Των Γ. Τσατσάκη και Μ. Αμπατζή
Το όνομα της εταιρείας και του νυν ιδιοκτήτη της, Ιβάν Σαββίδη, ήρθαν ξανά στο προσκήνιο, με αφορμή την επίμαχη τροπολογία που προβλέπει απαλλαγή, υπό προϋποθέσεις, επενδυτών από πρόστιμα για λαθρεμπόριο, ανασύροντας σελίδες της ιστορίας που αρκετοί από όσους τα προηγούμενα χρόνια ενεπλάκησαν στην καπνοβιομηχανία θα προτιμούσαν να ξεχάσουν. Πόσο μάλλον όταν αυτή την στιγμή, η ΣΕΚΑΠ φαίνεται να ξαναβρίσκει τον βηματισμό της, επιστρέφοντας, μετά από καιρό, σε κερδοφόρα πορεία και διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στην τοπική οικονομία.
Πέρα από την πολιτική διάσταση του θέματος και του κατά πόσο ο Ιβάν Σαββίδης είχε γνώση της εκκρεμότητας με το πρόστιμο (σ.σ. ο ίδιος το διαψεύδει κατηγορηματικά και οι εκθέσεις των ορκωτών λογιστών μοιάζουν να τον επιβεβαιώνουν, αν και κάποιες πολιτικές πηγές επιμένουν για το αντίθετο), γεγονός είναι ότι η πάλαι ποτέ συνεταιριστική επιχείρηση σήμερα απορροφά περίπου το 6% της εγχώριας παραγωγής καπνού, η οποία εκτιμάται στους 27.000 τόνους.
Οι υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές έχουν τακτοποιηθεί και οι νέες συμφωνίες τηρούνται, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, στο ακέραιο. Σε φάση εξομάλυνσης έχουν περάσει και οι σχέσεις με τα σωματεία εργαζομένων, με τα οποία, μετά τις πρώτες συγκρούσεις με αφορμή τις επιχειρησιακές συμβάσεις, έχει βρεθεί ένα λειτουργικό modus operandi.
Οι εργαζόμενοι
Δεν προξενεί εντύπωση, λοιπόν, ότι οι εργαζόμενοι εμφανίζονται ικανοποιημένοι από την τροπολογία, με τον πρόεδρο του Σωματείου Εργατοτεχνικών και υπαλλήλων της ΣΕΚΑΠ, Κώστα Γαβριηλίδη, να μεταφέρει την άποψη στελέχους της ΣΕΚΑΠ ότι «εάν χρειαζόταν να πληρωθεί το πρόστιμο, το πιθανότερο ήταν η εταιρεία να πήγαινε σε πτώχευση».
Ο ίδιος δηλώνει στην «ΥΧ» ότι πιστεύει τον Ιβάν Σαββίδη και εξηγεί ότι και οι εργαζόμενοι είχαν συναντήσει τον ειδικό εκκαθαριστή της ΑΤΕ, Νίκο Μαράντο, καθώς είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την απόκτηση του πλειοψηφικού πακέτου: «Ο Μαράντος είχε προκηρύξει τον διαγωνισμό. Δεν είχαμε αντιληφθεί το πρόστιμο στα στοιχεία που είχε, αν και είχαμε παραβρεθεί στον διαχειριστή. Το μάθαμε από τον τότε δικηγόρο, Στέργιο Γιαλάογλου, ο οποίος μας είπε ότι έχει επιβληθεί από το τελωνείο. Πιστεύω αυτό που λέει ο Ιβάν Σαββίδης, ότι δεν γνώριζε για το πρόστιμο. Οι τότε διοικούντες όταν επιβλήθηκε το πρόστιμο στην εταιρεία αθωώθηκαν». Ο συνομιλητής μας αναρωτιέται, μάλιστα, πώς γίνεται να αθωώθηκαν ο πρόεδρος και ο διευθυντής εξαγωγών και το πρόστιμο στην εταιρεία να παρέμενε σε ισχύ. «Η ΣΕΚΑΠ δίνει εργασία σε 170 οικογένειες της Ξάνθης κι αυτό είναι το κυριότερο. Έχουμε τη δουλειά μας», τονίζει.
Από το 2009
Η υπόθεση του λαθρεμπορίου τσιγάρων χρονολογείται από το 2009 και οδήγησε στο εδώλιο του κατηγορουμένου τον τότε διευθύνοντα σύμβουλο της ΣΕΚΑΠ, Ιωάννη Ζήνα, ο οποίος είχε καταδικαστεί πρωτόδικα τον Φεβρουάριο του 2015 σε φυλάκιση τεσσάρων ετών με αναστολή και χρηματική ποινή 5.000 ευρώ, ωστόσο αθωώθηκε τον Μάιο του 2016. Το πρωτόδικο δικαστήριο αθώωσε τον τότε πρόεδρο της εταιρείας, Νίκο Παπά. Το αρχικό ύψος του προστίμου έφτανε τα 19 εκατ. ευρώ, ωστόσο, μαζί με τις προσαυξήσεις, το τελικό ποσό που καταλογίστηκε πριν από έναν μήνα στη βιομηχανία φτάνει τα 38 εκατ. ευρώ, ποσό δηλαδή υψηλότερο από τα 35 εκατ. ευρώ που έχει επενδύσει τα τελευταία χρόνια στην εταιρεία ο νέος ιδιοκτήτης.
Οι Τούρκοι και ο Ινδός
Ο πρώτος που εκδήλωσε ενδιαφέρον για την εξαγορά της ΣΕΚΑΠ ήταν ο ινδικός όμιλος Bommindala, η συμφωνία ωστόσο δεν προχώρησε, καθώς στην πορεία διαπιστώθηκε ότι πίσω από αυτόν βρίσκονταν άτομα που, μεταξύ άλλων, σχετίζονταν με λαθρεμπόριο στη Βουλγαρία. Ενδιαφέρον από μεγάλες ξένες καπνοβιομηχανίες δεν υπήρχε και έτσι, προκειμένου η βιομηχανία να μην καταλήξει στα χέρια της τουρκικής Seba, έπεσε στο τραπέζι το όνομα του Ιβάν Σαββίδη, ο οποίος πάντως αρχικά ήταν απρόθυμος. Μετά από διαβουλεύσεις σε υψηλότατο πολιτικό επίπεδο, τελικά ο ομογενής επιχειρηματίας πείστηκε να εμπλακεί στη διαδικασία και απέκτησε, το 2013, έναντι 5 εκατ. ευρώ, μέσω της Donskoy Tabak, το 84% της ΣΕΚΑΠ, συμπεριλαμβανουμένου και του ποσοστού που κατείχε η ΣΕΚΕ.
Η ιστορία
Εμπνευστής ο Αλ. Μπαλτατζής
Η ιστορία της ΣΕΚΑΠ είναι συνυφασμένη με τον καπνό στην Ελλάδα αλλά και με τον πατριάρχη του συνεταιριστικού κινήματος, Αλέξανδρο Μπαλτατζή, ο οποίος, το 1945, δημιούργησε την ΣΕΚΕ και, στη συνέχεια, σε συνεργασία με τον καπνέμπορο Νίκο Χατζηγεωργίου και τον διευθυντή της Ένωσης, Γεώργιο Φλώρο, έβαλαν τις βάσεις για τη δημιουργία καπνοβιομηχανίας το 1975. Στην πορεία, η ΣΕΚΑΠ πέρασε στον έλεγχο της Αγροτικής Τράπεζας και τα οικονομικά της μεγέθη ακολούθησαν τη μοίρα πολλών συνεταιριστικών επιχειρήσεων της χώρας. Το τελειωτικό χτύπημα έδωσαν οι απανωτές αυξήσεις στη φορολογία των τσιγάρων στην αρχή της κρίσης, τις οποίες απορρόφησε η εταιρεία προκειμένου να διατηρήσει τα μερίδια αγοράς της, με αποτέλεσμα όμως η οικονομική της κατάσταση να επιδεινωθεί. Ο τότε διοικητής της ΑΤΕbank, Θεόδωρος Πανταλάκης, ανακοίνωσε την πρόθεσή της να πουλήσει τη ΣΕΚΑΠ το 2012. Ο νομικός και οικονομικός έλεγχος, καθώς και η προετοιμασία των σχετικών φακέλων, ανατέθηκαν στην Deloitte.
