Σιτάρι: H καλή ποιότητα δεν αποτυπώθηκε σε κέρδος
Προβληματισμένοι και απογοητευμένοι από τις χαμηλές τιμές των σιτηρών εμφανίζονται οι παραγωγοί στον θεσσαλικό κάμπο, καθώς οι συμφωνίες κινήθηκαν στα 16,5-17,5 λεπτά/κιλό, ενώ, όπως συνέβη σε όλα τα δημητριακά, η ΕΑΣ Βόλου έδωσε άλλα 2 λεπτά προς ενίσχυση των παραγωγών μελών της. Πέρυσι, οι τιμές που προσφέρθηκαν άγγιξαν τα 28 λεπτά/κιλό. O Συνεταιρισμός Αγροτών Θεσσαλίας ΘΕΣγη, από την πλευρά του, εφαρμόζοντας τη συμβολαιακή γεωργία, όρισε κατωτάτη τιμή τα 20 λεπτά ανά κιλό. Όσον αφορά τα καλλιεργούμενα στρέμματα στον Νομό Λάρισας, το σκληρό σιτάρι σπάρθηκε σε 660.000 στρ. από τα οποία παρήχθησαν 220.000 τόνοι. Στα ίδια επίπεδα κινήθηκε η περσινή παραγωγή, ενώ το 2014 υπήρξε μια μικρή μείωση, καθώς είχαν σπαρθεί 618.000 στρ.
Οι παραγωγοί έλαβαν περίπου 100 ευρώ/στρ, στα ίδια επίπεδα δηλαδή με πέρυσι και ας υπήρχε φέτος καλή και ποιοτική παραγωγή, χωρίς ασθένειες και μύκητες, καθώς τα αυξημένα στρέμματα ανέβασαν το κόστος παραγωγής (μόνο η ΔΕΗ, λόγω ποτίσματος, κόστιζε 80-90 ευρώ/στρ).
Τέλος, σε ό,τι αφορά το μαλακό σιτάρι, στον κάμπο καλλιεργήθηκαν φέτος 85.000 στρ. (έναντι 107.000 στρ. το 2014) και παρήχθησαν 30.000 τόνοι.
Σε έκταση 321.916 στρεμμάτων καλλιεργήθηκε το σκληρό σιτάρι σε ΑΜ-Θ με πολλά στρέμματα στον Βόρειο Έβρο, με μέση στρεμματική απόδοση τα 190 κιλά, ενώ σε άλλες περιοχές της Θράκης έπιασε έως και διπλάσια. Οι τιμές διαμορφώθηκαν στα 17 με 18 λεπτά.
Το μαλακό σιτάρι καλλιεργήθηκε σε έκταση 220.238 στρεμμάτων στην ΑΜ-Θ και η φετινή χρονιά έδωσε καλή παραγωγή. Η διακύμανση της απόδοσης ήταν μεγάλη, από 400 έως και 700 κιλά/στρέμμα. Η τιμή διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στα 15 λεπτά και με δεδομένα τα έξοδα του παραγωγού ανάλογα με την περιοχή δεν προκύπτει κέρδος, καθώς σε κάποιες περιοχές τα έξοδα ήταν περισσότερα από τα έσοδα.
Κριθάρι: Ανάσα έδωσε η συμβολαιακή
Όπως σε όλα τα δημητριακά έτσι και στο κριθάρι η κατάσταση δεν είναι καλή στη Θεσσαλία. Η μέση στρεμματική απόδοση κυμαίνεται στα 400 κιλά και η μέση τιμή στα 15 λεπτά. Η κίνηση της ΕΑΣ Βόλου να δώσει έξτρα 2 λεπτά στους παραγωγούς αποτέλεσε μια ασπιρίνη στον κάμπο, αν και οι παραγωγοί κάνουν λόγο για χαμηλές τιμές, που μπορεί να είναι λίγο αυξημένες σε σχέση με πέρσι, αλλά παραμένουν σε μη ικανοποιητικά επίπεδα. Στα ενδιαφέροντα του 2016 η συμβολαιακή γεωργία, που ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Νίκαιας «Ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ» συμφώνησε με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία ΑΕ για την παραγωγή κριθαριού.
Το κριθάρι καλλιεργήθηκε σε έκταση 94.733 στρεμμάτων στην ΑΜ-Θ, με στρεμματική απόδοση κατά μέσο όρο τα 200 κιλά και σε ορισμένες περιοχές έως και διπλάσια. Στο κριθάρι σημαντικό ρόλο παίζει η συμβολαιακή γεωργία λόγω της Ζυθοποιίας Μακεδονίας – Θράκης και η τιμή είναι στα 21 λεπτά.
Καλαμπόκι: Τα στρέμματα δεν έδωσαν παραγωγή
Περίπου 600.000 στρέμματα καλαμποκιού καλλιεργήθηκαν φέτος στη Θεσσαλία, με τη στρεμματική απόδοση να κυμαίνεται στη Λάρισα στα 1.500 κιλά/στρ., στην Καρδίτσα στα 1.400 κιλά\στρ. και στη Μαγνησία στα 1.300 κιλά/στρ., (μειωμένη κατά 250-300 κιλά η μέση στρεμματική απόδοση από πέρυσι). Άγνωστο γιατί, αν και καλλιεργήθηκαν αρκετά στρέμματα, οι παραγωγές ποσοτικά δεν ήταν καλές, ενώ αναλόγως κινήθηκαν και οι τιμές.
Η μέση τιμή ήταν 16 λεπτά/κιλό, αν και η πολιτική της ΕΑΣ Βόλου, που έδωσε έξτρα 2 λεπτά στους παραγωγούς, έσωσε κάπως την κατάσταση. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι συζητήσεις της Ένωσης Βόλου με τους συνεταιρισμούς σε Λάρισα και Καρδίτσα για τη δημιουργία σιλό στον κάμπο, ώστε να ενισχυθεί η διαπραγματευτική ικανότητα των παραγωγών.
Οι καλλιέργειες του καλαμποκιού, χλωρός και ενσίρωσης, καταλαμβάνουν έκταση 299.851 στρεμμάτων στην ΑΜ-Θ, με λιγότερα στρέμματα σε Έβρο και Ροδόπη και περισσότερα σε Ξάνθη, Δράμα και Καβάλα, που έχει την πρωτοκαθεδρία με 101.560 στρέμματα. Οι αποδόσεις είναι από 1.100 έως και 1.500 κιλά/στρέμμα. Οι τιμές κινούνται από 15-16 λεπτά/κιλό με παράδοση από μεμονωμένους αγρότες έως 17 και 18 λεπτά για διακίνηση μεγάλων ποσοτήτων μέσω συνεταιρισμού. Φέτος, επλήγησαν καλλιέργειες από τη θερινή χαλαζόπτωση. Οι παραγωγοί θα ήταν ικανοποιημένοι, εάν γίνονταν έλεγχοι στις ελληνοποιήσεις του καλαμποκιού, για ν’ απολαμβάνουν καλύτερες τιμές. Επιπλέον, όταν κάποιος καλλιεργεί πάνω από 100 στρέμματα υποχρεώνεται σε πρασίνισμα και αγρανάπαυση.
Βαμβάκι: Ικανοποίηση με αστερίσκους για τους παραγωγούς
Στη Θεσσαλία, το 2016 καλλιεργήθηκαν 723.500 στρέμματα και παρήχθησαν 200.000 τόνοι βαμβάκι, ήτοι στον Νομό Λάρισας 320.000 στρ. και 120.000 τόνοι, στον Νομό Καρδίτσας 300.000 στρ. και 72.000 τόνοι, στον Νομό Τρικάλων 88.500 στρ. και 23.000 τόνοι και στη Μαγνησία 15.000 στρ. και 5.000 τόνοι. Στον Νομό Λάρισας, τα στρέμματα παρέμειναν σχεδόν στα ίδια επίπεδα με πέρυσι, αλλά αισθητά μειωμένα σε σύγκριση με το 2014, οπότε καλλιεργήθηκαν πολύ περισσότερα. Οι περισσότεροι πούλησαν στις πύλες των εκκοκκιστηρίων με 53 λεπτά (-2,5 λεπτά όσοι συμφώνησαν να δώσουν την παραγωγή στο χωράφι), ενώ η παραγωγή ποιοτικά ήταν καλή, αφού φέτος αντιμετωπίστηκε σωστά ο εχθρός του πράσινου σκουληκιού. Η μέση στρεμματική απόδοση ανήλθε στα 400 κιλά/στρ., ενώ στις περιοχές όπου σημειώθηκαν έντονες βροχοπτώσεις (τέλη Σεπτεμβρίου) οι αποδόσεις υποχώρησαν στα 180-200 κιλά.
Το βαμβάκι είναι κυρίαρχη στρεμματικά καλλιέργεια σε επίπεδο Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, καταλαμβάνοντας 596.840 στρέμματα στους πέντε νομούς, αλλά τα ηνία κρατάει η Ροδόπη όπου η καλλιέργεια εκτείνεται σε 330.000 στρέμματα, αριθμώντας 74.000 παραγωγούς και 75.000 τόνους για τη φετινή παραγωγή. Η στρεμματική απόδοση ποικίλλει μεταξύ ξερικού και ποτιστικού χωραφιού από περιοχή σε περιοχή και εξαρτάται άμεσα και από τις καιρικές συνθήκες. Οι αποδόσεις είναι από 190 έως και 500 κιλά/ στρέμμα, σε μεμονωμένες περιπτώσεις. Στα 48 λεπτά διαμορφώθηκε φέτος, που ήταν μια πολύ καλή χρονιά, η μέση τιμή με εξαιρετικές ποιοτικά αποδόσεις για την ΑΜ-Θ, με διακυμάνσεις στις τιμές από τον Έβρο έως τη Δράμα. Οι τιμές κρίνονται ικανοποιητικές για τους περισσότερους βαμβακοκαλλιεργητές, αλλά στην πλειονότητά τους σχολιάζουν ότι θα μπορούσαν να είναι υψηλότερες συγκριτικά με την ποιότητα.
Ντομάτα: Λιγότερα στρέμματα, μικρότερες ποσότητες
Σε 188.512 στρέμματα φυτεύτηκε υπαίθρια ντομάτα το 2016, μειωμένα σε σχέση με τα 206.712 στρέμματα του 2015. «Οι ελληνικές υπαίθριες ντομάτες ήταν λιγότερες φέτος, γιατί η περσινή χρονιά δεν έδωσε καλές τιμές στους παραγωγούς, οι οποίοι έβαλαν λιγότερες και αυτός είναι ένας λόγος που το 2016 πήραν καλύτερη τιμή», ανέφερε στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φλιατρών «Τριφυλία», Γ. Αλεξανδρόπουλος. Αντίθετα, μειωμένη κατά 30%-40% εκτιμάται ότι είναι η τιμή της φθινοπωρινής παραγωγής θερμοκηπιακής ντομάτας στα Φιλιατρά σε σχέση με πέρσι, αλλά και της φετινής ανοιξιάτικης κατά 30%, ο μεγαλύτερος όγκος της οποίας έφυγε με μέσο όρο τιμής τα 45-50 λεπτά.
Ως μια γενικά καλή χρονιά, τόσο σε τιμή όσο και σε απόδοση, χαρακτηρίζει το 2016 ο πρόεδρος του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Αρκαδίας «Η Ένωση», Θ. Τσιοτίνας, μιλώντας για την παραγωγή της περιοχής, επισημαίνοντας, ωστόσο, τις απώλειες της τάξης του 20%-25%, εξαιτίας της χαλαζόπτωσης. Η μέση τιμή παραγωγού διαμορφώθηκε στα 70 λεπτά, περίπου το ίδιο με πέρσι.
Μειωμένη κατά 70% ήταν η καλλιέργεια υπαίθριας ντομάτας φέτος στην Πρέβεζα, λόγω των εκτεταμένων καταστροφών που προκάλεσε η tuta absoluta τον προηγούμενο χρόνο. Η μέση τιμή της διαμορφώθηκε στα 40 λεπτά (πιεζόμενη από τις αυξημένες εισαγωγές από Πολωνία), έναντι 55 λεπτών το 2015. «Καταστροφική» χαρακτηρίζουν τη φθινοπωρινή περίοδο του 2016 οι παραγωγοί για τη θερμοκηπιακή ντομάτα της περιοχής. Η τιμή, για το μεγαλύτερο μέρος της συγκομιδής, διαμορφώθηκε στα 25 λεπτά το κιλό.
Χωρίς ιδιαίτερες διακυμάνσεις η τιμή της όψιμης ντομάτας στο Τυμπάκι, που διαμορφώθηκε γύρω από τα 55 λεπτά και φέτος και πέρσι, ενώ και οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις δεν είχαν αξιοσημείωτη διαφοροποίηση. Η μέση τιμή, όμως, της πρώιμης φετινής, μέχρι τώρα, διαμορφώνεται σημαντικά χαμηλότερα από πέρσι, στα 50 λεπτά, έναντι 80 λεπτών το 2015.
Βιομηχανική ντομάτα: Οι βροχοπτώσεις έπληξαν τα εισοδήματα
Ως μία από τις χειρότερες χρονιές για το προϊόν στον Νομό Ηλείας χαρακτηρίζεται από τους παραγωγούς το 2016, εξαιτίας της μειωμένης παραγωγής που οφείλεται στις έντονες βροχοπτώσεις, οι οποίες σημειώθηκαν τον Ιούνιο και τον Σεπτέμβριο. Η ποιότητα της βιομηχανικής ντομάτας δεν ήταν καλή, γεγονός που επηρέασε και το εισόδημα των παραγωγών. Υπολογίζεται ότι υπέστησαν ζημιά της τάξεως των δύο εκατομμυρίων ευρώ. Σύμφωνα με τους τελευταίους υπολογισμούς, το 2016 παρήχθησαν συνολικά 75.000 τόνοι, ενώ πέρυσι είχαν ξεπεράσει τους 100.000 τόνους. Τις παραγόμενες ποσότητες απορρόφησαν τα δύο εργοστάσια των εταιρειών Unilever και Κύκνος.
Και στη Θεσσαλία, φέτος οι συγκυρίες δεν ήταν ευνοϊκές για τους παραγωγούς, καθώς για δεύτερη συνεχή χρονιά παρατηρήθηκε μείωση της τιμής, κατά 6,5 ευρώ περίπου, από τα 80 ευρώ μεσοσταθμική τιμή, που πουλήθηκε ο τόνος πέρυσι. Έτσι, η τιμή «εκκίνησης» για τη χαμηλή κατηγορία brix (4-4,40) από τον Νομικό, ο οποίος φέτος απορρόφησε το 60% περίπου της ντόπιας παραγωγής (πέρυσι είχε πάρει το 80%) στο εργοστάσιο του Δομοκού, διαμορφώθηκε φέτος από 70 σε 65 ευρώ/τόνο, χωρίς να υπάρχει, όμως, πλέον το 1 ευρώ της ολοκληρωμένης διαχείρισης (για τον ΘΕΣΤΟ το έπαιρνε το σύνολο των παραγωγών), ενώ και από το κλαμπ του Νομικού αφαιρέθηκε επιπλέον μισό ευρώ. Το τονάζ για τον ΘΕΣΤΟ ανήλθε στους 175.000 τόνους, από τα 165.000-170.000 στρέμματα που καλλιεργήθηκαν, έναντι 200.000 τόνων προϊόν με 200.000 στρέμματα καλλιεργήσιμα πέρσι.
Στα θετικά της φετινής χρονιάς, ήταν η δημιουργία ενός ισχυρού επενδυτικού fund στο εργοστάσιο της ΝΤΑΜΑΒΑΝΤ ΑΕ, όπου οι νέοι ιδιοκτήτες εξόφλησαν άμεσα παλιές οφειλές και έδωσαν ώθηση για περαιτέρω επενδύσεις και ανάπτυξη του κλάδου της μεταποιημένης ντομάτας.
Ελαιόλαδο: Μικρή μείωση για την ελληνική παραγωγή
Η κάθε εμπορική περίοδος (εσοδεία) έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και εξαρτάται από αρκετούς παράγοντες, με κυριότερο την παραγωγή, δηλαδή την προσφορά, αν συνυπολογίσουμε και τα αποθέματα λήξης της προηγούμενης περιόδου.
Σύμφωνα με τα επίσημα προσωρινά στοιχεία του ΔΣΕ (IOC) την περίοδο 2015/16:
- Η Ισπανία επανήλθε σε πολύ υψηλά επίπεδα παραγωγής 1.402 χιλ. τόνοι (αύξηση 66%, 560.000 τόνους). Μαζί με την αύξηση σε Ιταλία (475.000 από 222.000 τόνους) και Ελλάδα (320.000 από 300.000 τόνους), παρά τη μεγάλη μείωση της Τυνησίας από 340.000 σε 140.000 τόνους, τελικά η παγκόσμια παραγωγή αυξήθηκε σε σύγκριση με την προηγούμενη εσοδεία 2014/15 κατά 702.000 τόνους (28,5%). H ελληνική παραγωγή υπολογίζεται στους 220.000-240.000 τόνους, δηλαδή ελαφρώς μειωμένη σε σύγκριση με την προηγούμενη της 2014/15.
- Η αύξηση της παραγωγής γρήγορα εξομάλυνε τις ελλείψεις και αναπλήρωσε τα χαμηλά αποθέματα (μόλις 277.000 τόνοι) στην αρχή της 2015/16.
- Αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν η απότομη πτώση των τιμών παραγωγού (ιδίως στην Ιταλία) και η σχετική σταθεροποίησή τους κατά τη διάρκεια της 2015/16.
- Λόγω της κανονικής παραγωγής της Ιταλίας και της Ισπανίας, οι ελληνικές εξαγωγές προς τρίτες χώρες περιορίστηκαν σημαντικά από 16,2 σε 10,0 χιλ. τόνους.
Μετά, λοιπόν, από μία εμπορική περίοδο (την 2014/15) υψηλών τιμών και έντονων διακυμάνσεων, η περίοδος 2015/16 ήταν μία ήρεμη χρονιά και οι τιμές διακυμάνθηκαν σε ένα πολύ μικρό εύρος, είτε συγκρίνοντας τις χώρες μεταξύ τους, είτε την πορεία τους κατά τη διάρκεια του έτους στην κάθε χώρα. Ο μέσος όρος του έξτρα παρθένου ήταν στην Ιταλία 3,64, στην Ελλάδα 3,26, στην Τυνησία 3,25 και στην Ισπανία 3,22, δηλαδή μέγιστη-ελάχιστη = 0,42 ευρώ. Αντίθετα, την προηγούμενη περίοδο 2014/15, η διαφορά αυτή ήταν 2,04 ευρώ/κιλό, με μέγιστη την Ιταλία 5,30 ευρώ/κιλό και ελάχιστη την Τυνησία 3,26 ευρώ/κιλό. Συνοψίζοντας, η περσινή ελαιοκομική περίοδος ήταν μία από τις σπάνιες, φυσιολογικές και χωρίς ακραία φαινόμενα στα μέτωπα της παραγωγής, των ποιοτήτων και των τιμών.
Επιτραπέζια Ελιά: Αναστάτωση λόγω κονσερβολιάς
Η περσινή ελαιοκομική χρονιά 2015/16 αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ενώ για το ελαιόλαδο αποτέλεσε μια χρονιά χωρίς ιδιαίτερες συγκινήσεις και μεταπτώσεις, για την επιτραπέζια η εικόνα ήταν τελείως διαφορετική, όχι μόνο για το προϊόν συνολικά, αλλά και για τις τρεις βασικές διαφορετικές ποικιλίες/ποιοτικές κατηγορίες ξεχωριστά.
Σε ό,τι αφορά την παραγόμενη ποσότητα σε εθνικό επίπεδο, η Ελλάδα έπεσε στους 165.500 τόνους από τους 249.000 τόνους της προηγούμενης χρονιάς (μείωση 83.500 τόνοι, 33,5%). Αντίθετα, η Ισπανία είχε μικρή αύξηση στους 601.800 από 555.600 τόνους την 2014/15.
Παρά τη μειωμένη παραγωγή είναι θετικό ότι οι ελληνικές εξαγωγές προς τρίτες χώρες επηρεάστηκαν λίγο και μειώθηκαν από τους 66.200 στους 62.500 τόνους (-5,6%).
Η μείωση της εθνικής παραγωγής οφείλεται στην κάθετη πτώση της ποικιλίας της Κονσερβοελιάς, για την οποία η 2015/16 αποτέλεσε μια καταστροφική χρονιά, μηδενικής σχεδόν παραγωγής. Αντίθετα, η ποικιλία της Χαλκιδικής γνώρισε μια αυξημένη παραγωγή, ενώ ικανοποιητική ήταν η παραγωγή και για την ποικιλία της Καλαμών.
Τα παραπάνω αποτυπώθηκαν και στις τιμές. Η Κονσερβοελιά κινήθηκε στο 1,20-1,10 ευρώ για τα πράσινα και στο 1,65-1,50 ευρώ/ελιά για τα μαύρα (110 τεμάχια). Όπως είναι λογικό, οι φετινές τιμές είναι μειωμένες, καθώς η παραγωγή επανήλθε σε φυσιολογικά επίπεδα.
Η Χαλκιδικής πέρυσι κυμάνθηκε στο 1,0 ευρώ, ενώ, φέτος, παρά τη μειωμένη παραγωγή, οι πιέσεις που ασκούνται την έχουν χαμηλώσει στα 0,80 ευρώ/κιλό (τα 110 τεμάχια).
Η Καλαμών πέρυσι γνώρισε ένα πραγματικό ράλι ξεκινώντας από το 1,0 – 1,10 ευρώ/κιλό το φρέσκο προϊόν (200 τεμάχια) για να φτάσει τα 2,5 ευρώ το μεταποιημένο στις κάδες. Η περυσινή εμπειρία και οι μεγάλες ελλείψεις της παραγωγής έχουν οδηγήσει φέτος τους παραγωγούς σε απροθυμία να πουλήσουν φρέσκο το προϊόν.
Καπνός: Τιμές και καιρός δούλεψαν υπέρ των αγροτών
Το κύριο χαρακτηριστικό της φετινής σεζόν ήταν το μεγάλο άνοιγμα που παρατηρήθηκε στις τιμές από παραγωγό σε παραγωγό. Οι εταιρείες, στα συμβόλαια που έκλεισαν με τις Ομάδες Παραγωγών στη Θεσσαλία και κυρίως στην επαρχία Ελασσόνας στον Νομό Λάρισας και στην Καρδίτσα, έδωσαν ιδιαίτερη βαρύτητα στην ποιότητα, με αποτέλεσμα για την ίδια ποικιλία κάποιοι να πληρώνονται περισσότερο από άλλους συναδέλφους τους. Στην Ελασσόνα καλλιεργήθηκαν πάνω από 5.000 στρέμματα, ήτοι περίπου 3.000 στρ. με ποικιλία Κατερίνης, 1.200 στρ. ποικιλία Μπασμά και περίπου 1.000 στρ. ποικιλία Βιρτζίνια. Η ποιότητα του προϊόντος φέτος ήταν καλή και σε αυτό βοήθησε ο καιρός.
Όσον αφορά τις τιμές, φέτος τα πράγματα πήγαν καλύτερα από πέρυσι. Ενδεικτικά, οι εταιρείες Μιχαηλίδης, ΣΕΚΕ και Μισιριάν παρέλαβαν τα δύο πρώτα χέρια της ποικιλίας Κατερίνης με 3,70 ευρώ, ενώ η Σόκοταβ αγόρασε ποσότητες καπνού και στο τρίτο χέρι με τιμή λίγο κάτω από τα 4 ευρώ και επίκειται συμφωνία πάνω από τα 4 ευρώ στο τέταρτο χέρι. Να σημειωθεί ότι το 40% της συνολικής παραγωγής βγαίνει στα δύο πρώτα χέρια και το υπόλοιπο 60% στα υπόλοιπα δύο (3ο-4ο χέρι). Όσον αφορά την ποικιλία Βιρτζίνια, οι συμφωνίες κλείστηκαν λίγο πάνω από τα 2 ευρώ, ενώ μεγαλοπαραγωγός (πάνω από 350 στρ.) με βιολογικά συμφώνησε στα 3,18 ευρώ, με προοπτική τα επόμενα χέρια να δοθούν γύρω στα 3,5 ευρώ. Ο «μπασμάς» πουλήθηκε με 4 ευρώ/κιλό. Αυτές τις μέρες δίνονται και τα τελευταία χέρια, με ανοδική τάση, καθώς στον μπασμά οι τιμές ανήλθαν και στα 5 ευρώ.
Στην Καρδίτσα, όπου οι καπνοπαραγωγοί ασχολούνται κυρίως με την ποικιλία Βιρτζίνια, η φετινή σοδειά ήταν αυξημένη κατά 20%. Ενδεικτικά, οι συμφωνίες που κλείστηκαν (για τα δύο πρώτα χέρια) με τη ΣΕΚΕ κυμαίνονται για τα συμβατικά στα 2,08 και για τον «Γλεούδη» στο 1,96 ευρώ. Ίδια περίπου πολιτική και για τον Μιχαηλίδη, ο οποίος στα βιολογικά έδωσε αρχική τιμή στα 2,20 ευρώ, με προοπτική να ξεπεράσει τα 3,50 ευρώ (μέση τιμή, δηλαδή, περίπου στα 2,80 ευρώ/κιλό).
Ο καπνός αποτελεί μονοκαλλιέργεια για πολλούς μουσουλμάνους της Θράκης και καταλαμβάνει σε όλη την ΑΜ-Θ έκταση 77.291 στρεμμάτων, εκ των οποίων τα 56.000 στη Ροδόπη. Φέτος, ζυγίστηκαν μέχρι τα μέσα Δεκέμβρη 1 εκατομμύριο κιλά σε Ροδόπη και Έβρο από πέντε εταιρείες και οι τιμές κατά μέσο όρο για το πρώτο και το δεύτερο χέρι είναι 50 με 60 λεπτά πάνω από τις περσινές. Το πρόβλημα εστιάζεται στο ότι καλλιεργήθηκαν λιγότερα στρέμματα και οι καπνοπαραγωγοί περίμεναν καλύτερες τιμές λόγω της εξαιρετικής ποιότητας. Τα καπνά που καλλιεργούνται είναι ανατολικού τύπου, Βιρτζίνια και μπασμάς.
Η Ροδόπη και ο Έβρος θα έχουν απόδοση 6.000 τόνους, ενώ πέρυσι ήταν 7.000. Παράλληλα, το μέσο ετήσιο εισόδημα των καπνοπαραγωγών της Θράκης διαμορφώνεται στα 7.500 – 8.000 ευρώ. Οι συμφωνίες που έγιναν μέχρι στιγμής θεωρούνται καλές, αλλά όχι ικανές για να επιβιώσουν οι καπνοπαραγωγοί, με αποτέλεσμα να μειώνονται από χρόνο σε χρόνο.
Τεύτλα: Οι βροχές λάβωσαν τις αποδόσεις
Ικανοποιημένοι δηλώνουν οι τευτλοπαραγωγοί του Νομού Λάρισας για τη φετινή σοδειά που παρέδωσαν στην ΕΒΖ, καθώς καταγράφηκαν σχετικά καλές παραγωγές.
Τα στρέμματα, που καλλιεργήθηκαν στον κάμπο το 2016, ανέρχονται σε 12.600 (έναντι 11.200 πέρυσι), τα οποία απέδωσαν 82.200 τόνους (έναντι 70.000 τόνων πέρυσι) με τη μέση στρεμματική απόδοση να κυμαίνεται στους 7-8 τόνους/στρ. Οι αποδόσεις στον σακχαρικό τίτλο (pol) θα μπορούσαν να είναι καλύτερες (σε κάποιες περιοχές δεν ξεπέρασαν το 13,5%), αν δεν προέκυπταν οι βροχές του Σεπτεμβρίου και κυρίως του Οκτωβρίου. Ως προς τα χρήματα, προ ημερών υπήρξε εξόφληση των παραγωγών για τη σοδειά του 2015, ενώ για τη φετινή μέσα στις γιορτές θα δοθεί μια προκαταβολή και μέχρι το τέλος Ιανουαρίου θα γίνει η εξόφληση.
Να σημειωθεί ότι το 2017 δίνεται η δυνατότητα σε 13.000 τευτλοπαραγωγούς πανελλαδικά (εκ των οποίων 8.000 στη Θεσσαλία), που αποζημιώθηκαν το 2006 για να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια, να ξανασπείρουν τεύτλα και –εφόσον δεν υπάρξουν προβλήματα ρευστότητας από την ΕΒΖ– αναμένεται σημαντική στροφή προς την καλλιέργεια των τεύτλων.
Ηλίανθος: Ο καύσωνας άδειασε τα ηλιόσπορα
Ο ηλίανθος ανθίζει σε πολλές περιοχές της ΑΜ-Θ, καταλαμβάνοντας έκταση 587.949 στρεμμάτων. Η μέση απόδοσή του κυμάνθηκε από 190 έως 250 κιλά/στρέμμα. Σε κάποιες περιοχές της Δράμας έπιασε τα 300 και πλέον κιλά, ενώ στις ίδιες περιοχές έφτανε παλαιότερα τα 400 κιλά/στρέμμα. Σε ποτιστικά χωράφια της Ξάνθης έπιασε έως και 600 κιλά/στρέμμα. Το μεγάλο πρόβλημα φέτος ήταν η παρατεταμένη ξηρασία, καθώς ο καύσωνας άδειασε τα ηλιόσπορα. Επίσης, η καλλιέργεια χτυπήθηκε από το σκουλήκι καρά φατμέ, με αποτέλεσμα να δημιουργήσει πολλά προβλήματα στους καλλιεργητές. Η μέση τιμή διαμορφώθηκε στα 35 έως 40 λεπτά/κιλό, η οποία δεν είναι καλή σε συνδυασμό με τη μειωμένη στρεμματική απόδοση και τα έξοδα για επανασπορά.
Κρασί: «Kανονική» η χρόνια για τον ελληνικό αμπελώνα
Πρώιμος κατά περίπου δύο εβδομάδες ήταν ο τρύγος του 2016, ο οποίος έδωσε ποσότητα οινοστάφυλων ανάλογη με την περυσινή, εκτός από περιοχές όπου υπήρξε σημαντική μείωση της παραγωγής λόγω καιρικών συνθηκών, όπως στην Κρήτη. Η συνολική παραγόμενη ποσότητα οίνου υπολογίζεται στα 2,5 εκατομμύρια εκατόλιτρα, μια παραγωγή που εκτιμάται ως «κανονική» για τον ελληνικό αμπελώνα.
Η ποιότητα του οίνου αναμένεται πολύ καλή, ιδιαίτερα για τα κρασιά στη Βόρεια Ελλάδα. Όσον αφορά τις τιμές, κυμάνθηκαν στα ίδια με τα περυσινά επίπεδα, εκτός από περιοχές όπου υπήρξε μικρή αύξηση λόγω της μείωσης της παραγωγής, όπως στην Κρήτη και στη Σαντορίνη, που οι υψηλές τιμές έχουν πλέον σταθεροποιηθεί. Οι τιμές για τον Ροδίτη παραμένουν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, φτάνοντας φέτος τα 0,22 ευρώ το κιλό.
Στη Νεμέα υπήρξε πρόβλημα περονόσπορου, ωστόσο, παρά τη –μικρή– μείωση της παραγωγής, οι τιμές ήταν αρκετά χαμηλές, στα 0,30 ευρώ το κιλό για το Αγιωργίτικο. Και στη Μαντίνεια η παραγωγή φέτος ήταν μειωμένη σε ποσοστό έως και 40%, λόγω των ισχυρών βροχοπτώσεων τον Ιούνιο που προκάλεσαν σημαντικές καταστροφές. Η μαυροδάφνη σημείωσε αυξημένη ζήτηση και έφθασε τα 0,45 ευρώ το κιλό.
Στην Αττική υπήρξαν προβλήματα από χαλαζοπτώσεις, ενώ η ανομβρία μείωσε την απόδοση των αμπελώνων. Ωστόσο, οι τιμές παρέμειναν στα περυσινά επίπεδα. Το Ξινόμαυρο στη Νάουσα και στο Αμύνταιο έφθασε τα 0,45 ευρώ το κιλό και κρίνεται ότι μπορεί να δώσει κρασιά πολύ καλής ποιότητας, εφόσον η πρώτη ύλη ήταν πολύ καλή.
Στην Κρήτη, η παραγωγή οινοστάφυλων ήταν φέτος μειωμένη σχεδόν κατά 30% εξαιτίας της ανομβρίας, με αποτέλεσμα οι τιμές να είναι ελαφρώς αυξημένες.
Στη Σάμο, η χρονιά ήταν παραγωγικότερη σε σχέση με πέρυσι, ενώ η ποιότητα των σταφυλιών κρίνεται ως η καλύτερη της τελευταίας δεκαετίας. Οι τιμές κυμαίνονται στα περσινά επίπεδα, στα 0,60 – 0,70 ευρώ/κιλό.
Σταφίδα: Άνοδος της τιμής αλλά δεν πείθονται οι παραγωγοί
Με σημαντική μείωση της παραγωγής κορινθιακής σταφίδας στον Νομό Ηλείας «κλείνει» το 2016, λόγω κυρίως των ακραίων καιρικών φαινομένων που έπληξαν τις καλλιέργειες το πρώτο 10ήμερο του Σεπτεμβρίου. Το 2016 παρήχθησαν περίπου 5.000 τόνοι κορινθιακής σταφίδας, ενώ πέρυσι είχαν μαζευτεί περίπου 7.000 τόνοι. Σε ό,τι αφορά την τιμή, φέτος κινήθηκε στα 0,90 λεπτά το κιλό, ενώ το 2015 ήταν στα 0,80 λεπτά το κιλό. Το εισόδημα των παραγωγών, ωστόσο, δεν ήταν καθόλου ικανοποιητικό, καθώς για να μπορέσει ένας παραγωγός να αντεπεξέλθει στο κόστος παραγωγής και στις αυξημένες ασφαλιστικές και φορολογικές εισφορές θα έπρεπε η τιμή της σταφίδας να ξεπερνούσε το 1,10 ευρώ το κιλό. Φέτος, μεγάλο μέρος της παραγωγής απορροφήθηκε από τις αγορές της Αγγλίας, της Αμερικής και της Αυστραλίας.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Κιάτου, Κώστα Παπαβασιλείου, «το ξεκίνημα της πώλησης έδινε απογοητευτικές τιμές και έτσι οι παραγωγοί δεν προχώρησαν σε αποξήρανση, αφού υπήρχε αβεβαιότητα στην αγορά». Το 2016 ήταν μια περίεργη χρονιά για τη σταφίδα. Η παραγωγή ήταν σαφώς μειωμένη λόγω της ξηρασίας, αλλά ήταν χαρακτηριστικό ότι μία ποσότητα έφυγε προς τη χυμοποίηση.
Για το 2016, υπολογίζεται ότι στην αγορά πουλήθηκαν 18.000 – 20.000 τόνοι σταφίδες από όλους τους νομούς που την παράγουν. Το κλείσιμο της χρονιάς βρίσκει την τιμή της σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο, αφού πωλείται 0,90 – 1 ευρώ, έναντι 0,65 λεπτών που πουλήθηκε την περασμένη χρονιά.
Μία από τις χειρότερες χρονιές αποδείχθηκε το 2016 για την Κρήτη, που σε επίπεδο Ηρακλείου, που είναι κυρίαρχα ο σταφιδοπαραγωγικός νομός του νησιού, δεν παρήχθησαν περισσότεροι από 300 τόνοι σταφίδας, όταν στόχος, όπως τονίζει ο πρόεδρος της ΚΣΟΣ, Γιώργος Ξυλούρης, ήταν τουλάχιστον η τριπλάσια ποσότητα. «Υπήρξαν χρονιές, και δεν μιλάμε για πολύ παλιά, που η παραγωγή έφτανε μέχρι και τους 3.000 τόνους. Δυστυχώς, όμως, από τη μια, ο καιρός και, από την άλλη, η οινοποίηση περιόρισαν στο ελάχιστο την παραγωγή σταφίδας, της οποίας η τιμή κυμάνθηκε στο 1,70-1,80 ευρώ το κιλό. Στόχος δεν είναι άλλος από το να πειστεί ο παραγωγός ότι το προϊόν αυτό έχει μέλλον. Δίχως αυτό, οποιαδήποτε προσπάθεια και αν κάνουμε, δεν θα έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα».
Επιτραπέζιο σταφύλι: Αλλού χαμόγελα, αλλού κλάματα
Διαφορετική εικόνα ανάλογα με την περιοχή εμφανίζει φέτος η παραγωγή επιτραπέζιων σταφυλιών. Στην Κορινθία ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού Pegasus Αγροδιατροφή «7 grapes», Μάρκος Λέγγας, αναφέρει ότι «η πτώση της παραγωγής ήταν κάτω από 40%-50% σε σχέση με το 2015», ενώ ο Γιώργος Κατσαγκιώτης από τα σταφυλοχώρια της Καβάλας σημειώνει πως «η παραγωγή ήταν αυξημένη κατά 20% περίπου σε σχέση με πέρσι». Ειδικότερα, για την Κορινθία και τις ποικιλίες Σουλτανίνα και Grimson, ο κ. Λέγγας εξηγεί: «Οι συνθήκες που επικράτησαν έφεραν και μία από τις πιο πρώιμες παραγωγικές χρονιές, με τον τρύγο σε κάποιες περιοχές να ξεκινάει 15-20 μέρες νωρίτερα.
Με μεγάλη προσπάθεια καταφέραμε και κρατήσαμε την αγορά της Αγγλίας». Όπως σημειώνει, στις αρχές Αυγούστου, η τιμή παραγωγού ήταν από 50 έως 65 λεπτά/κιλό, ενώ οι αντίστοιχες περσινές ήταν 65 – 80 λεπτά/κιλό. Αντίθετα, στην Καβάλα, σύμφωνα με τον κ. Κατσαγκιώτη, οι τιμές της Σουλτανίνας κυμάνθηκαν από 85 λεπτά έως 1,10 ευρώ/κιλό.
Πορτοκάλι: Οι ποικιλίες έκαναν την διαφορά
Ποικίλουν οι εντυπώσεις που αφήνει το 2016 στους πορτοκαλοπαραγωγούς, ανάλογα με την ποικιλία του προϊόντος, το οποίο συνολικά για το 2016 καλλιεργήθηκε σε 225.000 στρέμματα (έναντι 226.200 στρ. το 2015). Ως μια χρονιά που αφήνει πικρή γεύση χαρακτηρίζουν οι παραγωγοί στη Λακωνία το 2016, καθώς η φετινή χρονιά, που έδωσε διπλάσια παραγωγή από εκείνη του 2015 –όταν ο παγετός μείωσε κατά πολύ την παραγωγή–, δεν απέφερε «καρπούς» για το εισόδημά τους. Κι αυτό, γιατί ο μεγάλος όγκος της παραγωγής έφυγε με μέση τιμή στα 10-12 λεπτά, έναντι 18-25 λεπτών πέρσι με πολύ καλή, ωστόσο, εξαγωγική δραστηριότητα, κυρίως προς το τέλος του καλοκαιριού.
Αντίθετα, ικανοποιημένους αφήνει τους παραγωγούς η τιμή που διαμορφώνεται για τη φετινή εμπορική περίοδο –που βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη– στις Ναβαλίνες, από την Άρτα μέχρι την Αργολίδα και τη Λακωνία, αν και η παραγωγή είναι μειωμένη σε σχέση με πέρσι κατά 10 – 15% στην Άρτα, κατά 30% – 40% στην Αργολίδα και μέχρι 50% στη Λακωνία λόγω των δυσμενών για το προϊόν καιρικών συνθηκών που επικράτησαν κατά την περίοδο της ανθοφορίας. Η τιμή της ξεκίνησε και κρατήθηκε σε καλά επίπεδα, εκτιμούν εκπρόσωποι των παραγωγών, υψηλότερα και με μεγαλύτερη διάρκεια απ’ ό,τι το 2015. Με μέση τιμή τα 22-25 λεπτά πάνω – κάτω, εξήχθη το 80% των εξαγόμενων ποσοτήτων από την Αργολίδα, και με πολύ καλή εξαγωγική δραστηριότητα φέτος, με τιμή για την εσωτερική αγορά γύρω από τα 28 λεπτά σταθερά όλη την περίοδο, στα 18-22 λεπτά εξάγονται μέχρι τώρα από την Άρτα και στα 20-25 από τη Λακωνία. Θετικά είναι τα πρώτα μηνύματα για την πορεία που διαγράφει τις πρώτες εβδομάδες της συγκομιδής το Μέρλιν, με μειωμένη συγκομιδή φέτος και αυτά (μέχρι 50% στην Αργολίδα), καθώς και μικροκαρπία, στα 13-16 λεπτά το κιλό καθαρά στον παραγωγό.
Κατά 40% περιορισμένη καταγράφεται η ποσότητα της παραγωγής πορτοκαλιών στο Φόδελε Ηρακλείου. Από τη μία η ανομβρία και από την άλλη οι νοτιάδες την περίοδο που έδενε ο καρπός, λένε ότι σημάδεψαν το προϊόν, του οποίου η τιμή κινήθηκε σε μη ικανοποιητικά επίπεδα σε σχέση με το κόστος καλλιέργειας, γύρω στα 27 λεπτά το κιλό.
Μανταρίνια: Καταστροφές, τιμές και εξαγωγές συνθέτουν την εικόνα
Όσον αφορά τη ναυαρχίδα της ελληνικής παραγωγής μανταρινιού, την Κλημεντίνη, το τελείωμα της παραγωγής αφήνει αντικρουόμενη γεύση στους παραγωγούς, που φέτος καλλιέργησαν σε 27.521 στρ. έναντι 31.000 το 2015. Κοινό, ωστόσο, χαρακτηριστικό σε δύο σημαντικές περιοχές καλλιέργειας Κλημεντίνης, Άρτα και Αργολίδα, αποτελεί η μειωμένη εξ αρχής παραγωγή, κατά 10%-15% και 20%-20% αντίστοιχα, εξαιτίας ¬–κυρίως– των αντίξοων για το προϊόν καιρικών συνθηκών που επικράτησαν κατά την περίοδο της ανθοφορίας.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Άρτας-Φιλιππιάδας, Ν. Γκίζας, εκτιμά ότι ο μέχρι στιγμής απολογισμός από τη φετινή χρονιά είναι σε γενικές γραμμές θετικός, ωστόσο κάνει λόγο για «διπλή ανάγνωση» των δεδομένων: Από τη μια οι τιμές ήταν καλύτερες από πέρσι και κινήθηκαν πολύ καλά οι εξαγωγές, από την άλλη ήταν μειωμένη η παραγωγή. Η τιμή της Κλημεντίνης στον συνεταιρισμό ξεκίνησε στην αρχή της συγκομιδής στα 35-38 λεπτά (μεικτά) για τον παραγωγό και δεν έπεσε κάτω από τα 30 λεπτά, ενώ πέρσι ξεκίνησε στα 32-33 και στην πορεία έπεσε ακόμα και στα 22 λεπτά το κιλό.
Μεγάλες καταστροφές προκάλεσε στην Αργολίδα η έντονη ηλιοφάνεια, σε συνδυασμό με τις βροχοπτώσεις που ακολούθησαν μέσα στον Νοέμβριο. Το αποτέλεσμα ήταν, όπως αναφέρουν εκπρόσωποι των παραγωγών, η Κλημεντίνη να μην προλάβει καλά – καλά να βγει στις αγορές του εξωτερικού, ενώ κάνουν λόγο για ολοσχερή καταστροφή ποσοτήτων που φτάνουν μέχρι και το ποσοστό του 80% στην καλλιέργεια. Η τιμή της όψιμης Κλημεντίνης διαμορφώθηκε φέτος γύρω στα 38 λεπτά, στα περσινά επίπεδα, ενώ πολύ γρήγορα, έκανε «βουτιά» ακόμα και κάτω από τα 30 λεπτά. «Ουσιαστικά, δεν μπορεί κανείς να κάνει απολογισμό της χρονιάς ως προς το εμπορικό μέρος, αφού, στην πραγματικότητα, δεν πρόλαβε να γίνει εμπορία, καθώς καταστράφηκε από τον καιρό», αναφέρει χαρακτηριστικά η Άννα Λαμπάδα, μέλος του ΔΣ του Αγροτικού Συνεταιρισμού Βρουστίου Αργολίδας.
Ακτινίδιο: Η καλή ποιότητα κόντρα στις μειωμένες αποδόσεις
Αν και η εμπορική περίοδος του ακτινιδίου βρίσκεται σε εξέλιξη, η χρονιά κλείνει με θετικό πρόσημο. Σύμφωνα με τους ανθρώπους της αγοράς, το 2016 καταγράφτηκε μικρή –έστω– αύξηση στα στρέμματα (από τα 75.000 στρ. το 2015 στα 80.562 στρ. το 2016), οι τιμές παραγωγού μέχρι και σήμερα σημειώνουν ανοδική πορεία, ενώ και ποιοτικά το προϊόν είναι καλύτερο.
Στα αρνητικά πρέπει να καταγράψουμε τις μειωμένες αποδόσεις. Σύμφωνα με τον διευθυντή της Ομάδας Παραγωγών «Ζευς» στην Πιερία, Ζήση Μανώση, η τιμή στα ακτινίδια ποικιλίας Hayward κυμαίνεται στα 33-43 λεπτά/κιλό (πέρσι 30-40 λεπτά/κιλό). Την ίδια θετική εικόνα δίνει και ο Νίκος Γκίζας, πρόεδρος του ΑΣ Άρτας-Φιλιππιάδας, συμπληρώνοντας ότι «το 80-85% των ακτινιδίων της περιοχής εξάγεται στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης ενώ τώρα τελευταία γίνεται προσπάθεια και για τις αραβικές χώρες». Από την πλευρά του, ο γενικός διευθυντής της ΕΑΣ Καβάλας εκτιμά ότι τους επόμενους μήνες η τιμή δεν αποκλείεται να φτάσει ακόμα και τα 40 λεπτά/κιλό. Τέλος, ο πρόεδρος της εξαγωγικής εταιρείας «Kolios Fruit» στην Άρτα, Χρήστος Κολιός, αναφέρθηκε στις τιμές για το 2016, που κυμαίνονται στα 35-40 λεπτά/κιλό, έναντι 30-38 λεπτά/κιλό για το 2015, και στις ευκαιρίες για νέες εξαγωγές στην Ινδία. Η εγχώρια παραγωγή φέτος εκτιμάται στους 130.000-135.000 τόνους.
Ροδάκινο: Οι εξαγωγές σώζουν επιτραπέζιο και συμπύρηνο
Κάτω από το ψυχολογικό όριο των 300.000 τόνων έκλεισε το 2016 για την ελληνική παραγωγή τού κατά 98% εξαγώγιμου συμπύρηνου ροδάκινου, παρά την αύξηση των στρεμμάτων σε σχέση με το 2015. Το γεγονός αυτό αποδίδεται στις μη ευνοϊκές καιρικές συνθήκες, που επικράτησαν κατά την καλλιεργητική περίοδο. Στο Αμύνταιο, οι ζημιές από τον παγετό ήταν τέτοιες που η οικονομική ζημιά των παραγωγών –σύμφωνα και με την πρόεδρο του Συνεταιρισμού Οπωροκηπευτικών Αμυνταίου, Διαμάντω Κρητικού– υπολογίζεται περίπου στο 1 εκατ. ευρώ. Οι τιμές κινήθηκαν σε καλύτερα επίπεδα, αλλά σύμφωνα με τους παραγωγούς δεν ήταν αρκετές για να αντισταθμίσουν τις απώλειες από τη φορολόγηση και το αυξημένο κόστος παραγωγής.
Για τη χρονιά που φεύγει, μίλησε στην «ΥΧ», ο πρόεδρος της Ένωσης Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ), Κώστας Αποστόλου. «Η εγχώρια παραγωγή ήταν μειωμένη παρά τη στρεμματική αύξηση της καλλιέργειας. Χαρακτηριστικά σας αναφέρω ότι η παραγωγή το 2015 ήταν στους 302.000 τόνους, ενώ η φετινή δεν ξεπέρασε τους 277.000 τόνους1». Η συνολική έκταση καλλιέργειας συμπύρηνου ροδάκινου το 2015 ήταν στα 162.000 στρ., ενώ το 2016 έφτασε τα 173.000 στρ. Οι τιμές προς τον παραγωγό που δόθηκαν από τους μεταποιητές –σύμφωνα πάντα με τον πρόεδρο της ΕΚΕ– κυμάνθηκαν από 0,30 έως 0,34 ευρώ/κιλό για το 2016, ενώ για το 2015 αντίστοιχα ήταν από 0,28 έως 0,31 ευρώ/κιλό.
Οι τιμές παραγωγού στο επιτραπέζιο ροδάκινο που οδηγήθηκαν στις εξαγωγές, σύμφωνα με τον υπεύθυνο παραγωγής και ποιοτικού ελέγχου του Συνεταιρισμού Άμμου Βέροιας «Νέος Αλιάκμονας», Ανδρέα Οβεζίκ, κυμάνθηκαν από 30 λεπτά μέχρι 70 λεπτά/κιλό, έναντι 22-50 λεπτών/κιλό πέρσι. Αντίθετα, αναφορικά με το προϊόν που πουλήθηκε στην Ελλάδα, η τιμή παραγωγού κυμάνθηκε κατά μέσο όρο στα 30 λεπτά/κιλό. Ο Τάσος Χαλκίδης, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Γεωργών Βεροίας, αναφερόμενος στην ψαλίδα μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή, σημειώνει ότι «ενώ το επιτραπέζιο ροδάκινο φεύγει από τον παραγωγό στα 20-45 λεπτά, στην αγορά ο καταναλωτής μπορεί να τα βρίσκει και με 1,20-1,30 ευρώ».
*Τα στοιχεία προέρχονται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ (ΟΣΔΕ 2015-2016, που εξασφάλισε η «ΥΧ»)
Mήλο: Σταθερή χρονιά σε σχέση με πέρσι
Σε εξέλιξη βρίσκεται η εμπορική περίοδος για το μήλο, που και φέτος κατάφερε να διατηρήσει μια σταθερή παραγωγή. Οι καλλιέργειες εκτάθηκαν σε 87.555 στρ. έναντι 86.701 στρ. το 2015.
Μιλώντας για το 2016, ο πρόεδρος του ΑΣ Ζαγοράς Πηλίου «Ζαγορίν», Διονύσης Βαλασσάς, αναφέρει ότι «η τιμή παραγωγού για τα μήλα α΄ κατηγορίας κυμαίνεται στα 73 λεπτά/κιλό, ενώ στα β’ κατηγορίας στα 38 λεπτά/κιλό, τιμές σταθερές σε σχέση με πέρσι. Το εισόδημα, όμως, θα είναι μειωμένο τουλάχιστον κατά 10%, λόγω των φορολογικών και ασφαλιστικών επιβαρύνσεων».
Στα 70 λεπτά/κιλό κινήθηκε η τιμή παραγωγού για την ποικιλία Πιλαφά στην Αρκαδία φέτος, έναντι 45 λεπτών πέρσι, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Αρκαδίας «Η Ένωση», Θανάση Τσιοτίνα. Όμως, η παραγωγή ήταν μειωμένη κατά 80% λόγω έντονων καιρικών φαινομένων, με αποτέλεσμα το εισόδημα των παραγωγών να είναι κατά 40% μειωμένο σε σχέση με το 2015».
Στην Πέλλα, σύμφωνα με τον παραγωγό Χρήστο Μπαϊρακταρίδη, οι τιμές κυμαίνονται σε χαμηλότερα επίπεδα φέτος, στα 40-42 λεπτά/κιλό, ενώ το 2015 ήταν στα 48-50 λεπτά/κιλό. «Κάθε χρόνο παρατηρείται μία μικρή πτωτική τάση στο μήλο, που οφείλεται κυρίως στην υποτίμηση του αιγυπτιακού νομίσματος και στην πτώση της αιγυπτιακής αγοράς, που είναι η κύρια αγορά του», υποστηρίζει ο πρόεδρος του ΑΣ προϊόντων Αγιάς «Κίσσαβος», Γιώργος Ζέικος. Σύμφωνα με τον ίδιο, η τιμή παραγωγού φέτος κυμαίνεται 20-30 λεπτά/κιλό, ενώ πέρσι 25-35 λεπτά/κιλό.
Καρπούζι – πεπόνι: Σταθερές οι εκτάσεις, χαμηλές οι τιμές
Στα ίδια επίπεδα με το 2015 κινήθηκαν στρεμματικά οι καλλιέργειες των δύο δημοφιλέστερων, ίσως, καλοκαιρινών φρούτων. Στο καρπούζι, το 2016 καλλιεργήθηκαν 58.288 στρ. (το 2015, 58.867 στρ.), ενώ στο πεπόνι οι εκτάσεις έφθασαν τα 28.575 στρ. (το 2015, 28.022 στρ.). Ωστόσο, οι τιμές, σύμφωνα με τους παραγωγούς, κινήθηκαν ελαφρώς πτωτικά (σε σχέση πάντα με πέρσι) στις περισσότερες περιοχές της χώρας.
Σύμφωνα με τον Κώστα Μαλάμο, παραγωγό καρπουζιού από τα Φιλιατρά Μεσσηνίας, η τιμή στο καρπούζι κυμάνθηκε στα 20-22 λεπτά/κιλό (έναντι 22-25 λεπτά πέρσι). Στην Τριφυλία (η παραγωγή ήταν στους 20.000-22.000 τόνους), ο Κώστας Θεοδωρόπουλος, διευθύνων σύμβουλος στην επιχείρηση Γεωργική Ανάπτυξη ΑΕΕ, μας έδωσε τιμή 18- 20 λεπτά/κιλό (πέρσι 24-26 λεπτά), ενώ η μόνη περιοχή που έδειξε να καταγράφει αύξηση τιμής στον παραγωγό ήταν η Χαλκιδική (με μειωμένη καλλιέργεια κατά 20% σε επίπεδο στρεμματικής έκτασης σε σύγκριση με το 2015), όπου σύμφωνα με τον Παύλο Γιαλαγκολίδη, πρόεδρο των Νέων Αγροτών, κινήθηκε στα 15-25 λεπτά/κιλό (πέρσι 10-15 λεπτά/κιλό).
Στη Λάρισα (13.000 στρ.), η χρονιά εξελίχθηκε απογοητευτικά, αφού, σύμφωνα με τον παραγωγό Θανάση Χάιδα, μετά τον Δεκαπενταύγουστο τα καρπούζια πωλούνταν ακόμα και στα 4 λεπτά/κιλό. Την ίδια περίοδο, το πεπόνι ανά περιοχές κατέγραφε διαφορετικές τιμές, πάντα σε χαμηλά επίπεδα, όπως εκτιμούν οι παραγωγοί. Στη Χαλκιδική, η τιμή παραγωγού σταθεροποιήθηκε στα 35 λεπτά, όταν το 2015 κινούνταν γύρω από τα 30 λεπτά. Στη Λάρισα, οι τιμές ξεκίνησαν στα 50 λεπτά, αλλά τον Ιούλιο έπεσαν στα 11 λεπτά/κιλό (έναντι 18 λεπτών πέρσι).
Πατάτα: H (καλή) τιμή δεν είναι αρκετή
Καλύτερη είναι η τιμή που διαμορφώθηκε μέχρι στιγμής για όλες τις παραγωγές πατάτας του 2016 στις περισσότερες περιοχές. Αυτό προκύπτει από το ρεπορτάζ της «ΥΧ», ωστόσο, κοινός τόπος για τους παραγωγούς –που, φέτος, καλλιέργησαν σε 102.060 στρέμματα, από 111.860 στρέμματα το 2015– είναι ότι, όπως λένε χαρακτηριστικά, «η τιμή δεν είναι από μόνη της ενδεικτική του εισοδήματος που αφήνει στον παραγωγό, όταν μιλάμε για ένα προϊόν με πολύ αυξημένο κόστος παραγωγής, χώρια οι επιβαρύνσεις που φέρνουν τα νέα μέτρα γύρω από το ασφαλιστικό και τη φορολόγηση των αγροτών».
Στο διά ταύτα, φέτος, η μέση τιμή της πατάτας Νευροκοπίου διαμορφώθηκε, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Συνεταιρισμού Κ. Νευροκοπίου, Θ. Ιφόγλου, στα 30 λεπτά, όταν, πέρσι, κυμάνθηκε από τα 22 μέχρι τα 27 λεπτά το κιλό, με μειωμένη φετινή παραγωγή κατά 20% λόγω των βροχοπτώσεων της περιόδου 20/4-20/5.
Καλύτερη ήταν η τιμή φέτος και για την Τρίπολη, με τη μέση τιμή παραγωγού, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισμού Αρκαδίας «Η Ένωση», Θ. Τσιοτίνα, στα 30 λεπτά, έναντι 28 λεπτών πέρσι, χωρίς ιδιαίτερες αυξομειώσεις, τόσο στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις όσο και στις παραχθείσες ποσότητες.
Αντίστοιχα, καλύτερη τιμή πήραν και οι πατατοκαλλιεργητές στην Ηλεία για την παραγωγή του φθινοπώρου, 40 λεπτά έναντι 25 λεπτών πέρσι. Όμως, οι απώλειες που καταγράφονται στη μεγαλύτερη του έτους παραγωγή για την περιοχή, εξαιτίας των τελευταίων καταστροφικών βροχοπτώσεων, ξεπερνούν, όπως αναφέρουν εκπρόσωποι παραγωγών, το 60%, που θα είναι καθοριστικό για το εισόδημά τους. Η ανοιξιάτικη παραγωγή του 2016 έπιασε τα 28-30 λεπτά, υψηλότερα απ’ ό,τι το 2015, ωστόσο, έφτασε στην πορεία να πέσει ακόμα και στα 20-22 λεπτά το κιλό.
Γύρω από τα 40 λεπτά κινήθηκε η φετινή φθινοπωρινή παραγωγή της Μεσσηνίας, έναντι 35 λεπτών το φθινόπωρο του 2015, και στα 30 λεπτά η μέση τιμή της –μεγαλύτερης μέσα στον χρόνο για την περιοχή– παραγωγής της άνοιξης, όσο και τον προηγούμενο χρόνο, σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΑΣ Μεσσήνης, Γ. Μπλάνα, οπότε και το 30% της παραγωγής εξάγεται. Ο ίδιος κάνει λόγο για μειούμενες εκτάσεις καλλιέργειας από χρόνο σε χρόνο, γιατί οι τιμές είναι «απαγορευτικές» για την καλλιέργεια.
Σε ανοδική τροχιά κινήθηκε η τιμή της χειμωνιάτικης πατάτας στη Βοιωτία σε σχέση με πέρυσι. Τον προηγούμενο χρόνο, η μέση τιμή ήταν περίπου 43 λεπτά, φέτος έφτασε στα 49 λεπτά το κιλό. Για την καλοκαιρινή συγκομιδή, παρατηρήθηκε μικρή πτώση σε σχέση με πέρυσι. Η μέση τιμή κυμάνθηκε στα 26 λεπτά το κιλό για τη φετινή συγκομιδή και κοντά στα 30 λεπτά για αυτήν της προηγούμενης χρονιάς. Οι ποσότητες δεν είχαν μεγάλες διακυμάνσεις, με τάση προς τα κάτω, περίπου κατά 7%. Κερδισμένοι ήταν οι παραγωγοί της χειμερινής πατάτας, που παρουσίασε αύξηση κατά 15% περίπου σε σχέση με πέρυσι.
Μελιτζάνα – πιπεριά: Τα έξοδα πνίγουν τα έσοδα
Μείωση του εισοδήματος, που άφησαν στον παραγωγό τα κηπευτικά συνολικά το 2016 σε σύγκριση με το 2015, της τάξης του 40% διαπιστώνει ο πρόεδρος του Κηπευτικού Συνεταιρισμού Πρέβεζας, Δ. Καββαδάς. Παραγωγοί από την Κρήτη σημειώνουν, από την πλευρά τους, πως οι τιμές σε αρκετά κηπευτικά μπορεί να εμφανίζονται ικανοποιητικές, ωστόσο, στις καλές περιπτώσεις οι τιμές παρουσιάζουν μια σταθερότητα, αλλά αυξάνονται τα έξοδα.
Η μελιτζάνα –που στο σύνολό της το 2016 καλλιεργήθηκε σε 5.191 στρέμματα έναντι 5.650 το 2015– παρουσιάζει διαφοροποιημένη εικόνα από περιοχή σε περιοχή και ανάλογα με την εποχή της παραγωγής, με κοινό χαρακτηριστικό τη σημαντική άνοδο που καταγράφεται στην τιμή της φλάσκας μελιτζάνας τις τελευταίες 15 μέρες, μέχρι και στο 1,75 ευρώ στην Κρήτη. Ωστόσο, όπως σημειώνουν παραγωγοί από το Τυμπάκι, «μπορεί να ανέβηκε πολύ η τιμή τελευταία, αλλά όλο το προηγούμενο διάστημα ήταν ιδιαίτερα χαμηλή. Συνολικά, σε επίπεδο έτους, πέρσι είχαμε υψηλότερη τιμή».
Η μέση τιμή της θερμοκηπιακής μελιτζάνας στην Πρέβεζα είναι αυξημένη φέτος πιάνοντας κατ’ ανώτατο το 1,4 ευρώ (έναντι μέσης τιμής 50-60 λεπτών πέρσι), ενώ αυξημένη εμφανίζεται και η καλλιέργεια, η οποία επιλέγεται έναντι της ντομάτας και του αγγουριού που έχουν υψηλότερο κόστος καλλιέργειας.
Καλύτερη ήταν η μέση τιμή που έπιασε η υπαίθρια φλάσκα πιπεριά στην περιοχή, στα 50 λεπτά φέτος έναντι 30 λεπτών πέρσι, ενώ κατά 50% λιγότερη ήταν η καλλιέργεια εξαιτίας της αποθαρρυντικής τιμής του προηγούμενου χρόνου. Χαμηλότερη τιμή από πέρσι κατά 40% έπιασε η φλάσκα μελιτζάνα στα Φιλιατρά, ενώ κατά 20% καλύτερη ήταν η τιμή για τις φλάσκες πιπεριές, καθώς και οι φυτεύσεις ήταν λιγότερες σε σχέση με πέρσι.
Το 2016, στον Δομοκό καλλιεργήθηκαν περίπου 1.000 στρέμματα με μελιτζάνες και πιπεριές. Οι βροχοπτώσεις του φθινοπώρου μείωσαν σε μεγάλο ποσοστό τις στρεμματικές αποδόσεις. Η φλάσκα μελιτζάνα καταλαμβάνει το μεγαλύτερο ποσοστό της έκτασης, πάνω από το 60%, οι τιμές ήταν οριακά ανεβασμένες σε σχέση με πέρυσι και κινήθηκαν κοντά στα 65 λεπτά από 60 λεπτά που είχαν το 2015. Στα ίδια επίπεδα διαμορφώθηκαν και οι τιμές για την Τσακώνικη και τη Λαγκαδά. Γενικά, η περιοχή παρουσιάζει μια μείωση των καλλιεργουμένων εκτάσεων στην πιπεριά και στη μελιτζάνα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, έχει ξεπεράσει το 35% τα τελευταία τρία χρόνια.
