Συνέντευξη στον Νίκο Λάππα
Την αξιοποίηση της φήμης, που διαθέτουν τα ελληνικά προϊόντα στις αγορές του κόσμου για μία συντεταγμένη εξαγωγική επίθεση, αναδεικνύει ο επίτροπος Γεωργίας, Φιλ Χόγκαν, σε αποκλειστική συνέντευξή του στην «ΥΧ». Όπως τονίζει ο ίδιος για τη χώρα του, η έξοδος της Ιρλανδίας από την κρίση στηρίχθηκε κυρίως στα βασικά και στα αυτονόητα, όπως στην ανάπτυξη και στην εξωστρέφεια της αγροδιατροφής. Ο επίτροπος αναφέρεται, επίσης, στις διεθνείς συμφωνίες και στην προστασία τόσο της φέτας όσο και των άλλων προϊόντων με γεωγραφικές ενδείξεις, ενώ παρουσιάζει και τα ελληνικά προϊόντα που θα προστατευτούν στη μεγάλη αγορά της Κίνας.
Πολλοί πιστεύουν ότι η γεωργία και ο αγροδιατροφικός τομέας ευρύτερα μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην έξοδο της Ελλάδας από την κρίση. Προέρχεστε από την Ιρλανδία, που έζησε την κρίση και έχει βγει από αυτήν. Πείτε μας ποια είναι η εμπειρία από τη χώρα σας;
Ο αγροτικός τομέας παραδοσιακά δεν θεωρείται κινητήριoς δύναμη της οικονομικής ανάπτυξης. Όμως, αυτή η αντίληψη, τα τελευταία χρόνια, έχει αλλάξει δραστικά. Οι πολιτικές δυνάμεις και η επιχειρηματική κοινότητα βρίσκονται πλέον μπροστά σε μία εντελώς νέα πραγματικότητα, καθώς ο αγροδιατροφικός τομέας στην Ευρώπη, για παράδειγμα, απασχολεί 44 εκατ. ανθρώπους και είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης της ευρωπαϊκής οικονομίας. Στην Ιρλανδία, τη χώρα που ξέρω καλύτερα, ο αγροδιατροφικός τομέας αποτελεί ισχυρό πυλώνα της οικονομικής ανάκαμψης. Ως Ιρλανδός, έχω πολλές κοινές αντιλήψεις και πολλά κοινά με τους Έλληνες. Η Ιρλανδία και η Ελλάδα έχουν περάσει από πολύ δύσκολες οικονομικές καταστάσεις την τελευταία δεκαετία. Η ιρλανδική οικονομική ανάκαμψη στηρίχθηκε κυρίως σε αυτά που θα λέγαμε βασικά και αυτονόητα. Δηλαδή, την αύξηση των θέσεων απασχόλησης, την ανάπτυξη και την εξωστρέφεια στους βασικούς παραγωγικούς κλάδους, ειδικότερα στην αγροδιατροφή και στον τουρισμό. Υπάρχουν πολλές συνέργειες μεταξύ της αγροδιατροφής και του τουρισμού και θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι στην Ελλάδα, όπως και στη δική μου χώρα, ο αγροτικός τομέας προηγείται.
Πρόσφατα, είχατε επισκεφτεί την Ελλάδα και ίσως διαπιστώσατε κάποια από αυτά…
Βεβαίως. Στην τελευταία επίσκεψή μου στην Ελλάδα, είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω το τεράστιο δυναμικό, την καινοτομία και την προστιθέμενη αξία που διαθέτουν τα ελληνικά προϊόντα. Αυτές οι ευκαιρίες που δίνονται πρέπει να αξιοποιηθούν πλήρως, με όρους ανάπτυξης και δημιουργίας απασχόλησης στην ύπαιθρο. Στις επισκέψεις μου στην Ελλάδα ήμουν έκπληκτος από τη φιλοδοξία και τον δυναμισμό που έχουν πολλοί παραγωγοί για να τα πετύχουν όλα αυτά.
Εδώ βέβαια μπαίνει και το ζήτημα των εξαγωγών…
Συμφωνώ απόλυτα. Η ιδιαίτερα υψηλή ποιότητα που διαθέτουν τα προϊόντα των Ελλήνων αγροτών, χάρη στην οποία έχουν γίνει πασίγνωστα σε όλο τον κόσμο, μπορεί να προσδώσει τεράστιο δυναμισμό στις εξαγωγές. Παράγετε μερικά από τα πιο γνωστά προϊόντα σε όλον τον πλανήτη και οι Έλληνες αγρότες και παραγωγοί πρέπει να είναι υπερήφανοι για αυτό. Επιπλέον, η συμβολή των εξαγωγών στην απασχόληση είναι εξαιρετικά σημαντική. Έχει υπολογιστεί ότι, κατά μέσο όρο, για κάθε ένα δισεκατομμύριο ευρώ επιπλέον εξαγωγών, που γίνονται εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιουργούνται 14.000 νέες θέσεις εργασίας. Και τα αγροδιατροφικά ισοζύγια της Ελλάδας, τόσο με τις τρίτες χώρες όσο και με τα κράτη-μέλη, βελτιώνονται συνεχώς.
Πολλοί θεωρούν ότι είστε ο άνθρωπος των εξαγωγών και λένε ότι έχετε δηλώσει πως αν υπήρχε και ένας τρίτος πυλώνας στην ΚΑΠ, αυτός θα είχε να κάνει με την εξωστρέφεια και τον εξαγωγικό προσανατολισμό. Πώς φτάσαμε και τόσο η ΕΕ όσο και η Ελλάδα, τηρουμένων βέβαια των αναλογιών, έχουν μία τόσο καλή εξαγωγική επίδοση;
Πράγματι, η αύξηση των εξαγωγών προϊόντων αγροδιατροφής είναι μία από τις βασικές μου προτεραιότητες. Και αυτό γιατί είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι είναι ο μοναδικός τρόπος να βελτιωθεί το εισόδημα του παραγωγού. Τα ευρωπαϊκά προϊόντα έχουν την υψηλότερη αξία και είναι τα πιο ασφαλή του κόσμου. Υπάρχει μία ανερχόμενη παγκόσμια μεσαία τάξη ανθρώπων, που επιθυμεί να αποκτήσει τις δικές μας διατροφικές συνήθειες, τα αγροδιατροφικά προϊόντα της Ευρώπης. Και αυτή η ανερχόμενη ομάδα ανθρώπων προτιμά πάρα πολλές φορές Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης, Προϊόντα Γεωγραφικών Ενδείξεων, όπως, για παράδειγμα, είναι η πασίγνωστη ελληνική φέτα.
Για αυτόν τον λόγο, από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα επίτροπος, ξεκίνησα μια διπλωματική επίθεση, προκειμένου να βοηθήσω να ανοίξουν νέες αγορές, να τις ξεκλειδώσουμε, ώστε να ωφεληθούν οι αγρότες μας. Για παράδειγμα, έχω επισκεφτεί το Μεξικό, την Κολομβία, την Κίνα, την Ιαπωνία, το Βιετνάμ, το Χονγκ Κονγκ, την Ινδονησία και τον Καναδά, κάθε φορά παίρνοντας μαζί μου μεγάλες εμπορικές αποστολές ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, διατροφής και ποτών. Μάλιστα, πολύ συχνά, για παράδειγμα, σε αυτές τις αποστολές, ήταν ελληνικές επιχειρήσεις του ελαιολάδου, των γαλακτοκομικών και άλλων προϊόντων.
Στην τελευταία μου επίσκεψη στον Καναδά, είχα μαζί μου Έλληνες παραγωγούς φέτας, έτσι ώστε να βελτιώσουν την πρόσβασή τους και να κατανοήσουν τι συμβαίνει με τη συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης- Καναδά στο ζήτημα αυτό.
Με άλλα λόγια, οι οργανωμένες δράσεις βρίσκονται στο επίκεντρο της εξαγωγικής διαδικασίας…
Ακριβώς. Η ΕΕ πρόσφατα ήταν χορηγός της μεγαλύτερης αγροδιατροφικής έκθεσης στη Βόρεια Αμερική, που είναι γνωστή ως SIAL στο Τορόντο. Εκεί, λοιπόν, εκπροσωπήθηκαν και Έλληνες παραγωγοί άλλων προϊόντων, όπως των ακτινιδίων, και μπορώ να σας πω ότι έκαναν εξαιρετικά καλή εντύπωση. Υπήρχαν και πολλά άλλα προϊόντα κάτω από την ελληνική σημαία, είτε αυτά ήταν προϊόντα διατροφής είτε ποτά.
Επιπλέον, δίνω ιδιαίτερο βάρος στα προγράμματα προώθησης, τόσο στο εσωτερικό της ΕΕ, όσο και στο εξωτερικό. Σας ενημερώνω ότι τα προγράμματα αυτά θα αυξηθούν σημαντικά την επόμενη τετραετία. Είμαι βέβαιος, λοιπόν, ότι όλα αυτά θα τα αξιοποιήσουν οι παραγωγοί μας το διάστημα που έρχεται, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ανάπτυξη και θέσεις εργασίας στην ύπαιθρο, ποιοτικές και καλά αμειβόμενες.
Οι διεθνείς συμφωνίες για την προστασία των προϊόντων γεωγραφικών ενδείξεων
Ένα ζήτημα που έχει συζητηθεί ευρύτατα είναι αυτό των Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης και της φέτας. Πείτε μας τι έχει συμβεί, γιατί ακούγονται πολλά. Κατά τη γνώμη σας, πού βρίσκεται η αλήθεια;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αποφασισμένη να έχει τα καλύτερα αποτελέσματα από την προστασία των ευρωπαϊκών προϊόντων που φέρουν γεωγραφικές ενδείξεις. Μέσα σε αυτά, βέβαια, είναι και η φέτα. Προσωπικά, αισθάνομαι ότι είμαι ο πρεσβευτής των προϊόντων υψηλής ποιότητας που διαθέτουμε στην Ευρώπη, όπως είναι και η φέτα, καθώς είναι ένα από τα πιο εμβληματικά προϊόντα της ευρωπαϊκής διατροφής. Με πρόσφατες διεθνείς συμφωνίες, που ολοκληρώσαμε με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Σερβία, το Μαυροβούνιο, την Ελβετία, τη Μολδαβία, τη Γεωργία, την Αρμενία, την Ουκρανία, το Μαρόκο, την Ισλανδία, καθώς και την Κορέα, την Κολομβία και το Περού, προστατεύουμε τη φέτα.
Σκοπός της ΕΕ είναι να υπάρξει παρόμοια προστασία της φέτας, αλλά και άλλων εμβληματικών προϊόντων της Ελλάδας, και σε άλλες συμφωνίες, που αυτήν τη στιγμή διαπραγματευόμαστε. Έχουμε πολύ υψηλές πιθανότητες αυτό να το πετύχουμε στην Κίνα, στην Ταϊλάνδη, στη Νορβηγία, στην Ιαπωνία και στην Τυνησία.
Ωστόσο, πρέπει να αποδεχθούμε ότι υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί στην προστασία της φέτας σε κάποιες χώρες, εξαιτίας των διεθνών δεσμεύσεων και αποφάσεων που προϋπήρχαν πριν αναγνωριστεί το προϊόν στην ΕΕ και πριν ολοκληρωθούν οι διμερείς συμφωνίες με τις χώρες αυτές. Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, σε κάποιες χώρες, ο όρος φέτα για παράδειγμα, χρησιμοποιείται εδώ και πολλές δεκαετίες για να χαρακτηρίσει ένα τυρί, το οποίο δεν προέρχεται από την Ελλάδα.
Στον Καναδά τι ακριβώς ισχύει;
Στον Καναδά, η χρήση του όρου φέτα θα απαγορεύεται σε κάποιο προϊόν που δεν έχει παραχθεί στην Ελλάδα, με την εξαίρεση κάποιων προϊόντων που προϋπήρχαν στην αγορά. Στην περίπτωση αυτή, θα επιβάλλεται η χρήση μίας αναφοράς, όπως ότι το προϊόν «παράχθηκε στον Καναδά», και αυτό θα είναι υποχρεωτικό. Σε διαφορετική περίπτωση, ή αν δεν συμφωνούσαμε στα παραπάνω που σας είπα, η επιλογή μας ήταν να μην υπάρξει καμία απολύτως προστασία στην καναδική αγορά. Συνεπώς, αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι το καλύτερο αποτέλεσμα που θα μπορούσαμε να έχουμε, καθώς προστατεύονται τα συμφέροντα του ελληνικού τυριού στον Καναδά. Βέβαια, να τονίσουμε ότι η συμφωνία αυτή είναι ενταγμένη στη CETA, που έχουμε συνάψει με τον Καναδά.
Τα προϊόντα με γεωγραφικές ενδείξεις, γενικότερα, είναι στις διεθνείς συμφωνίες που κλείνει η ΕΕ με τρίτες χώρες;
Ναι, θα συνεχίσουμε όσο πιο εντατικά γίνεται για να προωθήσουμε τα ευρωπαϊκά προϊόντα με γεωγραφικές ενδείξεις σε όλο τον κόσμο. Την προηγούμενη εβδομάδα, για παράδειγμα, ανακοινώσαμε ένα σημαντικό βήμα που κάναμε με την Κίνα, όπου 100 προϊόντα, τα οποία παράγονται και προστατεύονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα προστατευτούν και στην κινεζική αγορά. Η πολιτική μας για τα προϊόντα γεωγραφικών ενδείξεων είναι ένα «success story», θα λέγαμε, καθώς αποκτούν τεράστια ζήτηση παγκοσμίως. Οι καταναλωτές σε όλο τον κόσμο εμπιστεύονται τα Προϊόντα Γεωγραφικών Ενδείξεων και το σύστημα που ακολουθούμε και είναι διατεθειμένοι να πληρώνουν υψηλότερη τιμή για να τα αποκτήσουν.
Βέβαια, οι συμφωνίες αυτές δεν αφορούν μόνο τη φέτα στην ελληνική περίπτωση…
Όχι, βέβαια. Σε αυτήν τη λίστα με εμβληματικά προϊόντα προέλευσης από την Ελλάδα, εκτός από τη φέτα, είναι το κρασί της Σάμου, το ούζο, τα προϊόντα από τη Σητεία Κρήτης, οι ελιές Καλαμάτας και η μαστίχα της Χίου. Όλα αυτά τα προϊόντα μπαίνουν σε μία λίστα προστασίας που απευθύνεται σε 1,3 δισ. Κινέζους καταναλωτές. Χωρίς το σύστημα προστασίας που παρέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι τέτοιο θα ήταν αδύνατον.
