Πόσοι άραγε ήξεραν ότι το 90% της παραγόμενης ποσότητας αβοκάντο στη χώρα μας παράγεται στα Χανιά; Κι όμως, αν στην υπόλοιπη Κρήτη τα ελαιόδεντρα είναι η κορωνίδα των καλλιεργειών, εδώ τα πράγματα αλλάζουν, αν υπολογίσει κανείς ότι από τη μια τα εσπεριδοειδή και από την άλλη τα αβοκάντο, μάλλον μονοπωλούν το ενδιαφέρον!
Το βουτυρόδεντρο στην Κρήτη ξεκίνησε να καλλιεργείται πειραματικά τη δεκαετία του 1970, μέσω προγράμματος από το Ινστιτούτο Ελιάς και Υποτροπικών Φυτών Χανίων, ωστόσο για 20 και πλέον χρόνια, παρά τον αρχικό ενθουσιασμό, παρέμεινε ουσιαστικά στα αζήτητα.
«Τότε ο κόσμος δεν ήταν έτοιμος να το δεχθεί. Μάλλον δεν το είχε ακόμη πιστέψει και υπήρχε έλλειψη τεχνογνωσίας. Το πρόγραμμα είχε επιδοτηθεί με 1,8 δισ. δραχμές, ωστόσο δεν αξιοποιήθηκε όπως θα μπορούσε», μας εξηγεί ο Ευτύχης Τρικουνάκης, πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών «Κορμός», που από το 2008 είδε μια τεράστια στροφή προς το αβοκάντο από παραγωγούς των Χανίων.
«Η κρίση νομίζω ότι ευνόησε τις συνθήκες και έτσι η στροφή προς το αβοκάντο ήταν σχεδόν μαζική. Σήμερα, τα Χανιά μόνο παράγουν ετησίως 3.000-4.000 τόνους αβοκάντο, με τα δέντρα κάθε χρόνο να αυξάνονται. Καλλιεργητές αφήνουν άλλες κλασικές καλλιέργειες και φυτεύουν αβοκάντο. Κάθε χρόνο η αύξηση τοποθετείται περίπου στα 4.000 δέντρα, ενώ αν συνεχιστεί με αυτό το ρυθμό το ενδιαφέρον, σε λίγα χρόνια η παραγωγή θα έχει υπερδιπλασιαστεί», τονίζει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος της Κορμός, που ως Ομάδα Παραγωγών παράγουν, μαζεύουν, αποθηκεύουν και επιπλέον συσκευάζουν σε τυποποιητήριο που ενοικιάζουν τα αβοκάντο, τα οποία διατίθενται μέσω ιδιωτών σε όλη την Ευρώπη.
Ιδανική περιοχή
«Μπορεί να μην είναι ανάμεσα στα προϊόντα που καταναλώνουν περισσότερο οι Κρητικοί και μπορεί να μην είναι συστατικό στην καθημερινή τους διατροφή, ωστόσο τα Χανιά παράγουν το μεγαλύτερο μέρος της καλλιέργειας αβοκάντο στην χώρα».
Ότι η περιοχή της Κρήτης, και ειδικά των Χανίων, βοηθάει στην ανάπτυξη της καλλιέργειας, εξήγησε και ο ομότιμος καθηγητής Δενδροκομίας, Σπύρος Λιονάκης: «Το κλίμα, ειδικά της Δυτικής Κρήτης, είναι ιδανικό και εκτός από το έδαφος το “στραγγερό” και γόνιμο, το βαθύ έδαφος που δεν έχει πολύ ανθρακικό ασβέστιο, η καλλιέργεια θέλει και καλό νερό, όμοιο με αυτό που πίνουμε. Είναι στοιχεία που έχουν βοηθήσει στην ανάπτυξη της καλλιέργειας και είναι μια δυνατή βάση για περαιτέρω αναπτυξιακή πορεία».
Ομάδα εργασίας
Είναι τέτοια η δυναμική της καλλιέργειας και η προοπτική της, που εδώ και κάποιους μήνες με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Κρήτης, συστάθηκε ομάδα εργασίας, η οποία αποφάσισε κατ’ αρχήν να συγκεντρώσει στοιχεία για την υφιστάμενη κατάσταση των εσπεριδοειδών, του αβοκάντο και των υποτροπικών φυτών (σε καλλιεργούμενες εκτάσεις σε στρέμματα, καθώς και γεωγραφική κατανομή στις περιφερειακές ενότητες Χανίων και Ρεθύμνης), με απώτερο σκοπό την ύπαρξη εμπεριστατωμένων προτάσεων για τη σωστή αναδιάρθρωση και τις ορθολογικές τεχνικές καλλιέργειας για την παραγωγή και την εμπορία προϊόντων ανώτερης ποιότητας.
Επενδύσεις και με νέες ποικιλίες
Σημαντική είναι η προσπάθεια που γίνεται από τα μέλη του Συνεταιρισμού Παραγωγών Βιολογικών Προϊόντων στα Χανιά, επί 10 χρόνια, και η οποία επικεντρώνεται στην ανάπτυξη της δυναμικής αυτής καλλιέργειας. «Κινούμενοι προς αυτή την κατεύθυνση, αποφασίσαμε να εισάγουμε από την Ισπανία πολλαπλασιαστικό υλικό, καθώς οι ποσότητες ήταν τέτοιες που δεν μας επέτρεπαν να κάνουμε σχέδια για μια ουσιαστική κίνηση με στόχο την εξαγωγική δράση. Με την κίνηση αυτή, θεωρώ ότι θα μπορέσουμε να καλύψουμε ένα μεγάλο αριθμητικό κενό, οπότε έχω την αίσθηση ότι με την αντίστοιχη προσπάθεια και συμμετοχή, οι συνθήκες πια θα ωριμάσουν», λέει στην «ΥΧ» ο συνταξιούχος γεωπόνος και πρόεδρος του Συνεταιρισμού, Γιώργος Καλλιτεράκης.
Βέβαια, τον τελευταίο καιρό, η τάση είναι να φυτεύονται νέες ποικιλίες, οι οποίες έχουν μεγαλύτερη εμπορική αξία (όπως η ποικιλία Hass). Παρά το γεγονός ότι δεν είναι πολύ γνωστή ποικιλία σε επίπεδο Ελλάδας, ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εξαγωγικής δραστηριότητας, καταγράφοντας μέχρι σήμερα σημαντικά και ελπιδοφόρα αποτελέσματα.
Φέτος, πάντως, η παραγωγή, σύμφωνα με τον κ. Τρικουνάκη, εμφανίζει μείωση που φτάνει το 50% και αυτό οφείλεται στα καιρικά φαινόμενα. «Το μεγαλύτερο πρόβλημα το δημιούργησαν οι νοτιάδες την περίοδο της ανθοφορίας. Ο ανθός έπεσε, οπότε η παραγωγή υπέστη ισχυρό πλήγμα. Έτσι συμβαίνει με τον πρωτογενή τομέα. Δεν είναι δυνατόν να τα βάλεις με τον καιρό. Είναι οι γνωστοί αστάθμητοι παράγοντες που πάντως λειτουργούν καταλυτικά σε ότι αφορά την ποσότητα του προϊόντος». Προβλήματα ωστόσο δημιούργησε και η πρόσφατη κακοκαιρία που χτύπησε τα δέντρα σε ένα αρκετά σημαντικό βαθμό. Αρκετές εκατοντάδες αφέθηκαν στην μανία των καιρικών φαινομένων, και οι καταστροφές ήρθαν να προσθέσουν ένα επιπλέον προβληματισμό σε ό,τι αφορά την παραγωγή του αβοκάντο.
