Τα προϊόντα της ελληνικής γης κατακτούν σταδιακά τις αγορές του κόσμου, ιδιαίτερα σε αυτή την εποχή της μεγάλης στροφής των καταναλωτών σε ένα πιο υγιεινό και ασφαλή τρόπο ζωής. Τα προϊόντα αυτά καλύπτουν πάνω από το 17% των εξαγωγών της χώρας, δίνοντας ανάσα στο εμπορικό ισοζύγιο. Τις πρώτες σειρές των εξαγώγιμων ελληνικών προϊόντων καταλαμβάνουν προϊόντα του πρωτογενούς τομέα, όπως ελαιόλαδο/ελιές, τυριά, φρούτα, βαμβάκι, καπνός.
Περίπου το 1/3 των άμεσων επενδύσεων στην Ελλάδα κατευθύνεται στον αγροδιατροφικό τομέα. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν τα μεγάλα περιθώρια για μια περίοδο ανασύνταξης της ελληνικής γεωργίας, που μπορεί να αποτελέσει ακόμα και τον πρωταγωνιστή στην προσπάθεια εξόδου της ελληνικής οικονομίας από την κρίση.
Με την αυτοματοποίηση της αξιολόγησης των αιτημάτων για χορήγηση κεφαλαίων κίνησης που έχουμε επιτύχει για συγκεκριμένα προϊόντα, ο αγρότης μπορεί να χρηματοδοτηθεί κυριολεκτικά σε μερικά λεπτά.
Τη στήριξη του αγροτικού τομέα υποβοηθά η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική και δη το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-2020. Κλειδί για την υλοποίηση όλων των σχεδιασμών αποτελεί η δυνατότητα εξασφάλισης των αναγκαίων κεφαλαίων. Στο πλαίσιο αυτό, η Τράπεζα Πειραιώς προσεγγίζει με ολιστικό τρόπο τη χρηματοδότηση του αγροτικού κλάδου. Υλοποιεί μια ολοκληρωμένη πρόταση εξυπηρέτησης και χρηματοδότησής του, συμβάλλει στη δημιουργία συνεργιών μεταξύ παραγωγών και μεταποιητικών-εξαγωγικών μονάδων. Τις πρωτοβουλίες της Τράπεζας Πειραιώς ξεδιπλώνει στην «ΥΧ» ο Γιάννης Παπαδόπουλος, γενικός διευθυντής Αγροτικού Τομέα.
Η χώρα διανύει μια από τις πιο κρίσιμες οικονομικά περιόδους της. Η έξοδος από την κρίση και η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας αποτελεί το πρωτεύον θέμα. Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο ρόλος του πρωτογενούς τομέα σ’ αυτό;
Η αγροτική οικονομία συνδέεται άμεσα με τους ανθρώπους που δίνουν ζωή στην ελληνική περιφέρεια και στις τοπικές οικονομίες, παρ’ όλες τις δυσκολίες και αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν. Αντιξοότητες, οι οποίες λόγω και της οικονομικής κρίσης γιγαντώθηκαν, πλήττοντας όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Παρόλα αυτά, και μέσα σε συνθήκες οικονομικής κάμψης, ο αγροδιατροφικός τομέας, σύμφωνα με αξιόπιστα στοιχεία, αναδεικνύεται ως ένας από τους πιο ανθεκτικούς κλάδους και φαίνεται ότι είναι ικανός να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.
Αναμφισβήτητα βέβαια, οι αδυναμίες που ταλανίζουν τον ελληνικό αγροδιατροφικό κλάδο είναι πολλές και χρόνιες. Παράλληλα, όμως, υπάρχει διαθεσιμότητα αγροτικών προϊόντων υψηλής ποιότητας και γι’ αυτό η χώρα μας παρουσιάζει πολλές δυνατότητες να αυξήσει τις εξαγωγές της, τόσο σε όγκο όσο και σε αξία, γεγονός που θα επιδράσει σημαντικά στην ανάπτυξη και όλου του κλάδου αλλά και της εθνικής οικονομίας.
Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι προϋποθέσεις για να συμβεί αυτό;
Θεωρούμε ότι για να επιτευχθεί αυτό πρέπει να πραγματοποιηθεί μετάβαση σε ένα νέο πρότυπο λειτουργίας του πρωτογενούς τομέα που θα εδράζεται σε σύγχρονες μορφές επαγγελματικής οργάνωσης των παραγωγών, της παραγωγής, της εκμετάλλευσης, της διακίνησης και της εμπορίας των αγροτικών προϊόντων.
Η επείγουσα ανάγκη πρόσβασης των αγροτικών μας προϊόντων σε νέες αγορές οδηγεί σταθερά στην υιοθέτηση ανάλογων μορφών διάθεσης των αγροτικών προϊόντων, κάτι που με τη σειρά του οδηγεί σε πιστοποίηση και αναβάθμιση της ποιότητας, σε τυποποίηση και περαιτέρω επεξεργασία. Μια διαδικασία που προσθέτει αξία στην πρωτογενή παραγωγή, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει την καθετοποίηση και την ανταγωνιστικότητά της στις διεθνείς αγορές. Ιδιαίτερα σημαντικός είναι και ο ρόλος του τριτογενούς τομέα, δηλαδή τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, το εμπόριο και οι λοιπές υπηρεσίες.
Προσφέρουμε το εξειδικευμένο πρόγραμμα των νέων και νεοεισερχόμενων αγροτών που διαθέτει χαρακτηριστικά προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους, όπως για παράδειγμα προσφορά περιόδου χάριτος.
Οι συνέργειες μεταξύ του πρώτου και του τρίτου τομέα της ελληνικής οικονομίας μπορούν να ενισχύσουν τόσο τις εξαγωγικές προοπτικές του κλάδου, όσο και την εθνική οικονομία μέσω του τουρισμού, δημιουργώντας προστιθέμενη αξία στα αγροτικά μας προϊόντα.
Η Τράπεζα Πειραιώς έχει αναλάβει ένα σημαντικό ρόλο στην εξυπηρέτηση του κλάδου. Ποια είναι η φιλοσοφία σας;
Η πολύπλευρη υποστήριξη του πρωτογενούς και ευρύτερα του αγροδιατροφικού τομέα αποτελεί για μας, στην Τράπεζα Πειραιώς, μια κορυφαία στρατηγική επιλογή. Εναρμονίζεται πλήρως με την ευρύτερη στρατηγική δέσμευση του Ομίλου μας να έχει έναν κεντρικό δυναμικό ρόλο στη μεγάλη προσπάθεια επανεκκίνησης και ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, υποστηρίζοντας τις υγιείς παραγωγικές δυνάμεις της χώρας, οι οποίες μπορούν να αξιοποιήσουν το πλούσιο αναπτυξιακό της απόθεμα.
Η προσέγγισή μας στην Τράπεζα Πειραιώς για την εξυπηρέτηση του Αγροτικού Τομέα είναι μεθοδική και υλοποιείται βάσει συγκεκριμένου σχεδίου. Σχέδιο που υιοθετεί μια καινοτόμο ολιστική προσέγγιση που καλύπτει όλο το φάσμα των παραγωγικών, επιχειρηματικών, επενδυτικών και εμπορικών δραστηριοτήτων, αλλά και την υποστήριξη σε κάθε επίπεδο και των φορέων που εμπλέκονται στην αγροτική οικονομία.
Πώς προσεγγίζετε τη χρηματοδότηση του κλάδου;
Η χρηματοδότηση είναι ασφαλώς κορυφαίος συντελεστής αγροτικής ανάπτυξης και είναι σε θέση να απελευθερώσει το δυναμικό του αγροδιατροφικού τομέα για να αυξήσει την παραγωγή και την προστιθέμενη αξία του. Προϋποθέτει, όμως, ότι οι φορείς χρηματοδότησης είναι σε θέση να κατανοούν σε βάθος τις ιδιαιτερότητες και τα πολυδιάστατα προβλήματα του κλάδου. Εμείς στηρίζουμε τον αγροτικό κόσμο όχι μόνο χρηματοδοτικά, αλλά σε όλα τα επίπεδα.
Προσφέρουμε την απαραίτητη ρευστότητα και συμβάλλουμε τόσο στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων μέσω της μείωσης του κόστους παραγωγής, όσο και στη μεγέθυνσή τους. Η φιλοσοφία μας είναι ότι η χρηματοδότηση δεν πρέπει να λειτουργεί απλά ως ροή κεφαλαίων στη συγκεκριμένη αγορά, αλλά να αξιοποιείται και για την επίλυση των δομικών προβλημάτων της.
Μπορείτε να μας περιγράψετε ορισμένες από τις πρωτοβουλίες σας στον συγκεκριμένο τομέα;
Πριν απ’ όλα, σε επίπεδο καθημερινότητας, περισσότεροι από 110.000 αγρότες έχουν πρόσβαση σε κεφάλαια κίνησης. Άρα έχει εξασφαλιστεί ότι στον κατάλληλο χρόνο θα έχουν στη διάθεσή τους τα απαραίτητα παραγωγικά μέσα, επιλέγοντας μέσα από μια ευρεία γκάμα προϊόντων, σχεδιασμένων να προσφέρουν στοχευμένη χρηματοδότηση ώστε να μπορούν να παράγουν. Προϊόντα που καλύπτουν από το ένα άκρο της μικρο-χρηματοδότησης μέχρι αυτό των ειδικών αναγκών που μπορεί να έχει μια γεωργική εκμετάλλευση επιχειρηματικής μορφής.
Ενδεικτικά, με το πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας, εξασφαλίσαμε τη χρηματοδότηση, τη διάθεση και την πληρωμή της αγροτικής παραγωγής με ένα απλό συμβόλαιο μεταξύ της επιχείρησης και του παραγωγού. Με την Κάρτα Αγρότη, παρέχουμε την απαραίτητη ρευστότητα, σε όλους τους αγρότες δικαιούχους επιδοτήσεων με σκοπό να μπορέσουν –όπως και το έκαναν ήδη από πέρυσι αρκετές δεκάδες χιλιάδες αγρότες που μας εμπιστεύτηκαν– να ανταπεξέλθουν στις καλλιεργητικές τους ανάγκες την στιγμή που ακριβώς χρειάζεται και όχι με πίστωση και τα περιττά κόστη που τη συνοδεύουν.
Και, παράλληλα με τα προϊόντα, βελτιώνουμε και τις διαδικασίες. Με την αυτοματοποίηση της αξιολόγησης των αιτημάτων για χορήγηση κεφαλαίων κίνησης που έχουμε επιτύχει για συγκεκριμένα προϊόντα, ο αγρότης μπορεί να χρηματοδοτηθεί κυριολεκτικά σε μερικά λεπτά.
Αναφερθήκατε στη Συμβολαιακή Γεωργία; Πώς εξελίσσεται το Πρόγραμμα;
Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά. Σκεφθείτε ότι στα σχεδόν τέσσερα χρόνια υλοποίησής του Προγράμματος επωφελήθηκαν περισσότεροι από 22.000 παραγωγοί σε όλη την χώρα, και περισσότερες από 250 επιχειρήσεις/αγροτικοί συνεταιρισμοί/ομάδες παραγωγών, με χρηματοδοτήσεις που ξεπερνούν τα 700 εκατ. ευρώ. Το σύνολο των εξαγωγών των επιχειρήσεων που έχουν ενταχθεί στη Συμβολαιακή ξεπερνά το 1,5 δισ. ευρώ. Περισσότερα από 55 προϊόντα που υποστηρίζονται από το Πρόγραμμα εξάγονται σε 75 χώρες.
Και δεν σταματήσαμε εκεί. Με το Πρόγραμμα της «Συμβολαιακής Αγροεφοδίων» που προσφέρθηκε, πρόσφατα πήραμε μια σημαντική πρωτοβουλία για τη διευκόλυνση της μείωσης του κόστους παραγωγής. Το πρόγραμμα αυτό αφορά στη χρηματοδότηση καταστημάτων αγροεφοδίων, ώστε να μπορούν να προμηθευτούν με τιμές τοις μετρητοίς από τους δικούς τους προμηθευτές και στη συνέχεια να ορθολογικοποιήσουν τις τιμές εμπορίας τους.
Αυτή την περίοδο είναι στον «αέρα» η πρόσκληση για ένταξη στο μέτρο των νέων αγροτών. Ποια είναι η συμβολή σας;
Η Τράπεζα Πειραιώς δίνει μεγάλη έμφαση στους νέους και τους νεοεισερχόμενους στο αγροτικό επάγγελμα, καθώς θεωρεί ότι αποτελούν το μέλλον. Επιδιώκουμε, λοιπόν, να τους διευκολύνουμε να λειτουργήσουν αποτελεσματικά κατά τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασής τους, μέσα από σύγχρονα τραπεζικά προϊόντα χρηματοδότησης, ενημέρωση και εκπαίδευση.
Ως προς τη χρηματοδότησή τους, προσφέρουμε το εξειδικευμένο πρόγραμμα των νέων και νεοεισερχόμενων αγροτών που διαθέτει χαρακτηριστικά προσαρμοσμένα στις ανάγκες τους, όπως για παράδειγμα προσφορά περιόδου χάριτος. Σε σχέση με την ενημέρωση, το εξειδικευμένο προσωπικό των καταστημάτων μας στην περιφέρεια έχει τη δυνατότητα να τους ενημερώσει αναλυτικά για τα θέματα των επενδύσεών τους, ενώ μέσω της θυγατρικής εταιρείας «Εξέλιξη» διοργανώνονται πανελλαδικά εκπαιδευτικά σεμινάρια για την αγροτική επιχειρηματικότητα.
Το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται η ενεργοποίηση και των υπολοίπων μέτρων του ΠΑΑ. Ακούγεται ότι υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα σχέδια βελτίωσης. Τι προγραμματίζει η Τράπεζα για τη δράση αυτή;
Στην Τράπεζα Πειραιώς ετοιμαζόμαστε εδώ και καιρό για τη συγκεκριμένη δράση. Μάλιστα, με αφορμή αυτήν, επανασχεδιάσαμε τις διαδικασίες μας, εντάξαμε νέες λειτουργίες που συνδέονται με την εξειδικευμένη αξιολόγηση της βιωσιμότητας των επενδύσεων και με τον τρόπο αυτό είμαστε σε θέση να μπορούμε ακόμα και να εντοπίσουμε στους επενδυτές σημεία βελτίωσης του επιχειρηματικού τους σχεδίου.
Στα σχεδόν τέσσερα χρόνια υλοποίησής του Προγράμματος Συμβολαιακής Γεωργίας επωφελήθηκαν περισσότεροι από 22.000 παραγωγοί σε όλη την χώρα, και περισσότερες από 250 επιχειρήσεις/αγροτικοί συνεταιρισμοί/ομάδες παραγωγών, με χρηματοδοτήσεις που ξεπερνούν τα 700 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, έχουμε διαμορφώσει ένα ολοκληρωμένο πακέτο λύσεων, που περιλαμβάνει πέραν του επενδυτικού δανείου, την εγγυητική επιστολή και το δάνειο έναντι επιχορήγησης, ώστε να υπάρχει συνολική κάλυψη των αναγκών. Αλλά και γενικότερα στον τομέα των επενδυτικών δανείων είμαστε έτοιμοι, και μάλιστα ήδη χορηγούμε δάνεια για πελάτες που δεν επιθυμούν ή δεν μπορούν να εντάξουν τις επενδύσεις τους στο σχετικό μέτρο του ΠΑΑ.
Με όσα αναφέρετε σχετικά με τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνετε για τον χώρο φαίνεται ότι η προσέγγισή σας γίνεται με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο πέραν της απλής επιχειρηματικής διάστασης. Πως το σχολιάζεται αυτό;
Είναι προφανές ότι όλα όσα αναφέρθηκαν συνιστούν για την Τράπεζα Πειραιώς πολλά περισσότερα από ένα πεδίο τραπεζικής δραστηριότητας. Είναι ένα όραμα που η Τράπεζα το πιστεύει και το μοιράζεται με τους χιλιάδες πελάτες της που εμπλέκονται στον τομέα αυτό. Μαζί τους προσπαθεί να αποτιμά καθημερινά τα αποτελέσματα, και τα αποτελέσματα αυτά δικαιώνουν και τις δικές τους επιλογές και τις επιλογές της Τράπεζας.
