Σημαντική πρωτοβουλία για την προστασία του αλιευτικού πλούτου στη λεκάνη της Μεσογείου αναλαμβάνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την εκστρατεία MEDFISH4EVER, σε μία προσπάθεια να δοθεί ουσιαστική λύση στη συνεχή μείωση των ιχθυαποθεμάτων, που καταγράφεται εξαιτίας της υπερεκμετάλλευσης. Με την καμπάνια, που ξεκίνησε στα τέλη Απριλίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει στόχο να αποτρέψει την κατάρρευση των πληθυσμών ψαριών στις ευρωπαϊκές θάλασσες.
Η εξασφάλιση της βιωσιμότητας των ιχθυαποθεμάτων δεν απασχολεί, όμως, για πρώτη φορά την ευρωπαϊκή κοινότητα, καθώς ήδη από το 2003 –σε υπουργικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη Βενετία– όλες οι χώρες της Ένωσης είχαν υιοθετήσει σχετικά μέτρα. Είναι ενδεικτικό ότι από τότε μέχρι και σήμερα έχουν τεθεί σε εφαρμογή 42 εθνικά προγράμματα που αφορούν τις ζώνες προστασίας της αλιείας.
Παρά το γεγονός ότι οι προσπάθειες ανασυγκρότησης της αλιείας στη Μεσόγειο δεν ξεκινούν από μηδενική βάση, τα προβλήματα που χρήζουν αντιμετώπισης είναι σοβαρότερα από ποτέ. Ο επίτροπος Περιβάλλοντος, Ναυτιλιακών Υποθέσεων και Αλιείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Καρμένου Βέλλα, ανακοινώνοντας την έναρξη της καμπάνιας MEDFISH4EVER, επεσήμανε ορισμένα κομβικά ζητήματα. Αρχικά, διευκρίνισε πως λύση στο πρόβλημα δεν μπορεί να δώσει απλά η μείωση της αλίευσης, άλλωστε, όπως είπε, δεν είναι τόσο εύκολο να απομακρυνθούν οι ψαράδες από την καθημερινή τους ασχολία.
Ταυτόχρονα, τόνισε πως, αυτήν τη φορά, η πολιτική θα πρέπει να επικεντρωθεί στην καλύτερη διαχείριση των αποθεμάτων, ώστε να εξασφαλιστεί η μελλοντική ευημερία του αλιευτικού τομέα. Επιπλέον, ο επίτροπος σημείωσε ότι η από κοινού συνεργασία των χωρών της Μεσογείου, αλλά και ευρύτερα σε διεθνές επίπεδο θα βοηθήσει σημαντικά, προκειμένου να επιτευχθεί ένα βιώσιμο μέλλον για τον αλιευτικό τομέα.
Πιο συγκεκριμένα, ο Καρμένου Βέλλα έκανε λόγο για τα πέντε μέτρα που πρέπει να ληφθούν άμεσα, τα οποία, όπως εξήγησε, δεν είχαν συμπεριληφθεί στις μέχρι τώρα εκστρατείες:
– Οι προσπάθειες πρέπει πλέον να επικεντρωθούν στα είδη που υπερεκμεταλλεύονται και, ταυτόχρονα, έχουν τη μεγαλύτερη κοινωνικο-οικονομική αξία.
– Η προσπάθεια πλέον πρέπει να είναι διμερής, ένας συνδυασμός τόσο εθνικών όσο και ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών. Είναι ξεκάθαρο, ανέφερε ο επίτροπος, ότι το μέγεθος του προβλήματος δεν μπορεί να ξεπεραστεί μονομερώς.
– Η αλληλεγγύη στη Μεσόγειο κρίνεται αναγκαία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη πλέον να βοηθήσει στον τομέα διαχείρισης της αλιείας.
– Είναι απαραίτητο να δοθεί η δέουσα προσοχή στις κοινωνικο-οικονομικές επιδράσεις που έχουν τα ήδη υπάρχοντα μέτρα. «Όπου υιοθετούνται νέα αλιευτικά μέτρα, πρέπει να αναμένουμε και την οικονομική τους επίδραση. Μέχρι ποιο σημείο επηρεάζονται οι ψαράδες από αυτά και εάν επωφελούνται από τα βελτιωτικά μέτρα που εφαρμόζονται κατά καιρούς», σημείωσε ο επίτροπος.
– Τέλος, είναι απαραίτητη η αξιοποίηση των χρηματοδοτήσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε αυτή την προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της κρίσης στη Μεσόγειο σύμμαχος είναι και το WWF. Η οργάνωση, από την πλευρά της, θέτει ως σημαντικότερες τρεις προτεραιότητες: τη μείωση της θνησιμότητας των ψαριών, που θα επιτευχθεί με τη μείωση της αλιείας, τη διασφάλιση ότι όλα τα ψάρια μπορούν να αναπαραχθούν τουλάχιστον μία φορά, και τη διαχείριση της αλιείας του ξιφία στη Μεσόγειο.
Όπως επεσήμανε η Ζενεβιέβ Πονς, διευθύντρια του Γραφείου Ευρωπαϊκής Πολιτικής του WWF, «η εστίαση αυτή στη Μεσόγειο είναι ένα ενθαρρυντικό σημάδι ότι η εφαρμογή της τροποποιημένης Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής λαμβάνεται σοβαρά υπόψη». Το WWF πιστεύει ακράδαντα ότι η συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων για την ανάκαμψη των ιχθυαποθεμάτων είναι το κλειδί. Πρωτοστάτησε στο μοντέλο συνδιαχείρισης, σύμφωνα με το οποίο οι αλιείς, οι επιστήμονες, οι κοινωνίες των πολιτών και οι κυβερνήσεις έχουν ρόλο στη διαχείριση της αλιείας σε μία συγκεκριμένη περιοχή.
Χριστίνα Καραβοκύρη
