Η βιολογική κτηνοτροφία στη χώρα μας μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό εργαλείο για την ανάπτυξη της αγροτικής μας οικονομίας. Το ανάγλυφο του εδάφους και η πλούσια βιοποικιλότητα, σε συνδυασμό με την ιστορία και την παράδοση, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στον τομέα αυτόν.
Δυστυχώς, ο κλάδος αυτός δεν έχει αναπτυχθεί στον βαθμό που θα έπρεπε. Οι παθογένειες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, η νοοτροπία στη διαχείριση των ενισχύσεων, αλλά και η έλλειψη οργανωμένων υποδομών, αποτελούν τροχοπέδη στην εξέλιξη και την ανάπτυξη του κλάδου. Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέσεις, όπου μέσα από σύγχρονες εφαρμογές και τεχνολογίες απέδειξαν ότι η βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία έχουν μέλλον και μπορούν να συνεισφέρουν σε μεγάλο βαθμό στην αγροτική ανάπτυξη και στην προστασία του περιβάλλοντος.
Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί η καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής βιολογικού κοτόπουλου της biogreco στη Λακωνία. Μία ομάδα τεσσάρων αγροκτημάτων-οικογενειών απέδειξαν ότι η συνεργασία και η σύγχρονη εφαρμογή της επιστήμης μπορούν να πείσουν τους καταναλωτές, αλλά και πολλούς βιοκαλλιεργητές ότι η βιολογική γεωργία-κτηνοτροφία έχει μέλλον στη χώρα μας.
Ο Σταύρος Αργυρόπουλος, γεωπόνος ζωοτέχνης από την ίδια περιοχή, διευκρινίζει ότι τα ποιοτικά βιολογικά προϊόντα απευθύνονται σε ένα απαιτητικό καταναλωτικό κοινό που έχει οικολογικές και ευρύτερες ανησυχίες. Όλοι όσοι συμμετέχουν στην παραγωγική διαδικασία πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να εφαρμόζουν τους κανόνες, χωρίς παρεκκλίσεις και παρατυπίες. Η συστηματική επιστημονική εφαρμογή της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας μπορεί να πείσει τους καταναλωτές για το αποτέλεσμα. Ο κ. Αργυρόπουλος επισημαίνει τη μεγάλη θετική επίδραση που έχει η κατανάλωση βιολογικών προϊόντων τόσο στην υγεία των καταναλωτών, όσο και στην προστασία του περιβάλλοντος, και συμπερασματικά κλείνει με τη φράση «άλλο πράγμα η τιμή στο ράφι και άλλο πράγμα η αξία του στο πιάτο».
Απαραίτητη η σωστή διαχείριση των βοσκοτόπων
Από το Κεραμίδι Βόλου, ο Βασίλης Νικολάου, βιοκτηνοτρόφος με 1.100 κατσίκες φυλής Σκοπέλου, δίνει τη δική του εξήγηση για την κατάσταση στον τομέα της βιολογικής κτηνοτροφίας, αλλά και τις προοπτικές της: «Υπάρχει μία μεγάλη εκκρεμότητα στο θέμα των βοσκότοπων, όπου πρέπει να ξεκαθαρίσει άμεσα, για να μπορούμε να τους διαχειριζόμαστε.
Αδυνατούμε, επίσης, να εξασφαλίσουμε εύκολα ένα μεγάλο ποσοστό των ζωοτροφών και τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο όταν προσπαθούμε να διαθέσουμε τα προϊόντα μας, το γάλα και το κρέας. Οι τιμές που πουλάω σήμερα το γάλα διαμορφώνονται από 63 έως 72 λεπτά περίπου, ανάλογα με την ποιότητα και την περιεκτικότητα σε λιπαρά. Η τιμή του κρέατος έχει πέσει στα 3,5 ευρώ το κιλό και είναι σχεδόν στα αζήτητα». Εστιάζοντας στο θέμα της πώλησης των προϊόντων σε καλύτερες τιμές, ο κ. Νικολάου κάνει λόγο για ένα σύγχρονο μοντέλο ανάπτυξης της βιολογικής κτηνοτροφίας, μια και υπάρχουν οι προϋποθέσεις ενίσχυσης αυτού του τρόπου παραγωγής:
«Οι ενισχύσεις δεν αποτελούν αυτοσκοπό για μας. Είναι σαφές ότι πρέπει μέσα από κατάλληλες συνέργειες με τους ανθρώπους του χώρου σε όλους τους τομείς, είτε στον ιδιωτικό είτε στον δημόσιο, να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο την υποδομή και τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και παράλληλα να προωθήσουμε και να προβάλουμε αυτά τα προϊόντα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχουν».
Έχουμε μείνει πίσω σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρεςΓια μία εκ βάθρων αλλαγή στις υφιστάμενες πρακτικές στον τομέα της βιολογικής κάνει λόγο ο καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθήνας, Ιωσήφ Μπιζέλης. «Οι συνθήκες στη χώρα μας συμβάλλουν στην ανάπτυξη της βιολογικής κτηνοτροφίας και της γεωργίας. Δυστυχώς, όμως, μετά από δεκαετίες εφαρμογής του κανονισμού, όπως και των επιδοτήσεων, ο αναποτελεσματικός τρόπος διαχείρισης των ενισχύσεων έδωσε μέχρι σήμερα αυτά τα αρνητικά αποτέλεσμα. Συγκρινόμενοι με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, υστερούμε σε μεγάλο βαθμό, άρα κάτι δεν γίνεται σωστά και μένουμε συνεχώς πίσω». Στο ερώτημα μας τι πρέπει να γίνει ώστε να δώσουμε ώθηση και προοπτική στη βιολογική γεωργία, ο κ. Μπιζέλης ήταν σαφής: «Οι κρίκοι της αλυσίδας στην παραγωγική διαδικασία ή είναι ανύπαρκτοι ή υπολειτουργούν με πολλές παθογένειες. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα οι άνθρωποι του πρωτογενούς τομέα να μη δείχνουν το ανάλογο ενδιαφέρον και να επικεντρώνονται μόνο στο θέμα των ενισχύσεων. Υπάρχουν πολλές εκμεταλλεύσεις οι οποίες, μετά την ολοκλήρωση του πενταετούς προγράμματος, δεν παρουσίασαν ούτε ένα κιλό πιστοποιημένο προϊόν, το οποίο να έχει πουληθεί ως βιολογικό. Μπορεί η απορροφητικότητα του προγράμματος να είναι αποτελεσματική, αλλά τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά υπολείπονται». |
Βελτίωση των ζώων με ντόπιες ελληνικές φυλές
Ο γεωπόνος ζωοτέχνης και ελεγκτής της ΔΗΩ, Μπάμπης Σαράφης, από τη Λάρισα, με τη συνεχή του παρουσία στις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και ειδικά αυτές που είναι βιολογικά πιστοποιημένες, έχει άμεση εικόνα για τον τρόπο διαχείρισης της βιολογικής κτηνοτροφίας.
Η γενετική βελτίωση τοπικών φυλών αποτελεί για αυτόν ένα σημαντικό κομμάτι της βιολογικής κτηνοτροφίας. «Οι τοπικές φυλές είναι περισσότερο ανθεκτικές στις αρρώστιες που συχνά προσβάλλουν το ζωικό κεφάλαιο. Με τη διατήρηση και παράλληλα τη βελτίωση τοπικών φυλών, οι οποίες είναι προσαρμοσμένες στις ελληνικές συνθήκες παραγωγής, έχουμε σε έναν βαθμό εξασφαλισμένο το σημαντικό αυτό κεφάλαιο».
Περιγράφοντας τη δική του άποψη για το μέλλον της βιολογικής κτηνοτροφίας, ο κ. Σαράφης αναφέρει: «Η τοπική ταυτότητα των κτηνοτροφικών προϊόντων με βιολογικό τρόπο παραγωγής ενισχύει την προστιθέμενη αξία και δίνει τη δυνατότητα σταθερής ενασχόλησης με την κτηνοτροφία. Φυσικά, υπάρχουν πολλές αδυναμίες στον τομέα της παραγωγής, της μεταποίησης και της εμπορίας των προϊόντων, οι οποίες αν βελτιωθούν, θα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα».
