Ετήσια συμβόλαια με φιξαρισμένη τιμή στο αγελαδινό

Με μακροχρόνιες συμβάσεις επιχειρούν να «δέσουν» τους παραγωγούς οι γαλακτοβιομηχανίες

Μεγάλη ελληνική γαλακτοκομική επιχείρηση φέρεται να έχει ήδη προτείνει σε συνεργαζόμενους παραγωγούς κλειστά συμβόλαια με 41 λεπτά το κιλό για τους επόμενους δώδεκα μήνες.

Στη λογική των μακροχρόνιων συμβάσεων με τους αγελαδοτρόφους, με προκαθορισμένη τιμή για ένα τουλάχιστον μέρος του γάλακτος του εισκομιζόμενου γάλακτος, μπαίνουν ολοένα και περισσότερες ευρωπαϊκές γαλακτοβιομηχανίες, με την τάση να μεταφέρεται σταδιακά και εντός των ελληνικών συνόρων, παρά τις ιδιομορφίες και τα προβλήματα της εγχώριας αγοράς.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ της «ΥΧ», μεγάλη γαλακτοκομική επιχείρηση, με έδρα στη Βόρεια Ελλάδα, έχει ήδη προτείνει σε συνεργαζόμενους παραγωγούς κλειστά συμβόλαια με 41 λεπτά το κιλό για 12 μήνες, ενώ το παράδειγμά της –δίχως ωστόσο να έχει ακόμα αποφασιστεί η τιμή– σκέφτεται να ακολουθήσει τουλάχιστον ένας ακόμα παίκτης του κλάδου. Έμπειρος κτηνοτρόφος, με πολλά χρόνια στο επάγγελμα, σχολιάζει στην «ΥΧ» ότι τέτοιες πρωτοβουλίες είχε να δει η ελληνική αγορά από τα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν η ΔΕΛΤΑ επιχειρούσε, μέσω πολύμηνων συμβάσεων, να προσελκύσει παραγωγούς και να χτίσει τη ζώνη γάλακτος της Βόρειας Ελλάδας.

Στη Μεγάλη Βρετανία, πριν από λίγες μέρες, η Crediton Dairy ανακοίνωσε ότι θα προσφέρει στους παραγωγούς της συμβόλαια διετούς διάρκειας, μέσω των οποίων θα μπορούν να «φιξάρουν» την τιμή για το 20% ή το 10% των συνολικών ποσοτήτων που θα παραδώσουν στο διάστημα αυτό στις 28 πένες το κιλό. Οι συμβάσεις θα έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα και η Crediton Dairy σκοπεύει να απορροφήσει, στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού, 10 εκατ. τόνους τα επόμενα δύο χρόνια.

Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, η γερμανικών συμφερόντων Müller είχε λανσάρει ετήσια συμβόλαια με σταθερή τιμή στις 30 πένες/κιλό για το 25% της παραγωγής όσων κτηνοτρόφων δηλώσουν συμμετοχή, ενώ στην Ιρλανδία, η Glanbia γνωστοποίησε ότι από 1ης Οκτωβρίου 2017 προσφέρει πενταετή συμβόλαια με σταθερή τιμή 31 λεπτών το κιλό, για όσους αγελαδοτρόφους δεχτούν να συμμετάσχουν, με την ελάχιστη παραδιδόμενη να ορίζεται στο 10% της συνολικής τους παραγωγής.

Χρήσιμο εργαλείο

Παρόμοια προγράμματα ετοιμάζονται να τρέξουν, ή τρέχουν ήδη, και άλλες επιχειρήσεις του κλάδου, όπως η Lactalis, η County Milk και η Yew Tree Dairy, με αποτέλεσμα πολλοί αναλυτές να μιλούν πλέον για ένα νέο μοντέλο στις σχέσεις γαλακτοβιομηχανίας-παραγωγών, που μοιάζει να εδραιώνεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Παράγοντες της αγοράς, σχολιάζοντας στην «ΥΧ» τη σπουδή των γαλακτοβιομηχανιών να «δέσουν» τους αγελαδοτρόφους με μακροχρόνια συμβόλαια, στέκονται σε δύο κυρίως σημεία:

Την ορατή προοπτική οι τιμές να συνεχίσουν να ενισχύονται, ακολουθώντας την τάση που καταγράφεται τους τελευταίους μήνες σε διεθνές επίπεδο. Ειδικά σε σχέση με την ευρωπαϊκή αγορά, οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι, λόγω των σοβαρών απωλειών στο ζωικό κεφάλαιο (αφού οι χαμηλές τιμές ανάγκασαν πέρυσι και πρόπερσι πολλούς κτηνοτρόφους να σφάξουν τα ζώα τους), η προσφορά θα χρειαστεί τουλάχιστον δύο χρόνια για να επανέλθει στα προ κρίσης επίπεδα, γεγονός που αναμένεται να λειτουργήσει υποστηρικτικά για τις τιμές. Με αυτό κατά νου, δεν είναι λίγοι όσοι υποψιάζονται ότι αρκετές εταιρείες σπεύδουν να προλάβουν ένα νέο ράλι στη διεθνή αγορά γάλακτος, κλείνοντας από τώρα ποσότητες με αντίτιμο που π.χ. σε ένα εξάμηνο από σήμερα δεν αποκλείεται να θεωρείται αρκετά χαμηλό.

Την ανάγκη των βιομηχανιών να διασφαλίσουν, μέσα σε συνθήκες μικρότερης προσφοράς, μια μίνιμουμ ποσότητα πρώτης ύλης που θα τους επιτρέψει να καλύψουν τις παραγωγικές τους ανάγκες και, παράλληλα, να κάνουν τον προγραμματισμό τους σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές, τα συμβόλαια με τις αλυσίδες κ.λπ. Μια μεγάλη μερίδα της αγοράς θεωρεί ότι, με φόντο την ανάγκη αυτή, τα ετήσια ή πολυετή συμβόλαια μπορούν να αποτελέσουν ένα χρήσιμο εργαλείο με αμοιβαία οφέλη τόσο για τη βιομηχανία όσο και για τους παραγωγούς, λειτουργώντας ως ασπίδα απέναντι στις διακυμάνσεις και τα σκαμπανεβάσματα της αγοράς.

Η ζήτηση ανεβάζει τις τιμές στην Ελλάδα

Το μοντέλο των μακροχρόνιων συμβάσεων φαίνεται να χτυπάει την πόρτα της εγχώριας αγοράς, σε μια συγκυρία που εντείνεται η ζήτηση για ελληνικό γάλα από τις βιομηχανίες. Η ανάκαμψη των τιμών σε διεθνές επίπεδο φαίνεται ότι έχει καταστήσει στην παρούσα φάση ασύμφορες –ή τουλάχιστον λιγότερο συμφέρουσες– τις εισαγωγές, για πολλές εταιρείες που χρησιμοποιούν συμπυκνωμένο αγελαδινό στην παρασκευή γιαουρτιού ή κίτρινων τυριών, με αποτέλεσμα να στρέφονται ξανά στην εγχώρια αγορά για πρώτη ύλη. «Όλοι αυτή τη στιγμή ψάχνουν γάλα», λέει στην «ΥΧ» αγελαδοτρόφος από τη Μακεδονία, συμπληρώνοντας ότι στην περιοχή του υπάρχουν μονάδες που δέχονται καθημερινά «κρούσεις» από τουλάχιστον 3-4 γαλακτοβιομηχανίες.

Το αυξημένο ενδιαφέρον αντικατοπτρίζεται και στις τιμές, με ορισμένες εταιρείες να προσφέρουν αυτό το διάστημα πάνω από 40 λεπτά το κιλό στους παραγωγούς, επίπεδα τα οποία σύντομα αναμένεται να προσεγγίσουν και όσοι προς το παρόν υπολείπονται, προκειμένου να εξασφαλίσουν τις απαιτούμενες ποσότητες.