Μέχρι τώρα, η ελληνική πραγματικότητα στην ύπαιθρο χώρα θέλει τον αγρότη να παίρνει τη σύνταξή του, αλλά να παραμένει ενεργός. Μένει στα χωράφια του, στα κτήματά του, καλλιεργεί, παράγει και ενισχύει με αυτόν τον τρόπο το εισόδημά του. Η νέα, όμως, διάταξη του ασφαλιστικού νόμου, για όλους αυτούς θέτει το εκβιαστικό δίλημμα: Αν θέλουν να συνεχίσουν να καλλιεργούν τότε θα απολέσουν το καθόλου ευκαταφρόνητο 60% της σύνταξής τους. Όμως, αν επιλέξουν να σώσουν τη σύνταξη τους, τότε πρέπει να μεταβιβάσουν τα δικαιώματα.
Είναι, μήπως, μια βίαιη προσαρμογή σε νέα δεδομένα, που ενδεχομένως να οδηγήσει σε μια στρεβλή ανάπτυξη με αγρότες στα… χαρτιά; Είναι ένα ακόμη μέτρο που θα οδηγήσει στην εγκατάλειψη της γης και τη μείωση της παραγωγής; Πρόκειται, άραγε για ένα μέτρο ανάπτυξης, ώστε να ωθήσει τον γερασμένο αγροτικό πληθυσμό να δώσει τη γη του και να δοθεί τόπος σε νέους ανθρώπους που θέλουν να εισέλθουν στην γεωργία;
Όλα τα παραπάνω ερωτήματα θέτουν άνθρωποι του συνεταιριστικού κινήματος, στους οποίους απευθύνθηκε η «ΥΧ», για να καταγράψει τις πρώτες αντιδράσεις, απόψεις, θέσεις. Πάντως, κοινή πεποίθηση όλων είναι ότι παρόλο που αγρότης είναι τρόπος ζωής, είναι βίωμα, αυτό που δεν τους αφήνει να εγκαταλείψουν τα χωράφια τους είναι η ανάγκη της επιβίωσης. «Αν τον αναγκάσεις να φύγει από το χωράφι, τότε ο αγρότης χάθηκε», υποστηρίζουν.
Δεν μπορείς να στερήσεις το δικαίωμα της παραγωγής
«Υπάρχει κάτι θετικό σε αυτή την κατεύθυνση, σε ό,τι αφορά την αναγκαστική μεταβίβαση της αγροτικής γης. Είναι αλήθεια ότι υπάρχει μία νοοτροπία στην Ελλάδα που θέλει τον Έλληνα αγρότη, αλλά και τον κάθε έναν ιδιοκτήτη γης και ακίνητης περιουσίας, να την παραδίδει όταν φτάσει στα βαθιά γεράματα», μας λέει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πηλίου και Βόρειων Σποράδων, Γιάννης Διανελλάκης.
Ειδικότερα, όπως σημειώνει «στον αγροτικό κόσμο ήταν ακόμη πιο έντονο αυτό το φαινόμενο. Όμως, ο παραγωγός ακόμη και όταν παίρνει τη σύνταξη, τον οδηγεί η ανάγκη να καλλιεργήσει για να ζήσει. Είναι αναγκασμένος να κρατάει τη γη γιατί η πενιχρή σύνταξη δεν του φτάνει. Όμως, υπάρχει και μια αντίληψη λανθασμένη, που υπήρχε στον αγροτικό κόσμο, που δεν θέλει με τίποτε να μεταβιβάσει τη γη του στα παιδιά του ή ακόμη και να την νοικιάσει. Αυτή η διάταξη θα αναγκάσει τους αγρότες μας, τους μελλοντικούς συνταξιούχους μας, να δώσουν την περιουσία τους στα παιδιά τους».
Επισημαίνει επίσης, ότι σε περιοχές παραγωγικές «όπως είναι ο κάμπος, με δυναμικές καλλιέργειες, εκεί θα υπάρχει πρόβλημα. Θα είναι αδιανόητο εκεί που ο αγρότης πραγματικά καλλιεργεί μέχρι τα 70, 75 και 80 του χρόνια να του στερήσεις το δικαίωμα να θέλει να παράγει. Είναι λάθος αναγκαστικά να επιβάλλεις “είτε θα παίρνεις σύνταξη είτε θα σου κόψουμε το 60%”. Γιατί αν του πεις ότι θα σου αφαιρέσω το 60% είναι σαν να του λες φύγε. Θα είναι εγκληματικό. Και δικαιολογημένα θα υπάρχει και αντίδραση και αγανάκτηση και ίσως και ξεσηκωμός», σημειώνει.
Αγρότης είναι βίωμα και τρόπος ζωής
«Αν μειώσουν τη σύνταξη σε αυτούς που θέλουν να συνεχίσουν να καλλιεργούν, τότε διαλύουν τους αγρότες. Ο αγροτικός πληθυσμός θα τελειώσει», μας λέει στη συνέχεια ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Μεσσαράς, Γιώργος Κυρλάκης. Όπως μας εξηγεί, η πλειοψηφία των αγροτών πλέον είναι μεγάλης ηλικίας και αν προχωρήσουν στην εφαρμογή αυτής της ρύθμισης «τότε χαθήκαμε όλοι, αν διαλύσουν αυτή την κατηγορία αγροτών».
Μια τέτοια εξέλιξη, όπως μας λέει ο Γ. Κυρλάκης, θα επηρεάσει και την αγροτική οικονομία της υπαίθρου και «εμείς δεν θα έχουμε να τρώμε και θα αναγκαστούμε να κάνουμε μόνο εισαγωγές. Ένας αγρότης δεν αποφασίζει να βγει στη σύνταξη και να σταματήσει την καλλιέργεια. Σε αυτή την ηλικία είναι βαμμένος και δεν μπορεί να φύγει από το χωράφι. Απλά θα συνεχίσει και δεν θα επιλέξει να έχει σύνταξη. Αν του κόψεις του αγρότη να πηγαίνει στα χωράφια, τότε σε ένα μήνα θα χαθεί».
«Ο αγρότης είναι τρόπος ζωής. Ο παλιός αγρότης είναι βίωμα, είναι δουλειά και προσφορά. Τίποτε άλλο. Δεν ξέρει τίποτε άλλο να κάνει. Άμα του κόψεις να πηγαίνει στα χωράφια τότε χάθηκε. Δεν μπορεί να το σταματήσει αυτό. Πιστεύω ότι οι περισσότεροι από αυτούς θα προτιμήσουν να μην πάρουν καθόλου σύνταξη και προκειμένου να εξασφαλίσουν καλύτερο εισόδημα, τότε θα πάνε όλοι στα… μαύρα», καταλήγει ο πρόεδρος του ΑΣ Μεσσαράς.
Ήδη, μόνο με τη σύνταξη δεν καλύπτουν τα έξοδα διαβίωσης
Την πεποίθηση ότι θα δημιουργηθεί πρόβλημα στην πορεία με την εφαρμογή αυτής της διάταξης εξέφρασε ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καστοριάς, Δημήτρης Μόσχος.
«Είναι αρκετοί απ’ αυτούς τους συνταξιούχους αγρότες που καλλιεργούνε. Το θέμα είναι πώς θα καταφέρουν και κατά πόσο θα μπορέσουν να μεταβιβάσουν τη γη σε άλλους ανθρώπους. Επίσης, το ζήτημα είναι και τι ακριβώς θα γίνει από ‘δω και πέρα με τα δικαιώματα. Δεν ξέρω κατά πόσο είναι εφικτό στο επόμενο διάστημα να προχωρήσει αυτό, χωρίς να χαθούν δικαιώματα και χωρίς να χάσουν οι αγρότες κάτι επιπλέον», μας λέει.
Από την άλλη πλευρά, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος, «μόνο με τη σύνταξη δεν καλύπτουν τα έξοδα διαβίωσής τους. Και αυτό είναι το βασικό πρόβλημα. Ειδικά στην περιοχή μας, που χρειαζόμαστε τουλάχιστον 3.000 με 4.000 ευρώ για θέρμανση, δεν μπορεί αυτό το ποσό να το καλύψει ένας αγρότης μόνο από τη σύνταξη, χωρίς επιπλέον έσοδα από άλλη δραστηριότητα».
Εκφράζει, επίσης, τον κίνδυνο ότι ένας αγρότης δεν θα προχωρήσει σε μεταβίβαση των δικαιωμάτων του αλλά «θα τα αφήσει σε αγρανάπαυση. Οπότε θα χαθεί και η παραγωγή. Το λέγαμε και στα μπλόκα ότι όλη η κατάσταση μας οδηγεί να μην παράγουμε γιατί δεν θα μας συμφέρει. Από την μία έχουμε τη φορολογία από την άλλη το ασφαλιστικό. Γιατί να παράγει κάποιος όταν δεν θα του μένει τίποτα;», καταλήγει.
Μεγάλος ο κίνδυνος να δημιουργηθεί μια στρατιά εικονικών αγροτών
«Πρόκειται για μια βίαιη προσαρμογή, για να σπρώξουμε νέο κόσμο να μπει στη γεωργία. Παράλληλα, θα αναγκαστεί ένας αγρότης που θέλει να κρατήσει την σύνταξή του, να μεταβιβάσει τα δικαιώματά του. Αυτή είναι μία βίαιη προσαρμογή, που αν το δούμε καθαρά τεχνοκρατικά, τότε θα μπορούσε να έχει αποτέλεσμα», μας λέει ο Μάρκος Λέγγας, πρόεδρος του Συνεταιρισμού Pegasus Αγροδιατροφή «7 Grapes».
Το αποτέλεσμα, όμως, που θα δημιουργήσει αυτή την στιγμή, όπως μας εξηγεί, είναι μια νέα στρατιά εικονικών αγροτών: «Από τη μία πλευρά θα έχουμε εικονικούς αγρότες. Από την άλλη, ενδεχομένως, κάποιοι να μπορέσουν να καρπωθούν την ευκαιρία αυτή και να εκμεταλλευτούν ανθρώπους οι οποίοι είναι ανήμποροι, λέγοντάς τους ότι θα μεταφέρουν τα δικαιώματά τους και μετά, από ‘κει και πέρα, να τους αφήσουν στο έλεος», σημειώνει.
«Οι παραγωγοί είναι ένας γερασμένος αγροτικός πληθυσμός. Παίρνουν μία σύνταξη και ταυτόχρονα παραμένουν ενεργοί στα κτήματά τους. Με το μέτρο αυτό, το μόνο που θα καταφέρουν είναι να φτιάξουν μια στρατιά εικονικών αγροτών, γιατί δεν έχουν προβλέψει το πώς θα εισέλθουν νέοι άνθρωποι στον αγροτικό κόσμο, πώς θα εκπαιδευτούν, τι κίνητρα θα έχουν. Όλα ανακοινώνονται και περιορίζονται σε ανακοινώσεις», επισημαίνει.
Συμπληρώνει, δε, ότι «αν το δούμε τεχνοκρατικά, τότε θα είναι κάτι θετικό γιατί θα δώσει τόπο σε νέο κόσμο. Είναι, όμως, εφικτό αυτό; Είναι δύσκολο σ’ αυτές τις συνθήκες. Μάλλον θα τα μεταβιβάσουν τα δικαιώματα εικονικά. Πάλι πρόκειται για μια στρεβλή ανάπτυξη. Δεν κατακρίνω το μέτρο. Μπορεί να πατάει σε μια βάση, αλλά όπως είναι η όλη κατάσταση, πάλι στρεβλή είναι. Καταρχήν, ποια η σκοπιμότητα να μεταβιβάσει τα δικαιώματα ένας συνταξιούχος; Αν θέλουν, ας φορολογήσουν την ακαλλιέργητη γη και έτσι δίνεις πολλαπλό κίνητρο για να καλλιεργηθεί».
«Όταν βλέπουμε ένα μέτρο δεν μπορούμε να εστιάζουμε μόνο σε αυτό, αλλά να βλέπουμε και τα άλλα μέτρα, που παίρνονται παράλληλα. Αν θέλουμε να δούμε το μέτρο αισιόδοξα, οι συνταξιούχοι θα μεταφέρουν τα δικαιώματά τους στους νέους γεωργούς και αυτοί θα βγουν και θα καλλιεργήσουν την ύπαιθρο χώρα. Αυτό είναι ένα πάρα πολύ ωραίο σενάριο. Μακάρι, αλλά δυστυχώς δεν θα γίνει», καταλήγει.
Στην Ελλάδα δεν έχουμε εναλλακτικές λύσεις
Την άποψη ότι σήμερα στην Ελλάδα δεν υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις αναφορικά με το θέμα για τους εν δυνάμει συνταξιούχους, εκφράζει ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Ζακύνθου, Αντώνης Αντίοχος.
«Τα καταργήσαμε όλα, δεν υπάρχει βιομηχανία, δεν υπάρχει τίποτα. Το μόνο που υπάρχει σήμερα είναι η αγροτική οικονομία και αντί να δίνουμε κίνητρα προς αυτή την κατεύθυνση αφαιρούμε συνεχώς, με αποτέλεσμα να δημιουργούμε εμπόδια σε έναν νέο να ασχοληθεί με την αγροτική οικονομία. Δηλαδή, είναι πλέον πασιφανές ότι προχωράμε προς διάλυση της ελληνικής υπαίθρου», σημειώνει.
Εκφράζει επίσης τη δυσπιστία για το πώς θα μπορέσει να «λειτουργήσει το φαινόμενο αυτό. Δυστυχώς δεν υπάρχει σκέψη στις αποφάσεις μας, με αποτέλεσμα να χάνουμε εισοδήματα συνεχώς. Χάνει, δηλαδή, συνεχώς το ελληνικό δημόσιο, με τους νόμους που ψηφίζει». Εξηγώντας, αναφέρει χαρακτηριστικά ως παράδειγμα τι συνέβη με το κρασί. «Όπως το κρασί, το οποίο διακινείται πλέον στην αγορά χωρίς τιμολόγιο στην μαύρη αγορά, έτσι θα ψάξει και ο αγρότης να βρει τον τρόπο ώστε και να καλλιεργεί και να μην χάσει την περιουσία του. Με αυτόν τον τρόπο θα διαμορφωθεί μία… κομπίνα στην όλη υπόθεση, έχοντας ως αποτέλεσμα στο τέλος να χάσει και το αγροτικό του εισόδημα, να απολέσει και την σύνταξή του και συγχρόνως να χάνει και το κράτος. Δυστυχώς, έτσι διαμορφώνεται η κατάσταση».
Ανθή Γεωργίου
