Βιοποικιλότητα, το μεγάλο στοίχημα

Ανδρέας Συρεγγέλας, γεωπόνος, ΜΒΑ, MSc, Ανάπτυξη Υπηρεσιών & Προϊόντων, Big Data, IoT στη NEUROPUBLIC

Με την 22α Μαΐου να πλησιάζει, το θέμα της τόνωσης της βιοποικιλότητας μέσα στα σύνορα της ΕΕ έρχεται και πάλι στην επιφάνεια. Πόσο επηρεάζει τον Έλληνα αγρότη και πώς μπορεί
να βοηθήσει η ευφυής γεωργία στην επίτευξη του στόχου;

Η Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας καθιερώθηκε το 1993 και γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 22 Μαΐου, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση και ευαισθητοποίηση σε θέματα βιοποικιλότητας.

Με βάση τις μελέτες των Ηνωμένων Εθνών, ένα σημαντικό ποσοστό, το 12% του συνόλου, των πτηνών, των φυτών και των ζώων του πλανήτη μας απειλούνται με εξαφάνιση εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας που έχει ως αποτέλεσμα την υποβάθμιση των βιότοπων. Μάλιστα, πολλές επιστημονικές έρευνες εκτιμούν ότι μέχρι το 2050, εξαιτίας των κλιματικών μεταβολών, θα έχει αφανιστεί το 1/3 της πανίδας στη Γη!

Η μάχη για το περιβάλλον

Η άγρια φύση και τα οικοσυστήματα της Ευρώπης βρίσκονται εδώ και χρόνια σε ελεύθερη πτώση. Στην ΕΕ, η αγροτική δραστηριότητα, μέσω της αλλαγής των χρήσεων γης και της ρύπανσης, αποτελεί τον κυριότερο «ένοχο» για την απώλεια της βιοποικιλότητας, με αποτέλεσμα να βιώνει ήδη τις αρνητικές επιπτώσεις αυτής της κρίσης.

Η απώλεια της βιοποικιλότητας σε συνδυασμό με την κλιματική αλλαγή, τους υψηλούς ρυθμούς διάβρωσης του εδάφους και την κατασπατάληση του νερού απειλούν τη διαθεσιμότητα τροφίμων σε βάθος χρόνου, αλλά και την ενασχόληση των μελλοντικών γενεών με τον πρωτογενή τομέα.

Στον αντίποδα, ένα υγιές οικοσύστημα φιλτράρει τον αέρα και το νερό, βοηθάει στη διατήρηση της ισορροπίας του κλίματος, μετατρέπει τα απόβλητα ξανά σε πόρους, συμβάλλει στην επικονίαση και στη λίπανση των καλλιεργειών.

Τα δάση συγκρατούν τους ρύπους του αέρα και βοηθούν στη δέσμευση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από την ατμόσφαιρα. Την ίδια στιγμή, η προστασία και η αποκατάσταση της φύσης, αλλά και η εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας των οικοσυστημάτων είναι εξαιρετικά σημαντικές για τη βελτίωση της υγείας των πολιτών και για την πρόληψη της εμφάνισης και της διάδοσης νόσων, όπως η COVID-19.

Βασικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η στρατηγική για τη βιοποικιλότητα αποτελεί κεντρικό στοιχείο του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ.

Η αύξηση της βιολογικής γεωργίας με πλούσια βιοποικιλότητα στις γεωργικές εκτάσεις, η αντιστροφή της μείωσης των επικονιαστών, η δημιουργία προστατευμένων περιοχών που καλύπτουν το 30% της χερσαίας και θαλάσσιας έκτασης της Ένωσης, η αποκατάσταση των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων σε όλη την ΕΕ έως το 2030 μέσω περιορισμού της χρήσης τους και η μείωση του κινδύνου των φυτοφαρμάκων κατά 50% έως το 2030, καθώς και η φύτευση 3 δισεκατομμυρίων δέντρων σε όλη την ΕΕ αποτελούν βασικές παραμέτρους της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα.

Τα οφέλη που προκύπτουν από τη διατήρηση της βιοποικιλότητας για την οικονομία είναι πολλαπλά. Εκτιμάται ότι στον κλάδο των θαλάσσιων προϊόντων προβλέπεται μια αύξηση των ετήσιων κερδών κατά 49 δισ. ευρώ, ενώ από τη μείωση των ζημιών από πλημμύρες μέσω της προστασίας των παράκτιων υγροβιότοπων θα προκύψει εξοικονόμηση περίπου 50 δισ. ευρώ ετησίως από τον ασφαλιστικό κλάδο.

Παράλληλα, η Κομισιόν προτίθεται να αναθέσει 200-300 δισ. ευρώ ετησίως για το δίκτυο προστασίας της φύσης στην ΕΕ και 20 δισ. ευρώ ετησίως για την προστασία και την προώθηση της βιοποικιλότητας.

Ευφυής γεωργία: Απάντηση στις προκλήσεις της εποχής

Για να εξασφαλιστούν η διατήρηση και η βιωσιμότητα της αγροτικής παραγωγής, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η υιοθέτηση συστημάτων ορθολογικής διαχείρισης της πρωτογενούς παραγωγής, όπως είναι η ευφυής γεωργία. Μάλιστα, η ευφυής γεωργία αποτελεί πρόσθετο άξονα παρέμβασης στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο».

Η ευφυής γεωργία αξιοποιεί τις σύγχρονες τεχνολογίες και την επιστημονική γνώση με τέτοιον τρόπο, ώστε να βοηθά τον αγρότη να παίρνει σωστότερες αποφάσεις για την παραγωγή του.

Μάλιστα, η εφαρμογή της στα χωράφια βοηθά να μειωθούν τα κόστη και η αλόγιστη χρήση φυσικών πόρων και αγροχημικών ελαττώνει τις επιπτώσεις της γεωργίας στο περιβάλλον και στο κλίμα, βελτιώνει την παραγωγικότητα και την ανταγωνιστικότητα και αυξάνει την ποιότητα των προϊόντων, ενώ ταυτόχρονα εγγυάται την ασφάλειά τους. Συγκεκριμένα, το σύστημα ευφυούς γεωργίας gaiasense της NEUROPUBLIC παρέχει τη δυνατότητα στους παραγωγούς να έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένες συμβουλές άρδευσης, φυτοπροστασίας και λίπανσης.

Έτσι, βοηθά στη βελτίωση της υγείας του εδάφους μέσω της μείωσης των εισροών (φυτοφάρμακα, λιπάσματα και νερό), στη μείωση της ρύπανσης (νιτρορύπανση) των υπόγειων υδάτων, καθώς και στη βελτίωση της διαχείρισης της καλλιέργειας, λαμβάνοντας υπόψη τις μικροκλιματικές συνθήκες της κάθε περιοχής. Την ίδια στιγμή, όμως, βοηθά και τον αγρότη να έχει πιο πλούσια και πιο ποιοτική παραγωγή, με αρκετά μικρότερο κόστος.

Τι σημαίνει αυτό; Κέρδος τόσο για τον παραγωγό όσο και για το περιβάλλον, σύμφωνα με τις επιταγές της νέας ΚΑΠ.