Ως μονόδρομο χαρακτηρίζει την έλευση του νέου συστήματος γεωργικών συμβουλών ο διευθύνων σύμβουλος της GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ, Ιωάννης Κουφουδάκης.
Σε σύντομη συνέντευξη που παραχώρησε στην «ΥΧ», τονίζει την αναγκαιότητα ενός αδέκαστου συστήματος, ανεξάρτητου και ισχυρού, το οποίο θα αφυπνίσει τον αγροτικό κλάδο από τον λήθαργό του και, σε συνδυασμό με την ευφυή γεωργία, θα του δώσει τα κίνητρα ανάπτυξης που τόσο πολύ χρειάζεται.
Ποια είναι τα σημεία-κλειδιά για την επιτυχία του συστήματος παροχής γεωργικών συμβουλών;
Είναι κοινό φαινόμενο, στις τάξεις των παραγωγών, η οικονομική βλάβη από αμέλεια ή λάθος καλλιεργητική πρακτική. Ερωτήσεις, όπως «τι να καλλιεργήσω;» και «πώς να το κάνω;» είναι πλέον στην καθημερινότητά τους. Η ανάγκη για συμβουλευτική είναι εμφανής, αλλά οι ίδιοι οι παραγωγοί δεν την έχουν μάθει και δεν τους δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να γνωρίσουν τα αποτελέσματα μιας έγκυρης, έγκαιρης και ανεξάρτητης συμβουλής.
Πέρα από την αναγνώριση της ανάγκης, εξίσου σημαντικό είναι να υπάρξουν οι σωστές δομές και συνέργειες μεταξύ τον οντοτήτων που συνθέτουν αυτό το σύστημα. Εάν πραγματικά θέλουμε να υπάρξει μία σημαντική τομή, θα πρέπει να αφήσουμε κατά μέρος τις όποιες πρόσκαιρες προσωπικές διαφορές και να εργαστούμε από κοινού προς αυτόν τον σκοπό. Αν δεν ενεργήσει η ίδια η αγορά, τότε, όπως δείχνουν οι εξελίξεις αλλά και η ιστορία, ο αγροτικός τομέας θα συνεχίσει τον λήθαργό του.
Γιατί απέτυχε το αντίστοιχο μέτρο την προηγούμενη προγραμματική περίοδο;
Αρχικώς, θα πρέπει να τονίσουμε ότι, μέχρι και σήμερα, τα χρήματα τα οποία επενδύονται στον αγροτικό τομέα από ευρωπαϊκούς πόρους πρωτίστως εξυπηρετούν το πελατειακό κράτος και εν συνεχεία όλα τα άλλα. Δεν έχει μείνει καμία σωστή και λειτουργική δομή για τον αγροτικό τομέα ως κληρονομιά από τα χρήματα αυτά, γεγονός το οποίο συνεχώς δυσχεραίνει τη θέση του κλάδου και μαζί με τους παραγωγούς συμπαρασύρει στον αφανισμό και όλους όσοι ασχολούνται με αυτόν. Το να στρέφει τα κονδύλια ο κατέχων την εξουσία στον χώρο στον οποίο ανήκει, προκειμένου να εξυπηρετήσει ιδιοτελείς σκοπούς, εκτός από ανήθικο είναι και καταστροφικό για όλους μας.
Πιστεύετε ότι οι δομές συμβούλων δύναται να είναι δημόσιες;
Αυτό το οποίο πιστεύω είναι ότι απαιτούνται σοβαρές και λειτουργικές δομές υποστήριξης των αγροτών. Το αν είναι δημόσιες ή ιδιωτικές είναι δευτερεύον ζήτημα. Θα πρέπει όμως, σε κάθε περίπτωση, το δημόσιο να υπηρετεί τη βασική του υποχρέωση, τη θέσπιση των κανόνων και τον αυστηρό έλεγχο τήρησης αυτών. Έχοντας αυτά ως βάση, το δημόσιο θα μπορούσε να επεκτείνει τη δραστηριότητά του και σε άλλα θέματα, εξασφαλίζοντας τη μέγιστη δυνατή απόδοση των επενδυόμενων κονδυλίων προς όφελος του αγροτικού τομέα. Δυστυχώς, όμως, η δημόσια παρέμβαση στον αγροτικό τομέα χρειάζεται πολύ δρόμο και δουλειά ακόμα ώστε να φτάσει στο σημείο ικανοποιητικής τεκμηρίωσης της ίδιας του της ύπαρξης. Το φαινόμενο των παράνομων ελληνοποιήσεων, της μαύρης εργασίας, της χύδην και ατιμολόγητης διακίνησης της παραγωγής, της έλλειψης στρατηγικού σχεδίου δράσης και ένα σωρό άλλα τέτοια προβλήματα που μαστίζουν τον χώρο, καθιστούν ανέφικτο, στη σημερινή πραγματικότητα, τον δημόσιο χαρακτήρα αυτών των δομών. Είμαι ενήμερος για τις φωνές οι οποίες αμυδρά, ευτυχώς, στηρίζουν την υλοποίηση του μέτρου από το δημόσιο και γνωρίζω και αυτούς που τις ευαγγελίζονται. Όλοι τους είναι άτομα τα οποία νομίζουν ότι προσφέρουν, εργαζόμενοι επί μακρόν στον δημόσιο τομέα, έχοντας επί τις ουσίας ξεχάσει, ή μην έχοντας γνωρίσει ποτέ, τι σημαίνει δουλειά. Δυστυχώς, η αντιπαράθεση με αυτούς/ες είναι αρχειακή και δεν μπορώ ποτέ να συγκρίνω τη χρησιμότητα ενός γεωπόνου πεδίου με έναν γεωπόνο ο οποίος έχει «φροντίσει» μερικά παρτέρια του Δήμου.
Με δεδομένο ότι το Μέτρο 2 είναι μία πρόσκαιρη χρηματοδότηση για το σύστημα, με τι τρόπο αυτό θα συντηρηθεί στο μέλλον;
Ένα από το σκεπτικά κάθε μορφής ενίσχυσης είναι να σου δώσει ένα κίνητρο να δοκιμάσεις κάτι και μετά αφού δεις ότι είναι καλό και χρήσιμο να φροντίζεις να το αποκτάς και με δικούς σου πόρους. Αυτό ακριβώς πρέπει να πετύχουμε και με το Σύστημα Γεωργικών συμβουλών, αρκεί να γίνει σωστά ώστε στη λήξη του να αποδεχτούν και να κατανοήσουν οι παραγωγοί τόσο τη χρησιμότητα της συμβουλής που έλαβαν όσο και των τυχόν οικονομικών απολαβών που αυτή είχε, ώστε να συνεχίσουν να την αναζητούν και με ιδίους πόρους. Άρα, εμείς βλέπουμε το Μ2 ως αρχή, ως το πρώτο βήμα ώστε ο αγρότης να κατανοήσει την αναγκαιότητα και τα οφέλη της συμβουλευτικής. Αυτός είναι και ο λόγος που ζητάμε η αξιολόγηση της συμβουλής να αποτελεί υποχρεωτικό δομικό στοιχείο του συστήματος.
Συμβουλές και ευφυής γεωργία
Είναι το ΣΠΓΣ η αρχή για την τεχνολογική ενίσχυση της παραγωγικής διαδικασίας;
Η τεχνολογική κυριαρχία στον αγροτικό τομέα είναι προ των πυλών. Η μάχη σε παγκόσμιο επίπεδο αφορά αν τα οφέλη της τεχνολογίας θα τα καρπωθούν οι τεχνολογικοί γίγαντες (GAFA) ή θα μοιραστούν εξίσου και στους παραγωγούς. Το Μ2 είναι ίσως καταλυτικός παράγοντας καθορισμού της τελικής ισορροπίας. Υπό αυτό το πρίσμα, το σύστημα θα πρέπει να χαρακτηρίζεται από έξυπνα τεχνολογικά εργαλεία ενίσχυσης της παραγωγικής διαδικασίας.
Είναι «ώριμοι» οι σύμβουλοι γεωπόνοι να εισέλθουν σε μία νέα συμβουλευτική φάση στον αγροτικό τομέα;
Στον στρεβλό αγροτικό τομέα της χώρας μας, σύμβουλοι είναι όσοι εμπορεύονται τις εισροές. Ζούμε σε έναν χώρο όπου ο γιατρός έχει αντικατασταθεί από τον φαρμακοποιό και βγάζει τα προς το ζην από την πώληση φαρμάκων και όχι από την επιστημονική διάγνωση και συμβουλή. Είμαι περισσότερο από σίγουρος ότι τη συγκεκριμένη στρέβλωση, στην οποία εξ ανάγκης βρέθηκαν οι γεωπόνοι, την αναγνωρίζουν και επιδιώκουν να την εξορθολογίσουν. Επομένως και ώριμοι είναι και αναγνωρίζουν την επί της ουσίας συμβουλευτική ως τη μοναδικό διέξοδο από το επαγγελματικό τέλμα στο οποίο βρίσκονται.
