Είναι υπεραιωνόβια και έχει διττές μνήμες που αφηγούνται αφενός την ιδιαίτερη ταυτότητα της Θεσσαλονίκης και αφετέρου την οικονομική ανάπτυξη της αγροτικής κοινωνίας σε ταραγμένες, για την ιστορία του ελληνικού κράτους, εποχές. Ο λόγος για την Αμερικανική Γεωργική Σχολή (AΓΣ), η οποία συμπλήρωσε 112 χρόνια ζωής και όσο μεγαλώνει τόσο πιο σύγχρονη, νεανική και καινοτόμο φιλοσοφία αποκτά. Ο πρόεδρος της ΑΓΣ, Πάνος Κανέλλης, παραχώρησε συνέντευξη στην «ΥΧ» και μιλά, μεταξύ άλλων, για τους στόχους και τα μελλοντικά σχέδια της σχολής, για τη σύνδεση του προγράμματος σπουδών της με την αγορά εργασίας και ανακοινώνει την ίδρυση της Μεταπτυχιακής Σχολής, στο τιμόνι της οποίας θα βρίσκεται ένας ακαδημαϊκός και πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.
Μετρώντας περισσότερο από έναν αιώνα «ζωής», ποιος είναι ο απολογισμός της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής;
Κλείνουμε 112 συνεχή και συναπτά έτη λειτουργίας και προσφοράς στη γεωργική εκπαίδευση και ανάπτυξη της υπαίθρου. Η σχολή άρχισε ως απλό γεωργικό πρακτικό σχολείο και εξελίχθηκε, συν τω χρόνω, σε πολυδύναμο εκπαιδευτικό ίδρυμα, αρχίζοντας από τη βιωματική πρωτοβάθμια έως και την τριτοβάθμια εκπαίδευση και τις μεταπτυχιακές σπουδές, συνδυάζοντας τις επιστήμες ζωής και αυτές που αφορούν τον αγροδιατροφικό τομέα. Στόχος είναι οι απόφοιτοι κάθε βαθμίδας να είναι εφοδιασμένοι με άρτιες επιστημονικές γνώσεις και δεξιότητες, να παίξουν ηγετικό ρόλο στο επάγγελμα και στην κοινωνία που ζουν. Άρα, οι διαχρονικές αρχές και αξίες της, δηλωμένες στην αποστολή της από το 1904, συνεχίζουν να είναι ζωντανές μέχρι και σήμερα, αλλά και εναρμονισμένες με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Το ίδρυμα προβλέπει κι εξελίσσεται με τα προγράμματά της για την πρόοδο και την ανάπτυξη της υπαίθρου. Βρίσκεται πάντοτε σε μια δυναμική κατάσταση, απορρίπτοντας καθετί στατικό. Η σχολή, διά του ιδρυτή της, Dr. John Henry House, μίλησε πρώτη φορά για «φροντιστές της γης» το 1904, ενώ η ΕΕ υιοθέτησε τον όρο μόλις πριν από δύο χρόνια στο περιεχόμενο της ΚΑΠ 2015-2020.
Ποιες ευκαιρίες επαγγελματικής αποκατάστασης έχουν οι απόφοιτοι;
Πραγματικά, έχουν πολλές επιλογές. Κατ’ αρχάς, ένα μεγάλο ποσοστό αποφοίτων επιστρέφει στον τόπο καταγωγής του, αφού οι οικογένειές τους ασχολούνται ήδη με τον αγροδιατροφικό κλάδο. Ασχολούνται με την ανάπτυξη της γεωργικής ή κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης, αποδεικνύοντας ότι όλα όσα διδάχθηκαν στη σχολή μπορούν να τα εφαρμόσουν για να πετύχουν την ανάπτυξη της επιχείρησής τους. Υπάρχουν ήδη πολλά τέτοια παραδείγματα αποφοίτων, για τα οποία η σχολή είναι ιδιαίτερα περήφανη. Ένα άλλο εξίσου μεγάλο ποσοστό αποφοίτων, αφού ολοκληρώσει τις σπουδές και σε τριτοβάθμιο επίπεδο βρίσκει εργασία σε μεγάλες ελληνικές ή διεθνείς εταιρίες που σχετίζονται με τα τρόφιμα, τη γεωργία, την κτηνοτροφία, τα γεωργικά μηχανήματα κ.ά. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι ίδιες οι εταιρείες ζητούν από τη σχολή να τους προτείνει αποφοίτους για την κάλυψη θέσεων εργασίας.
Πώς συνδέονται οι σπουδές στην ΑΓΣ με την επιχειρηματικότητα;
Σήμερα, από το Κέντρο Αγροδιατροφικής Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας της σχολής, αλλά και άλλες δομές και προγράμματά της, έχουν πραγματοποιηθεί και είναι σε εξέλιξη πολλές και σημαντικές επιχειρηματικές δράσεις στην αγροδιατροφή στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό. Έχουμε αρκετές περιπτώσεις νέων επιχειρήσεων που στήθηκαν και είναι υγιείς και βιώσιμες (17 στο σύνολο) από αποφοίτους του Κέντρου Αγροδιατροφικής Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας. Πέρα, όμως, από αυτό, όλα τα εκπαιδευτικά προγράμματα της σχολής και του Κολεγίου Περρωτής έχουν διαμορφωθεί με επίκεντρο τη γνώση που συνδέεται με την επιχειρηματικότητα.
Πόσο σημαντική είναι η επιμόρφωση για αυτό το μεγάλο ελληνικό κεφάλαιο, που λέγεται «πρωτογενής τομέας»;
Η επιστήμη και η τεχνολογία τρέχουν με γοργούς ρυθμούς και δεν αρκεί πλέον μόνο η στείρα γνώση για να γίνει κάποιος ανταγωνιστικός στον τομέα του. Η γνώση πρέπει να ανανεώνεται με την απόκτηση νέων δεξιοτήτων και βελτίωση των παλαιών. Κάτω από αυτή την παραδοχή, η βιωματική επιμόρφωση των αγροτών είναι σημαντική και απόλυτα συνυφασμένη με την πρόοδο του τομέα. Άλλωστε, πριν από μερικά χρόνια, το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων μετονομάστηκε σε Παιδείας, Θρησκευμάτων και Διά Βίου Μάθησης, ενώ η σχολή καθιέρωσε τον όρο αυτόν από το 1922.
Αρκεί, όμως, μόνο η επιμόρφωση των αγροτών;
Φυσικά και όχι. Η Αμερικανική Γεωργική Σχολή ετοιμάζεται και πάλι να καινοτομήσει και, μάλιστα, δυναμικά. Στρέφουμε το βλέμμα και την προσοχή μας περισσότερο από ποτέ στην ακαδημαϊκή έρευνα και εκπαίδευση. Βασιζόμενοι στην ακαδημαϊκή αρτιότητα του τριτοβάθμιου Κολεγίου Περρωτής και των προπτυχιακών του προγραμμάτων, εγκαινιάζουμε τη χρονιά 2017-2018 τη Μεταπτυχιακή Σχολή του Κολεγίου Περρωτής.
Η Μεταπτυχιακή Σχολή θα παρέχει υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκή έρευνα και γνώση και επικεφαλής της θα είναι ένας άνθρωπος που γνωρίζει το αντικείμενο άριστα, διαθέτει μακροχρόνια ακαδημαϊκή και ερευνητική εμπειρία και εκπέμπει σεβασμό σε όλο τον κλάδο. Μετά από προσωπική επιλογή, κοσμήτορας της Μεταπτυχιακής Σχολής αναλαμβάνει ο πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και οµότιµος καθηγητής της Σχολής Γεωπονίας, ∆ασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, Δρ. Αθανάσιος Τσαυτάρης. Ένας άνθρωπος που με το κύρος του θα αποτελέσει προστιθέμενη αξία για τη νεότευκτη Μεταπτυχιακή Σχολή, ενώ η συμβολή του στην επιλογή του αντικειμένου και των επιμέρους τμημάτων της σχολής στη δόμηση του προγράμματος, τον σχεδιασμό και τη δημιουργία των σχετικών υποδομών, υπήρξε καθοριστική.
Βασικοί άξονες για το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα η έρευνα και η εκπαίδευση
Ποια θα είναι τα προγράμματα της Μεταπτυχιακής Σχολής και η γενικότερη εκπαιδευτική της φιλοσοφία;
Τα προγράμματα που θα προσφέρει στην αγγλική γλώσσα σταδιακά η Μεταπτυχιακή Σχολή (ξεκινώντας τον Σεπτέμβριο του 2017 με τα δύο πρώτα) είναι τα ακόλουθα:
- MSc in New Food Product & Business Development.
- MSc in Marketing for the Agro‐Food Sector.
- MSc in Sustainable Agro‐Environmental Systems Management.
- MSc in Plant Seed & Propagation Material Production Management.
- MSc in Livestock Science & Production Management.
Η φιλοσοφία της Μεταπτυχιακής μας Σχολής συνοψίζεται στον ακόλουθο τίτλο-ταυτότητα: «Διαχείριση Καινοτόμων Συστημάτων Γεωργικής Παραγωγής: Ολιστικές προσεγγίσεις από το αγρόκτημα στους καταναλωτές». Mε απλά λόγια, πέρα από την απαραίτητη εξειδίκευση που είναι συνυφασμένη με τη μεταπτυχιακή εκπαίδευση, όλοι οι μεταπτυχιακοί φοιτητές του κάθε τμήματος θα διδάσκονται τις εξελίξεις και στους άλλους τομείς του κλάδου.
Θέλουμε, για παράδειγμα, να γνωρίζει ο επιστήμονας της Τεχνολογίας Τροφίμων τι δυνατότητες προσφέρουν οι επιστήμονες των προηγούμενων τμημάτων, όπως την καλλιέργεια στο χωράφι, ή στο θερμοκήπιο, ή ακόμη οι επιστήμονες του σπόρου, τις ποικιλίες και το πολλαπλασιαστικό υλικό, στην πρώτη ύλη που φτάνει στην πόρτα του εργοστασίου να μεταποιηθεί. Όπως, επίσης, να γνωρίζουν και τις απαιτήσεις του εμπορίου, των εξαγωγών, των τελικών χρηστών-καταναλωτών κ.λπ. Ή να εξοικειώνονται με τις εξελίξεις σε σημαντικούς οριζόντιους τομείς, όπως η γονιδιωματική και βιοπληροφορική, που οριζόντια σχεδόν επηρεάζουν όλα τα τμήματα.
Πού θα στεγαστεί η Μεταπτυχιακή Σχολή;
Όπως είναι ήδη γνωστό, χτίζεται –με δωρεά της ευεργέτιδας Αλίκης Περρωτή– νέο εκπαιδευτικό κέντρο για το Κολέγιο Περρωτής. Οι εγκαταστάσεις, που μέχρι τώρα χρησιμοποιούνταν για τις ανάγκες των προπτυχιακών προγραμμάτων του κολεγίου, έχουν ανακαινιστεί ριζικά και εκεί θα μεταφερθούν τα γραφεία, οι αίθουσες, αλλά και τα σύγχρονα εργαστήρια της Μεταπτυχιακής Σχολής. Η ανακαίνιση δεν θα ήταν εφικτή χωρίς τη γενναιόδωρη δωρεά του Seth Frank, μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου της σχολής. Αποτελεί μία μεγάλη επένδυση και μια σημαντική πρόκληση για τη σχολή, η οποία πλέον επιθυμεί να παρέχει ένα σχεδόν καθετοποιημένο εκπαιδευτικό σύστημα.
Πλέον, οι απόφοιτοι του Κολεγίου Περρωτής, το οποίο ιδρύθηκε πριν από ακριβώς δέκα χρόνια και αποστολή του είναι η εκπαίδευση ηγετών στον αγροδιατροφικό τομέα και στις επιστήμες ζωής, θα μπορούν να παραμένουν στην «οικογένεια» της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής και να συνεχίζουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό –πλέον– επίπεδο. Η έρευνα και η εκπαίδευση είναι δύο βασικοί άξονες πάνω στους οποίους θα πρέπει να στηριχτεί το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα και η Αμερικανική Γεωργική Σχολή είναι έτοιμη να συμβάλει εκ νέου και δυναμικά σε αυτή την κατεύθυνση.
Πέρα από την ακαδημαϊκή έρευνα, υπάρχει και η συμβουλευτική. Τι ρόλο παίζει στη Γεωργική Σχολή; Πόσο σημαντική είναι και με ποιους όρους μπορεί να γίνει;
Η συμβουλευτική αποτελεί σημαντικό τομέα στη σχολή και συμβάλλει οργανωμένα και προγραμματισμένα στις προσπάθειες ανάδειξης της γεωργικής οικονομίας και οικονομίας της υπαίθρου, ως ατμομηχανή της εθνικής οικονομίας. Σεβόμαστε την εμπειρία των ηλικιωμένων και επενδύουμε στους ικανούς νέους για το παρόν και το μέλλον. Εξαιρετικά παραδείγματα εκπαίδευσης και συμβουλευτικής με εταιρικές συνεργασίες της Σχολής αποτελούν οι συνεργασίες με τις ΜΕΛΙΣΣΑ Κίκιζας, ΤΙΤΑΝ, ΜcCAIN, Aθηναϊκή Ζυθοποιία, Philip Morris International κ.α.
Τάσσεστε υπέρ της στροφής των αγροτών σε νέες καλλιέργειες ή στην παραμονή στις υπάρχουσες;
Όταν μιλάμε για αγροτική ανάπτυξη δεν εννοούμε μόνο την πρωτογενή παραγωγή, αλλά το σύνολο των δραστηριοτήτων από τις οποίες αναπτύσσεται η κοινωνία της υπαίθρου, της οποίας μέρος είναι και ο αγροτικός κόσμος. Οι νέες καλλιέργειες, ενώ παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον, μπορεί να μην αποτελούν τη λύση, καθώς η αγορά δεν είναι αναπτυγμένη. Η λύση είναι οι εξαγωγές; Ναι, αλλά υπό προϋποθέσεις που μόνο ένας «μορφωμένος» στον τομέα του θα μπορούσε ν’ αναπτυχθεί. Πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να επικεντρωθούμε στην ανταγωνιστικότητα της κάθε καλλιέργειας σε μια παγκόσμια αγορά, στοχεύοντας στην ποιότητα με την εφαρμογή νέων τεχνολογιών και στη μεταποίησή τους σε νέα προϊόντα για έναν εξελιγμένο καταναλωτή σε αναπτυγμένη χώρα.
Με ποιους τρόπους μπορεί να γίνει η ανασυγκρότηση ή η αγροτική ανάπτυξη στη χώρα;
Με όραμα, στόχους, προγραμματισμό, πειθαρχία και συνεργασία ιδιωτικών επιχειρήσεων και θεσμών, όπως γίνεται –για να δώσουμε ένα αγροτικό παράδειγμα– στη συγκαλλιέργεια διαφορετικών ειδών, που συμβιώνουν και παράγουν. Επίσης, θα πρέπει να δοθεί έμφαση σε νέα και δυναμικά εργαλεία οικονομικής ανάπτυξης, όπως οι συνεργατικοί σχηματισμοί καινοτομίας (clusters), καθώς παρέχουν ένα γόνιμο επιχειρηματικό περιβάλλον και ειδικότερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ποιο χαρακτηριστικό κάνει την Αμερικανική Γεωργική Σχολή να ξεχωρίζει από άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα;
Το διευρυμένο και ολιστικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, που προσφέρει σε εξαιρετικό εκπαιδευτικό περιβάλλον και εγκαταστάσεις. Αυτό το σταθερό και αναπτυσσόμενο πλαίσιο διασφαλίζει μια αναβαθμισμένη εμπειρία γνώσης, συνεισφέροντας, παράλληλα, στην ανάπτυξη του χαρακτήρα των αποφοίτων μας.
