LIFE AgroClimaWater: Προώθηση της αποδοτικής χρήσης νερού

Στην προώθηση της αποδοτικής χρήσης νερού και στην υποστήριξη της μετάβασης προς μια ανθεκτική, στην κλιματική αλλαγή, γεωργία στις μεσογειακές χώρες μέσω της ανάπτυξης στρατηγικής προσαρμογής της διαχείρισης νερού, στοχεύει το έργο LIFE AgroClimaWater.

Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει:

  1. Καλές καλλιεργητικές πρακτικές για την ενίσχυση της αποδοτικής χρήσης νερού σε πολυετείς καλλιέργειες (ελιά, εσπεριδοειδή και ροδάκινα) σε επίπεδο αγρού.

    2. Δράσεις διακυβέρνησης για την επίτευξη δίκαιης και διαφανούς διαχείρισης των υδάτων, σε επίπεδο αγροτικών οργανώσεων.

    3. Σχέδια αντιμετώπισης πλημμυρών και ξηρασίας, που διασφαλίζουν την ολιστική προσέγγιση της προσαρμογής της γεωργίας στην κλιματική αλλαγή.

Στην Κρήτη

Σχετικά με το έργο μίλησε στην «ΥΧ» ο Γιώργος Ψαρράς, ερευνητής στον ΕΛΓΟ-Δήμητρα – Ινστιτούτο Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών και Αμπέλου στα Χανιά και υπεύθυνος για την εφαρμογή των πρακτικών στο πλαίσιο του «LIFE AgroClimaWater». «Στο πρόγραμμα, από ελληνικής πλευράς, συμμετέχουν η ΕΑΣ Μεραμβέλλου και η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Πλατανιά.

Αποδοτική χρήση νερού και µετάβαση προς µια ανθεκτική στην κλιµατική αλλαγή γεωργία

Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2015 και αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2020. Παρ’ όλα αυτά, η φάση των πρακτικών εφαρμογών ξεκίνησε στο τέλος του 2016 και θα διαρκέσει τρία χρόνια. Σήμερα, είμαστε σε φάση εφαρμογής για πρώτη φορά σε πιλοτικές περιοχές στην Κρήτη σε αγρούς, κυρίως, στην καλλιέργεια της ελιάς (ποικιλία Τσουνάτη) συγκεκριμένα στο Μεραμβέλλο στο Λασίθι και στον Πλατανιά στα Χανιά», λέει ο κ. Ψαρράς και προσθέτει: «Στην περιοχή του Πλατανιά, εφαρμόζεται και σε δύο καλλιέργειες εσπεριδοειδών σε μικρότερη κλίμακα. Συνολικά, το πρόγραμμα εφαρμόζεται σε δέκα αγρούς σε κάθε μία από τις περιοχές, που επιλέχθηκαν μέσα από 100 εκμεταλλεύσεις ως οι πιο κατάλληλοι. Σε χώρες του εξωτερικού, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, όπως η Ιταλία, η εφαρμογή γίνεται και σε καλλιέργειες ροδάκινων και βερίκοκων».

Ο ρόλος του ΕΛΓΟ-Δήμητρα

Μιλώντας για τον ρόλο του ΕΛΓΟ-Δήμητρα, ο ερευνητής εξηγεί: «Ο οργανισμός είναι υπεύθυνος για την εφαρμογή καλλιεργητικών πρακτικών στους συγκεκριμένους αγρούς και στις καταγραφές των αποτελεσμάτων. Ο κάθε πιλοτικός αγρός, συνολικής έκτασης τεσσάρων στρεμμάτων, χωρίζεται σε δύο στρέμματα που εφαρμόζονται οι καλλιεργητικές πρακτικές μας, ενώ στα άλλα δύο ο παραγωγός συνεχίζει να καλλιεργεί, όπως συνήθιζε. Οι διαδικασίες που ακολουθούμε έχουν να κάνουν με τις απώλειες και την καλύτερη αξιοποίηση των υδάτινων πόρων στο χωράφι. Οι μέθοδοι που ακολουθούνται είναι της εδαφοκάλυψης, που ουσιαστικά δεν γίνεται ζιζανιοκτονία, και εξασφαλίζουμε ότι θα υπάρχει βλάστηση στο χωράφι κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Επίσης, πραγματοποιείται σπορά καλλιεργειών, όπως ψυχανθών, ώστε να ενισχυθεί η φυτοκάλυψη κατά τη χειμερινή περίοδο και, τέλος, έγκαιρη χορτοκοπή αργότερα για να μειωθεί ο ανταγωνισμός με τα φυτά».

Αποτελέσματα

Όσον αφορά τα αποτελέσματα, ο κ. Ψαρράς τονίζει ότι «φέτος θα είχαμε τα πρώτα αποτελέσματα, αλλά ήταν μία περίεργη καλλιεργητική χρονιά λόγω των πολλών βροχοπτώσεων, οπότε ακόμα και ξερικά χωράφια είχαν σχεδόν παρόμοια απόδοση με τα αρδευόμενα. Μέσα στην τριετία ευελπιστούμε ότι θα έχουμε ήπιες και κανονικές καιρικές συνθήκες, ώστε να πάρουμε τα απαραίτητα αποτελέσματα». Συμπληρώνει, επίσης, ότι «τα παραδοτέα που περιμένουμε από το έργο θα αποτελέσουν το εργαλείο για μία στρατηγική που θα παρουσιάσουμε και θα προωθήσουμε προς ενημέρωση των παραγωγών για την καλύτερη αξιοποίηση των υδάτινων πόρων, αλλά και την αποδοτικότερη παραγωγή στις συνθήκες καλλιέργειας που επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή».

Τέλος, μας τόνισε ότι υπάρχει και ένα δεύτερο κομμάτι εφαρμογής ενός προτύπου για τη σωστή χρήση του νερού με την ονομασία EWS (European Water Stewardship), που γίνεται παράλληλα με το πρόγραμμα LIFE AgroClimaWater. Το συγκεκριμένο πρότυπο, που αφορά την αποδοτική χρήση του νερού, εφαρμόζεται ήδη στη βιομηχανία και στόχος είναι η εφαρμογή και στον πρωτογενή τομέα.