Οι Έλληνες παραγωγοί σύντομα θα έχουν επιπλέον εργαλεία στην παραγωγική διαδικασία, με την εφαρμογή των οποίων θα εξασφαλίζουν μια καλλιέργεια απαλλαγμένη από παθογόνα, μεγαλύτερη απόδοση, πιο ποιοτικά προϊόντα και μείωση του κόστους παραγωγής.
Η αγρομετεωρολογία και η τηλεπισκόπηση αποτελούν δύο καινοτόμες τεχνολογίες στο κομμάτι της φυτοπροστασίας από τις ασθένειες και τους εχθρούς των φυτών, όπως το αμπέλι, το ελαιόδεντρο, το βαμβάκι και ο καπνός.Αν και η τηλεπισκόπηση απαιτεί μεγάλες, ενιαίες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, κάτι που την καθιστά δύσκολα εφαρμόσιμη στην κατακερματισμένη και με ιδιαίτερο ανάγλυφο ελληνική ύπαιθρο, τα προγνωστικά μοντέλα είναι μόλις λίγα βήματα προτού εφαρμοστούν σε εμπορική κλίμακα.
Για την κατανόηση της εφαρμογής των καινοτόμων τεχνολογιών στη φυτοπροστασία, η «Ύπαιθρος Χώρα» επικοινώνησε με τον Δρ. Θωμά Θωμίδη, αναπληρωτή καθηγητή Φυτοπαθολογίας στο Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης. «Η τάση των νέων τεχνολογιών στο κομμάτι της φυτοπροστασίας περιλαμβάνει την εφαρμογή της τηλεπισκόπησης ή τη χρήση αγρομετεωρολογίας με την εφαρμογή προγνωστικών μοντέλων για την εμφάνιση ασθενειών και εχθρών στα φυτά», αναφέρει.Στην περίπτωση της αγρομετεωρολογίας, «στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις εγκαθίστανται μετεωρολογικοί σταθμοί, οι οποίοι ανά δέκα λεπτά ή ωριαία, καταγράφουν τις κλιματολογικές συνθήκες σε πραγματικό χρόνο», προσθέτει ο κ. Θωμίδης.
Η επεξεργασία των δεδομένων γίνεται «μέσω λογισμικών μοντέλων, έτσι ώστε να εκτιμηθεί με ακρίβεια η περίοδος με τις ευνοϊκές συνθήκες, κατά τις οποίες μπορεί να παρουσιαστούν οι μολύνσεις και τα παθογόνα», συμπληρώνει ο καθηγητής.
Αυτήν τη στιγμή, αναπτύσσονται και εφαρμόζονται από το ATEI Θεσσαλονίκης μοντέλα που προσαρμόζονται στις περιοχές καλλιέργειας και αφορούν εμφάνιση εχθρών και ασθενειών στο αμπέλι, στην ελιά, στη ροδακινιά, στη νεκταρινιά, στο φασόλι, στο βαμβάκι, στη φιστικιά και στον καπνό.
Το πιλοτικό μοντέλο φυτοπροστασίας της ελιάς από κυκλοκόνιο και της αμπέλου από ωίδιο και περονόσπορο, για παράδειγμα, «εφαρμόζονται στην περιοχή της Χαλκιδικής και της Κορινθίας, ενώ έχουν περάσει τη διαδικασία της πειραματικής φάσης και σε σύντομο χρονικό διάστημα θα μπορούν να εφαρμοστούν σε εμπορική κλίμακα», μας κάνει γνωστό ο Δρ. Θωμίδης.
Όφελος για τους παραγωγούς
Τα αποτελέσματα από την έως τώρα πιλοτική εφαρμογή έχουν δείξει πως οι ψεκασμοί γίνονται «πιο στοχευμένα και σε συνάρτηση με τις περιβαλλοντικές συνθήκες, δηλαδή πότε αυτές είναι ευνοϊκές για την εμφάνιση των ασθενειών. Έτσι, οι παραγωγοί θα οδηγηθούν στη μείωση του αριθμού των ψεκασμών κατά τη διάρκεια της βλαστικής περιόδου», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Δρ. Θωμίδης. Ο ίδιος, μάλιστα, προσθέτει πως «το όφελος στον παραγωγό είναι οικονομικό, λόγω της μείωσης του αριθμού των ψεκασμών, και οδηγεί σε μείωση του κόστους εισροών, αυξάνει την ανταγωνιστικότητά του, που προκύπτει από τη μείωση του κόστους παραγωγής, ενώ βελτιώνεται και η ποιότητα των αγροτικών προϊόντων».
Ανταπόκριση των παραγωγών
Σε παγκόσμιο επίπεδο, και συγκεκριμένα στην Αμερική, η συγκεκριμένη τεχνολογία χρησιμοποιείται από την προηγούμενη δεκαετία, ενώ στην Ευρώπη εφαρμόζεται σε χώρες όπως η Ελβετία και η Νορβηγία «καθώς θεωρούνται χρήσιμα συμβουλευτικά εργαλεία για τον παραγωγό. Οι παραγωγοί στην Ελλάδα, όμως, δεν έχουν αντιληφθεί ακόμα τη χρησιμότητα του συμβουλευτικού εργαλείου και τα οφέλη που απορρέουν από την εφαρμογή του στο χωράφι. Θέλουν να το δουν στην πράξη, προκειμένου να πειστούν και να το αξιολογήσουν», τονίζει ο καθηγητής. Το όφελος και το εισόδημα του παραγωγού «προέρχονται από τις καλλιέργειές του και γι’ αυτό του είναι δύσκολο να ρισκάρει με κάτι καινούργιο και άγνωστο σε αυτόν», συμπληρώνει.
Γι’ αυτόν τον λόγο, το ΑΤΕΙ Θεσσαλίας διοργανώνει ενημερωτικές ημερίδες, που απευθύνονται σε παραγωγούς και γεωπόνους εφαρμογής, ενώ παραγωγοί επισκέπτονται και τις περιοχές όπου τρέχουν πιλοτικά τα λογισμικά προγνωστικά μοντέλα, προκειμένου να ενημερωθούν.
Οι εκτιμήσεις και οι προσδοκίες του καθηγητή για το μέλλον είναι πως τα προγνωστικά μοντέλα θα μπορούν να εφαρμόζονται σε μεγάλη κλίμακα και για όλες τις καλλιέργειες. Σε αυτό θα συμβάλει και «η προσθήκη συστήματος καταγραφής στα λογισμικά μοντέλα, των μολυσμάτων για κάθε παθογόνο που εμφανίζεται σε έναν αγρό και το οποίο θα επιφέρει μεγαλύτερη ακρίβεια στις μελλοντικές προγνώσεις», εξηγεί.
