Σταθερά βιώσιμες και ανταγωνιστικές αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις,για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των τελικών προϊόντων στις αγορές ζητά ο κ. Ευάγγελος Αργύρης πρόεδρος της Οινοποϊίας Ηπείρου ΖΟΙΝΟΣ ΑΕ, και πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Αμπέλου και Οίνου (ΕΔΟΑΟ).
Συνέντευξη στη Τάνια Γεωργιοπούλου
Πώς πηγαίνει φέτος ο τρύγος στη Ζίτσα;
Ο φετινός τρύγος ξεκίνησε νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά. Η ωρίμανση των σταφυλιών κινήθηκε για την Ντεμπίνα αρχές Σεπτέμβρη, ενώ για το Βλάχικο και το Μπεκάρι γύρω στις 18 Σεπτέμβρη. Ο τρύγος δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, άλλωστε η συγκομιδή γίνεται με το χέρι.
Ο χειμώνας ήταν κρύος με βροχοπτώσεις, παγετούς και με μεγαλύτερη όμως ηλιοφάνεια. Η άνοιξη είχε περισσότερες βροχοπτώσεις, αλλά ένας παγετός και μία χαλαζόπτωση επηρέασαν αρνητικά τη ποσότητα της παραγωγής.
Το καλοκαίρι, ο καύσωνας του Ιουνίου – Ιουλίου έπληξε ένα μέρος της παραγωγής και οι υψηλές θερμοκρασίες δημιούργησαν εγκαύματα και αφυδάτωση των σταφυλιών με αποτέλεσμα τη μείωση της συνολικής παραγωγής.
Η ποιότητα όμως είναι εξαιρετική. Οι φετινές ντεμπίνες αναμένονται έντονες με αλκοολικό τίτλο 11,5 -12,5 και οξύτητα 5,5 έως 6 γραμμάρια στο λίτρο, εκφρασμένη σε τρυγικό οξύ.
Η χρονιά κύλησε χωρίς προσβολές από ιώσεις.
Οι αμπελουργοί είναι ικανοποιημένοι με τις τιμές;
Οι τιμές παραμένουν ίδιες με την περσινή χρονιά. Δηλαδή σε υψηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να είναι ικανοποιημένοι. Η βιολογική καλλιέργεια πριμοδοτείται με 20% αυξημένη τιμή.
Το γεγονός ότι οι αφρώδεις οίνοι έχουν γίνει της μόδας έχει βοηθήσει το συνεταιρισμό;
Το γεγονός ότι η Ζίτσα είναι μία από τις πιο παραδοσιακές αμπελουργικές ζώνες που παράγει αφρώδη κρασιά, σε συνδυασμό με την τάση των καταναλωτών προς τα αφρώδη και ημιαφρώδη, βοηθά την ZOINOS WINERY να έχει μια καλύτερη θέση στην αγορά.
Η τάση, δε, της τελευταίας 5ετίας, για ροζέ κρασιά, οδήγησε την ZOINOS WINERY πέρα από το παραδοσιακό λευκό ημιαφρώδες της Ζίτσας, να οινοποιήσει και να βγάλει στην αγορά και ένα εξαιρετικό αφρώδες ροζέ κρασί με την επωνυμία AURELIA. Προσπαθούμε να καλύψουμε αυτή την τάση και στις μικρές – ατομικές συσκευασίες, δημιουργώντας δύο νέα εξαιρετικά προϊόντα με την επωνυμία ESCAPE, 200 ml σε λευκό και ροζέ, που απευθύνονται κυρίως στην αγορά της νέας γενιάς.
Βλέπουμε ότι το μερίδιο στην αγορά οίνου, που καλύπτεται από συνεταιριστικά οινοποιεία, συρρικνώνεται. Γιατί συμβαίνει αυτό και πώς θα μπορούσε να αναστραφεί;
Έχω την αίσθηση ότι πάντα πρέπει να βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα. Και αυτή δεν είναι άλλη από την πορεία του οίνου συνολικά, τόσο στην εγχώρια αγορά όσο και στη διεθνή.
Οι ιδιωτικές και οι συνεταιριστικές οινοποιητικές επιχειρήσεις δεν συγκροτούν αντίπαλα δέη. Είναι διαφορετικές μορφές οικονομικής οργάνωσης, επιχειρήσεις διαφορετικού τύπου, που δραστηριοποιούνται στο ίδιο προϊόν.
Αυτό που πρέπει να πρυτανεύει, συνεπώς, είναι η εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και η ανάπτυξη του προϊόντος. Υπάρχουν, άλλωστε, οινοποιητικές επιχειρήσεις που συμμετέχουν στις κλαδικές οργανώσεις και των συνεταιρισμών και των ιδιωτών.
Πιο κρίσιμο μέγεθος, κατά τη γνώμη μου, είναι η αύξηση του μεριδίου του οίνου συνολικά έναντι των αλκοολούχων και λιγότερο η κατανομή του ποσοστού μεταξύ συνεταιρισμών και ιδιωτών. Εν πάση περιπτώσει, πέραν αυτού, ας επισημάνω και το εξής: Δεν ξέρω ακριβώς τα στοιχεία που επικαλείστε, αλλά είναι γνωστό πως οι αριθμοί δεν λένε πάντα όλη την αλήθεια. Και το λέω αυτό διότι αρκετοί ιδιώτες επιχειρηματίες αγοράζουν μούστο ή κρασί από τους συνεταιρισμούς και στη συνέχεια το τυποποιούν και το διαθέτουν στην αγορά.
Ποια είναι τα προβλήματα της αμπελοκαλλιέργειας στην Ελλάδα, όπως τα βλέπετε μέσα από τον συνεταιρισμό;
Η αμπελουργία είναι βασικός πυλώνας του κλάδου και οι αμπελουργικές εκμεταλλεύσεις πρέπει να καταστούν σταθερά βιώσιμες και ανταγωνιστικές, γιατί διαφορετικά δεν μπορούμε να μιλάμε για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των τελικών προϊόντων στις αγορές. Τα μεγαλύτερα προβλήματα, με μια τελείως επιγραμματική αναφορά, είναι το μικρό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων (το 82,5% των αμπελουργών κατέχει έκταση μόλις μέχρι 5 στρέμματα), το υψηλό καλλιεργητικό κόστος, που σε συνάρτηση με τις αυξημένες επιβαρύνσεις (φορολογία – ασφαλιστικό) καθιστά σχεδόν απαγορευτική την αμπελοκαλλιέργεια, η συρρίκνωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων και, βέβαια, ένα μείζον θέμα, η γήρανση αμπελουργικού πληθυσμού. Όλα αυτά, όπως σας είπα ήδη, θα τα δούμε μέσω του αμπελουργικού σχεδιασμού και ευελπιστώ ότι θα δώσουμε τις λύσεις που θα εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα και την αναπτυξιακή πορεία του κλάδου.
Το θέμα του μικρού κλήρου πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί;
Θίγετε ένα μεγάλο θέμα, που δυστυχώς αν και έχει επισημανθεί από παλιά, παραμένει άλυτο. Σε προγενέστερες εποχές οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης, ο έστω και μικρός κλήρος ήταν μια εγγύηση στοιχειώδους επιβίωσης για τον κάτοχό του. Σήμερα, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Και για να αναφερθούμε ειδικότερα στον κλάδο, κανείς δεν πιστεύει ότι μπορεί να υπάρξει βιώσιμη αμπελουργική εκμετάλλευση με 3 ή 5 στρέμματα. Η αντιμετώπιση του προβλήματος μπορεί να γίνει μέσω των ομάδων παραγωγών, της ισχυροποίησης των συνεταιριστικών μονάδων και της πολιτικής γης ή και άλλων λύσεων, οι οποίες θα προκριθούν στο πλαίσιο του Στρατηγικού Σχεδιασμού για την Αμπελουργία.
Πώς θα μπορούσε να χτυπηθεί το φαινόμενο της διακίνησης οινοστάφυλων αλλά και οίνου χωρίς παραστατικά;
Η εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου, το αυτονόητο δηλαδή, θα περιόριζε σημαντικά την έκταση του προβλήματος. Συστηματικοί έλεγχοι, συνεπώς, σε όλα τα στάδια, από την παραγωγή έως την κατανάλωση. Μια επιπλέον δικλείδα ασφαλείας, που ίσως είναι και η οριστική λύση του προβλήματος, έχει να κάνει με την ιχνηλασιμότητα και, εξ όσων γνωρίζω, σχετική πρόταση από την ΚΕΟΣΟΕ έχει ήδη υποβληθεί στο υπουργείο Οικονομικών, καθώς και ανάλογες προτάσεις έχουν υποβληθεί από το ΣΕΟ.
Όσον αφορά στη Διεπαγγελματική Οίνου, πώς βλέπετε το μέλλον του κρασιού στην Ελλάδα;
Για μια καλή αναπτυξιακή πορεία του κρασιού χρειάζεται να συντρέξουν αρκετοί παράγοντες, από τους οποίους θα αναφέρω τους δύο βασικότερους: Αφενός η επίγνωση του κλάδου ότι πρέπει συνεχώς να παράγει καλό προϊόν και να προβαίνει σε όλες εκείνες τις ενέργειες που ενισχύουν την ταυτότητά του και αφετέρου η υποστηρικτική τάση της πολιτείας. Το πρώτο ισχύει απόλυτα και αυτό μας καθιστά αισιόδοξους. Με πνεύμα ενότητας και στράτευσης στο συλλογικό συμφέρον, εφαρμόζεται ήδη από το 2010 από την ΕΔΟΑΟ το στρατηγικό σχέδιο για τις ξένες αγορές, με ιδιαίτερα θετικά έως τώρα αποτελέσματα. Με την ολοκλήρωση και του Στρατηγικού Σχεδιασμού για την Αμπελουργία, η αναπτυξιακή πορεία του κλάδου θα μπει σε ασφαλέστερες ράγες. Πρόκειται, βέβαια, για μεγάλο έργο, που απαιτεί τη συνεργασία κλάδου-αρμόδιων αρχών-περιφερειών. Έχουν γίνει οι πρώτες επαφές με την κυβέρνηση, ενώ τη Δευτέρα θα έχω και μια πρώτη συνάντηση με τον περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας, Απ. Τζιτζικώστα. Θα ακολουθήσουν συναντήσεις και με τους άλλους περιφερειάρχες. Για να επανέλθουμε όμως στο θέμα της πολιτείας, δεν αρκεί να υποστηρίζει υλικά ή θεσμικά, όταν χρειάζεται τον κλάδο. Πρωτίστως θα έπρεπε να αποφεύγει να τον υπονομεύει. Γιατί αυτό συνέβη με τον ΕΦΚ στο κρασί. Πέρα από τη διόγκωση της παρανομίας που προκάλεσε, στέρησε πολύτιμο χρόνο από τον κλάδο, οδηγώντας τον έστω και προσωρινά στην εσωστρέφεια.
