Η κοντινή απόσταση από τη Σπάρτη, η καλαισθησία του και οι άρτιες υπηρεσίες του, έχουν κάνει το Καστόρι ή Καστόρειο αγαπημένο προορισμό για όλο τον χρόνο. Είναι ιδιαίτερα γνωστό στους φυσιολάτρεις για το μοναδικής ομορφιάς φαράγγι, που βρίσκεται έξω ακριβώς από το χωριό. Έτσι, λοιπόν, και φέτος, εναλλακτικοί και φυσιολάτρεις, πεζοπορικές ομάδες, ποδηλάτες, αλλά και απλοί επισκέπτες, θα δώσουν το «παρών» στη 10η υπαίθρια «Γιορτή της Μπουκουβάλας».
Χτισμένο στη βορειοδυτική πλευρά του Ταΰγετου, σε υψόμετρο 500 μέτρων, το Καστόρι είναι ένα χωριό στο οποίο θαρρεί κανείς πως ο χρόνος έχει σταματήσει. Αξίζει να το περπατήσετε και να χαζέψετε τα πέτρινα σπιτάκια του, με τις κόκκινες κεραμιδοσκεπές, τα χρωματιστά παραθυρόφυλλα και τις τοξωτές αυλόπορτες, τις πέτρινες βρύσες και τις βυζαντινές του εκκλησίες. Απέχει μόλις 17 χιλιόμετρα από την πόλη της Σπάρτης και 225 χιλιόμετρα από την Αθήνα.
Οι κάτοικοι δεν επαναπαύονται, ωστόσο, σε δόξες περασμένων εποχών. Άνθρωποι ανήσυχοι, όλο σκαρφίζονται καινούργιες ιδέες για να αναδείξουν τον τόπο τους. Ακόμα και σε εποχές δύσκολες, δεν παύουν να καλωσορίζουν με αίσθημα χαράς και ευγνωμοσύνης τον ερχομό του ευλογημένου καρπού: της ελιάς! Και, ακριβώς για το καλωσόρισμά της, οργανώνουν κάθε χρόνο, το μήνα Νοέμβριο, τη Γιορτή της Μπουκουβάλας. Πρόκειται για τη σημαντικότερη αγροτική γιορτή του τόπου και τη γιορτάζουν με μπουκουβάλα, φασολάδα, κρασί, μουσική και χορό. Και, φυσικά, με πεζοπορία στα μονοπάτια και τα φαράγγια του μαγευτικού Βόρειου Ταΰγετου!
Και τι σημαίνει, εντέλει, «μπουκουβάλα»; Πρόκειται για μια λέξη, η ετυμολογία της οποίας αγνοείται, η γεύση της, όμως, σίγουρα θα σας… απογειώσει! Μιλάμε για το απόλυτο γκουρμέ του λιοτριβιού, αν και η συνταγή της είναι κάτι παραπάνω από απλή. «Ξεροψήνεις το ζυμωτό ψωμί στα κάρβουνα και πάνω στην καψαλισμένη φέτα ρίχνεις λεμονάκι και… μπλουμ στο φρέσκο πρωτόλαδο, που μόλις έχει βγει από το εργοστάσιο. Υπέροχα πράσινο και «εκρηκτικό» στη γεύση, το λάδι ποτίζει το ψωμί και συμπληρώνεται από αλάτι και ρίγανη. Το αποτέλεσμα είναι αναπάντεχα γευστικό μέσα στην απλότητά του», μας περιγράφει κ. Λαγανάς.
Στου Άι Μάμα
Στη Γιορτή της Μπουκουβάλας συμμετέχει όλο το χωριό. Είναι μια γιορτή χαράς, που συνεχίζει την παράδοση του τόπου και στην οποία είναι ευπρόσδεκτοι όλοι. Πρόκειται για το δημιούργημα του Συλλόγου Φίλων Ταϋγέτου «Η Λουσίνα», με τη χορηγία του Δήμου Σπάρτης. «Με την έναρξη της ελαιοκομικής περιόδου, το Δ.Σ. του συλλόγου σας προσκαλεί στη 10η Γιορτή Μπουκουβάλας, την Κυριακή 27 Νοεμβρίου, που πραγματοποιείται στο χωριό μας, στο Καστόρι Λακωνίας. Κοπιάστε να δοκιμάσετε την μπουκουβάλα και το φρέσκο μας λάδι! Προσφέρουμε, επίσης, φασολάδα, ντόπια λουκάνικα, ελιές και κρασί με ένα ευρώ το μισό λίτρο», μας προσκαλεί ο κ. Κώστας Λαγανάς, πρόεδρος του συλλόγου και πρωτεργάτης του εγχειρήματος. Σημειώνουμε ότι οι εκδηλώσεις θα πραγματοποιηθούν στην είσοδο του χωριού, εκεί όπου οι πηγές Άι Μάμα θα σας υποδεχτούν και θα σας ξεδιψάσουν με το ελαφρύ κρυστάλλινο νερό τους.
Μισοσπορίτισσα
Μόλις δέκα λεπτά με τα πόδια από το χωριό, μπορείτε να επισκεφθείτε το εκκλησάκι της Παναγίας της Μισοσπορίτισσας. Κανείς δεν ξέρει πόσους αιώνες αγναντεύει το Καστόρι. Το ξωκλήσι είναι κυριολεκτικά χωμένο μέσα στα σπλάχνα του Ταΰγετου. Η θέα του χωριού από εκεί είναι εκπληκτική. Σύμφωνα με την παράδοση, εδώ υπήρξε το ασκηταριό του Αγίου Θεόκλητου. Ένας θρύλος αναφέρει τα εξής: Μια γριά γυναίκα είδε στον ύπνο της ότι σ’ εκείνο το σημείο βρισκόταν η εικόνα της Παναγίας. Πήγε, λοιπόν, και την πήρε σπίτι της. Η εικόνα, όμως, επέστρεψε στο αρχικό σημείο, μέσα στη σπηλιά. Έτσι, η γυναίκα μετά απ’ το θαύμα αυτό, έχτισε το ξωκλήσι το οποίο ανακαινίστηκε πριν 50 χρόνια περίπου.
Το χαβιάρι
Αξίζει να επισκεφθείτε την επιχείρηση παραγωγής πέστροφας και σολομού της οικογένειας Γεροντίδη, στις πηγές του Αγίου Μάμα. Είναι η μοναδική στην Ελλάδα που παράγει γκουρμέ (gourmet) προϊόντα, όπως χαβιάρι. Μάλιστα, είχε την τιμητική της στην ταινία «ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι». Οι πηγές ξεκινούν από την είσοδο του ιχθυοτροφείου, που έχει πάντα καθαρό τρεχούμενο νερό, ένα ασύγκριτο πλεονέκτημα για τη διαμόρφωση και τη γεύση του ψαριού.
Τοπικές λιχουδιές
Μετά από τον περίπατο στη φύση, μπορεί κανείς να χαλαρώσει πίνοντας καφεδάκι στα μαγαζιά του χωριού ή να κάνει μερικές ακόμη βόλτες, προκειμένου να προμηθευτεί τις τοπικές λιχουδιές. Γιατί, μαζί με τα γύρω χωριά, το Καστόρι έχει πραγματικά όλα τα καλά του κόσμου. Καλό κρέας, λουκάνικα και το φημισμένο σύγκλινο, φρέσκο γάλα και τυροκομικά, φρέσκια πέστροφα και σολομό, ζυμαρικά, ελαιόλαδο, εσπεριδοειδή, βότανα και αρωματικά, κρασί και αποστάγματα. Οι τοπικές συνταγές περιλαμβάνουν κολοκυθοκορφάδες, μπαρδουνιώτικο κόκορα στην κατσαρόλα με σάλτσα ντομάτας και κύβους από κεφαλοτύρι, πιταρούδες, όπως λένε τις λοιπές χορτόπιτες, λαλάγγια, καγιανά και τσιγαρολάχανα.
Οι Φίλοι του Ταΰγετου, η Λουσίνα και οι επιτυχίες τους
Ο σύλλογος αριθμεί περίπου 200 μέλη και ιδρύθηκε το 2000, από μία ομάδα ανθρώπων που αγαπούν το βουνό
Ο Σύλλογος Φίλων Ταΰγετου «Λουσίνα», (έτσι λεγόταν το παλιό Καστόρι, στα 1.400 μέτρα υψόμετρο), είναι ουσιαστικά μια δραστήρια περιβαλλοντική οργάνωση με πολλές επιτυχίες και δράσεις στο ενεργητικό της. Με ευκολία θα τον χαρακτήριζε κάποιος προστάτη του βουνού. Έχει περίπου 200 μέλη και ιδρύθηκε το 2000, από μία ομάδα ανθρώπων που αγαπούν τον Ταΰγετο. Η Γιορτή της Μπουκουβάλας αποτελεί δικό τους εγχείρημα και, όπως μας εξηγεί ο κ. Λαγανάς, «βασικός σκοπός μας είναι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος του Ταΰγετου. Όμως, μέσα στις επιδιώξεις μας είναι και η σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των μελών, αλλά και μεταξύ των κατοίκων της περιοχής, όπως και η συνεργασία με όλους τους φορείς της πολιτείας. Γενικότερα επιθυμούμε να αναδείξουμε το φυσικό, αλλά και το πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής. Με αφορμή τη συγκεκριμένη γιορτή θέλουμε να διαφημίσουμε το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο της περιοχής και τις επιτραπέζιες ελιές μας. Επίσης, στόχος μας είναι να αναδείξουμε το βουνό μας ως τον απόλυτο προορισμό για περιπατητικό και εναλλακτικό τουρισμό». Ο Κώστας Λαγανάς έχει στο ενεργητικό του αμέτρητες ώρες πεζοπορίας, αναρρίχησης και καταβάσεων. Σε αυτόν πρέπει να απευθυνθεί κάποιος εδώ, εάν θέλει να ασχοληθεί με σπορ στη φύση, μια και ο τόπος είναι ιδανικός για τέτοιες δραστηριότητες.
Πεζοπορία
Αν δεν περπατήσεις στα ζωογόνα μονοπάτια του Ταΰγετου, του περήφανου μυστηριακού βουνού, δεν μπορείς να υποψιαστείς αυτόν τον άλλο ορεινό κόσμο. Στον Βόρειο Ταΰγετο σε περιμένει ένα εξαιρετικά οργανωμένο δίκτυο μονοπατιών (105 χλμ.) με σήμανση που εγγυάται ότι, ακόμη κι αν ακολουθείς μονοπάτι για πρώτη φορά στη ζωή σου, δεν υπάρχει περίπτωση να χάσεις τον δρόμο σου. Για τη συντήρηση του δικτύου τα εύσημα τα παίρνει και πάλι η «Λουσίνα» χάρη στην αξιοθαύμαστη εθελοντική εργασία. Οι διαδρομές είναι όλες μαγευτικές, ενώ οι βαθμοί δυσκολίας τους κυμαίνονται από εύκολες μέχρι πολύ δύσκολες που καταλήγουν στις κορυφές του βουνού.
Μια από τις ωραιότερες και ευκολότερες διαδρομές είναι εκείνη που ξεκινά λίγο έξω από το Καστόρι, ακολουθώντας την πορεία του ποταμού Κάστορα, ο οποίος «βάφτισε» το χωριό και έχει πάρει το όνομα του μυθικού αδερφού της Ωραίας Ελένης. Η διαδρομή είναι σχεδόν επίπεδη, με το μονοπάτι να κινείται κάτω από αιωνόβια δέντρα τα οποία σχεδόν κρύβουν τον ουρανό, πάνω σε ξύλινα γεφυράκια, πλάι σε ερείπια παλιών νερόμυλων.
Μετά από σαράντα, περίπου, λεπτά πεζοπορίας, το μονοπάτι καταλήγει στο Μαρμαρογέφυρο, το παλιό τοξωτό γεφύρι του Κάστορα, που βρίσκεται πολύ κοντά στο ομώνυμο χωριό. Είναι το γεφύρι που στέκει πάνω απ’ τον χείμαρρο ο οποίος κατεβαίνει απ’ το χωριό Γεωργίτσι και χύνεται στον Ευρώτα ποταμό, από την πλευρά του κάμπου. Αναμφισβήτητα, πρόκειται για ένα αξιόλογο έργο, που κινεί σήμερα τον θαυμασμό με την τεθλασμένη γραμμή του και τις τρεις μαρμαρόχτιστες καμάρες.
