Το δημοψήφισμα στην Καταλονία και όσα το ακολούθησαν έχουν ανοίξει μια βαθιά πληγή στη χώρα της Ιβηρικής, που σίγουρα θα αργήσει να κλείσει.
Με τραγικά λάθη και από τις δύο πλευρές που εξώθησαν την κατάσταση στα άκρα, χωρίς καμία κίνηση εκτόνωσης όσο υπήρχε η δυνατότητα (πριν από το δημοψήφισμα) και με ακραίες επιλογές (υπέρμετρη αστυνομική βία, ανακήρυξη ανεξαρτησίας) είναι καθαρά θέμα τύχης το γεγονός ότι δεν υπήρξε κάποιος νεκρός στην Καταλονία είτε κατά τη διαδικασία του δημοψηφίσματος είτε μετά, μια εξέλιξη που θα είχε τραγικές συνέπειες στην κλιμάκωση της κρίσης.
Ανεξαρτήτως προθέσεων και ιστορικών διαστάσεων του ζητήματος, αυτό που ζήσαμε τους τελευταίους μήνες –ως μακρινοί θεατές– ήταν μια εγωιστική αντιμετώπιση του θέματος από δύο ηγέτες που επέλεγαν σε κάθε βήμα τους την όξυνση της αντιπαράθεσης παρά τη δημιουργία διαύλων επικοινωνίας.
Σε όλο αυτό το σκηνικό ήρθε να προστεθεί η φυγή του Καταλανού ηγέτη στις Βρυξέλλες, για να αποφύγει τη σύλληψη και πιθανόν τη φυλάκιση, μαζί ωστόσο με την αποδοχή εκ μέρους του των εκλογών που η ισπανική κυβέρνηση επέβαλε – τις οποίες μόλις τρεις βδομάδες πριν είχε απορρίψει. Σίγουρα πολλοί οπαδοί του θα ένιωσαν προδομένοι, βλέποντας τον στρατηγό να εγκαταλείπει πρώτος ασύντακτα τη μάχη.
Βαίνει προς εκτόνωση η κρίση στην Ισπανία; Πιθανόν, προσωρινά. Το αποτέλεσμα των εκλογών στην Καταλονία θα είναι ένας καλός προάγγελος των εξελίξεων, όπως και το κλίμα της προεκλογικής εκστρατείας.
Τελειώνει το ζήτημα εδώ; Σίγουρα όχι και σίγουρα όχι με τον τρόπο που επέλεξαν να το αντιμετωπίσουν η ισπανική και η καταλανική κυβέρνηση. Το έχουμε ζήσει και στην Ελλάδα: Μπορείς να φωνάζεις όσο θέλεις και να έχεις όλα τα δίκια με το μέρος σου. Χωρίς συνθέσεις, ωστόσο, κανένα πρόβλημα δεν λύνεται.
