Ήταν 31η Αυγούστου, όταν η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης ανακοίνωνε… πανηγυρικά το χρονοδιάγραμμα προκήρυξης των πρώτων επενδυτικών προγραμμάτων της νέας προγραμματικής περιόδου, τα οποία μάλιστα αποτελούν και το βαρύ πυροβολικό του νέου ΠΑΑ (2014 – 2020). Ο λόγος για το πρόγραμμα των Νέων Αγροτών, των Σχεδίων Βελτίωσης και της Μεταποίησης, που ανακοινώθηκε ότι θα προκηρυχθούν εντός του 2016. Έναν μήνα μετά από τη συνέντευξη Τύπου, το χρονοδιάγραμμα αυτό –σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ»– δείχνει να… καταρρέει τουλάχιστον ως προς την προκήρυξη των Σχεδίων Βελτίωσης.
Σε ό,τι αφορά και το πρόγραμμα εγκατάστασης των Νέων Αγροτών, φαίνεται ότι πάει έναν μήνα πίσω και, αντί για Οκτώβριο, θα προκηρυχθεί τον Νοέμβριο. Επίσης, το μέτρο της Μεταποίησης αναμένεται –σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα– να πιάνει το όριο του Ιανουαρίου του 2017.
Όπως μας εξηγούν υπηρεσιακά στελέχη του ΥΠΑΑΤ, «τα προβλήματα που μπαίνουν εμπόδιο στο αρχικό χρονοδιάγραμμα της κυβέρνησης έχουν να κάνουν τόσο με καθυστερήσεις στην «έγκριση του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου όσο και με την ολοκλήρωση του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ), ώστε να δεχθεί αιτήσεις για τα μέτρα του ΠΑΑ». Ο δεύτερος λόγος είναι και ο κύριος που η προκήρυξη των νέων αγροτών θα… βγει Νοέμβριο αντί για Οκτώβριο, όπως προβλεπόταν αρχικά.
«Κατά τα άλλα, είναι έτοιμα το θεσμικό πλαίσιο, η ΚΥΑ και η πρόσκληση», μας εξηγούν κύκλοι της Αχαρνών. Όσον αφορά τη «ναυαρχίδα» του ΠΑΑ –όπως χαρακτηρίζουν τα Σχέδια Βελτίωσης–, πρώτα θα πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδικασία ένταξης των νέων αγροτών, προκειμένου να βγει στον αέρα η προκήρυξη. «Για να ενταχθούν οι νέοι αγρότες στα Σχέδια Βελτίωσης (παίρνουν, μάλιστα, και επιπλέον μοριοδότηση), θα πρέπει να ολοκληρωθεί πρώτα η διαδικασία ένταξής τους στο πρόγραμμα της πρώτης εγκατάστασης.
Με απλά λόγια, θα πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδικασία, να βγουν οι βαθμολογικοί πίνακες, να καταλήξουμε στον αριθμό των νέων που θα ενταχθούν και μετά να ανοίξουν τα Σχέδια Βελτίωσης», μας εξηγούν οι ίδιες πηγές. Άρα, τα Σχέδια Βελτίωσης πρακτικά κολλάνε στο ότι το ένα πρόγραμμα είναι κομμάτι του άλλου.
Στη μεταποίηση το πρόβλημα που πρέπει επειγόντως να επιλυθεί έχει να κάνει με την προετοιμασία του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου, που θα διέπει τις επενδύσεις την τρέχουσα επενδυτική περίοδο έως το 2020. «Αν και το θεσμικό πλαίσιο δεν είναι ακόμα έτοιμο, οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης… τρέχουν με γοργούς ρυθμούς τις διαδικασίες», μας επισημαίνουν οι ίδιες καλά πληροφορημένες πηγές.
Το who is who των τριών μέτρων του ΠΑΑ
Το πρόγραμμα των Νέων Αγροτών αναμένεται να συμβάλει στη δημογραφική ανανέωση του πληθυσμού της υπαίθρου. Είναι προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ περίπου, το οποίο θα προσφέρει εργασία σε συνολικά 24.000 νέους αγρότες. Για το μέτρο έχει ήδη γίνει προδημοσίευση. Το ποσό ενίσχυσης για κάθε νέο αγρότη διαμορφώνεται από 17.000 ευρώ έως 22.000 ευρώ. Δικαιούχοι του μέτρου είναι νέοι γεωργοί, ηλικίας κάτω των 40 ετών.
Το μέτρο της μεταποίησης έχει στόχο την ενίσχυση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών προϊόντων, καθώς και του εξαγωγικού τους προσανατολισμού. Ο διαθέσιμος για νέες προσκλήσεις προϋπολογισμός του μέτρου ανέρχεται σε 170 εκατ. ευρώ και αναμένεται να ενισχυθούν περίπου 400 νέα επενδυτικά σχέδια.
Το μέτρο αφορά την ενίσχυση όλων των τομέων μεταποίησης και εμπορίας γεωργοκτηνοτροφικών προϊόντων και για πρώτη φορά περιλαμβάνει ξεχωριστή δράση για δικαιούχους επαγγελματίες αγρότες, που επιθυμούν να επενδύσουν στη μεταποίηση της παραγωγής τους. Οι αιτήσεις στήριξης μπορούν να ανέλθουν έως 10 εκατ. ευρώ, ενώ τα ποσοστά ενίσχυσης από 40%-75% ανάλογα με την περιοχή υλοποίησης της επένδυσης.
Τα Σχέδια Βελτίωσης θα ακολουθήσουν την ένταξη των νέων γεωργών, ώστε να αξιοποιηθεί με επενδύσεις το δυναμικό των νέων ανθρώπων που θα εγκατασταθούν στη γεωργία. Ο διαθέσιμος προϋπολογισμός του μέτρου ανέρχεται σε 360 εκατ. ευρώ και αναμένεται να ενισχυθούν περίπου 5.000 νέα επενδυτικά σχέδια. Το μέτρο αφορά την ενίσχυση επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό γεωργικών εκμεταλλεύσεων (κτηριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικός εξοπλισμός, άρδευση, ΑΠΕ κ.λπ.). Το ύψος του επενδυτικού σχεδίου μπορεί να ανέλθει έως 500.000 ευρώ, ενώ για συλλογικές επενδύσεις από ομάδες παραγωγών έως 2 εκατ. ευρώ.
Τα ποσοστά ενίσχυσης κυμαίνονται από 40%-75% ανάλογα με την περιοχή υλοποίησης της επένδυσης και προσαυξάνονται κατά 20 ποσοστιαίες μονάδες (και έως το 75%) στις περιπτώσεις που δικαιούχοι των επενδύσεων είναι νέοι γεωργοί ή ομάδες παραγωγών.
Δεδομένου ότι το πρώτο πρόγραμμα που θα προκηρυχθεί είναι αυτό των Νέων Αγροτών θυμίζουμε ότι σημαντική διαφοροποίηση σε σχέση με τις προηγούμενες προσκλήσεις είναι ότι δεν απαιτείται αποκλειστικά η ποσοτική αύξηση της εκμετάλλευσης για την ολοκλήρωση υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου, αλλά μπορούν να τεθούν και ποιοτικοί στόχοι, οι οποίοι σχετίζονται με την ένταξη του νέου αγρότη σε άλλα μέτρα του ΠΑΑ.
