Οι «σκαπανείς του Ροτσντέιλ», οι «σκαπανείς της Αθήνας»

του Νίκου Λάππα

Οι «σκαπανείς του Ροτσντέιλ», οι «σκαπανείς της Αθήνας»

Το 1844, οι 28 επαγγελματίες της Αγγλίας έγιναν γνωστοί ως «σκαπανείς του Ροτσντέιλ» όχι γιατί δημιούργησαν τον πρώτο συνεταιρισμό στην Ιστορία (εξάλλου, είχαν προηγηθεί άλλοι που απέτυχαν). Έγιναν γνωστοί, γιατί την κατάλληλη στιγμή, με την αναγκαία αποφασιστικότητα, θέσπισαν τις κατάλληλες αρχές (αυτές που ονομάστηκαν Αρχές του Ροτσντέιλ), επέλεξαν το σωστό μέσο (αυτό που αργότερα ονομάστηκε συνεταιρισμός), για να προάγουν τα οικονομικά και κοινωνικά συμφέροντά τους, κατανοώντας ότι αυτό μπορεί να γίνει μόνο με συνεργασία, με αλληλεγγύη.

Την Τετάρτη 1η Ιουνίου, μερικές δεκάδες εκπρόσωποι συνεταιρισμών από όλη την Ελλάδα έκαναν, τηρουμένων των αναλογιών, κάτι αντίστοιχο: Διακήρυξαν πώς θα γίνει η παραγωγή μας πιο ανταγωνιστική, ενσωματώνοντας υψηλή αξία, γνώση και καινοτομία. Πώς θα παράξουμε περισσότερο εθνικό αγροτικό πλούτο. Πώς θα αυξηθεί το εισόδημα του αγρότη και πώς θα βελτιωθεί η θέση του στην αγροδιατροφική αλυσίδα και την ύπαιθρο. Πώς οι συνεταιρισμοί θα γίνουν ισχυρές επιχειρήσεις, που θα ανταποκρίνονται με επάρκεια στον διεθνή ανταγωνισμό και στην τεράστια ζήτηση τροφίμων.

Για όλους αυτούς τους λόγους, πολλοί είναι ήδη εκείνοι που ενώνουν δυνάμεις με το νέο που ήλθε.

Και μία σκέψη, για το τι κατά τη γνώμη μας ηττήθηκε από τα νέα δεδομένα. Όχι βέβαια κάποιοι που για χρόνια τώρα έχουν μηδενική απήχηση στον αγροτικό κόσμο και λαμβάνουν αποφάσεις σε συνελεύσεις 50-60 παρόντων αντί 300 αντιπροσώπων.

Ηττήθηκε, πρωτίστως, μία ευημερούσα διακομματική ομάδα ενδιάμεσων, που έπειθε τα κόμματά της ότι για να αποκτήσουν πρόσβαση στον αγροτικό χώρο πρέπει οι ίδιοι να ξαναγίνουν βουλευτές, κυβερνητικά ή κρατικά στελέχη. Ήταν αυτή η ομάδα που, με τη σειρά της, άφησε στο απυρόβλητο ένα κατεστημένο, το οποίο απαξίωσε οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά αγροτικούς θεσμούς, όπως τους συνεταιρισμούς.