Οι αγροτικές οργανώσεις Copa και Cogeca ετοίμασαν ένα σχέδιο δράσης που αναφέρεται στους κινδύνους και στις προκλήσεις της περιόδου που διανύει ο τομέας της αγροδιατροφής. «Ο υπερπληθυσμός απειλεί σημαντικό αριθμό ανθρώπων με υποσιτισμό και επισιτιστική ανασφάλεια, καθώς η ακρίβεια στα τρόφιμα έχει, μεταξύ άλλων, προκληθεί από τη ραγδαία αύξηση των τιμών των λιπασμάτων, που μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνά τις αντίστοιχες αυξήσεις στις πρώτες ύλες από τις οποίες παρασκευάζονται», αναφέρουν οι οργανώσεις.
Στη συνέχεια, οι Copa – Cogeca σημειώνουν ότι μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων (FAO), τη στιγμή που οι προβλέψεις για την παραγωγή σιτηρών κάνουν λόγο για μείωση, ενώ εκφράζονται ακόμα και φόβοι για εξεγέρσεις σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη με αντικείμενο την πρόσβαση σε τρόφιμα.
«Το φθινόπωρο οι Ευρωπαίοι αγρότες και οι αγροτικοί συνεταιρισμοί θα πρέπει να πάρουν αποφάσεις για την εναλλαγή των καλλιεργειών τους σε μια περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας. Η πιθανότητα μειωμένης παραγωγής μαλακού σιταριού δεν μπορεί να αποκλειστεί, γι’ αυτό και οι Copa – Cogeca προτείνουν ένα σχέδιο δράσης για τη βελτίωση της πρόσβασης σε λιπάσματα, την ώρα που μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία», αναφέρουν οι δύο οργανώσεις. Παρακάτω παρατίθενται ορισμένα από τα προτεινόμενα μέτρα.
Φόροι «αντί – ντάμπινγκ» στην ουρία και στη νιτρική αμμωνία
Η αγορά των αζωτούχων λιπασμάτων της ΕΕ προστατεύεται από φορολογία 6,5% στις εισαγωγές για την ουρία, τη νιτρική αμμωνία, την ασβεστούχο νιτρική αμμωνία, τη φωσφορική αμμωνία και το νιτρικό νάτριο. Το καθεστώς αυτό επιβαρύνει μεγάλους εξαγωγείς λιπασμάτων, όπως το Τρινιντάντ και Τομπάγκο, τις ΗΠΑ και τη Ρωσία.
Οι φόροι «αντι-ντάμπινγκ» ανέρχονται σε 22,24 ευρώ/τόνο για το Τρινιντάντ και σε 29,48 ευρώ/τόνο για τις ΗΠΑ. Ως αποτέλεσμα, οι εν λόγω προμηθευτές έχουν ξεκάθαρο όφελος να προμηθεύουν άλλες αγορές πλην της Ευρώπης. Οι Copa – Cogeca ζητούν αναστολή ή κατάργηση των εν λόγω φόρων στις εισαγωγές αζωτούχων λιπασμάτων (με εξαίρεση τις εισαγωγές από τη Ρωσία για ευνόητους λόγους).
Περιορισμός καδμίου στα φωσφορούχα
Από τον Ιούλιο του 2022, υπάρχει κίνδυνος λόγω του Κανονισμού 2019/1009 να περιοριστεί η διάθεση φωσφορούχων λιπασμάτων από τη Β. Αφρική στην Ευρώπη. Οι Copa – Cogeca ζητούν από την Κομισιόν να παρουσιάσει πρόταση, ώστε να καθυστερήσει να τεθεί σε ισχύ η πρόβλεψη για τη μέγιστη επιτρεπόμενη περιεκτικότητα των φωσφορούχων λιπασμάτων σε κάδμιο.
Μείωση της χρήσης των λιπασμάτων
Μέχρι το τέλος του 2022, η Κομισιόν θα δημοσιεύσει ένα ψήφισμα για τη διαχείριση των θρεπτικών συστατικών. Η διαχείριση των συστατικών θρέψης δεν μπορεί να έχει ως στόχο τη μείωση σε ποσοστό 20% της χρήσης των λιπασμάτων έως το 2030. Παρά το γεγονός ότι οι επαγγελματίες του πρωτογενούς τομέα εργάζονται στη μείωση της χρήσης εισροών, η βελτιστοποίηση της θρέψης των καλλιεργειών εξαρτάται από προγράμματα ανάπτυξης της παραγωγής και της απόδοσης.
Ένα πλαίσιο περιορισμού της χρήσης των λιπασμάτων θα είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των καλλιεργητικών αποδόσεων, αλλά και της ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων.
Από την άλλη, η αποδοτικότητα των λιπασμάτων αποτελεί μια πιο λογική επιλογή και ένα πιο θετικό μήνυμα προς τον αγροτικό τομέα. Όλα αυτά απαιτούν εργατικό δυναμικό με υψηλές δεξιότητες, ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και γνώσεων, καθώς και επενδύσεις στη γεωργία ακριβείας, αλλά και σε εξοπλισμό, όπως για παράδειγμα εργαλεία λήψης αποφάσεων, διάγνωσης ασθενειών και διαχείρισης των καλλιεργειών. Οι αγροτικές οργανώσεις συμφωνούν με την Κομισιόν ότι θα πρέπει να αξιοποιηθούν ποικιλίες, όπως τα ψυχανθή, αλλά και η σόγια για διασφάλιση σταθερότητας στον εφοδιασμό των ζωοτροφών.
