«Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο»: Οι δυσοίωνες προβλέψεις των ερευνητών πυροδοτούν αντιδράσεις στο Ευρωκοινοβούλιο

Στα δύο είναι χωρισμένο το Ευρωκοινοβούλιο σχετικά με την εφαρμογή των στρατηγικών «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» και «Βιοποικιλότητα», με τις συζητήσεις να επικεντρώνονται στις επιπτώσεις που θα έχουν στο εισόδημα των αγροτών και στο μέλλον της ευρωπαϊκής γεωργίας. Για τρίτη συνεχή φορά, οι ευρωβουλευτές που απαρτίζουν τις επιτροπές Γεωργίας και Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου συνεδρίασαν επί του θέματος, με πολλούς να εμφανίζονται μάλιστα σοκαρισμένοι σχετικά με το μέγεθος των προβλημάτων που θα προκύψουν.

Οι διάφορες μελέτες, που έχουν δει το φως της δημοσιότητας εδώ και ενάμιση χρόνο, έχουν αναδείξει τις εκτιμήσεις πολλών ερευνητών για τις επιπτώσεις των στρατηγικών, κυρίως όμως της στρατηγικής «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο», τόσο στην παραγωγή και στις τιμές των αγροδιατροφικών προϊόντων, όσο και στη ροή των εξαγωγών και εισαγωγών. Μελέτες τις οποίες έχει δημοσιεύσει και η «ΥΧ».

Εντούτοις, πριν από λίγες ημέρες, κάποιοι ευρωβουλευτές εμφανίστηκαν να «πέφτουν» από τα σύννεφα, ακούγοντας τα συμπεράσματα δύο μελετών που παρουσιάστηκαν προς ενημέρωσή τους. Η πρώτη μελέτη διεξήχθη για λογαριασμό του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ και είχε γνωστοποιηθεί ήδη από το 2020. Σύμφωνα με τον Jayson Beckman, από το Γραφείο Οικονομικών Ερευνών του USDA θα απαιτηθούν από 9 έως 27 χρόνια για να κυκλοφορήσουν στην αγορά προϊόντα με τις νέες προδιαγραφές που απαιτεί η ΕΕ. Για παράδειγμα, 9 χρόνια απαιτούνται τουλάχιστον για τα οπωροκηπευτικά και τους ξηρούς καρπούς και 27 χρόνια για τα σιτηρά και τη ζάχαρη.

Βέβαια, όπως παραδέχτηκε ο Αμερικανός, η μελέτη διεξήχθη σε μια εποχή που είχαν απλά ανακοινωθεί οι δύο στρατηγικές και δεν ελήφθησαν άλλες πληροφορίες και παράμετροι υπόψη.

Πολυετείς καλλιέργειες

Δυσοίωνες, όμως, είναι και οι προβλέψεις της μελέτης που πραγματοποίησε το Πανεπιστήμιο Wageningen, με τον επικεφαλής Roel Jongeneel να εξηγεί ότι οι επιπτώσεις στις μόνιμες καλλιέργειες, όπως σταφύλια, μήλα, ελιές και εσπεριδοειδή, θα είναι μεγαλύτερες σε σχέση με τις ετήσιες καλλιέργειες, όπως ελαιοκράμβη, σιτάρι, αραβόσιτος και ζαχαρότευτλα. Τόνισε, δε, ότι σε σχέση με την έκθεση του Κέντρου Ερευνών της Κομισιόν –που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Αύγουστο–, η δική του δείχνει ότι οι επιπτώσεις στην απόδοση (σε επίπεδο αγορών) των πολυετών καλλιεργειών είναι ακόμη μεγαλύτερες.

«Σύμφωνα με την αξιολόγηση, σε μακροοικονομικό επίπεδο, η υλοποίηση των στόχων των δύο Στρατηγικών θα οδηγήσει σε μείωση των παραγόμενων όγκων ανά καλλιέργεια σε ολόκληρη την ΕΕ κατά μέσο όρο από 10% έως 20%», ανέφερε. Για παράδειγμα, είπε ότι η παραγωγή μήλων στην Πολωνία μπορεί να μειωθεί έως και 30%. Σύμφωνα πάντα με την έρευνα, εκτιμάται ότι «το εισόδημα των αγροτών είναι πιθανό να επηρεαστεί αρνητικά, με δεδομένο ότι τα έσοδα τείνουν να μειώνονται, πιθανώς με ταχύτερο ρυθμό από ό,τι θα συνέβαινε συνήθως».

Βέβαια, να σημειωθεί ότι και για τη μελέτη αυτή δεν ελήφθησαν υπόψη όλα τα δεδομένα, όπως για παράδειγμα οι καταναλωτικές τάσεις και η μείωση της σπατάλης τροφίμων.

Αντιδράσεις

Σχολιάζοντας τα παραπάνω, ο διευθυντής της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας & Ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Τάσος Χανιώτης, ο οποίος και στο παρελθόν έχει υπογραμμίσει ότι οι έρευνες δεν προσεγγίζουν ολικά το θέμα, ανέφερε ότι σήμερα υπάρχουν νέες τεχνολογίες και πρακτικές, οι οποίες θα μπορούσαν να μειώσουν το κόστος και επομένως να βοηθήσουν στη μετατόπιση της προσφοράς, αποσυμπιέζοντας όχι μόνο την πίεση στη μείωση της παραγωγής, αλλά και στις τιμές.

Από την πλευρά των ευρωβουλευτών, ακούστηκαν πολλά. Κάποιος χαρακτήρισε τα αποτελέσματα των ερευνών ως απόρροια της πίεσης συγκεκριμένων λόμπι (με σαφείς αιχμές προς τους Αμερικανούς), άλλος εξέφρασε την απορία του πώς είναι δυνατόν να υπερψηφίστηκαν αυτές οι πρωτοβουλίες, ενώ μερικοί ότι πρέπει να συνεχιστούν οι ερευνητικές μελέτες και να ληφθούν υπόψη όλα τα δεδομένα, προκειμένου να κατανοηθεί πλήρως τι έρχεται. Κάποιοι άλλοι συμφώνησαν ότι ο πρωτογενής τομέας αλλάζει και εξελίσσεται και ότι δεν πρέπει οι επόμενες γενιές να πληρώσουν το κόστος της αδράνειας.

Οι συζητήσεις θα συνεχιστούν και σε επόμενες συνεδριάσεις, ενώ όλοι οι ευρωβουλευτές περιμένουν από την Κομισιόν τους επόμενους μήνες, και σίγουρα πριν φτάσει η ώρα της νομοθετικής έγκρισης των στρατηγικών, μια ολοκληρωμένη έκθεση εκτιμήσεων.

Πάντως, σε δικό το μήνυμα, ο υπουργός Γεωργίας της Γαλλίας και πρόεδρος του Συμβουλίου των υπουργών Γεωργίας, Ζυλιέν Ντενορμαντί, ξεκαθαρίζει ότι η ΕΕ θα κάνει ό,τι μπορεί για να εξασφαλίσει παραγωγική επάρκεια, υπερασπιζόμενη την επισιτιστική ασφάλεια.

 

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2021