Αν και ένα μονάχα χέρι βρεθεί να τους βοηθήσει, τότε άξιος ο ιδρώτας μου
Φωτογραφίες τυπωμένες σε χάρτινους κυλίνδρους σκορπισμένους στο πάτωμα. Λεζάντες κολλημένες άτακτα στον τοίχο που περιγράφουν ιστορίες παιδιών και των οικογενειών τους, που ξεριζωμένοι από τις πατρίδες τους, παλεύουν να ζήσουν. Όλα αυτά συνθέτουν την έκθεση φωτογραφίας του GMB Akash με τίτλο «Γιατί; Παιδιά στους δρόμους της γης». Μια δαιδαλώδης έκθεση που ο επισκέπτης θα πρέπει να σκύψει για να δει τις φωτογραφίες όπως πρέπει να σκύψει πάνω από το δράμα της προσφυγιάς.
Η έκθεση εγκαινιάζεται σήμερα, Τρίτη 19 Απριλίου στις 20:00, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στο κεντρικό κτήριο του Μουσείου Μπενάκη (Κουμπάρη 1). Να σημειωθεί ότι, η έκθεση τελεί υπό την Αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας Κύριου Προκοπίου Παυλοπούλου.
Ο φωτογράφος GMB Akash, στην συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε, σοκαρισμένος από την εμπειρία που είχε, αναφέρθηκε στις απάνθρωπες συνθήκες που βιώνουν χιλιάδες προσφυγόπουλα σήμερα. Τα παιδιά με τα πρησμένα πόδια που δεν έχουν πατρίδα, θέλησε να αναδείξει με τον φακό του. Μας είπε επίσης ότι έπρεπε να έρθει πολύ κοντά με τους ανθρώπους αυτούς, για να μπορέσει βιώσει από κοντά το δράμα τους. Αν και δεν γνώριζα την γλώσσα τους, ήταν εύκολο να διακρίνω το δράμα που βιώνουν οι συνάνθρωποι μας. Ακόμα και σήμερα, με στοιχειώνει το κλάμα αυτών των παιδιών, το ουρλιαχτό του φόβου τους. Η Ελλάδα δεν πρέπει να μείνει μόνη της σε αυτόν τον αγώνα. Για μένα ήταν μια αναζήτηση, μια ευτυχισμένη εμπειρία αλλά και μια εμπειρία σοκαριστική. Ο φωτογράφος με εύγλωττη λιτότητα και αμεσότητα αποτυπώνει το δράμα των προσφύγων, αποσκοπώντας στην αφύπνιση και στην ευαισθητοποίηση του θεατή απέναντι στις τεράστιες προκλήσεις και στους κινδύνους που καλούνται να αντιμετωπίσουν παιδιά, τα οποία αναγκάζονται να μεταναστεύσουν. Με την φωτογραφική του δεινότητα υπερασπίζεται το αναφαίρετο δικαίωμα όλων των παιδιών σε μια αξιοπρεπή ζωή, σε ένα ασφαλές περιβάλλον και στο καλύτερο δυνατόν κοινωνικοπολιτικό ‘γίγνεσθαι’.
Η ιδέα γι’ αυτήν την έκθεση γεννήθηκε κατά τη διάρκεια μιας φιλικής συνάντησης μεταξύ ανθρώπων που προβληματίζονται για την κατάσταση των προσφύγων και την ανθρωπιστική κρίση που αυτή συνεπάγεται. Ως απόρροια αυτής της συνάντησης, το Ίδρυμα Archives + Production d’Art Contemporain (APCd) και η «Μέριμνα» ανέθεσαν στον φωτογράφο GMB Akash, να συναντήσει τους πρόσφυγες στη Λέσβο, την Αθήνα και την Ειδομένη.
Κι όπως λέει η κα Στέλλα Τσίτουρα, μέλος του Δ.Σ Μέριμνας, παιδίατρος και Δ/ντρια τμήματος Κοινωνικής Ιατρικής του Νοσοκομείου Παίδων: «Θέλουμε να αναδείξουμε το προσφυγικό πρόβλημα μέσα από την τέχνη, προβάλλοντας ταυτόχρονα και τα δικαιώματα αυτών των παιδιών. Διότι βρίσκονται χωρίς μια νέα πατρίδα και ζουν πρωτόγνωρες τραυματικές εμπειρίες. Πρόκειται για παιδιά χωρίς πρόσωπο, χωρίς όνομα χωρίς ταυτότητα. Η ρητορική, της “Μέριμνας”, πιστεύει ότι τα προσφυγόπουλα μπορούν να ανακτήσουν ψυχικά αποθέματα, ακόμα και μέσα από τις αντίξοες συνθήκες που βιώνουν. Επίσης, αυτή η ρητορική, αναγνωρίζει την ευθύνη όλων μας, ατομικά, συλλογικά, πολιτικά, εθνικά έτσι ώστε να καλλιεργήσουμε συνθήκες υποδοχής, φιλοξενίας, εγκατάστασης οι οποίες θα παρέχουν σε αυτά τα παιδιά και τους εφήβους, την ασφάλεια, την προστασία και την δυνατότητα να επεξεργαστούν τις πραγματικές τους εμπειρίες και να αναπτύξουν τα ψυχικά αποθέματα που χρειάζονται. Ο σκοπός μας είναι τριπλός, πρώτον να αφυπνίσουμε τους θεατές, δεύτερον να αναδείξουμε το δικαίωμα τους να ζήσουν μια ζωή με αξιοπρέπεια και τρίτον να γεννήσει σε κάθε επισκέπτη περισσότερα ερωτήματα και όχι να δώσει απαντήσεις. Σήμερα αυτή η έκθεση ξεκινάει το δικό της οδοιπορικό από το μουσείο Μπενάκη και θα ακολουθήσει ένα οδοιπορικό σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, για να καταλήξει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».
Ο Akash έχει το ταλέντο να υπερβαίνει την απλή φωτογραφική απεικόνιση και εξιστόρηση και να χτίζει διαπροσωπικούς δεσμούς με τους ανθρώπους. Δημιουργεί μια σχέση αλληλεπίδρασης με ανθρώπους και καταστάσεις μέσα από τον φωτογραφικό του φακό και «δίνει φωνή» σε αυτούς που δεν έχουν.
Ανάμεσα στις ιστορίες που αφηγούνται οι 150 φωτογραφίες του Akash, είναι αυτή του Αμίρ και της οικογένειάς του η οποία, στο δρόμο για την Ελλάδα, έχασε όλα τους τα υπάρχοντά, και μιας νεαρής Αφγανής μητέρας με τέσσερα παιδιά, που περίμεναν τρεις νύχτες στο βενζινάδικο της Ειδομένης, της γιαγιάς Φατίμα, η οικογένεια της οποίας περπάτησε 20 χιλιόμετρα, πετώντας στη διαδρομή όλα τα ζεστά ρούχα που μετέφερε, προκειμένου να έχει λιγότερο βάρος και μιας μικρής από τη Συρία που, μετά το επικίνδυνο, τραυματικό θαλάσσιο πέρασμα μέσα σε μια μισοβυθισμένη λαστιχένια βάρκα, έχει πάψει πια να επικοινωνεί με το περιβάλλον.
Η έκθεση είναι ένας φόρος τιμής στην αήττητη φύση του ανθρώπινου πνεύματος, που δοκιμάζεται αλλά ελπίζει, που αγωνίζεται αλλά ονειρεύεται και που συνεχίζει τον αγώνα για ένα καλύτερο αύριο. Φωτογραφίες τυπωμένες σε χάρτινους κυλίνδρους σκορπισμένους στο πάτωμα -παρόμοια με τις τύχες χιλιάδων παιδιών σκορπισμένες στους δρόμους της ξενιτιάς- με τις λεζάντες κολλημένες άτακτα στον τοίχο, περιγράφουν τις ιστορίες αυτών των παιδιών και των οικογενειών τους.
Ως φωτογράφος νιώθω ότι είναι καθήκον μου να δείξω στον κόσμο τις αθέατες πτυχές της πραγματικότητας και να φωτίσω όσα οι περισσότεροι από εμάς δεν θα δούμε ποτέ με τα ίδια μας τα μάτια. Θέλω να δείξω όλα εκείνα που, απλώς, «δεν θα έπρεπε να συμβαίνουν», λέει ο ίδιος ο φωτογράφος.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
GMB Akash
Γεννημένος στο Bangladesh, ο φωτορεπόρτερ GMB Akash έχει τιμηθεί με περισσότερα από 100 διεθνή βραβεία για την αποφασιστικότητά του να δείξει την ομορφιά του ανθρώπινου πνεύματος. Το 2013 ίδρυσε στο Bangladesh το Ινστιτούτο Φωτογραφίας «First Light Institute of Photography» όπου διδάσκει σε συνεργασία με διακεκριμένους φωτογράφους. Απώτατος στόχος του, είναι η παροχή βασικής εκπαίδευσης σε παιδιά κοινωνικά αποκλεισμένα.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Η «Μέριμνα», αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία, έχει συμπληρώσει 20 χρόνια ενεργούς και πρωτοποριακής προσφοράς στην ελληνική κοινωνία, με κύριο έργο τη στήριξη παιδιών και οικογενειών που αντιμετωπίζουν την απώλεια αγαπημένων προσώπων, αλλά και την παροχή φροντίδας σε σοβαρά άρρωστα παιδιά και στις οικογένειές τους.
Το Ίδρυμα Archives + Production d’Art Contemporain (APCd), είναι ένας ελβετικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός δημιουργίας και παραγωγής έργων σύγχρονης τέχνης. Από το 2013, στηρίζει το φωτογραφικό έργο του GMB Akash, καθώς και την ανθρωπιστική του δράση στο Μπαγκλαντές.
Μουσείο Μπενάκη: Κουμπάρη 1
Διάρκεια: 20/04/2016 – 22/05/2016
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ: Pierre Eichenberger
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ: Martial Mingam
ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ: Δανάη Παπαδάτου (Πρόεδρος της «Μέριμνας»), Valérie Kessler (Ίδρυμα APCd) και Αλίκη Τσίργιαλου (Υπεύθυνη Φωτογραφικού Αρχείου Μουσείου Μπενάκη).
Μυρσίνη Γρηγόρη
