Οι προτάσεις των καπνοπαραγωγών της ΕΕ για τη νέα ΚΑΠ 2020

Μέτρα υποστήριξης της παραγωγής και προστασίας από τον ανταγωνισμό προτείνουν οι καπνοκαλλιεργητές

Οι καπνοπαραγωγοί της ΕΕ, μέσω των δύο κορυφαίων αγροτικών οργανώσεων Copa-Cogeca, κατέθεσαν τις προτάσεις τους στο πλαίσιο του διαλόγου για την ΚΑΠ 2020, για τη βελτίωση των υπαρχουσών συνθηκών στην αγορά προϊόντων το κλάδου. Πρόκειται για μία δέσμη προτάσεων κατηγοριοποιημένων σε έξι τομείς, που αφορούν μεταξύ άλλων τις ενισχύσεις, τον ανταγωνισμό της αγοράς, αλλά και την υποστήριξη της παραγωγής με όρους περιβαλλοντικούς.

Η συμβολή των καπνοπαραγωγών στην ευρωπαϊκή οικονομία

Η καλλιέργεια καπνού για τεχνικούς λόγους αποτελεί έναν κλάδο έντασης εργασίας, γεγονός που περιορίζει τη δυνατότητα εκμηχάνισης της παραγωγής. Εμφανίζοντας υψηλότερα κόστη σε σύγκριση με άλλες καλλιέργειες, η καλλιέργεια καπνού παίζει παράλληλα καθοριστικό κοινωνικο-οικονομικό ρόλο στην ευρωπαϊκή οικονομία.

Δεδομένης, επίσης, της μεγάλης γεωγραφικής συγκέντρωσης, αλλά και του γεγονότος ότι συνήθως αυτές οι καλλιέργειες βρίσκονται σε περισσότερο μειονεκτικές περιοχές της Ευρώπης, ο κλάδος της καπνοπαραγωγής αποτελεί μία σημαντική πηγή εισοδήματος, αλλά και εργασίας. Πηγή, όχι μόνο για τους 65.000 Ευρωπαίους παραγωγούς, αλλά και για τους εργάτες που απασχολούνται στον τομέα, στα στάδια της πρωτογενούς επεξεργασίας, καθώς και τους προμηθευτές μηχανημάτων και γεωργικών εφοδίων κ.ά.

Επιπλέον, όπως καταδεικνύουν και πολλές επίσημες μελέτες, δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής αποδοτικότερες εναλλακτικές λύσεις στην ΕΕ, σε ό,τι αφορά την καλλιέργεια καπνού.

Μέτρα για την ενίσχυση του κλάδου

Για τους λόγους αυτούς, οι εκπρόσωποι των καπνοπαραγωγών της ΕΕ προτείνουν βελτιώσεις στη νέα ΚΑΠ, ώστε ο κλάδος αυτός της ΕΕ να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις ενδεχόμενες προκλήσεις.

Ζητούν έτσι, τη βελτίωση της λειτουργικότητας των αγορών με περισσότερη σταθερότητα και διαφάνεια, αποσκοπώντας στην εξασφάλιση καλύτερης γνώσης της παραγωγής, των τιμών, των περιθωρίων, καθώς και της επίδρασης που ασκούν οι τιμές στον κλάδο. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνουν την εφαρμογή μέτρων ιχνηλασιμότητας, καθώς και διαχείρισης του κινδύνου που συνδέεται με την αστάθεια των τιμών.

Για την ενδυνάμωση των αγροτών του κλάδου, ώστε να επιτευχθεί η ανάκτηση μεγαλύτερου μέρους του εισοδήματός τους από την αγορά, αλλά και για να κερδίσουν από τα οφέλη της προστιθέμενης αξίας του προϊόντος που προκύπτει από την παραγωγική αλυσίδα, προτείνουν τη δημιουργία, αλλά και τη βελτίωση μίας δέσμης ενεργειών, οι οποίες, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν τα εξής:

  • Ενδυνάμωση των παραγωγικών οργανώσεων, κύρια μορφή των οποίων αποτελούν οι συνεταιρισμοί, που διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη συγκέντρωση της προσφοράς, αλλά και στην προσαρμογή της παραγωγής ανάλογα με τις απαιτήσεις των καταναλωτών.
  • Δημιουργία συμφωνιών και συμβολαίων συμβατών με τα πρότυπα της Κοινοτικής Νομοθεσίας (συμφωνίες πολυετούς διάρκειας, ατομικές και συλλογικές, για τα μέλη διεπαγγελματικών οργανώσεων, προαιρετικού, αλλά και υποχρεωτικού χαρακτήρα, που να αφορούν σε θέματα τιμών, όγκου, αλλά και απαιτήσεων για τα φύλλα καπνού).
  • Αύξηση των ελέγχων σε όλο το φάσμα της παραγωγής, διαφυλάττοντας έτσι τους παραγωγούς από πιθανές μονοπωλιακές καταχρήσεις.
  • Υποστήριξη της λειτουργίας των ευρωπαϊκών διεπαγγελματικών οργανώσεων, με τη δημιουργία παραρτημάτων σε ευρωπαϊκό, αλλά και εθνικό επίπεδο, ώστε να διευκολύνουν την επέκταση των κανόνων.

Σε μία προσπάθεια βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας των γεωργών και των συνεταιρισμών τους, προτείνουν την παγίωση μέτρων για την υποστήριξη επενδύσεων που στοχεύουν στην αύξηση του μεγέθους και της αποδοτικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και στη μείωση του κόστους παραγωγής. Αναφέρουν ως παραδείγματα την εκμηχάνιση της παραγωγής, τη χρήση βιοενέργειας, αλλά και την εφαρμογή γεωργίας ακριβείας στην καλλιέργεια. Διατηρώντας παράλληλα και τις αγροπεριβαλλοντικές πληρωμές, η ανάπτυξη της γεωργίας ακριβείας αναμένεται, σύμφωνα με τους καπνοπαραγωγούς της ΕΕ, να οδηγήσει σε περαιτέρω μείωση του κόστους παραγωγής, αλλά και στην έρευνα για διαφορετικές ποικιλίες.

Τα μέτρα του πρώτου πυλώνα

Ως προς το μέλλον των άμεσων πληρωμών, καθώς και άλλων τύπων ειδικής ενίσχυσης, οι καπνοπαραγωγοί προτείνουν τη συνέχιση των υπαρχουσών οικονομικών ενισχύσεων. Τονίζουν, όμως, παράλληλα, την αναγκαιότητα να επιτραπεί η εθελοντική πρόσβαση σε άλλες συνδεδεμένες πληρωμές, ώστε να αποφευχθεί η εγκατάλειψη της παραγωγής. Είναι απαραίτητο για τον προσδιορισμό της ενίσχυσης να λαμβάνεται υπόψη ότι πρόκειται για κλάδο έντασης εργασίας, επισημαίνουν, μεταξύ άλλων, οι καλλιεργητές καπνού της ΕΕ.

Φυσικά, από τη δέσμη αυτήν των προτάσεων δεν θα μπορούσε να απουσιάζει η θέσπιση μέτρων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Μεγάλης σημασίας κρίνεται ο ορισμός κινήτρων για την υιοθέτηση καλλιεργητικών πρακτικών, φιλικότερων προς το περιβάλλον, όπως για παράδειγμα ο περιορισμός των φυτοϋγειονομικών προϊόντων, η σωστή χρήση του νερού, η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και η προστασία του εδάφους. Αυτά τα μέτρα, σύμφωνα με τους καπνοπαραγωγούς, πρέπει να συνοδεύονται τόσο από την ιχνηλασιμότητα, όσο και από την πιστοποίηση προϊόντων, καθώς και από τη διατήρηση των αγροπεριβαλλοντικών πληρωμών.

Τέλος, ζητούν την αύξηση της συνοχής μεταξύ της ΚΑΠ και άλλων πολιτικών της Ένωσης. Στο πλαίσιο της εμπορικής πολιτικής, σημαντική κρίνουν την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαιότητας, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα προϊόντα που ανταγωνίζονται οι Ευρωπαίοι παραγωγοί θα τηρούν εξίσου τα πρότυπα ασφάλειας και βιωσιμότητας. Αυτό προϋποθέτει να υπογραμμιστεί η ποιότητα των προϊόντων ευρωπαϊκής προέλευσης σε σύγκριση με τα εισαγόμενα προϊόντα ως προς τους όρους της δημόσιας υγείας, καθώς και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Σημαντική κρίνουν, παράλληλα, τη βελτίωση της διαφάνειας στην αγορά μέσω της πιστοποιημένης παραγωγής, της ιχνηλασιμότητας, αλλά και των συνοριακών ελέγχων. Η διαφάνεια αυτή όχι μόνο εξασφαλίζει ορθές επιλογές για τον καταναλωτή, αλλά δίνει και στους παραγωγούς τη δυνατότητα, διατηρώντας την παράδοση στην παραγωγή, να δημιουργήσουν προϊόντα υψηλών προδιαγραφών, σημειώνουν οι καπνοπαραγωγοί.