Ανάμεικτα σήματα εκπέμπουν οι παραδοσιακές παραγωγικές περιοχές του καπνού, με την Ελλάδα να έχει χωριστεί στη μέση. Το κάτω μισό γνωρίζει μία συγκρατημένη άνθιση της καλλιέργειας, ενώ τα βόρεια της χώρας βλέπουν τις εκτάσεις να συρρικνώνονται, με τις χαμηλές τιμές και το υψηλό κόστος παραγωγής να μη βοηθάνε καμία από τις δύο «πλευρές». Η «ΥΧ» συνομίλησε με παραγωγούς από τις κυριότερες περιοχές και παρουσιάζει τη σημερινή εικόνα της καπνοκαλλιέργειας.
ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Με αισιοδοξία, βασισμένη στις περσινές καλές τιμές που απόλαυσαν και στην τεχνογνωσία που διαθέτουν και συνεχώς εξελίσσεται και με εγγύηση ένα άριστο ποιοτικά προϊόν, ολοκλήρωσαν προ ημερών τη σπορά για τον καπνό οι Ελασσονίτες παραγωγοί. Λόγω των πολλών βροχών και της αυξημένης υγρασίας, η μεταφύτευση θα καθυστερήσει λίγες μέρες (αρχές Μαΐου), ενώ μέχρι τέλος Απριλίου θα υπογραφούν και τα συμβόλαια με τις εταιρείες, αν και ήδη έχουν συμφωνηθεί οι τιμές. Η προκαταβολή που θα δοθεί –περί τα μέσα Μαΐου, οπότε αυξάνονται τα καλλιεργητικά έξοδα– υπολογίζεται στα 140-150 ευρώ/στρ.
Σύμφωνα με τον κ. Γκουτζέλα «φέτος στην επαρχία Ελασσόνας αναμένεται μια μικρή αύξηση στα καλλιεργούμενα με καπνό στρέμματα, λόγω της πολύ καλής τιμής που απολαύσαμε πέρυσι. Αναλυτικότερα, στην ποικιλία Κατερίνη (η οποία απορροφάται κυρίως από την εταιρία ΣΟΚΟΤΑΒ και ακολούθως από τη ΣΕΚΕ) μπήκαν πάνω από 3.000 στρέμματα, ο Μπασμάς (κυρίως στο Δ.Δ. Λουτρό) απορροφάται από τον Μισιριάν και σπάρθηκαν λίγο πάνω από 1.200 στρ., ενώ η Βιρτζίνια υπολογίζεται περίπου στα 1.000 στρ. και πωλείται στον Γλεούδη».
Να σημειωθεί ότι οι Ελασσονίτες καπνοπαραγωγοί βρίσκονται εν αναμονή της εξόφλησής τους από την καπνοβιομηχανία «Μιχαηλίδη», μετά τις δικαστικές αποφάσεις και τις πολιτικές πρωτοβουλίες που ελήφθησαν.
ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ
Η Λοκρίδα Φθιώτιδας, για ολόκληρες δεκαετίες αποτελούσε μία από τις βασικότερες περιοχές καλλιέργειας καπνού της χώρας μας. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, οι παραγωγοί της περιοχής στράφηκαν στην ποικιλία Βιρτζίνια, επενδύοντας μεγάλα κεφάλαια σε μηχανολογικό εξοπλισμό. Δυστυχώς, όμως, με την αναθεώρηση της ΚΑΠ στον τομέα του καπνού η παραγωγή μηδενίστηκε, με αποτέλεσμα ο μηχανολογικός εξοπλισμός να μείνει αναξιοποίητος.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια στροφή στην καλλιέργεια, με μικρή αυξητική τάση κάθε χρόνο. Σύμφωνα με την παραγωγό καπνού Παναγιώτα Κοντογιάννη, από την Αγία Μαρίνα Φθιώτιδας, «συνεχίζεται και φέτος η αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων καπνού στην περιοχή μας. Τα φυτά αναπτύσσονται κανονικά στα σπορεία και προς τα τέλη Απριλίου, εφόσον το επιτρέπουν και οι καιρικές συνθήκες, ξεκινούμε τη φύτευση. Έχουμε ξεπεράσει τα 2.500 στρέμματα στην ευρύτερη περιοχή της Λοκρίδας. Το εισόδημα είναι οριακό, λόγω του μεγάλου κόστους παραγωγής και η ποιότητα παίζει σημαντικό ρόλο στην τελική τιμή παραγωγού. Αν λάβουμε υπόψη ότι το κόστος κυμαίνεται στο ένα ευρώ ανά κιλό, μας αναγκάζει να περιοριζόμαστε σε μικρές παραγωγές ενός σταθερού εισοδήματος. Για τη νέα καλλιεργητική περίοδο, οι τιμές που συζητάμε δεν διαφέρουν από τις περσινές, οι οποίες κυμάνθηκαν από 1,65 έως 2,55 ευρώ το κιλό».
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
Η τριπλέτα φορολογία-ασφαλιστικό-μειωμένες τιμές καθορίζουν την εικόνα της καπνοκαλλιέργειας σε δύο σημαντικούς, από καπνοπαραγωγικής πλευράς, νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας. Τόσο στην Πιερία, με τα καπνά ποικιλίας Κατερίνης, όσο και στο Κιλκίς με τον μπασμά, καταγράφεται ετησίως μια σταθερή μείωση των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Όπως αναφέρει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού ΣΠΕΚΟ Βροντούς, Γιώργος Λάτσιος, η φετινή καλλιέργεια αναμένεται να είναι μειωμένη κατά 15%-20%. «Ενώ τα προηγούμενα χρόνια τα στρέμματα του συνεταιρισμού ήταν στα 6.000, σήμερα φτάνουν σχεδόν τα 3.000 στρ.
Το αυξημένο κόστος παραγωγής, 3,20 ευρώ το κιλό, και τα υψηλά εργατικά, σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές πώλησης, στα 4,50 μέση τιμή, κάνουν ιδιαίτερα δύσκολη την παραμονή των αγροτών στη συγκεκριμένη καλλιέργεια», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Λάτσιος, για να καταλήξει πως οι παραγωγοί ζητούν από τώρα προκαταβολές από τους εμπόρους, χωρίς ακόμη να γνωρίζουν πώς θα πάει η φετινή καλλιέργεια και τι ποσότητες θα συγκεντρώσουν. Ανάλογη εικόνα και στην περιοχή του Κιλκίς, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Καπνικού Συνεταιρισμού «Δήμητρα», Γιώργου Ιωακειμίδη, που δηλώνει πως τα προβλήματα είναι μεγάλα και άλυτα. «Όπως όλες οι περιοχές που καλλιεργούν καπνά, έτσι και στο Κιλκίς τα προβλήματα είναι σημαντικά. Τα στρέμματα έχουν μειωθεί, έχουμε μείνει 170 παραγωγοί, με περίπου 1.500 στρ. Επειδή δεν μπορούμε να στραφούμε σε άλλη καλλιέργεια παραμένουμε κάποιοι παλαίμαχοι στα καπνά» επισημαίνει ο κ. Ιωακειμίδης.
ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ-ΘΡΑΚΗ
«Οι τιμές για τους καπνοπαραγωγούς θα μπορούσαν να είναι και καλύτερες», μεταφέρει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακατέργαστου Καπνού, Βασίλης Μελενεκλής. «Για την ποικιλία Κατερίνη κυμάνθηκαν στα 4,40 με 4,50 ευρώ και στα 5 ευρώ για τον μπασμά». Σημειώνει ότι ο καπνός έχει πολύ προσωπική οικογενειακή εργασία, δεν έχει τιμολόγια, πωλείται νόμιμα, άρα βαρύνεται από τον ΕΦΚΑ και την υψηλή φορολογία, μειώνοντας σημαντικά το εισόδημα των καπνοπαραγωγών. «Η καλλιέργεια του καπνού βιώνει μια δύσκολη εποχή», μας λέει χαρακτηριστικά.
Παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι καπνοπαραγωγοί, ο κ. Μελενεκλής εξηγεί ότι υπάρχει μεγάλη αδυναμία εναλλακτικής καλλιέργειας που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τον καπνό. Προς το παρόν, δεν έχουν ενδείξεις για το αν θα αυξηθούν ή θα μειωθούν οι καλλιεργούμενες εκτάσεις, αν και ξεκίνησε η σπορά των φυτωρίων. «Στη Δράμα, όπως φαίνεται, θα κινηθούμε στα περσινά επίπεδα», καταλήγει.
των Γιάννη Σάρρου, Γιώργου Ρούστα, Μαρίας Αμπατζή, Αφροδίτης Χρυσοχόου
