματα που καλλιεργούνται σε ποσοστό 65%. Είναι θετικό ότι η καλλιέργεια πηγαίνει πολύ καλά κι έχει καλή τιμή». Κάθε χρόνο αποστέλλονται δείγματα στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και τις περισσότερες φορές οι ασθένειες αντιμετωπίζονται με οικολογικά φάρμακα, φιλικά προς το περιβάλλον.

Τα εδαφοκλιματολογικά χαρακτηριστικά της περιοχής ευνοούν την καλλιέργεια της «χρυσής κεφαλής», λόγω της αυξημένης ποσότητας καλίου στο έδαφος. «Όταν πλημμυρίζει ο ποταμός Έβρος, τη χρονιά που έπεται της πλημμύρας έχουμε πολύ καλή παραγωγή πεπονιών. Γίνεται υδροαπολύμανση, η οποία είναι η πιο οικολογική μέθοδος απολύμανσης, χωρίς φάρμακα. Σκοτώνονται οι μύκητες που επηρεάζουν τα πεπόνια, γι’ αυτό κι έχουμε εντυπωσιακές αποδόσεις», περιγράφει ο κ. Δέδογλου.

Το πεπόνι «χρυσή κεφαλή» διακρίνεται για τις μαύρες γραμμές προς τη βάση και τον εξογκωμένο του μίσχο. Το βάρος του ξεκινάει από 1,5 κιλό και φτάνει τα 7 κιλά. Τα εμπορεύσιμα πεπόνια είναι βάρους 2-4 κιλών. Στη Θεσσαλονίκη, θέλουν πιο μεγάλα πεπόνια, ειδικά κάποια παραδοσιακά μανάβικα, αλλά στην Αθήνα προτιμούν τα μικρότερα.

Η προώθησή του γίνεται μέσω Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης, που δημιουργήθηκε από παραγωγούς και αριθμεί 40 μέλη. Τη φετινή χρονιά, η μεγαλύτερη ποσότητα διοχετεύεται στην αγορά της Αθήνας κι ένα μέρος στη Θεσσαλονίκη. Τα μέλη της καλλιεργούν περίπου 800 με 1.000 στρέμματα, καθώς η φετινή καλλιέργεια επλήγη από τη χαλαζόπτωση του Ιούνη και κάποιοι προχώρησαν σε επανασπορά. Η Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης εκτιμά ότι με σταθερά βήματα η καλλιέργεια μπορεί να φτάσει στο Τυχερό στα 5.000 στρέμματα.

Μαρία Αμπατζή