Σε αλλαγή καλλιεργητικού παραδείγματος προχωρούν σταδιακά πολλοί παραγωγοί σιτηρών στον Νομό Κιλκίς. Ακολουθώντας τις διεθνείς τάσεις που επικρατούν την τελευταία πενταετία στις καταναλωτικές αγορές για τα κόκκινα επιτραπέζια σταφύλια, αγρότες του νομού επενδύουν στην παλιά αλλά εμπορικά επιτυχημένη ποικιλία Crimson. Η καλλιέργεια έχει αναπτυχθεί σημαντικά, ξεπερνώντας φέτος τα 1.000 στρ., κυριότερα στον Δήμο Κιλκίς, και ήδη πολλοί παραγωγοί έχουν αντικαταστήσει τις καλλιέργειες σιτηρών και πειραματίζονται με τη συγκεκριμένη ελεύθερη ποικιλία, εκμεταλλευόμενοι τις κατάλληλες εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής. Μάλιστα, πολλοί προχώρησαν και στην εγκατάσταση αγρομετεωρολογικών σταθμών, μέσω προγράμματος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, δημιουργώντας συνθήκες ευφυούς γεωργίας.
Με τις «πλάτες» της ΔΑΟΚ
Η ΔΑΟΚ Κιλκίς και ειδικότερα ο γεωπόνος της, Βασίλης Ιωαννίδης, που πρωτοστατεί στο εγχείρημα, στηρίζει ενεργά τις προσπάθειες των παραγωγών, αφού εκτιμά ότι μπορεί να αλλάξει το σημερινό καλλιεργητικό καθεστώς στο νομό. Σύμφωνα με τον κ. Ιωαννίδη, «η εισαγωγή της ποικιλίας Crimson μπορεί να προσθέσει εισόδημα στον παραγωγό άνω των 500 ευρώ/στρ., αφού παρουσιάζει έντονο εξαγωγικό ενδιαφέρον, με το 80% των εξαγωγών να κατευθύνεται προς Αγγλία, Γερμανία και Αυστρία.
Από τα πλεονεκτήματα της καλλιέργειας στην ευρύτερη περιοχή είναι η όψιμη ωρίμανση, που δεν απαντάται σε άλλο μέρος της χώρας. Απαραίτητη, ωστόσο, προϋπόθεση για το ικανοποιητικό εισόδημα των παραγωγών, αλλά και τον εξαγωγικό προσανατολισμό του συγκεκριμένου αγροτικού προϊόντος και την ανταγωνιστικότητά του στις διεθνείς αγορές, είναι η συλλογική δράση των αμπελοπαραγωγών και η οργάνωσή τους σε ομάδες παραγωγών. Καθώς ανταγωνίστριες χώρες (Ισπανία και ΗΠΑ) ήδη έχουν προχωρήσει σε αλλαγή της Crimson με νέες ποικιλίες, που είναι ανθεκτικές και αποδοτικότερες και την ίδια ώρα ο αγροτικός κλήρος στη χώρα μας είναι μικρός, όταν στην Ιταλία 19 παραγωγοί παράγουν 100.000 τόνους και στην Ισπανία οι 3 μεγαλύτεροι 60.000 τόνους, είναι απαραίτητο οι Έλληνες παραγωγοί να ενεργήσουν άμεσα και να συνεργαστούν ώστε να μπορέσουν να στραφούν στις παγκόσμιες αγορές. «Το σταφύλι είναι ένας κλάδος ιδιαίτερα ανερχόμενος, όμως υπάρχουν ακόμη πολλά βήματα που πρέπει να γίνουν, ώστε οι Έλληνες παραγωγοί να μπορούν να παραδίδουν στις αγορές ποσότητα αλλά και ποιότητα, να μειώσουν τα κόστη των αναλύσεων του προϊόντος και των εισροών», σημειώνει ο Γιώργος Φραγκίστας, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Εμπορίου Φρούτων και Λαχανικών (EUCOFEL). «Όταν μεγάλες επιχειρήσεις επενδύουν τεράστια κεφάλαια σε πολλές χώρες και η Ιταλία έχει στρέψει μεγάλο μέρος των στρεμμάτων της σε άσπερμο σταφύλι, η καλύτερη συμβουλή για τους Έλληνες παραγωγούς είναι να οργανωθούν».
Παράλληλα, ο κ. Φραγκίστας παρότρυνε τους παραγωγούς να μην πωλούν το προϊόν χωρίς παραστατικά στις γειτονικές χώρες, καθώς η παράνομη αυτή πρακτική σκοτώνει, όπως είπε χαρακτηριστικά, τον κλάδο. Το ενδιαφέρον για την καλλιέργεια της συγκεκριμένης ποικιλίας τα τελευταία χρόνια είναι ιδιαίτερα αυξημένο στην Ελλάδα.
Είναι χαρακτηριστικό πως, ενώ το 2011 τα στρέμματα σε όλη τη χώρα ήταν περίπου 3.000, τα επόμενα χρόνια οι εκτάσεις πολλαπλασιάστηκαν, φτάνοντας, το 2017, τα 10.000 στρέμματα. Στον ελληνικό αμπελώνα, η Κεντρική Μακεδονία κρατά τα σκήπτρα στην κατανομή του Crimson ανά περιφέρεια, με ποσοστό 54,48% και 5.340 στρ. Ακολουθεί η Θεσσαλία, με ποσοστό 23,14% και 2.268στρ., η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη με 994 στρ. (10,15%) και οι υπόλοιπες εκτάσεις βρίσκονται στην Πελοπόννησο και την Κρήτη.
Από τα 10.000 στρέμματα που καλλιεργούνται σήμερα στην Ελλάδα, το 18% (1.700 στρ.) είναι μη παραγωγικά και αφορούν νέες φυτεύσεις από το 2015-2017, ενώ οι παραγωγικές εκτάσεις αγγίζουν τα 7.500 στρ. Τα τελευταία 5 έτη, εγκαθίστανται κάθε χρόνο 400-500 στρ. της ποικιλίας Crimson.
Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης ποικιλίας είναι εξαιρετικά, καθώς διαθέτει ρώγες τραγανές, λεπτό και ανθεκτικό φλοιό, ομοιόμορφο χρωματισμό, ενώ έχει πολύ καλή μετασυλλεκτική συμπεριφορά, που μπορεί να αυξήσει την εμπορική του περίοδο. Η παγκόσμια παραγωγή του ανήλθε το 2017 σε 22.900.000 τόνους, με το 49% να αποτελεί κινεζική παραγωγή, ενώ η παραγωγή στην ΕΕ ανήλθε σε 1.450.000 τόνους, εκ των οποίων η Ιταλία, κυριότερη παραγωγός χώρα, η Ελλάδα (22%) και η Ισπανία, αντιπροσωπεύουν το 93% αυτής. Αν και η ευρωπαϊκή παραγωγή σημείωσε πτώση κατά 25% το 2017, σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, ωστόσο στη χώρα μας οι παραγόμενες ποσότητες επιτραπέζιου σταφυλιού σημείωσαν άνοδο 14%.
Οι τάσεις των καταναλωτικών αγορών
Οι παγκοσμιοποιημένες αγορές οδηγούν σε μεγάλο ανταγωνισμό, με σοβαρές επιπτώσεις στις περιοχές υψηλού κόστους. Σύμφωνα με τους ειδικούς, σήμερα, πάνω από το 80% της λιανικής πώλησης των νωπών οπωροκηπευτικών ελέγχεται από τις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ, από τις οποίες οι 15 μεγαλύτερες διακινούν στην αγορά το 90%. Αυτό που ενδιαφέρει τις συγκεκριμένες αγορές είναι το χαμηλό κόστος και η αυξημένη περίοδος διατήρησης του σταφυλιού στις αποθήκες.
