Επιδοτήσεις: Μια ακόμα ευκαιρία να αλλάξουν τα πράγματα

της Τάνιας Γεωργιοπούλου

Με την έγκριση του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (2014-2020) από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ύψους 4,7 δισ. ευρώ και τις συνακόλουθες ανακοινώσεις από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης σκεφτόμουν τα στερεότυπα που κυκλοφορούν, όσον αφορά τα χρήματα που έρχονται στην Ελλάδα μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).

Πρώτον: «Οι αγρότες ‘‘έφαγαν’’ τις επιδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Οι επιδοτήσεις δίνονται και δίνονταν ως συμπλήρωμα εισοδήματος, έτσι ώστε τα ευρωπαϊκά αγροτικά προϊόντα να μπορούν να πωλούνται σε ανταγωνιστικές τιμές σε σχέση με την τιμή που διαμορφώνεται από την παγκόσμια αγορά σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης. Είναι, δηλαδή, κάτι σαν «αγροτικός μισθός», ώστε οι αγρότες στην Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεχίσουν να παράγουν κάποια προϊόντα που η Ευρώπη έκρινε ότι ήθελε την παραγωγή τους. Με αυτή την έννοια, ο καθένας τον μισθό του τον κάνει ό,τι θέλει. Αγοράζει αυτοκίνητο, κάνει επενδύσεις, αποταμιεύει, ό,τι αποφασίσει τέλος πάντων.

Αυτό που, βέβαια, δεν διευκρινίστηκε ποτέ, σκοπίμως από τις ελληνικές κυβερνήσεις, ήταν ότι η ΕΕ μπορεί κάποια στιγμή να αποφασίσει ότι δεν θέλει να πληρώνει τα ίδια προϊόντα με τον ίδιο τρόπο. Ότι μπορεί, με λίγα λόγια, να περικόψει τον «μισθό» ή να «απολύσει» τους παραγωγούς ζάχαρης και να «προσλάβει» παραγωγούς ψυχανθών, γιατί οι συνθήκες άλλαξαν. Αυτό σημαίνει ότι ο καθένας θα πρέπει να έχει κάνει το κουμάντο του ή να είναι προετοιμασμένος να αλλάξει και να προσαρμοστεί σε ένα περιβάλλον που αλλάζει συνεχώς. Αντίθετα, καλλιεργήθηκε η εντύπωση πως, ό,τι και να κάνεις, τα χρήματα τα δικαιούσαι πολύ περισσότερο, γιατί κάποια κυβέρνηση τα «κέρδισε για σένα από τους Ευρωπαίους».

Δεύτερον: «Δόθηκαν τόσα χρήματα και δεν αναπτύχθηκε η ελληνική γεωργία». Αυτό είναι, δυστυχώς, αλήθεια. Τα χρήματα, που δόθηκαν μέσω προγραμμάτων Αγροτικής Ανάπτυξης, είχαν στόχο τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής γεωργίας, τη δημιουργία επενδύσεων που χρειάζονταν για να μπορεί να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό. Αυτό δεν έγινε και τα χρήματα συχνά κατασπαταλήθηκαν σε επενδύσεις, που ολοφάνερα δεν είχαν μέλλον. Ακόμα χειρότερα, έφυγαν εκτός αγροτικής παραγωγής. Τώρα είναι μία –ακόμα– ευκαιρία να αλλάξουν τα πράγματα…