«Ασπίδα» κατά των τρωκτικών της Θεσσαλίας η κουκουβάγια Τυτώ

Ο φυσικός έλεγχος επιβλαβών τρωκτικών για τη γεωργία ήταν το θέμα ημερίδας που διοργάνωσε ο Δήμος Λαρισαίων στο Πολιτιστικό Κέντρο Φαλάνης, στο πλαίσιο της συνεργασίας με την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία (ΑΜΚΕ) «Οργάνωση για τη Διαχείριση και τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας στα Αγροτικά Οικοσυστήματα – ΤΥΤΩ». Στόχος της ημερίδας είναι η ευαισθητοποίηση των κατοίκων και η γνωριμία τους με το ωφέλιμο αρπακτικό πτηνό Τυτώ.

Η καμπάνια ενημέρωσης του πληθυσμού για τη δράση της κουκουβάγιας Τυτώ συνεχίζεται αμείωτη, όχι μόνο από τον Δήμο Λαρισαίων, αλλά και από τους υπόλοιπους οκτώ δήμους που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, με στόχο την ευαισθητοποίηση των κατοίκων και τη γνωριμία με το ωφέλιμο αρπακτικό Τυτώ, το οποίο δίνει λύση σε συγκεκριμένα αγροτικά προβλήματα, καθώς τα επιβλαβή τρωκτικά, πέρα από τις καταστροφές στις αγροτικές καλλιέργειες, φέρουν και επικίνδυνες ζωονόσους. Οι πληθυσμοί πολλαπλασιάζονται με ταχύ ρυθμό, με αποτέλεσμα να καταστρέφουν ολοσχερώς την αγροτική παραγωγή και να απειλούν τη δημόσια υγεία λόγω υπερπληθυσμού.

Οι ζημιές στην παραγωγή από τα επιβλαβή τρωκτικά δεν αποζημιώνονται από τον ΕΛΓΑ και συνήθως η καταπολέμησή τους γίνεται με την εφαρμογή φαρμάκων (περισσότερα εκ των οποίων έχουν απαγορευτεί). Στη δε βιολογική γεωργία υπάρχουν ελαχιστότατα σκευάσματα, ξοδεύοντας εργατοώρες και αυξάνοντας το κόστος παραγωγής.

Το νυκτόβιο αρπακτικό πτηνό Τυτώ (Tyto alba) είναι ένα είδος κουκουβάγιας/μπούφου και είναι άμεσα συνυφασμένο με την αγροτική ζωή, καθώς ζει, φωλιάζει και αναπαράγεται εδώ και αιώνες σε παλαιά κτήρια, αποκλειστικά στα αγροτικά οικοσυστήματα. Συνεπώς, είναι ένα εμβληματικό είδος για την αγροτική διαχείριση και τη βιοποικιλότητα των αγροτικών οικοσυστημάτων, αλλά ο πληθυσμός του μειώνεται, καθώς μειώνονται οι κλασικές φωλιές του (παλαιά κτήρια, πλίνθινα, πέτρινα, αποθήκες, σιλό κ.λπ.).

Θέσεις φωλεοποίησης

Την περίοδο 2019-2023 τοποθετήθηκαν στην αγροτική ύπαιθρο με ίδιους πόρους της ΑΜΚΕ ΤΥΤΩ σχεδόν 100 τεχνητές θέσεις φωλεοποίησης. Από το 2023, με την υπογραφή της σύμβασης με την Περιφέρεια Θεσσαλίας και εννέα δήμους, η ΑΜΚΕ οφείλει να τοποθετήσει επιπλέον 190 τεχνητές θέσεις φωλεοποίησης. Μέχρι στιγμής, έχουν εγκατασταθεί οι 70 και έως τον Αύγουστο του 2024 θα έχουν τοποθετηθεί όλες οι τεχνητές θέσεις.

Οι εννιά δήμοι με τους οποίους έχει υπογραφεί σύμβαση στην Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι οι εξής: Αγιάς, Ελασσόνας, Κιλελέρ, Λάρισας, Ρήγα Φεραίου, Σοφάδων, Τεμπών, Τυρνάβου, Φαρσάλων. Μέχρι σήμερα έχουν τοποθετηθεί οι εξής τεχνητές θέσεις φωλεοποίησης: Δήμος Αγιάς 10, Δήμος Σοφάδων 20, Δήμος Τεμπών 10, Φαρσάλων 28. Πριν από την υπογραφή της Σύμβασης με ίδιους πόρους της ΑΜΚΕ ΤΥΤΩ είχαν μπει: Δήμος Κιλελέρ 51, Δήμος Λάρισας 5, Δήμος Ρήγα Φεραίου 19, Δήμος Φαρσάλων 24.

900 km2 πλήττονται από τρωκτικά

Όσον αφορά τις περιοχές που αντιμετωπίζουν οξύ πρόβλημα με τρωκτικά, ο υπεύθυνος της ΑΜΚΕ, Βασίλης Μποντζόρλος, δηλώνει στην «ΥΧ»: «Είναι μια συνθήκη που ανά χρονικά διαστήματα αλλάζει. Εξ όσων γνωρίζουμε, σήμερα υπάρχει σημαντικό πρόβλημα στα Φάρσαλα, τους Σοφάδες και την Ελασσόνα. Ωστόσο, στο πρόσφατο παρελθόν σοβαρό ζήτημα αντιμετώπισαν και οι δήμοι Λάρισας και Κιλελέρ. Είναι μία κατάσταση δυναμική, η οποία δίνει διαρκώς νέα δεδομένα. Οι εκτάσεις που, αυτήν τη στιγμή, πλήττονται από τρωκτικά είναι συνολικά 900 τετραγωνικά χιλιόμετρα».

Και προσθέτει: «Προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το υπάρχον πρόβλημα και να καλυφθούν αυτές οι εκτάσεις, θα πρέπει να τοποθετηθούν συνολικά 1.800 τεχνητές θέσεις φωλεοποίησης, δηλαδή δύο τεχνητές θέσεις φωλεοποίησης ανά ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο. Επίσης, αυτήν τη στιγμή, η τοποθέτηση γίνεται σε κτηριακές δομές του περιαστικού ιστού της Θεσσαλίας. Η αντιμετώπιση του προβλήματος θα είναι πιο αποτελεσματική, αν δοθεί η δυνατότητα τοποθέτησης κλωβών πάνω σε στύλους μέσα στην έκταση των αγροτεμαχίων που πλήττονται».