Αυτό που κάποιοι θεώρησαν ότι θα αποτελούσε βήμα σύγκλισης των δύο αντιμαχόμενων πλευρών, απέτυχε. Στην εκδήλωση στο Ευρωκοινοβούλιο, πριν από λίγες ημέρες, με τίτλο «Λιανικό εμπόριο και αγρότες – Συνεργάτες στη διατροφική αλυσίδα», ο πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας, Τσέσλαβ Άνταμ Σιεκέρσκι, μάλλον δεν εισακούστηκε.
Ο Τσέσλαβ Άνταμ Σιεκέρσκι, μεταφέροντας τη γνώμη της ComAgri, τόνισε: «Έχουμε κάνει προτάσεις για το πώς θα βελτιωθεί η θέση του αγρότη στην αγροδιατροφική αλυσίδα. Πιστεύω ότι η ενδυνάμωση του διαλόγου μεταξύ όλων των συντελεστών της αλυσίδας και η δημιουργία συνθηκών αμοιβαίας κατανόησης αποτελούν προϋποθέσεις ενίσχυσης των αγροτών σε μία συνεχώς μεταβαλλόμενη αγορά».
Οι απόψεις του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Εμπορίου Eurocommerce, που ήταν και συνδιοργανωτής της εκδήλωσης, άρχισαν να δημιουργούν τις πρώτες εντάσεις. «Υποστηρίζουμε τον αγροτικό τομέα που είναι στραμμένος στην αγορά και την πολιτική που ενισχύει τη θέση του αγρότη στη διατροφική αλυσίδα. Εάν είμαστε όλοι σοβαροί, πρέπει να αφήσουμε την πολεμική κατά μέρος και να αφοσιωθούμε στον διάλογο που δημιουργεί εμπιστοσύνη μεταξύ μας και προσθέτει αξία για όλους μας», τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της Eurocommerce.
Ωστόσο, εκείνο που προκαλεί τις μεγάλες αντιθέσεις είναι η συστηματική ενεργοποίηση του συνδέσμου, για να τροποποιηθούν βασικές θέσεις του Ευρωκοινοβουλίου σχετικά με την αντιμετώπιση του προβλήματος. Στον πυρήνα αυτής της ενεργοποίησης, βρίσκεται η προσπάθεια κατάργησης της θέσης ότι θεσμοί όπως οι συνεταιρισμοί και οι οργανώσεις παραγωγών ή συνεργασίες μεταξύ αυτών ή διεπαγγελματικές οργανώσεις, θα πρέπει να αποκτήσουν διευρυμένη διαπραγματευτική δύναμη. Μία τέτοια απόφαση, κατά τη γνώμη του Συνδέσμου Εμπορίου, αποκλίνει από το ελεύθερο εμπόριο και καθιστά την ευρωπαϊκή παραγωγή λιγότερο ελκυστική απέναντι στις εισαγωγές.
Οι αγροτικές οργανώσεις
Η απάντηση των εκπροσώπων των Copa – Cogeca ήταν ιδιαίτερα έντονη. «Ως αγρότης, ως εκπρόσωπος των Ευρωπαίων αγροτών, δεν θεωρώ ότι οι αγρότες και το λιανικό εμπόριο είμαστε συνεργάτες. Συνεργάτες θα σήμαινε ότι είμαστε στην ίδια θέση, ότι υπάρχει ο ίδιος βαθμός διαφάνειας στις τιμές και τις συνθήκες που επικρατούν κατά μήκος της αλυσίδας. Και κάτι τέτοιο δεν ισχύει», τόνισε ο Ιρλανδός Τζ. Χίλι, πρόεδρος της Ομάδας Εργασίας για την αγροδιατροφική αλυσίδα και πιθανός μελλοντικός πρόεδρος της Copa.
Παρουσιάζοντας στοιχεία ανεξάρτητης μελέτης που ανέθεσε η ευρωπαϊκή οργάνωση σε ειδικό ινστιτούτο, ανέφερε ότι το 94% των Ευρωπαίων αγροτών και το 95% των οργανώσεών τους έχουν υποστεί τουλάχιστον μία φορά τις αθέμιτες πρακτικές του εμπορίου. Κυρίαρχα παραδείγματα τέτοιων πρακτικών αποτελούν οι καθυστερήσεις πληρωμής και εξόφλησης, οι πωλήσεις κάτω του κόστους, οι κρυφές πληρωμές και οι υπερβολικές χρεώσεις για είσοδο στα ράφια. Οι πρακτικές αυτές υπολογίζεται ότι κοστίζουν στον Ευρωπαίο αγρότη και τις οργανώσεις τουλάχιστον 11 δισ. ευρώ το έτος.
Ως βασική αιτία του προβλήματος θεωρείται η έλλειψη διαφάνειας που επικρατεί. Ενώ το κόστος παραγωγής και η διαμόρφωση των αγροτικών τιμών είναι γνωστές, ελάχιστα δημοσιοποιούνται για τα οικονομικά περιθώρια των αλυσίδων και το πραγματικό κόστος διάθεσης των τροφίμων.
«Όσο δεν γνωρίζουμε ποιος παίρνει και τι ποσό από κάθε ευρώ που δαπανά ο καταναλωτής, υπάρχει πρόβλημα. Οι αποφάσεις που θα ληφθούν, πρέπει να διασφαλίζουν την πραγματική διαφάνεια και την αποτελεσματική επιβολή των μέτρων», τονίζει ο πρόεδρος Τζ. Χίλι.
