Οι προκηρύξεις του ΠΑΑ και η παροχή συµβουλών

γράφει ο Νίκος Λάππας

Πριν από µερικά χρόνια, διεξήχθη η µεγαλύτερη επιστηµονική κοινωνικοοικονοµική έρευνα πεδίου που έχει γίνει στην Ελλάδα για την καινοτοµία στον πρωτογενή τοµέα.

Αντικείµενό της αποτέλεσε αφενός η διαδικασία αποδοχής και διάδοσης των νέων τεχνολογιών στους αγρότες και αφετέρου οι αλλαγές που αυτές επιφέρουν στην παραγωγή. Η έρευνα κατέγραψε είκοσι πιθανούς παράγοντες που µπορούν να καθορίζουν αυτή τη διαδικασία.

Ο έκτος σε βαρύτητα παράγοντας ήταν η συχνότητα µε την οποία ο παραγωγός επισκέπτεται εθελοντικά έναν ειδικό για να λάβει τεχνικές, οικονοµικές ή άλλες συµβουλές. Όσο πιο συχνές ήταν αυτές οι επισκέψεις, τόσο πιο καινοτόµος και παραγωγικός ήταν ο γεωργός ή ο κτηνοτρόφος.

Είναι ακριβώς αυτή η µεγάλη συσχέτιση µεταξύ της διάδοσης της καινοτοµίας και της βελτίωσης της παραγωγικότητας µε τη συµβουλευτική, που καθιστά τα συστήµατα παροχής συµβουλών κρίσιµα εργαλεία της αγροτικής αναπτυξιακής πολιτικής πολλών χωρών.

Στην Ολλανδία, για παράδειγµα, όπου ο µέσος αγρότης καινοτοµεί κάθε επτά χρόνια µε τα γνωστά παραγωγικά αποτελέσµατα, το σύστηµα παροχής συµβουλών παίζει καταλυτικό ρόλο.

Γιατί το σύστηµα αυτό, έχει και ένα επιπλέον πλεονέκτηµα. Σε αντίθεση µε το εκπαιδευτικό, που προσφέρει γνώση και επιµόρφωση, αλλά απαιτεί χρόνια για να αποδώσει, το σύστηµα συµβουλών µπορεί να προσαρµοστεί στις τοπικές ανάγκες πιο αποτελεσµατικά και να προσφέρει πολύ πιο άµεσα αποτελέσµατα.

Συνεπώς, την περίοδο αυτή, δεν κρίνεται µόνο ο χρόνος προκήρυξης κάποιων µέτρων του ΠΑΑ και ο τελικός βαθµός απορρόφησής τους. Κρίνεται, επίσης, η συµβολή των µέτρων αυτών στη βελτίωση της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας.

Και αυτό µπορεί να επέλθει µόνο µε ένα αξιόπιστο σύστηµα παροχής γεωργικών συµβουλών.