Ενα σημαντικό ευρωπαϊκό έργο με χρηματοδότηση από το Horizon 2020 φιλοδοξεί να δώσει λύσεις και να παράξει χρήσιμες πρώτες ύλες προς αξιοποίηση στον αγροδιατροφικό τομέα. Η «ΥΧ» μίλησε για το AGRIMAX με τον υπεύθυνο του έργου, Γιώργο Χαλκιά, Διευθυντή Καινοτομίας της ισπανικής επιχείρησης IRIS Technology Solutions και πάροχο τεχνολογίας στο έργο.
Στο AGRIMAX συμμετέχουν αγροτικοί συνεταιρισμοί, ερευνητικά κέντρα, επιχειρήσεις
(μεταξύ αυτών η Barilla και η ισπανική Indulleida, ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς χυμών στην Ισπανία, με τη συμμετοχή 170 αγροτικών συνεταιρισμών στο μετοχικό κεφάλαιο της επιχείρησης) και πανεπιστήμια από 11 χώρες ενώ ο προϋπολογισμός του υπερβαίνει τα 15 εκατ. ευρώ.
Ο σκοπός του έργου είναι διττός: Αφενός, η κατασκευή και εγκατάσταση δύο πιλοτικών βιοδιυλυστηρίων σε Ιταλία και Ισπανία που θα υποδέχονται και θα επεξεργάζονται υποπροϊόντα από τέσσερα είδη καλλιεργειών (σιτάρι, τομάτα, πατάτα και ελιά) αφετέρου η εμπορική αξιοποίηση των ουσιών που θα προκύπτουν από την επεξεργασία στα βιοδιυλιστήρια: «Η εταιρεία μας αναπτύσσει έναν φορητό οπτικό αισθητήρα που ανιχνεύει, μεταξύ άλλων, το ποσοστό νερού μέσα σε ορισμένα από τα παράγωγα των βιοδιυλιστηρίων. Επίσης, έχουμε δημιουργήσει ένα σύστημα επεξεργασίας βασισμένο σε υπέρηχους που βελτιώνει την εξαγωγή πολυφαινολών από υποπροϊόντα της ελιάς.
Η πρώτη ύλη μπορεί να προέρχεται είτε απευθείας από το χωράφι είτε από επεξεργασία των προϊόντων για την παραγωγή τροφίμων όπως πολτού από βιομηχανική τομάτα, μακαρόνια, λάδι κλπ)» εξηγεί ο κ. Χαλκιάς. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο του έργου, η κατασκευή των πιλοτικών μονάδων έχει ολοκληρωθεί και «αυτή τη στιγμή είμαστε στη φάση δοκιμαστικής παραγωγής και χρήσης των προϊόντων από την επεξεργασία των διυλιστηρίων. Το έργο θα ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο του 2020 και ο ισπανικός πιλότος θα είναι έτοιμος να λειτουργήσει κανονικά από τον Οκτώβριο».
Πιλοτικές μονάδες αξιοποίησης αγροτικών υποπροϊόντων
Εξηγώντας μας με ένα παράδειγμα τι υλικά επεξεργάζονται και τι προκύπτει από τη διαδικασία, ο κ. Χαλκιάς αναφέρει: «Στην περίπτωση της τομάτας οι μονάδες επεξεργάζονται τη φλούδα της ενώ στην ελιά γίνεται επεξεργασία στα φύλλα, στα κουκούτσια και στη σάρκα του ελαιόκαρπου. Από τα υποπροϊόντα αυτά εξάγονται κάποιες χρήσιμες ουσίες, όπως πρωτεΐνες, κομπόστ, φερουλικό οξύ, πολυφαινόλες, αρώματα και λυκοπένη.
Το φερουλικό οξύ, η λυκοπένη και οι πολυφαινόλες έχουν αντιοξειδωτικές και αντιμικροβιοκές ιδιότητες και θα δοκιμαστεί η χρήση τους σε βιο-συσκευασίες για την εξουδετέρωση μικροβίων και την επέκταση της διάρκειας ζωής προϊόντων στο ράφι. Τα αρώματα και οι πρωτεϊνες μπορούν να αξιοποιηθούν σε διάφορα τρόφιμα και σε χυμούς».
Όπως μας πληροφόρησε ο κ. Χαλκιάς, στο έργο συμμετέχει, μεταξύ άλλων και μία ιταλική κτηνοτροφική επιχείρηση (“Chiesa”) που καλλιεργεί δημητριακά και τα χρησιμοποιεί για την εκτροφή μοσχαριών κρεοπαραγωγής. Τα απόβλητα από τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις της επιχείρησης μέχρι σήμερα αξιοποιούντο για παραγωγή και πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από βιοαέριο. «Στο εγγύς μέλλον αυτό θα σταματήσει και η επιχείρηση έπρεπε να βρει μια βιώσιμη λύση. Για παράδειγμα το φερουλικό οξύ είναι ένα συστατικό που πωλείται σε υψηλή τιμή», διευκρινίζει ο κ. Χαλκιάς.
Ζητήσαμε τέλος ένα σχόλιο από τον υπεύθυνο του AGRIMAX για το πόσο κοντά βρισκόμαστε στον ψηφιακό μετασχηματισμό του αγροδιατροφικού τομέα, κατεύθυνση στην οποία επιθυμεί να κινηθεί ταχύτερα η ΕΕ: «Αυτή τη στιγμή μεγάλο εμπόδιο και πρόκληση είναι να μειώσουμε το κόστος ορισμένων τεχνολογιών ή να βρούμε φθηνότερες εναλλακτικές, γιατί αρκετές επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τομέα και ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες δεν είναι πρόθυμες να δαπανήσουν εκατοντάδες χιλιάδες ή εκατομμύρια για την αναβάθμιση της παραγωγής με high-end αισθητήρες και ψηφιακά συστήματα ελέγχου. Από την άλλη, η χρήση αλγορίθμων Τεχνητής Νοημοσύνης, στηριζόμενη στη χρήση πολλών φθηνών αισθητήρων και η αξιοποίηση υπαρχόντων δεδομένων από τη γραμμή παραγωγής, είναι πιο προσιτές οικονομικά και σε αρκετές περιπτώσεις μπορούν να υποκαταστήσουν αποτελεσματικά ακριβότερα συστήματα».
