Kαλύτερη αξιοποίηση των µέτρων του ΠΑΑ, σαφέστερα κριτήρια κατά τη δεύτερη αναθεώρηση της ΚΑΠ, στα οποία θα στηρίζονται οι ενισχύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάδειξη της ποιότητας των προϊόντων στην ελληνική και ξένη αγορά, αλλά και σύνδεση του προϊόντος µε τον τρόπο παραγωγής είναι µόνο µερικά από τα πλεονεκτήµατα που θα προκύψουν από τη µελέτη και την εφαρµογή καινοτοµιών σε παραγωγικά συστήµατα Υψηλής Φυσικής Αξίας στην Ελλάδα.
Το ευρωπαϊκά χρηµατοδοτούµενο έργο HNV-Link «Γεωργία Υψηλής Φυσικής Αξίας: Μάθηση, Καινοτοµία και Γνώση» έχει ως στόχο να µελετήσει τα παραγωγικά συστήµατα Υψηλής Φυσικής Αξίας. Τις εκµεταλλεύσεις, δηλαδή, σε ορεινές και ηµιορεινές περιοχές, όπως τις ποιµενικές, αλλά και τις διάφορες µικρές εκµεταλλεύσεις.
«Στόχος είναι να υποστηρίξουµε αυτά τα παραγωγικά συστήµατα, που είναι δύσκολα και χρειάζονται πολλή δουλειά και χειρωνακτική εργασία, να εντοπίσουµε τα προβλήµατα που αντιµετωπίζουν, την υποστήριξη που χρειάζονται, ώστε να µειώσουν το κόστος παραγωγής, αλλά και τις καινοτοµίες που µπορούν να αναπτυχθούν σε αυτά, ώστε να διαµορφωθούν ανάλογα και τα κριτήρια αξιολόγησης στα οποία βασίζονται οι ενισχύσεις», αναφέρει στην «ΥΧ» ο Δρ. Δηµήτριος Γούσιος, καθηγητής στο Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας, το οποίο συµµετέχει στο έργο.
Θεσσαλία
Στο πλαίσιο του προγράµµατος επιλέχθηκε η Δυτική Θεσσαλία, αναφέρει ο Δ. Γούσιος. «Αυτό που θέλουµε να αναδείξουµε, µέσω της τεχνολογίας, είναι η λειτουργία αυτών των εκµεταλλεύσεων σε περιοχές όπως η Πίνδος. Να γνωρίζει, δηλαδή, ο καταναλωτής ότι τα ζώα βοσκούν σε εξωτερικό χώρο, ενώ είναι πιο ανθεκτικά, µειώνοντας έτσι την ανάγκη για αντιβιοτικά. Κατά συνέπεια, µειώνεται το κόστος, ενώ δηµιουργούνται και πιο υγιεινά προϊόντα. Θα δηµιουργηθεί, επίσης, ένα σύστηµα ιχνηλασιµότητας, το οποίο, όµως, προέρχεται από τον ίδιο τον αγρότη».
Καινοτοµία
Μέσω του έργου έχουν δηµιουργηθεί και χρησιµοποιηθεί τόσο τεχνολογικές όσο και οργανωτικές καινοτοµίες. «Στο κοπάδι χρησιµοποιούµε συστήµατα GPS, τα οποία µάς δείχνουν ανά πάσα στιγµή πού βόσκει κάθε ζώο. Επίσης, καταγράφουµε την ταχύτητα µε την οποία κινείται ένα ζώο, αλλά µελετάµε και τον βοσκότοπο στον οποίο σταµάτησε για να βοσκήσει. Έτσι, µας δίνεται η δυνατότητα να µελετήσουµε ακριβώς τον τρόπο µε τον οποίο έχει εκτραφεί και µεγαλώσει. Χρησιµοποιούµε, επίσης, δορυφορικές εικόνες, αλλά και drone. Έτσι γνωρίζουµε πού είναι κάθε εκµετάλλευση, πού είναι κάθε αγρότης, τι παράγει και πού βόσκει τα ζώα του», αναφέρει ο Δρ. Δ. Γούσιος.
Στο πλαίσιο παλαιότερου έργου, έχουν δηµιουργηθεί και άλλου είδους καινοτοµίες, οι οποίες έχουν να κάνουν µε την προώθηση των προϊόντων και πρόκειται να αναπτυχθούν περισσότερο µέσω του προγράµµατος HNV-Link. Μία από αυτές είναι η δηµιουργία της «Terra Thessalia», µία αστική µη κερδοσκοπική εταιρεία, στην οποία συµµετέχουν παραγωγοί, συνεταιρισµοί κτηνοτρόφων και επτά τυροκοµεία. Στόχος της συγκεκριµένης πρωτοβουλίας είναι να αναδείξει πως «τα γαλακτοκοµικά και τυροκοµικά προϊόντα των παραγωγών που συµµετέχουν στην ‘‘Terra Τhessalia’’ παράγονται από εκµεταλλεύσεις, των οποίων τα κοπάδια βόσκουν σε φυσικούς βοσκότοπους και σε λειµώνες, εξασφαλίζοντας την ευζωία των ζώων και την ποιότητα του γάλακτος.
Όπως τονίζει ο Δ. Γούσιος, «καταφέραµε να δώσουµε έξω τα προϊόντα αυτά σε τιµές σχεδόν διπλάσιες από ό,τι δίνει κάθε παραγωγός, λόγω της προστιθέµενης αξίας που έχουν αποκτήσει τα προϊόντα». Οι πληροφορίες, λοιπόν, που θα προκύψουν από το έργο HNV-Link, θα ενσωµατωθούν, εκτός των άλλων στην, «Terra Thessalia» και θα χρησιµεύσουν, ώστε να γνωρίζει ο καταναλωτής από πού έχει ξεκινήσει η παραγωγική διαδικασία.
Συµµετοχικό σύστηµα εγγύησης
Μία από τις µεγαλύτερες καινοτοµίες, όµως, είναι το συµµετοχικό σύστηµα εγγύησης, τονίζει ο Δρ. Δ. Γούσιος. «Το συγκεκριµένο σύστηµα, στο οποίο θα βοηθήσει το HNV-Link, δίνει τη δυνατότητα να αναδείξει κανείς κάποιες τοπικές ιδιαιτερότητες των προϊόντων, µε τη συµµετοχή όλων των ανθρώπων και των επιχειρήσεων µιας περιοχής. Το Συµµετοχικό Σύστηµα Εγγυήσεων (ΣυΣυΕ), βασιζόµενο στην ενεργή συµµετοχή των φορέων και παραγωγών της ‘‘Terra Thessalia’’, εγγυάται την ποιότητα του προϊόντος, των δεσµών του µε τον τόπο παραγωγής, τη διασφάλιση δίκαιης αναδιανοµής της προστιθέµενης αξίας στους κτηνοτρόφους και στους µικρούς τυροκόµους και τη διαχείριση µιας αειφορικής σχέσης µεταξύ ανθρώπων, ζώων και φύσης».
