Γενετική προστασία κατά των καρδιαγγειακών νοσημάτων για τους Κρητικούς

Γενετική προστασία κατά των καρδιαγγειακών νοσημάτων για τους Κρητικούς

Ευλογημένοι από τη φύση φαίνεται πως είναι οι κάτοικοι της απομονωμένης επαρχίας Μυλοπόταμος στη Βόρεια Κρήτη. Μια αρκετά σπάνια γενετική παραλλαγή λειτουργεί ως προστασία κατά των καρδιαγγειακών νοσημάτων. Ερευνητές από το Wellcome Trust Sanger Institute, μαζί με συνεργάτες από διάφορα πανεπιστήμια, ανακάλυψαν μια νέα γενετική παραλλαγή που, μέχρι σήμερα, δεν είχαν γίνει γνωστές οι καρδιοπροστατευτικές της ιδιότητες.  

Ο Γιώργος Δεδούσης, καθηγητής βιολογίας ανθρώπου στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, ο οποίος συμμετείχε στην έρευνα, ανέφερε: «Η έρευνα στην Κρήτη έγινε γιατί γνωρίζαμε από προηγούμενες μελέτες ότι οι κάτοικοι στο χωριό Μυλοπόταμος είναι ένας απομονωμένος πληθυσμός. Αυτό σημαίνει ότι είναι ένας πληθυσμός γενετικά ομοιογενής, με παρόμοιες συνήθειες και τρόπο ζωής. Λόγω αυτής της ομοιογένειας, πιστεύαμε ότι μπορούν να αναδειχθούν πιο εύκολα κάποιες σπάνιες γενετικές μεταβολές, οι οποίες θα μπορούσαν να είναι είτε καλές είτε κακές. Προς το παρόν, έχουν αναπτυχθεί κάποιες καλές γενετικές παραλλαγές, που τους δίνουν ένα πλεονέκτημα προστασίας στα καρδιαγγειακά νοσήματα. Όσοι φέρνουν αυτές τις γενετικές παραλλαγές, έχουν χαμηλά επίπεδα τριγλικεριδίων και αυξημένη HDL χοληστερόλη, που είναι η καλή χοληστερόλη».

Έρευνα

Οι επιστήμονες έκαναν ένα γενετικό πορτρέτο 250 ατόμων του πληθυσμού με την αλληλουχία ολόκληρου του γονιδιώματος. Στη συνέχεια, η ομάδα χρησιμοποίησε τα αποτελέσματα για να δώσει μια λεπτομερέστερη εικόνα για περίπου 3.200 άτομα, για τα οποία ήταν γνωστή προηγούμενη γενετική πληροφορία.

Οι επιστήμονες αναφέρουν πως, μέσω της μελέτης απομονωμένων πληθυσμών, είναι σε θέση να εντοπίσουν εκείνες τις γενετικές παραλλαγές που είναι σε υψηλότερη συχνότητα σε σύγκριση με τους μεγαλύτερους πληθυσμούς και αυτό με τη σειρά του αυξάνει τη δυνατότητα ανίχνευσης του εάν αυτές οι παραλλαγές προκαλούν κάποια ασθένεια. «Με απομονωμένους πληθυσμούς, μπορούμε να αποκτήσουμε μια μοναδική άποψη σε σπάνιες γενετικές παραλλαγές, που παίζουν σημαντικό ρόλο σε πολύπλοκες ανθρώπινες ασθένειες».

Ο Γ. Δεδούσης αναφέρει πως η γενετική παραλλαγή που διαθέτει ο συγκεκριμένος πληθυσμός είναι αρκετά σπάνια. «Στον γενικό πληθυσμό θα έπρεπε να μαζέψουμε 1 εκατομμύριο κόσμο για να το βρούμε, δηλαδή είναι της τάξης του 0,002% και σε αυτούς είναι 100 φορές μεγαλύτερη».

Διατροφή

Από τη δεκαετία του ‘60-‘70 είχε γίνει γνωστό, μέσω της έρευνας των επτά χωρών, η πολύ μεγάλη διαφορά στο προσδόκιμο ζωής των Κρητικών σε σχέση με τις άλλες χώρες που συμμετείχαν. Σταδιακά, όμως, το προσδόκιμο αυτό χάνεται, λόγω της απομάκρυνσης των Κρητικών από το μεσογειακό πρότυπο διατροφής. Ο Γ. Δεδούσης αναφέρει πως «οι συγκεκριμένοι μπορεί να είναι γενετικά προστατευμένοι, αλλά οι διατροφικές τους συνήθειες από ό,τι φάνηκε δεν είναι καλές και αυτό έρχεται να αντισταθμίσει τη γενετική προστασία που έχουν. Oι περισσότεροι, και κυρίως οι νέοι, έχουν ξεφύγει από το μοντέλο της κρητικής διατροφής, με την τρίτη ηλικία να είναι η μόνη που την ακολουθεί. Επομένως, αν μπορούσαν να επιστρέψουν στο πρότυπο αυτό, σε συνδυασμό με τη γενετική προστασία που έχουν, θα μπορούσαν να αυξήσουν το προσδόκιμο ζωής τους.

Σημασία έρευνας

Η πραγματοποίηση τέτοιων ερευνών, όπως αναφέρει ο κ. Δεδούσης, είναι σημαντική για τους κατοίκους των περιοχών, καθώς αναδεικνύονται οι ευεργετικές από τη φύση ιδιότητες που έχουν κληρονομήσει. Αναδεικνύονται, όμως, και τα προβλήματα που υπάρχουν από την απομάκρυνση από τις καλές διατροφικές συνήθειες και τις συστάσεις στον τρόπο ζωής, καθώς δεν είναι μόνο η διατροφή αλλά και το κάπνισμα, καθώς και η μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ. Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, μπορούν να γίνουν συστάσεις για τον τοπικό πληθυσμό και μετά να γενικευτούν και στον πληθυσμό της Κρήτης αλλά και της Ελλάδας, αναδεικνύοντας τα θετικά χαρακτηριστικά.