Με θετικό πρόσημο ως προς την τιμή του ελαιολάδου, όχι όμως και για την παραγωγή του προϊόντος, ξεκίνησε η ελαιοκομική περίοδος στη χώρα μας. Με την έλευση του Νοέμβρη, που σηματοδοτεί και την επίσημη έναρξη της χρονιάς για τους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς, οι τιμές διατηρούνται σε ικανοποιητικά σχετικά επίπεδα, ωστόσο οι ποσότητες σε σχέση με τις δύο προηγούμενες χρονιές αναμένονται μειωμένες. Το μεγαλύτερο πρόβλημα καταγράφεται στην Κρήτη, με την παρατεταμένη ανομβρία να έχει προκαλέσει σοβαρότατα προβλήματα σε πολλές ελαιοκαλλιέργειες.
Ως προς τις τιμές (χονδρικής βυτίου στην πόρτα του ελαιοτριβείου, ex-factory) τα περσινά έξτρα κυμαίνονται από 3,10 έως 3,20 και 3,25 ευρώ/κιλό, για εξαιρετικές περιπτώσεις καλής ποιότητας, ενώ τα λαμπάντε βάσης 5° από 2,65 έως 2,67 ευρώ/κιλό, αν και με πολύ περιορισμένη ζήτηση. Τα φετινά φρέσκα της αθηνοελιάς ανεβαίνουν στα 4 με 4,05 ευρώ/κιλό. Οι ποσότητες είναι μειωμένες σε σύγκριση με πέρσι, αλλά τουλάχιστον οι αποδόσεις ελαιόκαρπου σε ελαιόλαδο είναι ανεβασμένες λόγω της ξηρασίας των προηγουμένων μηνών. Κάποια ποιοτικά προβλήματα, όπως π.χ. του γλοιοσπόριου (παστέλλας) στη Δυτική Πελοπόννησο, δείχνουν να ξεπερνιούνται.
Άνω των 4 ευρώ
Στους Αγίους Αποστόλους Λακωνίας, όπου έχει ήδη ξεκινήσει η συγκομιδή, οι τιμές διατηρούνται σε πολύ καλά επίπεδα. Όπως υπογραμμίζει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αγίων Αποστόλων, Παναγιώτης Μπατσάκης, η τιμή του ελαιολάδου ξεκίνησε με 4,40 ευρώ/κιλό, πήγε στα 4 ευρώ και αυτή την στιγμή στα 4,05 ευρώ/κιλό με συμβόλαιο. «Για τα καλά λάδια, η χρονιά θα κλείσει θετικά», εκτιμά ο κ. Μπατσάκης. «Τουλάχιστον υπάρχει κάτι καλό, ότι οι τιμές είναι πολύ καλές». Αυτό είναι και το μόνο θετικό, όπως μας εξηγεί, καθώς η παραγωγή εκτιμάται να είναι μειωμένη πάνω από 50% εξαιτίας της ανομβρίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στους Αγίους Αποστόλους, πέρσι η παραγωγή έφτασε τους 3.500 τόνους, ενώ φέτος εκτιμάται ότι δεν θα ξεπεράσει τους 1.200-1.500 τόνους. «Όταν υπάρχουν παραγωγοί που θα χρειαστεί να αγοράσουν λάδι, η κατάσταση είναι σοβαρή», αναφέρει. «Κάποιοι περίμεναν ότι από το λάδι θα κατάφερναν να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους, να ζήσουν την οικογένειά τους. Όλα αυτά είναι μεγάλο πλήγμα».
Χαμόγελα στη Λακωνία
Κι ενώ στις νότιες περιοχές της Λακωνίας η συγκομιδή είναι σε εξέλιξη, εδώ και έναν περίπου μήνα, λίγο πιο βόρεια, κοντά στους Μολάους, τώρα αρχίζει. «Τα ελαιοτριβεία έχουν βάλει σιγά – σιγά εμπρός. Φαίνεται ότι είναι μια πιο πρώιμη χρονιά από πέρσι, και λόγω του δάκου. Δεν θυμάμαι ποτέ να έχει ξεκινήσει τέτοια εποχή», σημειώνει ο πρόεδρος της ΚΑΣΕΛΛ ΑΕ, Νίκος Γραμματικάκης. Ο ίδιος αναφέρει και από την εικόνα που έχει από την υπόλοιπη Ελλάδα, ότι η παραγωγή φέτος θα είναι μειωμένη, αν και για τον δήμο Μονεμβασιάς εκτιμά ότι θα κυμανθεί στα ίδια με τα περσινά επίπεδα –10.000 τόνους– ίσως και παραπάνω. «Στην αρχή θα έχουμε και θέμα με την ποιότητα, εξαιτίας του δάκου. Πάρα ταύτα, φαίνεται ότι τώρα βγαίνει και ποιοτικό λάδι. Όσον αφορά τις τιμές, θα είναι καλύτερες από πέρσι σίγουρα. Ήδη φαίνονται τα πρώτα σημάδια στους Αγ. Αποστόλους κ.ά. Δηλαδή πέρσι η μέση τιμή ήταν στα 3,40 ευρώ και φέτος ξεκίνησε με 4 – 4,10 ευρώ. Λόγω της μειωμένης παραγωγής παγκοσμίως, θα έχει καλύτερη τιμή το λάδι».
Αρχίζουν στη Μεσσηνία
Στη Μεσσηνία η συγκομιδή ξεκινάει αυτές τις ημέρες. Όπως εκτιμά στην «ΥΧ» ο πρόεδρος της ΕΑΣ Μεσσηνίας, Κώστας Κατσούλης, η παραγωγή αναμένεται στους 50.000 τόνους, όταν πέρσι ήταν στους 45.000, αλλά πρόπερσι στους 65.000 τόνους. Σημειώνει ότι υπάρχουν προσβολές από τον δάκο, αλλά η ζημιά θα φανεί με τη συγκομιδή. Ποιοτικά, εκτιμά ότι θα είναι μια καλή χρονιά. Όσον αφορά τις τιμές, κυμαίνονται στα περσινά επίπεδα, δηλαδή στα 3,10 – 3,15 ευρώ/κιλό, και όπως εκτιμά θα είναι καλύτερες από πέρσι. «Το πού μπορεί να φθάσει η τιμή, θα διαμορφωθεί μετά το τέλος της συγκομιδής», τονίζει.
Ανατροπή στη Λέσβο
Στη Λέσβο, η παρατεταμένη ανομβρία που πλήττει ακόμα το νησί ανέτρεψε τις αισιόδοξες προ μηνών προβλέψεις, που έκαναν λόγο για παραγωγή που θα έφτανε τους 18.000 με 20.000 τόνους. «Οι ενδείξεις πριν κάποιους μήνες ήταν πάρα πολύ καλές, καθώς τα δέντρα ήταν πολύ φορτωμένα. Λόγω της ανομβρίας, όμως, πιστεύω ότι η παραγωγή θα κυμανθεί μεταξύ 13.000 – 15.000 τόνων», εξηγεί στην «ΥΧ» ο διευθύνων σύμβουλος της lesel ΑΕ, Κωνσταντίνος Κολυβάς. Πέρσι, η παραγωγή κυμάνθηκε στο νησί στους 10.000 τόνους. Όσον αφορά τις τιμές, ασφαλή ένδειξη, εξηγεί ο κ. Κολυβάς, θα υπάρξει μετά τις 20 Νοεμβρίου.
Μειώσεις στην Κρήτη
«Η παρατεταμένη ανομβρία έχει δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στην Κρήτη» τονίζει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος της ΕΑΣ Ηρακλείου, Ανδρέας Στρατάκης. «Υπάρχουν ολόκληρες περιοχές, όπου τα ελαιόδεντρα έχουν υποστεί 100% καταστροφή», και αναφέρει πως όσες άντεξαν από την έλλειψη νερού, υπέστησαν δακοπροσβολές. Στο νομό Ηρακλείου τα προβλήματα είναι πιο έντονα κυρίως στο παραλιακό μέτωπο. Η παραγωγή, σημειώνει ο κ. Στρατάκης, θα είναι σημαντικά μειωμένη. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγωγών στο νησί, η μείωση θα είναι της τάξεως του 50%. Ανεπηρέαστη δεν έμεινε όμως και η ποιότητα, με το πρώτο λάδι να παρουσιάζει μεγάλη οξύτητα. Ωστόσο, όπως εξηγεί ο κ. Στρατάκης τις επόμενες ημέρες θα ξεκαθαριστεί η κατάσταση, μετά την πρόσφατη βροχή.
Όσο για την τιμή του ελαιολάδου, αναφέρει: «Η τιμή στην Κρήτη κυμαίνεται περίπου όπως και στην Πελοπόννησο, από 2,90 έως 3,10 ευρώ. Θεωρώ ότι δεν συντρέχουν λόγοι μείωσης της τιμής κάτω από τα 3 ευρώ. Ελπίζω και εύχομαι να έχουμε μια καλύτερη τιμή από αυτήν, πάντως». Και συμπληρώνει: «Ο παραγωγός φέτος τραβάει τα μαλλιά του. Με όλη αυτή τη δυσκολία, πώς θα έρθει ο χειμώνας; Πώς ο αγρότης θα μπορέσει να τα βγάλει πέρα, και σε συνδυασμό με τις υποχρεώσεις που τρέχουν αλλά και με όσα έρχονται;».
Σημαντικά μειωμένη αναμένεται η παραγωγή στη Σητεία. «Η δική μας παραγωγή θα είναι λιγότερη από πέρσι. Αφενός η ανομβρία, αφετέρου είχαμε πρόβλημα εδώ, και γενικότερα στην Κρήτη, με την καρπόδεση», εξηγεί στην «ΥΧ» ο πρόεδρος της ΑΕΣ Σητείας, Μανώλης Μαυροματάκης. Όπως εκτιμά -αν και, σημειώνει, είναι αρκετά νωρίς-, φέτος η παραγωγή στην επαρχία της Σητείας θα φτάσει τους 5.000 με 6.000 τόνους, όταν την προηγούμενη χρονιά ήταν στους 10.000 – 12.000 τόνους, και πρόπερσι στους 15.000 τόνους.
Ισπανική παραγωγή και αποθέματα από 2011 έως 2017
Τα λεπτομερή στοιχεία του τομέα ελαιολάδου με τις προβλέψεις και τα τελικά δεδομένα για την ισπανική παραγωγή και τα αποθέματα εντυπωσιάζουν, γιατί αποδεικνύουν την ακρίβεια των αρχικών προβλέψεων, κάτι που με τη σειρά του αποδεικνύει τη σοβαρότητα με την οποία εργάζονται και συνεργάζονται όλοι, δηλαδή το κεντρικό κράτος, οι περιφέρειες, οι συνεταιρισμοί, οι ιδιώτες, η διεπαγγελματική τους οργάνωση. Βασίλης Ζαμπούνης
