Την πρότασή του για την παραγωγική ανασυγκρότηση του αγροτικού τομέα παρουσιάζει στην «ΥΧ» ο αναπληρωτής υπουργός ΑΑΤ, Μαρ. Μπόλαρης. Πρόταση, που αφορά οριζόντιες, δομικές τομές, αλλά και παρεμβάσεις σε μικρότερους ή μεγαλύτερους παραγωγικούς κλάδους. Παράλληλα, καταθέτει τις εμπειρίες που αποκόμισε κατά τις διεθνείς συναντήσεις του για την ενίσχυση της εξωστρέφειας, της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.
Δηλώσατε πριν λίγες μέρες ότι ο αγροδιατροφικός τομέας μπορεί να βγάλει τη χώρα από την κρίση και να τη βγάλει τώρα. Θα μπορούσατε να μας αναφέρετε κάποιες βασικές σας σκέψεις για το θέμα;
Την άποψη αυτή έχω διατυπώσει επανειλημμένα εδώ και χρόνια, συνοψίζοντας τα δομικά χαρακτηριστικά του μοντέλου ανάπτυξης της χώρας που μας οδήγησε στο χείλος της χρεοκοπίας. Τα πραγματολογικά δεδομένα, όπως καταγράφονται και αναλύονται από ιδρύματα και ερευνητικές ομάδες, ενισχύουν τη θέση αυτή, αν αναλογιστεί κανείς κάποια βασικά μεγέθη του πρωτογενούς τομέα, όπως: διπλάσια συμμετοχή του στη σύνθεση του ΑΕΠ σε σύγκριση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, 12% αγροτική απασχόληση, 17% της αξίας των εξαγωγών.
Η δημιουργική πρόκληση για μας είναι να προτάξουμε ένα εναλλακτικό αναπτυξιακό πρότυπο αγροδιατροφικών προϊόντων και υπηρεσιών, που θα αντιπροτείνει ποικίλες επιλογές βασισμένες στην ποιότητα και στο πιστοποιημένο και ασφαλές διατροφικά προϊόν. Αυτά είναι και τα σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα του αγροτοδιατροφικού μας τομέα, για να αντισταθμίσουμε τα όποια μειονεκτήματά του.
Με τη στρατηγική αυτή κίνηση δίνουμε πρώτα από όλα αξία στο προϊόν, δηλαδή τιμούμε τον παραγωγό, τον κόπο, την προσπάθειά του. Είναι μια στρατηγική κίνηση στην οποία συμμετέχουν εθελοντικά όσοι επιθυμούν συνένωση των δυνάμεων, που συντονίζει τις καλύτερες δυνάμεις μας με αξιώσεις στις διεθνείς αγορές.
Μπορείτε να μας δώσετε κάποια παραδείγματα;
Δύο παραδείγματα μόνον επικαλούμαι: Χώρα μεσογειακή που παράγει πενταπλάσια ποσότητα ελαιολάδου, διεκδικεί και έχει τεράστιο μερίδιο στην αγορά των ΗΠΑ, επειδή εμφανίζεται στην εκεί αγορά με πέντε εξαγωγικές εταιρείες. Εμείς φιλοδοξούμε με την υλοποίηση του σχεδίου που προαναφέρθηκε να συντονίσουμε περίπου 700 ελληνικές εταιρικές προσπάθειες για εξαγωγές στην ίδια χώρα. Φαίνεται φιλόδοξο, όμως είναι απολύτως υλοποιήσιμο.
Αντίστοιχο είναι το παράδειγμα με τις εξαγωγές φρούτων στην Ευρώπη. Πολυδιασπασμένες συνεταιριστικές και ιδιωτικές προσπάθειες εξαγωγέων δεν μπορούν να διεμβολίσουν τις μεγάλες αλυσίδες λιανικής πώλησης, επειδή είναι ασυντόνιστοι και δεν διαθέτει ο καθένας την απαιτούμενη ποσότητα προϊόντων τον καιρό που τα έχει ανάγκη η αγορά και που η τιμή είναι υψηλότερη. Έτσι αφήνουμε ελεύθερο το πεδίο στις ανταγωνίστριες χώρες, εάν και έχουμε καλύτερη ποιότητα.
Ιδού η πρόκληση. Και, βέβαια, αξιοποίηση και ενσωμάτωση των καινοτομιών που προτείνονται από τα πανεπιστήμιά μας, τα ερευνητικά μας κέντρα, πιστοποίηση της συμφωνηθείσας ποσότητας στους όρους της χώρας, συνένωση δυνάμεων στην τυποποίηση και τη μεταποίηση. Ο αγροδιατροφικός τομέας ξεκινά από τον φιλότιμο παραγωγό – αγρότη και δημιουργεί θέσεις εργασίας όχι μόνον για τους γεωπόνους και κτηνιάτρους αλλά και για τον μεταφορέα, τον μετεωρολόγο, τους τεχνικούς, τους αγρεργάτες, τον γραφίστα, τους βιοτέχνες, τους λογιστές, τον ειδικό στις αγορές, τον εξαγωγέα, τους χημικούς, τους μηχανολόγους, τους διοικητικούς, τους πολίτες των διεθνών αγορών.
Έχετε κάνει συναντήσεις με αντιπροσώπους πολλών χωρών για την ενίσχυση της εξωστρέφειας της αγροτικής παραγωγής. Τι συμπεράσματα βγαίνουν;
Υποδεχόμενος, πριν λίγες ημέρες, μια κινεζική αποστολή στο υπουργείο, τους προέτρεψα: εάν θέλετε να αγοράσετε πολύ ελαιόλαδο, θα πρέπει να απευθυνθείτε σε άλλη αγορά. Εάν θέλετε περισσότερο ακόμη, σε κάποια τρίτη αγορά. Εάν όμως αναζητάτε εξαιρετικό ελαιόλαδο, ήρθατε στον κατάλληλο τόπο. Γιατί πράγματι η Ελλάδα παράγει το ποιοτικότερο ελαιόλαδο στον κόσμο. Αντίστοιχες πρέπει να είναι και οι αξιώσεις μας για το εξαιρετικό μέλι μας, τα ποιοτικά φρούτα μας, τα μοναδικά τυριά μας, τις ποιοτικές ελιές μας, τα όσπρια, τα σιτηρά, τους ξηρούς καρπούς και τα αποξηραμένα φρούτα, πραγματικά superfoods, το βιολογικό κρέας, τα εξαιρετικά κρεοσκευάσματα, τους υγιεινούς χυμούς, κ.λπ.
Τι πρέπει να διορθώσουμε ή να αλλάξουμε;
Το μοντέλο αναδιάρθρωσης που προωθούμε στο ΥΠΑΑΤ είναι η διακριτότητα και ιδιοτυπία των προϊόντων της ελληνικής παραγωγής. Αναφερόμαστε σε προϊόντα που έχουν ισχυρούς δεσμούς με την περιοχή, με σήμανση ποιότητας, προτυποποιημένα για να ανταποκρίνονται στις διεθνείς προδιαγραφές, ελκυστικά από την άποψη της τυποποίησης, εύγευστα και υγιεινά. Σήμερα, που η κρίση δοκιμάζει τις δομές και τις λειτουργίες του αγροτικού χώρου και απαιτεί τον επαναπροσδιορισμό τους, πρέπει να αναπτύξουμε μορφές επιχειρηματικότητας που, αξιοποιώντας τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του τόπου (μικροκλίμα, οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, μέθοδοι καλλιέργειας, βιοποικιλότητα) θα βασίζονται σε μια σύγχρονη και επιστημονικά καταξιωμένη προσέγγιση. Κινητοποιώντας το ανθρώπινο δυναμικό και το κεφάλαιο που κληρονομήσαμε, φυσικό ή πολιτιστικό, αξιοποιώντας την εμπειρογνωμοσύνη αλλά και τα διδάγματα από λάθη και παθογένειες του παρελθόντος, μπορούμε να ευελπιστούμε σε μια δυναμική παρέμβαση στις διεθνείς αγορές. Να κερδίσουμε τον σεβασμό των αγορών όχι μόνο λόγω της ποιότητας των προϊόντων μας, όχι μόνο λόγω των καινοτομιών που ενσωματώνουμε στο προϊόν, στη συσκευασία, στην εξαγωγή, αλλά και επειδή εμφανιζόμαστε οργανωμένοι και με στρατηγικό σχέδιο.
Πραγματική ανάγκη η αναδιάταξή της παραγωγής βάμβακος
Η αγορά βαμβακιού εξελίσσεται μέχρι στιγμής ικανοποιητικά. Ίσως ήρθε ο χρόνος να εφαρμόσουμε ένα σχέδιο ανάταξης της πρωτογενούς παραγωγής, της επεξεργασίας, της μεταποίησης. Έχετε καταλήξει σε κάποιο σχέδιο;
Είναι γεγονός η ικανοποιητική μέχρι στιγμής εξέλιξη της αγοράς, αλλά τούτο δεν αποτελεί σημείο εφησυχασμού. Η παραγωγή του βαμβακιού έχει πραγματικά ανάγκη την αναδιάταξή της. Ήδη, σε συνεργασία με την Διεπαγγελματική Οργάνωση Βάμβακος και το Κέντρο Βάμβακος, αναπτύσσεται σχεδιασμός για επιλογή ποικιλιών για πιστοποίηση τους, για ανάπτυξη βιολογικών ποικιλιών, ώστε η ελληνική παραγωγή να μην αποτελεί στο σύνολο της φθηνή πρώτη ύλη για μεταποίηση, η οποία μάλιστα δεν γίνεται στην χώρα μας, αλλά να αποτελέσει πρώτη ύλη με υψηλή προστιθέμενη αξία, που θα απευθύνεται σε οργανωμένες αγορές βαμβακιού και όχι σε μεταποιητικές επιχειρήσεις τρίτων χωρών. Το βαμβάκι είναι προϊόν με χρηματιστηριακή αξία, αλλά η ποιότητα είναι εκείνη που δίνει την προστιθέμενη αξία στην αγορά. Για τον στόχο αυτό καταβλήθηκαν, καταβάλλονται και θα καταβληθούν προσπάθειες από όλους τους εμπλεκόμενους, παραγωγούς και εκκοκκιστές, με την αμέριστη συνδρομή του Κέντρου βάμβακος και των υπηρεσιών του υπουργείου.
