«Παιχνίδι» για γερά νεύρα αποδεικνύεται η καλλιέργεια του επιτραπέζιου σταφυλιού σε όλη τη χώρα. Εκεί που ορισμένοι παραγωγοί – καλλιεργητές ανασαίνουν με ανακούφιση για την ανεβασμένη ποιοτικά και ποσοτικά παραγωγή, μια κακοκαιρία έρχεται και φέρνει τα πάνω κάτω. Την ίδια ώρα, οι τιμές λειτουργούν στη λογική του ασανσέρ, αφού οι διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα είναι μεγάλες, ενώ παράλληλα η μειωμένη ζήτηση δημιουργεί έντονο προβληματισμό. Μοναδική ελπίδα αποτελούν οι εξαγωγές, οι οποίες βρίσκονται σε θετική κατεύθυνση, όμως η περίοδος αναμονής για την απορρόφηση του προϊόντος από τις αγορές του εξωτερικού είναι τέτοια που προβληματίζει.
Κρήτη: Κακή χρονιά και μικρό καλάθι
Στο 50% έφτασε φέτος η μείωση της παραγωγής και εξαγωγής επιτραπέζιου σταφυλιού στην Κρήτη, με τους αριθμούς να δείχνουν ότι από τους 9.000 τόνους, που, μέσω εξαγωγέων, ταξίδεψαν σε όλο τον κόσμο από τη μεγαλόνησο το 2015, φέτος δεν ξεπέρασαν τους 4.500 τόνους. «Η εικόνα είναι απογοητευτική, καθώς μιλάμε για μια χρονιά χωρίς βροχές, άρα χωρίς νερό, και τα κόστη παραγωγής στα ύψη.
Αν υπολογίσει κανείς ότι περιορίστηκε τόσο η ποιότητα όσο και η ποσότητα, είναι σαφές ότι οι παραγωγοί δεν κατάφεραν καν να καλύψουν τα έξοδα», λέει ο πρόεδρος της Ομάδας Αμπελουργών Κρήτης, Πρίαμος Ιερωνυμάκης. Όπως εξήγησε, πάντως, στην «ΥΧ» ο εξαγωγέας Λάμπρος Περβολαράκης, οι εξαγωγές το μόνο πρόβλημα που είχαν αφορούσε την ποσότητα. «Υπήρχαν παραγγελίες που δεν καταφέραμε λόγω ποσότητας να καλύψουμε. Το προϊόν δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα στις διεθνείς αγορές εξαιτίας της ποιότητας του. Είναι αναγνωρίσιμο και αποτελεί -πλέον- επιλογή.
Όμως, όταν δεν υπάρχει σταθερή ποσότητα, δεν μπορεί να μην υπολογίζεις ότι θα “χάσεις” κάποιες αγορές, που θα στραφούν σε άλλες χώρες για να βρουν αυτό που εσύ δεν μπορείς να διαθέσεις». Όσον αφορά την τιμή που δόθηκε από τους εξαγωγείς για το επιτραπέζιο, κυμάνθηκε από 55 λεπτά έως και 1 ευρώ το κιλό για τον παραγωγό, ενώ οι τιμές για τον παραγωγό στα οινοποιήσιμα σταφύλια κυμάνθηκαν ανάλογα με την ποικιλία και την ποιότητα, από 30 λεπτά για τα μη ποικιλιακά, μέχρι και 50 λεπτά για ποικιλίες όπως βιδιανό, ασύρτικο, μοσχάτο σπίνας, σαντορνέ, σιράκ, καμπερνέ σοβινιόν ή και το δαφνί, που καλλιεργούνται στο Ηράκλειο.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η σταφίδα, καθώς με την έναρξη της χρονιάς οι προσδοκίες είναι μικρές για την παραγωγή του 2016. Όπως ανακοινώθηκε και από την ΚΣΟΣ, για το νούμερο 1 η τιμή είναι 1,70 ευρώ το κιλό, για το νούμερο 2 1,5 ευρώ, για το νούμερο 4 1,20 ευρώ και για το νούμερο 5 η τιμή διαμορφώνεται στα 90 λεπτά. Σε σχέση με πέρυσι, μόνο για το νούμερο 4 η διαμορφωθείσα τιμή παραμένει στα ίδια επίπεδα (1,20 ευρώ).
Πέρυσι, που οι βροχές τον Αύγουστο κατέστρεψαν ένα μεγάλο μέρος του προϊόντος, δεν διοχετεύτηκαν συνολικά περισσότεροι από 750 τόνοι σταφίδας σουλτανίνας, ενώ και φέτος με την περιορισμένη παραγωγή, κανείς δεν μπορεί να κάνει ασφαλή εκτίμηση για τις ποσότητες, που δεν αποκλείεται να μην ξεπεράσουν τους 1.000 τόνους. Στην ΚΣΟΣ, μάλιστα, εξετάζουν το ενδεχόμενο ακόμη και να πάρουν σταφίδα από την Κόρινθο για να καλύψουν τις ανάγκες της αγοράς, με δεδομένο ότι το προϊόν είναι δημοφιλές και ειδικά σε αγορές που αναζητούν την καλή ποιότητα, ωστόσο η μειωμένη παραγωγή δεν βοηθάει στην εξάπλωσή του.
Κορινθία: Καταστροφή στο παρά πέντε
Σοκ προκάλεσε την Παρασκευή στην Κορινθία η έντονη βροχόπτωση, αφού προκάλεσε τεράστια καταστροφή στην παραγωγή επιτραπέζιου σταφυλιού. Το μέγεθός της ήταν τέτοιου μεγέθους, ώστε να αναγκάσει τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ, Φάνη Κουρεμπέ, να περιοδεύσει στην ορεινή και ημιορεινή Κορινθία, προκειμένου να διαμορφώσει προσωπική άποψη.
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Στιμάγκας Κορινθίας, Γιώργος Δαρδάνης, μιλώντας στην «ΥΧ» για το πρόβλημα που δημιουργήθηκε, ξεκαθάρισε ότι «το 40%-50% της παραγωγής επιτραπέζιου σταφυλιού έμεινε πάνω στα αμπέλια. Δυστυχώς, έχουμε υποστεί ένα πολύ σοβαρό χτύπημα σε μία κρίσιμη στιγμή και ενώ οι εξαγωγές βρίσκονταν σε εξέλιξη. Τώρα, πλέον, σταμάτησαν οι εξαγωγές και κανείς δεν γνωρίζει τι θα γίνει, αφού τίθεται θέμα επιβίωσης.
Ζητήσαμε από τον πρόεδρο του ΕΛΓΑ να παγώσει τα χρέη των παραγωγών στις ασφαλιστικές εισφορές, ώστε να μπορέσουμε να εισπράξουμε τις αποζημιώσεις και να καλλιεργήσουμε». Αξίζει να σημειωθεί ότι οι παραγωγοί της Κορινθίας περίμεναν μία καλή χρονιά, αφού στο ξεκίνημα η τιμή είχε διαμορφωθεί στα 0,50 έως 0,80 ευρώ. Το θετικό στοιχείο είναι ότι η κορινθιακή σταφίδα ξεκίνησε με πολύ καλή τιμή, πάνω από 1 ευρώ, αφού η συλλογή της είχε γίνει πριν από τη βροχόπτωση.
Μεσσηνία: Σε χαμηλά επίπεδα παραγωγή και τιμές
Στην Καλαμάτα, η παραγωγή σταφίδας φτάνει τους 300 – 350 τόνους, με την τιμή να διαμορφώνεται στα 0,90 ευρώ. Η μαύρη σταφίδα Κορινθίας, που επίσης παράγει η Καλαμάτα, δείχνει ότι βρίσκεται σε πολύ καλή κατεύθυνση, ενώ η καλλιέργεια του επιτραπέζιου σταφυλιού βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα.
Από την Τριφυλία, όπως μας ενημέρωσε ο προϊστάμενος της ΔΑΟΚ, Αντώνης Παρασκευόπουλος, η καλλιέργεια του επιτραπέζιου σταφυλιού περιορίζεται στα 70 στρέμματα περίπου. Η τιμή στη σουλτανίνα κινήθηκε στο 1 ευρώ περίπου ενώ στο Μοσχάτο Αλεξανδρείας στα 1,30. Η συνολική παραγωγή έφτασε τους 140 τόνους περίπου. Σε ό,τι αφορά την ξηρή σταφίδα, βρίσκεται στους 2.000 τόνους και η τιμή περιστρέφεται στα 90 λεπτά. Από τη μέχρι τώρα διαμόρφωση της τιμής δεν είναι ευχαριστημένοι οι παραγωγοί, που θα επιθυμούσαν να βρίσκεται στα 1,30 ευρώ.
Ηλεία: η κακοκαιρία έφερε τα πάνω κάτω
Μειωμένη κατά 15% σε σχέση με την περσινή χρονιά αναμένεται να είναι η φετινή παραγωγή κορινθιακής σταφίδας στην Ηλεία, ωστόσο υπερέχει στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ομάδας Παραγωγών Αμαλιάδας, Χρήστο Βαλιανάτο, πέρυσι είχαν συγκεντρωθεί στις αποθήκες 5.000-6.000 τόνοι σταφίδας, ωστόσο φέτος τα πράγματα είναι διαφορετικά και η ποσότητα αναμένεται να είναι μειωμένη κατά 15%.
«Μέχρι χθες, τα δεδομένα ήταν πολύ ενθαρρυντικά για τους παραγωγούς σταφίδας, η οποία φέτος ήταν πολύ καλή ποιοτικά και η διαδικασία με την παράδοσή της εξελισσόταν ομαλά. Όμως, μετά την πρόσφατη κακοκαιρία που έπληξε την Ηλεία, καταστράφηκε μεγάλο μέρος της σταφίδας που βρισκόταν στα αλώνια για αποξήρανση», μας λέει ο κ. Βαλιανάτος και προσθέτει: «Δυστυχώς, πλέον, δεν μπορεί να υπολογίσει κανείς τις ποσότητες που τελικά θα συλλεχθούν. Είχαμε πριν από λίγες ημέρες συνάντηση στον ΟΠΕΚΕΠΕ και τον ΕΛΓΑ για το θέμα των αποζημιώσεων και αποφασίστηκε η στήριξη των παραγωγών από τα ΠΣΕΑ με πολύ σύντομες διαδικασίες, μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.
Θα γίνει προσπάθεια η αποζημίωση της σταφίδας να ενταχθεί στη λογική που εφαρμόστηκε για τις καταστροφές της μαστίχας στη Χίο, καθώς το προϊόν έχει χαρακτηριστεί ως παραδοσιακό». Σε ό,τι αφορά την τιμή διάθεσης της σταφίδας, ο πρόεδρος της Ομάδας Παραγωγών Αμαλιάδας τόνισε ότι θα ξεκινά από τα 90 λεπτά, πολύ καλύτερα από πέρυσι, που έφτασε τα 80 λεπτά.
Κ. Μακεδονία: Η μειωμένη ζήτηση αλλάζει τα δεδομένα
Φημισμένο, άλλοτε, για τα επιτραπέζια σταφύλια του, ήταν το Κάτω Σχολάρι στη Θεσσαλονίκη. Διαθέτει τα περισσότερα στρέμματα καλλιέργειας επιτραπέζιου σταφυλιού στον νομό και οι ποικιλίες που καλλιεργούνται είναι Βικτώρια, Κάρντιναλ, Σουλταντίνα, Ροζακί και Μοσχάτο. Τα τελευταία 2-3 χρόνια, τα επιτραπέζια σταφύλια είναι πολύ πεσμένα και δεν τραβούν καθόλου, αναφέρει ο αμπελοπαραγωγός και πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Κ. Σχολαρίου, Νικόλαος Ζήσης.
Χαρακτηριστικό της μειωμένης ζήτησης του προϊόντος είναι πως ενώ τη δεκαετία του ’80 τα στρέμματα έφταναν στις 8.000 και υπήρχαν 5 εξαγωγικές εταιρείες, σήμερα η καλλιέργεια περιορίστηκε περίπου στα 900 στρέμματα και οι εταιρείες έχουν κλείσει, όπως και ο συνεταιρισμός. Ο κ. Ζήσης τονίζει επίσης πως όσοι παραγωγοί πηγαίνουν τα σταφύλια τους στην Κεντρική Λαχαναγορά και δεν τα πουλούν στις λαϊκές, μπορεί να παραμείνουν αζήτητα ακόμη και 2-3 ημέρες, στα ράφια των χονδρεμπόρων.
Η τιμή που φεύγει το προϊόν κυμαίνεται στα 50 με 70 λεπτά. Οι παραγωγοί στο Κ. Σχολάρι άλλαξαν τις καλλιέργειές τους από το 2000 σε οινοποιήσιμα σταφύλια. Δύσκολη χρονιά για τα επιτραπέζια σταφύλια χαρακτήρισε τη φετινή παραγωγή ο αμπελοπαραγωγός Δημοσθένης Καραγιάννης στη Ν. Καλλικράτεια Χαλκιδικής. Αν και η παραγωγή σε Βικτώρια και Σουλτανίνα, τόσο ποσοτικά, όσο και ποιοτικά, ήταν σε πολύ καλό επίπεδο, οι τιμές και οι δυσκολίες στις εξαγωγές μείωσαν το περιθώριο κέρδους στον παραγωγό.
Όπως αναφέρει ο κ. Καραγιάννης, εξαιτίας της μειωμένης ζήτησης από το καταναλωτικό κοινό, πολλά σταφύλια έμειναν στα αμπέλια. Η τιμή που έδωσε το προϊόν έφτασε στα 40 λεπτά. Όσο για το τι φταίει, ο κ. Καραγιάννης τονίζει ότι πρέπει να μειωθεί το κέρδος των μεσαζόντων. Δεν μπορεί να πουλούν 2 ευρώ τη Σουλτανίνα και ο παραγωγός να παίρνει 40 λεπτά, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τύρναβος: Στα περσινά οι τιμές, μειωμένη η παραγωγή
Αν και μειωμένη η παραγωγή επιτραπέζιου σταφυλιού στον Τύρναβο Λάρισας, σε ποσοστό 30-40%, λόγω καιρικών συνθηκών, εξίσου μειωμένες είναι και οι προσφερόμενες τιμές στον παραγωγό, καθώς το ενδιαφέρον των καταναλωτών χαρακτηρίζεται μικρό και κατά συνέπεια δεν υπήρξε κινητοποίηση των εμπόρων.
Στην επαρχία Τυρνάβου και ιδιαίτερα στον τοπικό Συνεταιρισμό ΑΣΕΠΟΠ παραδοσιακά οι ποικιλίες που καλλιεργούνται και οι τιμές της αγοράς είναι οι εξής: Τα Βικτώρια και τα Καρντινάλ συγκομίσθηκαν προ ημερών, αλλά φέτος χτυπήθηκαν από τον παγετό του Μαρτίου, με τις μειωμένες ποσότητες να «περπατούν» στην αγορά με τιμές των 30 λεπτών, που δεν είναι ικανές να καλύψουν το κόστος της συνολικής παραγωγής. Το Μοσχάτο τώρα μπήκε στη διαδικασία του τρύγου και η τιμή του προσδιορίζεται στα 50 – 55λεπτά.
Στην κατηγορία της σταφίδας, τα Κρίμσον (τα κόκκινα, χωρίς κουκούτσι) βρίσκονται σε φάση συγκομιδής και η ζήτηση στην αγορά είναι αυξημένη σε σχέση με τις άλλες ποικιλίες. Γι’ αυτό και η τιμή του ορίστηκε στο 1 – 1,10 ευρώ\κιλό. Τέλος είναι η ποικιλία Ριμπιέ, στην οποία η τιμή διαμορφώνεται περίπου στα 40 – 45λ.
Αν. Μακεδονία: Ο καιρός βοήθησε
Οι βασικές ποικιλίες επιτραπέζιων σταφυλιών στον Αγροτικό Συνεταιρισμό Φρούτων Λαχανικών Σταφυλιών «Ποιότητα Σύμβολο», στο Ελαιοχώρι Καβάλας, είναι τα Ιτάλια, Κρίμσον, Τόμσον και σουλτανίνα. Ο καιρός βοήθησε, δεν είχαν ακραία καιρικά φαινόμενα, η φετινή καλλιεργητική περίοδος είναι καλή και αναμένουν την ανάλογη παραγωγή, μεταφέρει στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού, Νίκος Μαυρίδης. «Το σταφύλι είναι ευπαθές προϊόν, αλλά μέχρι στιγμής η ποσότητα και η ποιότητα είναι ικανοποιητικές».
Ο τρύγος ξεκίνησε στην αρχή του Σεπτέμβρη και ταυτόχρονα άρχισαν οι εξαγωγές. Οι τιμές αλλάζουν κάθε εβδομάδα, παρουσιάζοντας ανοδική τάση. Στην παρούσα φάση, ο παραγωγός παίρνει 75 λεπτά για τα ξεσκέπαστα και περίπου 80 με 85 λεπτά για τα σκεπαστά. Οι εξαγωγές του Συνεταιρισμού γίνονται σε Γερμανία, Αυστρία, Βέλγιο, Ολλανδία και Αγγλία, η οποία δίνει τις υψηλότερες τιμές. «Οι τιμές αυτές αφορούν στο ξεκίνημα, αλλά δεν γνωρίζουμε πώς θα διαμορφωθούν τις επόμενες δύο εβδομάδες», επισημαίνει ο κ. Μαυρίδης.
Την περσινή χρονιά, από τους 45 παραγωγούς του Συνεταιρισμού εξήχθησαν περίπου 1.300 τόνοι, αλλά φέτος, σύμφωνα με τον πρόεδρο, αναμένεται να αυξηθεί η παραγωγή. Προϋπόθεση αποτελεί ο καιρός να είναι σύμμαχός τους. Σημειώνει ότι οι δυο πρώτες εβδομάδες ήταν δύσκολες, «γιατί δεν υπήρχε η ανάλογη κατανάλωση από το εξωτερικό, τόσο γιατί βρίσκονταν σε διακοπές, όσο και γιατί υπήρχαν σταφύλια από άλλες χώρες, αλλά αυτό δείχνει να ομαλοποιείται».
- Κάλια Πετσαλάκη, Γιώργος Αργυρίου, Νικολέτα Τζώρτζη, Αφροδίτη Χρυσοχόου, Γιώργος Ρούστας, Μαρία Αμπατζή
