Παναγία η Αγρότισσα: Ένα ξωκλήσι αφιερωμένο στους αγρότες

Παναγία η Αγρότισσα: Ένα ξωκλήσι αφιερωμένο στους αγρότες

Είναι η πρέσβειρα των ουρανών, αλλά και των καλλιεργειών. Η μάνα με τη φιλεύσπλαχνη αγκαλιά, που χωράει όλες τις αγωνίες και τον μόχθο των αγροτών και το στοργικό βλέμμα, που «περιπολεί» όλες τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Είναι η γυναικεία, ιερή μορφή της Παναγίας Αγρότισσας και το μοναδικό, στην Ελλάδα, ξωκλήσι αφιερωμένο στην αγροτική παραγωγή. Το ταπεινό ξωκλήσι βρίσκεται στη διαδρομή προς τον επαρχιακό δρόμο Κατερίνης – Μοσχοποτάμου Ελατοχωρίου, στον Νομό Πιερίας.

Είναι χτισμένο στο κέντρο των αγροτικών καλλιεργειών και αποτελεί, εδώ και αιώνες, το καταφύγιο των αγροτών για να προσεύχονται και να παραδίδουν τα αιτήματά τους, ώστε με τη θεία χάρη και την ευλογία της Παναγίας της Αγρότισσας να πάει καλά η σοδειά. Από ομολογίες παλαιοτέρων, το ξωκλήσι λέγεται πως χτίστηκε τον 13ο ή τον 14ο αιώνα, στη θέση που είναι σήμερα, από λίγους ανθρώπους που ζούσαν στον οικισμό Παναϊά. Αργότερα, καταστράφηκε ολοσχερώς από κατακτητές, αναφέρει η κα Αναστασία Μποστανίτη-Κιοσέ, που διατηρεί το Κτήμα Αλθαία και το εργαστήριο τυποποίησης τσαγιού Ολύμπου και αρωματικών φυτών στο Ελατοχώρι. Όπως επισημαίνει η κα Κιοσέ, «εικάζεται ότι μαζί με την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που υπήρχε τότε στην περιοχή και χτίστηκε για δεύτερη φορά το 1360, έγινε και η ανέγερση της εκκλησίας της Παναγίας της Αγρότισσας».

Παναγία η Αγρότισσα: Ένα ξωκλήσι αφιερωμένο στους αγρότες

Από ομολογίες άλλων κατοίκων, λέγεται ότι πρωτοχτίστηκε το 1200-1300 στη θέση που είναι σήμερα, ενώ μετά το 1978, το ξωκλήσι απέκτησε τη σημερινή του μορφή. «Το σημείο αυτό είναι η καρδιά των καλλιεργητικών εκτάσεων των αγροτών του Ελατοχωρίου», τονίζει ο κ. Δημήτρης Ρουκάς, M.Sc. τεχν. γεωπόνος και επιστημονικός συνεργάτης της ΠΕ Πιερίας. Τα παλιά χρόνια, οι αγρότες έφευγαν την καλοκαιρινή περίοδο από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο από το χωριό με όλα τα υπάρχοντά τους και έμεναν σε σπιτάκια, τα λεγόμενα «καλύβες», για τις αγροτικές εργασίες τους, αφού δεν μπορούσαν να πηγαινοέρχονται καθημερινά στο χωριό. «Ευλαβούνταν πάρα πολύ την Παναγία», σημειώνει ο κ. Ρουκάς, «και για τον λόγο αυτόν Της αφιέρωσαν το ξωκλήσι, το οποίο γιορτάζει την 8η Σεπτεμβρίου, ημέρα γενεθλίων της Παναγίας και ημερομηνία που τυπικά τελείωνε και η αγροτική δραστηριότητα, κυρίως του καπνού που καλλιεργούσαν εκείνα τα χρόνια».

Η διαδικασία αυτή εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να υφίσταται. Οι καλλιέργειες που υπάρχουν είναι λιγοστά καπνά, φασόλια, καρύδια, ντοματιές και δενδρώδη. Τα καλύβια έχουν ανακατασκευαστεί και εκσυγχρονιστεί και πολλά από αυτά έχουν μετατραπεί σε ξηραντήρια, καθώς η περιοχή είναι το κέντρο της παραγωγής για το περίφημο τσάι Ολύμπου.