Εδραιώνεται ο «πραγµατικός» αγρότης στον σχεδιασµό της νέας ΚΑΠ

Στο φως οι ορισµοί που θα διαµορφώσουν την αρχιτεκτονική της νέας ΚΑΠ

Νέοι αγρότες και γεωργική δραστηριότητα στο µικροσκόπιο της Κοµισιόν

Τη διατύπωση των ορισµών στη νέα ΚΑΠ επεξεργάζεται η τεχνική οµάδα της Κοµισιόν, που κατά την τελευταία της συνεδρίαση προχώρησε τόσο στη γλωσσολογική ερµηνεία βασικών εννοιών της νέας ευρωπαϊκής αγροτικής πολιτικής, όσο και στον αρχιτεκτονικό σχεδιασµό της νέας στοχοθεσίας της. Αν και τα συµπεράσµατα της συνεδρίασης της 7ης Σεπτεµβρίου δεν αποτελούν τελικές αποφάσεις, εντούτοις συµβάλλουν στις διεργασίες για τη διαµόρφωση του νέου στρατηγικού σχεδιασµού της νέας ΚΑΠ, µε βάση και τις τελευταίες προτάσεις της Κοµισιόν.

Δεδοµένου ότι όσα διαδραµατίζονται στις Βρυξέλλες κεκλεισµένων των θυρών για το µέλλον της ΚΑΠ είναι µείζονος σηµασίας, η «ΥΧ» συνεχίζει να τα παρακολουθεί. Το ενδιαφέρον, εν προκειµένω, εστιάζεται αφενός στην εισαγωγή νέων ορισµών που θα πλαισιώσουν και, άρα, θα διαµορφώσουν τη νέα αγροτική πολιτική, αφετέρου καθρεφτίζει τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα επόµενα χρόνια.

Στόχοι της νέας ΚΑΠ

Σύµφωνα µε την οµάδα εργασίας, οι στόχοι της νέας ΚΑΠ θα είναι οριοθετηµένοι σε τρία πεδία: ευρύ, εξειδικευµένο και οριζόντιο. Ειδικότερα, στους στόχους του ευρέος πεδίου περιλαµβάνονται η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του γεωργικού τοµέα, η προστασία του περιβάλλοντος και η στήριξη των ανθρώπων της υπαίθρου. Το εξειδικευµένο πεδίο βασίζεται σε τρεις άξονες:

  • Οικονοµία (διασφάλιση δίκαιου εισοδήµατος, αύξηση της ανταγωνιστικότητας, εξισορρόπηση της αλυσίδας εφοδιασµού τροφίµων).
  • Περιβάλλον/Κλίµα (δράσεις για την κλιµατική αλλαγή κ.ά.).
  • Κοινωνία (ανανέωση γενεών, ποιότητα ζωής κ.ά.).

Η στοχοθεσία του οριζόντιου πεδίου αφορά τη βιωσιµότητα, τον εκσυγχρονισµό και την απλούστευση της ΚΑΠ. Πάνω σε αυτόν τον αρχιτεκτονικό σχεδιασµό, ο οποίος εξυπηρετεί τις εννέα προτεραιότητες της Κοµισιόν για το µέλλον της ΚΑΠ, η τεχνική οµάδα παραθέτει επιπλέον και δείκτες παρακολούθησης τόσο στην εκτέλεση των παρεµβάσεων, όσο και στην αποτελεσµατικότητα και τις επιπτώσεις τους, αναφορικά µε τους αρχικούς στόχους που έχουν τεθεί.

Εδραιώνεται ο «πραγµατικός» αγρότης

Η διαµόρφωση του νέου στρατηγικού σχεδιασµού επιβάλλει, όµως, και την εισαγωγή νέων εννοιών στους κανόνες της νέας κοινής αγροτικής πολιτικής. Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελεί ο όρος «genuine farmer» (πραγµατικός αγρότης), που είχε προταθεί από την Κοµισιόν στις αρχές του καλοκαιριού.

Εδραιώνεται ο «πραγµατικός» αγρότης
Νέοι αγρότες και γεωργική δραστηριότητα στο µικροσκόπιο της Κοµισιόν

Σύµφωνα µε την υπό συζήτηση πρόταση, τα κράτη-µέλη θα είναι υποχρεωµένα να εφαρµόσουν τον νέο αυτόν ορισµό, ενώ θα έχουν την ευθύνη να διευκρινίζουν και ποιοι παραγωγοί θεωρούνται «πραγµατικοί». Πάντως, σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα ισχύει µία αρνητική λίστα, όπως χαρακτηρίζεται, µε όλες τις δραστηριότητες που θα θεωρούνται µη αγροτικές. Πάντως, από τα κράτη-µέλη θα πρέπει να αποκλείονται:

  • Όσοι έχουν γεωργική δραστηριότητα, η οποία αποδεικνύεται «ασήµαντη» σε σχέση µε το σύνολο της οικονοµικής τους κατάστασης.
  • Όσοι δεν έχουν ως κύρια δραστηριότητα (ή δεν έχουν καν) τη γεωργία.
    Μάλιστα, από τις άµεσες ενισχύσεις προτείνεται να αποκλείονται και όσοι έχουν πολλαπλές δραστηριότητες, οι λεγόµενοι «πολύ ενεργητικοί» γεωργοί.

Σηµειώνεται ότι η οµάδα εργασίας προτείνει ενδεικτικά κάποια κριτήρια για τον ορισµό του «αυθεντικού» αγρότη, όπως η εξέταση του εισοδήµατος, του αντικειµένου δραστηριότητας της επιχείρησης ή εταιρείας, του εθνικού µητρώου κ.ά.
Μεταξύ των ορισµών που πρέπει να διαµορφωθούν για τη νέα ΚΑΠ, η οµάδα εργασίας έβαλε στο τραπέζι, µεταξύ άλλων, τους Νέους αγρότες, την αγροτική δραστηριότητα κ.ά.

Νέοι αγρότες

Αναφορικά µε τον όρο «Νέος Αγρότης» προτείνεται τα κράτη-µέλη να καθορίζουν τον ηλικιακό περιορισµό των παραγωγών, οι οποίοι σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν το 40ό έτος της ηλικίας τους -περιορισµός που θα ισχύει και για τους δύο Πυλώνες-, αλλά και τα κριτήρια σύµφωνα µε τα οποία θα µπορεί να χαρακτηρίζεται «υπεύθυνος» της γεωργικής εκµετάλλευσης.

Επισηµαίνεται ότι κάθε κράτος-µέλος θα είναι, επίσης, υποχρεωµένο να καθορίζει τις προϋποθέσεις κατάρτισης ή και δεξιοτήτων για τη συµπληρωµατική στήριξη των νέων αγροτών υπό τη σκέπη των άµεσων πληρωµών.

Γεωργική δραστηριότητα

Στον όρο «γεωργική δραστηριότητα», η τεχνική οµάδα της Κοµισιόν προτείνει η διατύπωση να γίνεται από τα κράτη-µέλη και να περιλαµβάνει τόσο την παραγωγή όσο και τη διατήρηση της γης. Υπενθυµίζεται ότι ο όρος προστέθηκε µε τη µεταρρύθµιση της κοινής γεωργικής πολιτικής που πραγµατοποιήθηκε το 2013, για τη λήψη άµεσων ενισχύσεων.

Γεωργική έκταση

Σχετικά µε τον ορισµό «γεωργική έκταση», προτείνεται να µην υπάρξει καµία αλλαγή αναφορικά µε την αρόσιµη έκταση. Όσον αφορά τις µόνιµες καλλιέργειες, τα κράτη – µέλη θα πρέπει να ορίζουν τα φυτώρια και την αµειψισπορά σε περιορισµένη έκταση. Τέλος, για τους µόνιµους βοσκότοπους, θα µπορεί να συµπεριλαµβάνεται και οποιαδήποτε πηγή ζωοτροφών.

Επιλέξιµες εκτάσεις

Όσον αφορά τις επιλέξιµες εκτάσεις, η ουσία του ορισµού δεν διαφοροποιείται. Ωστόσο, προτείνεται αυξηµένη επικουρικότητα, µε τα κράτη-µέλη να καλούνται να διευκρινίσουν τα κριτήρια, σύµφωνα µε τα οποία υπάρχει γεωργική δραστηριότητα και έκταση, που «είναι στη διάθεση του παραγωγού». Σηµειώνεται ότι η τεχνική οµάδα προτείνει παρέκκλιση για την καλλιέργεια κάνναβης, που υπόκειται σε δεσµεύσεις και περιορισµούς.