Περιφερειακό Συμβουλίο Πελοποννήσου: Οι επιπτώσεις της ανομβρίας στην ελαιοπαραγωγή

Η παρατεταμένη ξηρασία απειλεί την ελαιοπαραγωγή της Νότιας Ευρώπης

Ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Πελοποννήσου, κ. Ηλίας Στρατηγάκος, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων σχετικά με τις επιπτώσεις της ξηρασίας στην ελαιοκαλλιέργεια της Περιφέρειας Πελοποννήσου, δήλωσε:

Στην 18η τακτική συνεδρίασή του (16-10-2017), το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου με εξουσιοδότησε να αναλάβω την πρωτοβουλία – δέσμευση για να διερευνηθεί το μέγεθος της δυσμενούς επίδρασης στην ελαιοπαραγωγή της παρατεταμένης ανομβρίας, σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες  οι οποίες επικράτησαν το καλοκαίρι και συνεχίζονται τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο. Λαμβανομένου υπόψη της σημασίας της ελαιοκαλλιέργειας στην Περιφέρειά μας και στα πλαίσια αυτά, άμεσα θα πραγματοποιηθούν συσκέψεις με τις κατά τόπους ΔΑΟΚ, τους φορείς και τους εκπροσώπους των παραγωγών, τους Δήμους κλπ, προκειμένου να καταγραφεί το μέγεθος της ζημιάς και τα γεωγραφικά όρια, τόσο για τις βρώσιμες ελιές, όσο και για τις ελαιοποιήσιμες. Σε κάθε περίπτωση θα προταθούν λύσεις και θα πρέπει να κινητοποιηθούν ασφαλιστικοί φορείς, ΕΛΓΑ, ΠΣΕΑ και Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Απαραίτητο θεωρώ την μελέτη, διερεύνηση και στήριξη των πληγέντων από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούν την κλιματική αλλαγή. Φαίνεται ότι οι συνέπειες της ξηρασίας – ανομβρίας στην Νότια Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της Περιφέρειάς μας, θα είναι σοβαρές, γι’ αυτό δίκαια οι αγρότες μας ανησυχούν για το μέλλον τους.

Επί του παρόντος, εάν το φαινόμενο συνεχιστεί, η παραγωγή ελαιόλαδου και βρώσιμων ελιών θα πληγεί σοβαρά ποσοτικά και επιπλέον ποιοτικά για τις βρώσιμες ελιές. Δυσμενείς επιπτώσεις θα προκύψουν και για τους καταναλωτές των αναφερόμενων προϊόντων. Τα πορίσματα και οι προτάσεις θα αξιοποιηθούν από την Περιφέρεια Πελοποννήσου και θα συζητηθούν στο Περιφερειακό Συμβούλιο.

Γνώμονάς μας, τόσο η ανακούφιση των πληγέντων, όσο και το συμφέρον των αγροτών μας, με την λήψη μέτρων μεσομακροπρόθεσμων όπου είναι δυνατόν και επιβάλλεται, σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο. 

Παρέμβαση στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου του Παναγιώτη Αλευρά

Η φετινή ελαιοκομική παραγωγή εξελισσόταν αρκετά ικανοποιητικά στην Πελοπόννησο και η παραγωγή κυρίως στη Μεσσηνία και Λακωνία αναμενόταν ότι θα ξεπεράσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ.

Η παρατεταμένη όμως ανομβρία που επικράτησε για αρκετούς μήνες και ιδιαίτερα τους μήνες Ιούλιο – Αύγουστο , Σεπτέμβριο  και Οκτώβριο είχε ως αποτέλεσμα να μην εξελιχθεί ομαλά η ελαιοποίηση και η ελαιοπεριεκτικότητα των καρπών λόγω ξηρασίας να είναι μειωμένη. Μάλιστα σε αρκετές περιοχές , διακόπηκε η ανάπτυξη του ελαιοκάρπου , οι ελιές παρέμειναν πολύ μικρές , συρρικνωμένες με χαρακτηριστικά βεβιασμένης ωρίμανσης. Ιδιαίτερα έντονο είναι το πρόβλημα στις μη αρδευόμενες  επιτραπέζιες ελιές Καλαμών.

Ήδη οι παραγωγοί βρίσκονται σε απόγνωση γιατί ορισμένα κτήματα θα εγκαταλειφτούν επειδή οι καρποί έχουν «σταφιδώσει» , όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν.

Συγκεκριμένα η ζημιά που έχει προκληθεί στην ελαιοκαλλιέργεια είναι αφ΄ ενός ποσοτική και αφ΄ετέρου ποιοτική και συνίσταται :  

  1. Στην απώλεια ελαιοκάρπου λόγω πρόωρης καρπόπτωσης.
  2. Στην μείωση της ελαιοπεριεκτικότητας και συνεπώς ελάττωση του παραγόμενου ελαιολάδου.
  3. Στο ότι ο  ελαιόκαρπος που έχει ζαρώσει εξωτερικά είναι πολύ πιθανόν να εμφανίσει το οργανικό ελάττωμα «ξερό ξύλο», το οποίο υποβαθμίζει την ποιότητα του παραγόμενου ελαιολάδου.
  4. Στην μεγάλη φυλλόπτωση και συνεπώς  μείωση της φυλλικής επιφάνειας
  5. Στους ελαιώνες που έχουν υποστεί πρώιμη βεβιασμένη ωρίμανση και έχουν αποκτήσει έντονο μωβ χρώμα, οι μελλοντικές βροχές δεν θα αυξήσουν την ελαιοπεριεκτικότητα , αλλά μόνο το μέγεθος και το βάρους του καρπού. Πρόκειται δηλαδή για μία δραματική καταστροφή που η ζημιά στους μη αρδευόμενους ελαιώνες μεσοσταθμικά ξεπερνά το 30% αλλά σε αρκετές περιοχές (ανάλογα με τη σύσταση του εδάφους , μικροκλίμα κλπ) η ζημιά αγγίζει το 60%  και ορισμένα κτήματα δεν θα συγκομισθούν καθόλου.

Για τους παραπάνω λόγους , έθεσε το θέμα στη συνεδρίαση της 16ης Οκτωβρίου στο Περιφερειακό Συμβούλιο , με σκοπό αφ΄ ενός με να διεκδικήσουμε αποζημίωση κατ΄ εξαίρεση από τον ΕΛΓΑ αφ΄ετέρου να δρομολογήσουμε έργα υποδομής (φράγματα , λιμνοδεξαμενές , λοιπά εγγειοβελτιωτικά έργα) για την άρδευση των ελαιοδέντρων ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής.

Τέλος είναι γνωστό ότι η ελαιοκαλλιέργεια στηρίζει δυναμικά την τοπική οικονομία μας στην Πελοπόννησο και δυστυχώς η φετινή ξηρασία είναι διάδοχος μιας κακής περσινής χρονιάς εξαιτίας του δάκου και του γλοιοσπορίου , με επίπτωση  όχι μόνο στην τοπική αγορά, αλλά και στην εθνική μας οικονομία (παράγουμε το 1/3 της εγχώριας ποσότητας ελαιολάδου)