Η ΕΕ εισάγει κάτι παραπάνω από 6 εκατομμύρια τόνους φωσφορικών πετρωμάτων ανά έτος, για την παραγωγή ανόργανων λιπασμάτων. Σύμφωνα με το σκεπτικό πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έως και το 30% των συνολικών εισαγωγών φωσφορικού άλατος μπορεί να αντικατασταθεί από βιολογικά λιπάσματα όπως λυματολάσπη, βιοαποικοδομήσιμα απόβλητα, κρεατάλευρα, οστεάλευρα και κοπριά.
Επίσης, προτείνεται να τεθούν όρια στη χρήση βαρέων μετάλλων –όπως είναι το κάδμιο– στα φωσφορικά λιπάσματα, κατεβάζοντας την περιεκτικότητα από 60 mg/kg σε 40 mg/kg σε ορίζοντα τριετίας και σε 20 mg/kg ύστερα από 12 έτη.
Πριν από λίγες μέρες, η Επιτροπή Γεωργίας (ComAgri) υπερψήφισε σχέδιο με τροποποιήσεις στην ανωτέρω πρόταση. Μέσω αυτού, τάσσεται υπέρ της αλλαγής της ονομασίας «ανόργανα λιπάσματα» σε «ορυκτά» και ζητά τη διεύρυνση του πεδίου των υλικών που μπορούν να περιέχονται στα προϊόντα λίπανσης με σήμανση CE στην αγορά. Για παράδειγμα, συμπεριλαμβάνει τα απόβλητα τροφίμων και ζωοτροφών, αλλά και τα απόβλητα από φυτά που χρησιμοποιούνται για βιοκαύσιμα – χωρίς να περιέχουν ρύπους. Επίσης, ζητά διασαφήνιση των ορίων μεταξύ των προϊόντων λίπανσης και των φυτοπροστατευτικών προϊόντων. Ακόμη, εισηγείται τη χρήση φυτικών βιοδιεγερτών, οι οποίοι θεωρείται ότι μπορούν να συμβάλουν στην τόνωση της πρόσληψης θρεπτικών ουσιών από τα φυτά, την ανοχή τους στο στρες για να αντέχουν σε αντίξοες αβιοτικές συνθήκες, την ενίσχυση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των καλλιεργειών και την αύξηση της διαθεσιμότητας θρεπτικών συστατικών στο καλλιεργήσιμο έδαφος. «Το ψήφισμα αυτό σηματοδοτεί τη χρήση των οργανικών λιπασμάτων με πιο αποτελεσματικό και “κυκλικό” τρόπο», τόνισε ο εισηγητής του, ευρωβουλευτής Jan Huitema, στον απόηχο της ψηφοφορίας. «Αυτά είναι καλά νέα για τους αγρότες και το περιβάλλον».
Η Επιτροπή Περιβάλλοντος (ComEnvi) είναι πιο επιφυλακτική στο δικό της ψήφισμα. Εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καταπιάνεται κυρίως με ρύπους, ενώ αμφισβητεί και τα προτεινόμενα όρια στις τιμές του καδμίου (ζητά 20 mg/kg σε εννέα –αντί δώδεκα– χρόνια). Σε σχέση με το ψήφισμα της ComAgri, το συγκεκριμένο σχέδιο γνωμοδότησης ακολουθεί εκ διαμέτρου αντίθετη πορεία σε θέματα ανεκτικότητας, επίπεδα θρεπτικών συστατικών και οδηγίες για τα νιτρικά.
Οι κορυφαίες αγροτικές οργανώσεις Copa και Cogeca επιδοκίμασαν αρκετές πτυχές του ψηφίσματος της ComAgri. Ωστόσο, εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για την άποψη της ComEnvi, χαρακτηρίζοντας την τροπολογία για το κάδμιο «ιδιαίτερα αυστηρή» –σε σχέση με την αρχική πρόταση– και, εντέλει, «μη αποδεκτή». Τέλος, ζήτησαν να δοθεί μια ενιαία κατεύθυνση ανάμεσα στις δύο αποκλίνουσες απόψεις.
