Καταναλωτές και νοθεία: Πιο εντατικοί έλεγχοι στην ασφάλεια των τροφίμων στην Ευρώπη

Νομοθεσία για εντονότερους και εντατικότερους ελέγχους κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας που θα βελτιώσουν την ιχνηλασιμότητα των τροφίμων, θα αντιμάχονται τη νοθεία σε αυτά και θα επαναφέρουν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, υιοθετήθηκε πριν λίγες μέρες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Η νομοθεσία θα παρέχει ένα ολοκληρωμένο και πιο αποτελεσματικό σύστημα ελέγχου στον τομέα των τροφίμων, των ζωοτροφών, τον κτηνιατρικό και φυτοϋγειονομικό τομέαν όπως επίσης και στη βιολογική παραγωγή αλλά και στα προϊόντα με προστατευόμενη γεωγραφική ένδειξη.

Το πρόβλημα

Η νοθεία στα τρόφιμα αποτελεί ένα από τα αγκάθια έλλειψης ασφάλειας για τους καταναλωτές της Ευρώπης. Παραδείγματα όπως το σκάνδαλο με το κρέας αλόγου, το 2013, όπου παρουσιαζόταν ως μοσχαρίσιο ή η πώληση πυρηνέλαιου ως έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, επηρέασε πολλές χώρες, κρούοντας τα καμπανάκια των ελεγκτικών μηχανισμών κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας. Τέτοια περιστατικά νοθείας πλήττουν την ακεραιότητα της τροφικής αλυσίδας καθώς και την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, καταδεικνύοντας την ανάγκη για πιο αποτελεσματική δράση από την πλευρά των αρχών. Η νέα αυτή νομοθεσία, θα επιτρέπει στις αρχές να αντιδρούν ταχύτερα σε καταστάσεις κρίσης, να επιβάλλουν αυστηρότερα μέτρα επιβολής κυρώσεων για παράνομες δραστηριότητες ή παραπλανητικές πρακτικές, καθώς και να ζητούν περισσότερους ελέγχους σε όλους τους τομείς. Η πρόταση κανονισμού θα περιλαμβάνει ένα ενιαίο νομοθετικό κείμενο, που θα παρέχει μια εις βάθος αναθεώρηση των υφιστάμενων διατάξεων.

Τι αλλάζει

Συγκεκριμένα, η συμφωνία, που αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγματεύσεων μεταξύ ευρωβουλευτών και του Συμβουλίου των Υπουργών, προβλέπει ένα ευρύ πεδίο, που περιλαμβάνει το σύνολο της αλυσίδας των γεωργικών προϊόντων διατροφής, δηλαδή ελέγχους στα τρόφιμα, τις ζωοτροφές, την υγεία των φυτών, τα φυτοφάρμακα, την καλή διαβίωση των ζώων, τις γεωγραφικές ενδείξεις, τη βιολογική γεωργία κ.λπ, αιφνιδιαστικούς ελέγχους σε όλους τους τομείς, καλύτερες πρακτικές απέναντι σε δόλιες ή παραπλανητικές καταστάσεις και όρους εισαγωγής για τα ζώα και τα προϊόντα που εισάγονται από τρίτες χώρες.

Η αυστριακή ευρωβουλευτής Karin Kadenbach, η οποία ήταν επικεφαλής των διαπραγματεύσεων για το Κοινοβούλιο, ανέφερε πως οι διαπραγματεύσεις μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής χρειάστηκαν 18 μήνες και πως έπρεπε να δοθούν λύσεις σε αμφιλεγόμενα ζητήματα. Ωστόσο, άξιζε τον κόπο, καθώς το αποτέλεσμα είναι καλό για τους καταναλωτές, τους φορείς και τις αρμόδιες αρχές. Το εναρμονισμένο πλαίσιο θα αντικαταστήσει επτά οδηγίες και δύο κανονισμούς και στόχος είναι να αποτρέπει και να εμποδίζει τα διατροφικά σκάνδαλα αλλά και να διασφαλίσει στους Ευρωπαίους πως το επίπεδο υγείας τους θα είναι υψηλό. Επίσης, δήλωσε πως ο νέος νόμος έχει ως στόχο να βελτιώσει την υγεία, την ευζωία αλλά και τις συνθήκες εκτροφής των ζώων. Σκοπός είναι να δοθεί ένα τέλος στις πρακτικές κακομεταχείρισης των ζώων κατά τη σφαγή. Όλες οι πρακτικές αυτές πρέπει να σταματήσουν, καθώς τελικός αποδέκτης είναι ο καταναλωτής.

Η Miriam Dalli, μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και εκπρόσωπος για τη δημόσια υγεία και την ασφάλεια των τροφίμων, πρόσθεσε πως παρά το γεγονός ότι οι έλεγχοι των τροφίμων, των ζωοτροφών και των ζώων είναι -και θα συνεχίσουν να είναι, κατά κύριο λόγο- καθήκον των κρατών-μελών, θα υπάρχουν πλέον αυστηρότεροι έλεγχοι σε όλη την Ευρώπη. Από τώρα και στο εξής, ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο πλαίσιο θα ισχύει για όλους τους επίσημους φορείς, σε ολόκληρη την αλυσίδα τροφίμων, σε όλα τα στάδια της παραγωγής, μεταποίησης και διανομής. Επίσης, πρόσθεσε πως το νέο πλαίσιο θα παρέχει πιο ασφαλή τρόφιμα στους καταναλωτές της ΕΕ, αλλά θα ενισχύσει και την υγεία των ζώων καθώς και την καλή διαβίωση τους. Οι νέοι κανόνες της ΕΕ θα ακολουθήσουν μια προσέγγιση που θα βασίζεται περισσότερο στην πρόληψη του κινδύνου. Με αυτόν τον τρόπο, οι αρχές θα είναι σε θέση να συγκεντρώσουν πόρους για αυτά τα σημαντικά ζητήματα.