Σε απόσταση αναπνοής από τη Θεσσαλονίκη, ανάμεσα στις πεδιάδες της Αριδαίας και της Αξιούπολης, εκεί όπου συναντιούνται οι νομοί Πέλλας και Κιλκίς, βρίσκεται το Πάικο (1.650 μ.). Δασωμένο ως την κορφή, με υπεραιωνόβιες καστανιές, πανύψηλες οξιές και πλατάνια, ντυμένο με φαράγγια, καταρράκτες και σμαραγδένιες λίμνες, σε συνεπαίρνει µε το ανάγλυφό του. Ένα βουνό ευλογημένο, που φιλοξενεί το μεγαλύτερο δάσος καστανιάς της Ελλάδας. Εδώ, στην όνομα-και-πράγμα Καστανερή, σε υψόμετρο 950 μέτρων, λίγα χιλιόμετρα μακριά από την ξακουστή Γουμένισσα, δύο νέοι άνθρωποι αποφάσισαν να δημιουργήσουν έναν επισκέψιμο Οικοτουριστικό Καστανεώνα, που τον βάφτισαν «Γλυκομαγεία»! Μια τολμηρή πρωτοβουλία από έναν ταξιδιωτικό δημοσιογράφο, τον Δάνο Δανιηλίδη, και μια φυσιοθεραπεύτρια, την Μάγια Κετικίδου.
Για περισσότερα από 20 χρόνια, ο Δάνος εργάστηκε ως δημοσιογράφος και ταξιδιωτικός συντάκτης. Συμμετείχε σε πολλά δημοσιογραφικά ταξίδια στο εξωτερικό και στην Ελλάδα, και λόγω δουλειάς βρέθηκε κάποτε στο Πάικο για να μαγευτεί από την ομορφιά του. «Το 2010 αποφασίσαμε με τη γυναίκα μου να αγοράσουμε έναν καστανεώνα στο γαλήνιο αυτό βουνό. Όταν η κρίση, που ενέσκηψε στη δημοσιογραφία, χτύπησε και εμένα, αποφασίσαμε, το 2011, να στραφούμε στην αξιοποίησή του. Ξεκινήσαμε πιο συστηματικά τη συγκομιδή του κάστανου. Η Μάγια, η οποία αγαπά με πάθος τη μαγειρική, άρχισε να παρασκευάζει μαρμελάδες και γλυκά κουταλιού, και σταδιακά δώσαμε και επισκέψιμη διάσταση στον καστανεώνα» μας λέει ο Δάνος.
Το Πάικο διαθέτει 4000 στρέμματα από άγριες και ήμερες καστανιές. Η Γλυκομαγεία αποτελεί ιδιόκτητο τμήμα του ευρύτερου δάσους. Υπάρχουν καστανιές 50 ετών, αλλά και υπεραιωνόβιες καστανιές 300-400 ετών! Επίσης, το κτήμα διαθέτει βατομουριές, αγριοφράουλες, μανιτάρια και άγριες τριανταφυλλιές. «Δεν έχουμε κάνει την παραμικρή επέμβαση στη χλωρίδα του καστανεώνα. Μας ενδιαφέρει οι επισκέπτες μας να βιώνουν με όλες τους τις αισθήσεις ανέγγιχτο το καστανόδασος. Το κύριο μήνυμα που επιδιώκουμε να περνούμε στους επισκέπτες μας είναι ότι “το βουνό δεν είναι μόνο πάρκινγκ-ταβέρνα!” Αγαπάμε κι εμείς την ταβέρνα, αλλά αυτή θα έρθει στο τέλος μιας απόδρασης». τονίζει ο Δάνος.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι την τελευταία τριετία καταγράφεται έντονη τάση μετατροπής των άγριων σε ήμερες καστανιές. Αυτό οφείλεται στη συγκυριακά αυξημένη ζήτηση του κάστανου από την ιταλική αγορά, λόγω της ασθένειας «σφήκα της καστανιάς», που πλήττει τα ιταλικά καστανοδάση.
Ασυνήθιστες λιχουδιές
Στη Γλυκομαγεία, οι συνταγές της Μάγιας μαγεύουν και τον πιο απαιτητικό ουρανίσκο. «Ετοιμάζουμε μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού, με κλασικές, αλλά κυρίως ασυνήθιστες συνταγές. Πιο συγκεκριμένα, παράγουμε το κλασσικό γλυκό κάστανο, τη μαρμελάδα πουρέ κάστανο, τη μαρμελάδα πορτοκάλι-κάστανο-σοκολάτα και τη μαρμελάδα δαμάσκηνο-μήλο-κάστανο. Η παραγωγή του καστανεώνα μας είναι μικρή. Στόχος μας είναι, το μεγαλύτερο τμήμα της παραγωγής να διατίθεται απευθείας στους επισκέπτες μας και το υπόλοιπο σε οικογιορτές και αγορές της Θεσσαλονίκης, χωρίς μεσάζοντες» εξηγεί ο Δάνος.
Οικοτουριστικές Δράσεις
Ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να συμμετάσχει σε μια σειρά από δράσεις. Μπορείτε να περπατήσετε στο καστανόδασος, να γνωρίσετε τη σπάνια χλωρίδα και πανίδα, να μυρίσετε, να φωτογραφίσετε και να γεμίσετε ενέργεια αγκαλιάζοντας τις υπεραιωνόβιες καστανιές. Δίπλα στο κτήμα θα συναντήσετε τα ερείπια γαλλικού νοσοκομείου του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, στοιχείο της ιστορικότητας του δάσους. Επίσης, θα διδαχθείτε για την παραγωγή, τη συγκομιδή και τη μεταποίηση του κάστανου. «Διασχίζουμε τον Στραβοπόταμο και περπατάμε στα χωριά Καστανερή και Μ. Λιβάδια. Μαθαίνουμε για τις τοπικές κοινότητες, την παραγωγή κάστανου, πατάτας, κρασιού, για τα ήθη και έθιμα, για το τοπικό ηχόχρωμα και το ετήσιο καλεντάρι του βουνού (γιορτές αμπελουργών, κάστανου, για τον ημιμαραθώνιο του Πάικου κλπ.). Στήνουμε γλέντι με τα περίφημα “Χάλκινα της Γουμένισσας”, κάνουμε πικνίκ εντρυφώντας στη γαστρονομία της περιοχής, δοκιμάζουμε τις πίτες της Μάγιας, τα τυριά ντόπιου κτηνοτρόφου, τα κρασιά της Γουμένισσας κ.ά.. Το μήνυμα που επιδιώκουμε να περάσουμε είναι ότι “το βουνό δεν είναι μόνο πάρκινγκ-ταβέρνα”» παθιάζεται ο Δάνος.
Χρειαζόμαστε δημιουργικούς ανθρώπους!
Ο Δάνος Δανιηλίδης, εμπνευστής και ιδρυτής της «Γλυκομαγείας», στην Καστανερή Κιλκίς, έχει ήδη καταφέρει να αναδείξει στην πράξη το αγροτουριστικό πρόσωπο της περιοχής, «Μέχρι και επαγγελματικές διεξόδους προτείνουμε στους επισκέπτες μας!», μας λέει και μας δείχνει έμπρακτα, ότι όποιος θέλει μπορεί!. Στην επικοινωνία που είχαμε μαζί του, μοιράστηκε μαζί μας ένα ποταμό από πληροφορίες και σκέψεις. Μοιραζόμαστε κι εμείς μαζί σας κάποιες από αυτές:
- Η περιοχή χρειάζεται ανθρώπους. Τεχνίτες, ζωγράφους, εναλλακτικούς θεραπευτές, κάποιους να νοικιάζουν άλογα ή ποδήλατα.
- Κάθε χρόνο, από τον γειτονικό συνοριακό σταθμό των Ευζώνων εισέρχονται στην Ελλάδα 8 εκατ. επισκέπτες: Είναι στο χέρι μας να τους δείξουμε και αυτό το πρόσωπο της χώρας. Βάζουμε το δικό μας μικρό λιθαράκι, ελπίζοντας σε μια περιβαλλοντικά πιο ευαισθητοποιημένη επόμενη γενιά Ελλήνων, που τις Κυριακές ίσως αποκτήσει επιτέλους –όπως η υπόλοιπη Ευρώπη- πιο ουσιαστικά ενδιαφέροντα, από το γήπεδο ή μια «μπαρουτοκαπνισμένη» καφετέρια.
- Δεχόμαστε σχολεία και τις Κυριακές, οικογένειες, παρέες, γκρουπ, συλλόγους. Ανάλογα με την ηλικία και τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα, προσαρμόζουμε τις δράσεις μας, ελπίζοντας ότι συμβάλλουμε σε μια περιβαλλοντικά πιο ευαίσθητη γενιά Ελλήνων.
- Το άμεσο όφελος των δράσεών μας προς την τοπική κοινωνία είναι ότι σχολεία και άνθρωποι της Θεσσαλονίκης ανηφορίζουν όλο και πιο συχνά στο Πάικο. Επίσης κάποιοι νέοι ντόπιοι άνθρωποι μένουν στον τόπο τους, εργαζόμενοι σε ξενώνες και ταβέρνες. Είμαστε κι εμείς που νοικιάζουμε σπίτι στην Καστανερή, που αγοράζουμε πρώτες ύλες.
- Πολλά ακόμα μένει να γίνουν, όπως μια ομάδα παραγωγών κάστανου που θα διεκδικεί καλύτερες τιμές για το προϊόν, ή μια μονάδα επεξεργασίας και μεταποίησης του κάστανου, ώστε να μην καρπώνονται οι Ιταλοί την υπεραξία του. Και φυσικά η ανάπτυξη τουριστικής συνείδησης από τους ντόπιους και τις αρχές.
- Πέρσι ξεκινήσαμε να υποδεχόμαστε και μικρά γκρουπ ξένων επισκεπτών, με ξενάγηση στην αγγλική (Δάνος) και ρωσική (Μάγια). Θέλουμε να εδραιώσουμε τη δράση μας αυτή, στο πλαίσιο ημερήσιων εκδρομών, σε συνεργασία με ξενοδοχεία της Θεσσαλονίκης.
Info: 6934.064242, 6932.860.825, fb: Οικοτεχνία Γλυκομαγεία.
