Σαν μανιτάρια ξεφυτρώνουν στον θεσσαλικό κάμπο τα φωτοβολταϊκά πάρκα, προκαλώντας μεγάλα διλήμματα για την ωφελιμότητά τους, τόσο στο περιβάλλον όσο και στην τοπική οικονομία. Από τη μία, κάποιοι μιλούν για ήπια και φιλική προς το περιβάλλον ανανεώσιμη πηγή ενέργειας (ΑΠΕ), από την άλλη, οικολογικές-περιβαλλοντικές οργανώσεις κάνουν λόγο για άναρχη τοποθέτηση, που αλλοιώνει τη φυσιογνωμία του τοπίου, ενώ οι κτηνοτρόφοι εκφράζουν την αγωνία τους για τη μείωση των βοσκότοπων.
Όσον αφορά τις οικονομίες κλίμακος, οι εταιρείες αφήνουν να εννοηθεί ότι θα υπάρξει φθηνή πώληση-διάθεση του ηλεκτρικού ρεύματος στην κοινωνία. Οι κτηνοτροφικές, όμως, οργανώσεις μιλούν για «επικίνδυνη συρρίκνωση των διαθέσιμων βοσκότοπων και άλλων ελεύθερων χώρων βόσκησης».
Διχασμένες εμφανίζονται και οι τοπικές κοινωνίες. Υπάρχουν οι αδιάφοροι, που δηλώνουν άγνοια και δεν έχουν ενημέρωση για το θέμα και οι άμεσα εμπλεκόμενοι, οι οποίοι το προσεγγίζουν ανάλογα με τα συμφέροντά τους.
Οι ιδιοκτήτες γης υπερασπίζονται τέτοιες επενδύσεις, αφού θεωρούν ότι θα αυξηθεί η αντικειμενική αξία των αγροτεμαχίων τους, ενώ αγρότες και κτηνοτρόφοι δηλώνουν ανάστατοι, καθώς νιώθουν να εξοβελίζονται από τον τόπο τους και προσθέτουν πως «η αλόγιστη αδειοδότηση των φωτοβολταϊκών πάρκων υπονομεύει την πανίδα και τη χλωρίδα της θεσσαλικής υπαίθρου».
Αντιδράσεις
«Βροχή» πέφτουν οι αιτήσεις εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος μέσω φωτοβολταϊκών στο Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας για την έγκριση των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ). Το θέμα έχει απασχολήσει αρκετές φορές το Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας, το οποίο καλείται να εγκρίνει τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων τέτοιων επενδύσεων, είτε ιδιωτικών είτε δημόσιων εκτάσεων.
Ο νόμος προβλέπει ότι το ποσοστό της επένδυσης σε μία περιφερειακή ενότητα δεν πρέπει να ξεπερνά σε έκταση το 1% της παραγωγικής γης και αρμόδιος να το ελέγξει είναι ο ΑΔΜΗΕ. Επομένως, στον Νομό Λάρισας και στα 2,5 εκατ. στρέμματα γης δύναται να αναπτυχθούν Φ/Β σε περίπου 25.000 στρέμματα.
Την ίδια στιγμή, πολλά δημοτικά συμβούλια εκφράζουν με ψηφίσματα τη συμπαράστασή τους προς τους διαμαρτυρόμενους κατοίκους των περιοχών, όπου πρόκειται να τοποθετηθούν φωτοβολταϊκά πάρκα, αν και έχει αποδειχθεί ότι όλες αυτές οι πρωτοβουλίες δεν μπορούν να αποτρέψουν μια τέτοια επένδυση, καθώς την τελική άδεια τη δίνει η Αποκεντρωμένη Υπηρεσία, ενώ οι εισηγήσεις της περιφέρειας έχουν γνωμοδοτικό και μόνο χαρακτήρα.
Ανάστατοι οι κτηνοτρόφοι
Πληθώρα αιτήσεων έχουν κατατεθεί από εταιρείες για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων σε δημόσιες εκτάσεις σε δήμους του Νομού Λάρισας, οι οποίες είναι καθαρά αγροκτηνοτροφικές περιοχές, με αποτέλεσμα να υπάρξουν συντονισμένες ενέργειες ανατροπής αυτών των σχεδίων.
Πρόσφατα, η Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας εισηγήθηκε αρνητικά για τη ΜΠΕ Φωτοβολταϊκού Σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ισχύος 70 MW στην κοινότητα Δαμασίου Τυρνάβου σε μία έκταση 60 στρεμμάτων. Ο περιφερειάρχης, κ. Αγοραστός, εξήγησε ότι «η Περιφερειακή Αρχή εισηγείται αρνητικά, καθώς είναι κοινά αποδεκτό ότι οι κτηνοτρόφοι χρειάζονται τους βοσκότοπους. Πόσω μάλλον τώρα που συντάσσονται τα Διαχειριστικά Σχέδια Βόσκησης, τα οποία και θα καθορίσουν τις επιλέξιμες εκτάσεις, με βάση τις οποίες θα δίνονται οι επιδοτήσεις στους κτηνοτρόφους».
Από την πλευρά τους, οι δήμαρχοι διευκρινίζουν ότι «δεν είναι κατά της πράσινης ενέργειας ή των φωτοβολταϊκών, αλλά οι επενδύσεις αυτές θα πρέπει να γίνονται σε εκτάσεις που δεν θα δημιουργούν πρόβλημα σε άλλες παραγωγικές δραστηριότητες και δεν αλλάζουν την αρχιτεκτονική του τοπίου».
Από την πλευρά τους, οι εταιρείες που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων σε αγροκτηνοτροφικές περιοχές, καθησυχάζουν τους κτηνοτρόφους και τους φόβους τους ότι θα μειωθούν οι βοσκήσιμες εκτάσεις, τονίζοντας πως «τα περισσότερα στρέμματα από τη δεσμευμένη έκταση θα συνεχίσουν να είναι διαθέσιμα –όπως και τώρα– για κτηνοτροφική δραστηριότητα, ενώ σε όσα στρέμματα χρησιμοποιηθούν για κατασκευή Φ/Β η συνύπαρξη προβάτων με τα φωτοβολταϊκά θα είναι δυνατή.
Οι συνέργειες που θα προκύψουν μπορεί, αντιθέτως, να ευνοήσουν την τοπική κτηνοτροφία, καθώς μια περιφραγμένη και ασφαλής έκταση θα δοθεί στους τοπικούς κτηνοτρόφους για συνεκμετάλλευση».
Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας
Το φαινόμενο που παρατηρείται στον κάμπο απασχόλησε και τη Βουλή, με διάφορους βουλευτές να θέτουν επερωτήσεις στο υπουργείο Περιβάλλοντος και την αρμόδια για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Μάλιστα, έγινε γνωστό ότι η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), η οποία έχει γίνει αποδέκτης διαμαρτυριών και καταγγελιών πολιτών και δημοτικών αρχών, οι οποίοι εκ των υστέρων κι εν αγνοία τους διαπιστώνουν πως εταιρείες ΑΠΕ παρουσιάζουν ως δικές τους εκτάσεις, στις οποίες προτίθενται να αναπτύξουν, ως επί το πλείστον, φωτοβολταϊκά πάρκα, διευκρινίζει πως «στην περίπτωση υποβολής αιτήματος σε έκταση χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του κυρίου ή επικαρπωτή της έκτασης, οι νόμιμοι κάτοχοι μπορούν να υποβάλουν αντιρρήσεις στη ΡΑΕ για την εγκατάσταση και θα ανακαλούνται όσες βεβαιώσεις ή άδειες έχουν εκδοθεί και αφορούν το έργο μετά από απόφαση των υπηρεσιών».
Να σημειωθεί ότι η ΡΑΕ συνεδριάζει για τέτοιες υποθέσεις τέσσερις φορές τον χρόνο, ενώ η αρμόδια γενική γραμματέας, κ. Σδούκου, διαβεβαιώνει ότι δεν θα υλοποιηθούν έργα, που δεν έχουν ξεκαθαρίσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς.
