Το διαδίκτυο των πραγμάτων και οι ψηφιακές τεχνολογίες για την παρακολούθηση της νέας ΚΑΠ

γράφει ο Νίκος Τράγγαλος

Στο πλαίσιο της τρέχουσας προσπάθειας απλούστευσης και εκσυγχρονισμού της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθετεί νέους κανόνες που θα επιτρέψουν για πρώτη φορά άμεσα τη χρήση μιας σειράς σύγχρονων τεχνολογιών κατά τη διεξαγωγή ελέγχων για τις ενισχύσεις της ΚΑΠ βασιζόμενες στην έκταση. Αυτό περιλαμβάνει τη δυνατότητα πλήρους αντικατάστασης των φυσικών ελέγχων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις με ένα σύστημα αυτοματοποιημένων ελέγχων που βασίζεται στην ανάλυση δορυφορικών δεδομένων σε συνδυασμό με το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT) και άλλες ψηφιακές τεχνολογίες.

Η ομάδα εργασίας για την ευφυή γεωργία της Συμμαχίας για το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (AIOTI) δημοσίευσε πρόσφατα την τελευταία της αναφορά σε σχέση με τις ψηφιακές τεχνολογίες για τη διαχείριση της ΚΑΠ. Το έγγραφο ασχολείται με αυτό το θέμα από την άποψη της τεχνικής δυνατότητας υλοποίησης. Μια επισκόπηση των πιο σχετικών εμπειριών, πρόσφατα ολοκληρωμένων ή σε εξέλιξη, παρέχονται ως μια καλή βάση για την οποία μπορούν να χτιστούν περαιτέρω εφαρμογές στην Ευρώπη, παρουσιάζοντας παράλληλα σκέψεις και συστάσεις για το μέλλον.

Οι συστάσεις μπορούν να συνοψιστούν στις ακόλουθες:

Πριν από την ευρεία εφαρμογή αυτοματοποιημένων ελέγχων, πρέπει να εξασφαλιστεί η τεχνική και οικονομική βιωσιμότητα της αντικατάστασης των επιτόπιων ελέγχων.

Προκειμένου να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού σε ολόκληρη την ΕΕ, η Κομισιόν μπορεί να παράσχει στήριξη στα κράτη-μέλη, όσον αφορά τον σχεδιασμό των διάφορων τεχνολογικών εργαλείων και των απαιτούμενων υποστηρικτικών υπηρεσιών, καθώς και τον εκδημοκρατισμό της πρόσβασης σε βασικές υποδομές (π.χ. μετάδοση δεδομένων, αποθήκευση και επεξεργασία).

Ο συνδυασμός διαφορετικών πηγών δεδομένων (π.χ. εναέρια δεδομένα και δεδομένα πεδίου) συνεπάγεται τεράστιες δυνατότητες και πρέπει να ενθαρρύνεται όχι μόνο από την άποψη της παρακολούθησης της ΚΑΠ, αλλά και από την προοπτική της παροχής πρόσθετων, καινοτόμων εξατομικευμένων υπηρεσιών προστιθέμενης αξίας προς τους αγρότες και υπηρεσιών που ενδιαφέρουν τις διαχειριστικές αρχές.

Ενόψει της μεγαλύτερης έμφασης στα περιβαλλοντικά ζητήματα στη νέα ΚΑΠ και της πολύ μεγαλύτερης συνειδητοποίησης των επιπτώσεων της γεωργίας στην κλιματική αλλαγή, πρέπει να επεκταθεί το εύρος και ο τύπος των μετρήσεων που πραγματοποιούνται από τις ψηφιακές τεχνολογίες.

Είναι σαφές ότι χρειάζεται στενή συνεργασία μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα για να καλυφθούν τα κενά που υπάρχουν. Συνιστάται η Κομισιόν και τα κράτη-μέλη να βασίζονται σε προγράμματα συνεργασίας δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.

Τέλος, οι νέες τεχνολογικές λύσεις δεν πρέπει να θεωρηθούν ως μια μορφή επιτήρησης. Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τα νέα συστήματα παρακολούθησης που βασίζονται σε δεδομένα δεν θα εισαχθούν για να τιμωρήσουν ευκολότερα τους γεωργούς για μη συμμόρφωση, αλλά για να τους ενημερώνουν και να τους καθοδηγούν σχετικά με τις επιδόσεις τους που συνδέονται με τους κανόνες και τους στόχους της ΚΑΠ, και να τους παρέχει καλύτερη λήψη αποφάσεων με λιγότερη γραφειοκρατία.

Σε γενικές γραμμές, η σύσταση μπορεί να συνοψιστεί ως «δημιουργία ουσιαστικών ωφελειών και κινήτρων για τον αγρότη μέσω ευφυέστερων ρυθμίσεων, απλούστευσης, υψηλότερης ανοχής, μικρότερων κυρώσεων και περισσότερης καθοδήγησης και διόρθωσης, δίνοντας προστιθέμενη αξία σε όλους τους ενδιαφερόμενους».