Η μεγάλη αμερικανική εταιρεία τροφίμων και αναψυκτικών με παρουσία σε όλη την Ευρώπη, Campbell Soup, ανακοίνωσε την απόφαση να αναγράφει στα προϊόντα της που κυκλοφορούν στις ΗΠΑ την ύπαρξη μεταλλαγμένου καλαμποκιού, σόγιας, ζάχαρης και άλλων συστατικών όπου αυτά υπάρχουν.
Όπως ανέφεραν οι «Times» της Νέας Υόρκης την προηγούμενη εβδομάδα, η εταιρεία διαφοροποιείται πλέον από όλες τις άλλες μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου και ζητά υποχρεωτική αναγραφή των μεταλλαγμένων συστατικών σε επίπεδο χώρας αντί για την προαιρετική σε επίπεδο πολιτείας.
Η απόφαση της πολιτείας του Βερμόντ των ΗΠΑ, που είναι παρόμοια με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή για υποχρεωτική αναγραφή όλων των μεταλλαγμένων συστατικών ως προϋπόθεση διάθεσης του προϊόντος στην αγορά από τον ερχόμενο Ιούλιο, αποτέλεσε την αφορμή αλλαγής στάσης. Ωστόσο, οι αιτίες είναι μάλλον βαθύτερες. Αν και το καταναλωτικό κοινό είναι διχασμένο ως προς την επικινδυνότητα των προϊόντων, ένα συντριπτικά υψηλό ποσοστό, που υπερβαίνει το 90%, επιθυμεί την αναγραφή και τη σήμανση, ώστε ο καταναλωτής να είναι ελεύθερος να επιλέξει.
Η πολυετής δραστηριοποίηση πολλών μεγάλων επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένης και της Campbell Soup, να ακυρωθούν οι προσπάθειες διεξαγωγής πολιτειακών δημοψηφισμάτων για την κυκλοφορία των γενετικά τροποποιημένων, έπληξε την αξιοπιστία και τις πωλήσεις τους. Χιλιάδες προϊόντα αναμένουν να λάβουν το «Σήμα της Πεταλούδας», που απονέμεται στα καθαρά μη μεταλλαγμένα τρόφιμα. Μεγάλες αλυσίδες λιανικής απαιτούν την αναγραφή των συστατικών ή διοργανώνουν προωθητικές εκστρατείες ανάδειξης των τμημάτων βιολογικών προϊόντων που διαθέτουν.
Η Ευρώπη και η Ελλάδα
Αποτελεί η απόφαση της Campbell μέσο πίεσης του κλάδου προς την κεντρική κυβέρνηση των ΗΠΑ να εναρμονίσει την εθνική νομοθεσία; Αποτελεί μία προσπάθεια να «μιλήσει με ειλικρίνεια στους καταναλωτές» και να τους κερδίσει, αφού οι περισσότεροι συνεχίζουν να καταναλώνουν τα προϊόντα αυτά; Αποτελεί μία προσπάθεια «τελικής νίκης» που οι υποστηρικτές των ΓΤΟ τη θεωρούν εφικτή και βέβαιη;
Σε κάθε περίπτωση, η υποχρεωτική αναγραφή θα υπονόμευε τη διαπραγματευτική θέση των ΗΠΑ, τουλάχιστον απέναντι στην Ευρώπη. Ο ισχυρισμός τους ότι τα μεταλλαγμένα είναι ασφαλή και, συνεπώς, όσοι επιμένουν στη σήμανση αποσκοπούν στην παρεμπόδιση του διεθνούς εμπορίου, χάνει έδαφος.
Επιπλέον, η εξέλιξη αυτή θα συνέβαλλε ίσως στην περαιτέρω παγίωση της αντίθεσης των Ευρωπαίων στα προϊόντα αυτά. Σε κάθε περίπτωση, η μερική έστω αναζωπύρωση του θέματος των μάλλον οικονομικά και παραγωγικά αποτυχημένων μεταλλαγμένων στην Ευρώπη θα προέλθει ίσως από άλλη αιτία: σύντομα οι ευρωπαϊκές αρχές θα κληθούν να αποφασίσουν αν κάποιες νέες τεχνικές παραγωγής σπόρων ανήκουν στην κατηγορία των γενετικά τροποποιημένων. Και τότε ίσως αρχίσει μία νέα αντιπαράθεση.
Ν. Λάππας
