Το πρώτο Σάββατο κάθε Ιουλίου, ο ΟΗΕ και η Διεθνής Οργάνωση Συνεταιρισμών ICA, διοργανώνουν την Παγκόσμια Ημέρα Συνεταιρισμών. Ο φετινός εορτασμός στις 2 Ιουλίου, είναι αφιερωμένος στην βιώσιμη ανάπτυξη και στην αντιμετώπιση της φτώχειας, των ανισοτήτων, των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Μπορεί κάθε χρόνο το παγκόσμιο συνεταιριστικό κίνημα να γιορτάζει τις επιτυχίες και τα οράματά του, όμως ο συνεταιρισμός των τελευταίων 20 περίπου ετών, της περιόδου της παγκοσμιοποίησης, δεν είναι κάποιες μικρομεσαίες επιχειρήσεις του παρελθόντος. Στην παγκόσμια οικονομία για παράδειγμα, με βάση τα στοιχεία της ICA, λειτουργούν 1.465 συνεταιρισμοί, με ετήσιο κύκλο εργασιών πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια ο καθένας. Από αυτούς, το 28% δραστηριοποιούνται στην αγροδιατροφή και οι περισσότεροι λειτουργούν στις ΗΠΑ, τον Καναδά, τη Γαλλία, την Ιαπωνία, τη Γερμανία, την Ολλανδία, τη Νορβηγία, την Ιταλία, την Ισπανία και τη Δανία. Λειτουργούν, δηλαδή, σε χώρες όπου συχνά υπάρχει μία ευρύτερη συμμετοχή των πολιτών σε συνεταιριστικά εγχειρήματα. Στη Δανία για παράδειγμα, το 36% του συνόλου των αγορών λιανικής γίνεται σε συνεταιριστικά καταστήματα. Στον Καναδά, τέσσερις στους δέκα πολίτες είναι μέλη κάποιας μορφής συνεταιριστικής οργάνωσης. Στη Νορβηγία, το ποσοστό αυτό είναι ακόμη μεγαλύτερο. Στις ΗΠΑ, οι συνεταιρισμοί προσφέρουν δύο εκατομμύρια μόνιμες θέσεις εργασίας, ενώ το ποσό αυτό στη Γαλλία, ανέρχεται στο ένα εκατομμύριο.
Το αγροτικό συνεταιριστικό κίνημα στην Ελλάδα, συγκρινόμενο με αυτό αντίστοιχων χωρών, ειδικά της Δυτικής Ευρώπης, ανέκαθεν υστερούσε
Στην Ελλάδα δεν υφίσταται παρόμοια συνεταιριστική συνείδηση στην κοινωνία. Ακόμη και οι διάφοροι συνεταιριστικοί φορείς της κοινωνικής οικονομίας που διέπονται από ειδικό καθεστώς λειτουργίας και ενίσχυσης και που αναπτύχθηκαν σε πολλές χώρες, ως «αντίβαρο» της οικονομικής κρίσης, στην Ελλάδα έχουν να επιδείξουν μικρά αποτελέσματα.
Συνεπώς, δεν είναι τυχαίο, που το αγροτικό συνεταιριστικό κίνημα στην Ελλάδα, συγκρινόμενο με αυτό αντίστοιχων χωρών, ειδικά της Δυτικής Ευρώπης, ανέκαθεν υστερούσε. Οι λόγοι αυτής της υστέρησης δεν είναι της παρούσης. Είναι, όμως, βέβαιο, ότι οι παγκόσμιες και ευρωπαϊκές οικονομικές αλλαγές, ειδικά των δύο τελευταίων δεκαετιών, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη σε άλλες χώρες, αποδυνάμωσαν το ήδη περιορισμένης εμβέλειας ελληνικό αγροτικό συνεταιριστικό οικοδόμημα.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στην «ΥΧ» που κυκλοφορεί
του Νίκου Λάππα
