Σύσκεψη για το μείζον ζήτημα της εύρεσης εργατικών χεριών πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 17 Ιανουαρίου από την Εθνική Διεπαγγελματική Οργάνωση Πυρηνόκαρπων στη Βέροια.
Στη συζήτηση συμμετείχαν εκπρόσωποι των συνεταιρισμών, της βιομηχανίας μεταποίησης και των εξαγωγέων. Κοινή ανησυχία όλων ήταν (και είναι) ότι η «δεξαμενή» της Αλβανίας απ’ όπου αντλήθηκε με επιτυχία εργατικό δυναμικό τα τελευταία χρόνια θα είναι πολύ μικρότερη φέτος. Κοινή διαπίστωση είναι ότι υπάρχει μια σειρά γραφειοκρατικών αγκυλώσεων στο πλαίσιο μετάκλησης εργατών από τρίτες χώρες, που προσθέτουν εμπόδια στην απασχόληση αλλοδαπών στα χωράφια.
Παράλληλα, έχουν διαμορφωθεί συγκεκριμένες ρυθμίσεις προς τα αρμόδια υπουργεία, ώστε να δοθούν ουσιαστικά κίνητρα απασχόλησης στη γη για Έλληνες, δικαιούχους επιδομάτων. Για το θέμα μίλησαν στην «ΥΧ» εκπρόσωποι της πρωτογενούς παραγωγής και της μεταποίησης που παρευρέθηκαν στη σύσκεψη.
Λιγοστεύουν οι Αλβανοί λόγω συνθηκών και γραφειοκρατίας
Την έντονη ανησυχία ότι φέτος οι μετακλητοί εργάτες από την Αλβανία θα είναι ιδιαίτερα μειωμένοι σε σχέση με πέρσι εξέφρασαν οι συνομιλητές μας. O πρόεδρος της ΕΚΕ, Κώστας Αποστόλου, δήλωσε στην «ΥΧ»: «Αν όλα πάνε καλά και έχουμε μια φυσιολογική χρονιά φέτος, χωρίς τις σημαντικές επιπτώσεις στην παραγωγή λόγω καιρικών φαινομένων, η εκτίμησή μας είναι ότι σε Πέλλα, Ημαθία και Χαλκιδική θα χρειαστούμε περίπου 20.000 εργάτες. Με δεδομένο ότι πέρσι ήρθαν λιγότεροι εργάτες από την Αλβανία σε Πέλλα και Ημαθία, και ότι από εκείνους που ήρθαν πέρσι ενδέχεται να λείψουν φέτος ακόμα και οι μισοί, υπάρχει έντονη ανησυχία και κινητοποίηση σε επίπεδο Διεπαγγελματικής.
Ένα θέμα που θα πρέπει να δούμε είναι τα καταλύματα, καθώς υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται επί μία δεκαετία και περισσότερο στη χώρα και πλέον έχουν ορισμένες απολύτως δικαιολογημένες απαιτήσεις ως προς τους χώρους που διαβιούν. Θα πρέπει να δούμε αλλαγές και στο πολεοδομικό πλαίσιο και πώς θα παρέχουμε καλύτερους χώρους διαμονής στους ανθρώπους που απασχολούνται στα χωράφια».
Ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνόκαρπων, Χρήστος Γιαννακάκης, αναφέρθηκε σε σειρά ζητημάτων που ανέκυψαν με την πρόσφατη τροποποίηση του πλαισίου για τους μετακλητούς εργάτες τον Σεπτέμβριο και δυσχεραίνουν τη μετακίνηση πολιτών από την Αλβανία στη χώρα μας, αλλά και δυνητικά εμπόδια για την προσέλευση δυναμικού και από άλλες χώρες: «Τις ήδη δύσκολες συνθήκες επιβάρυναν ορισμένες αλλαγές που έγιναν στο πλαίσιο μετάκλησης εργατών τον περασμένο Σεπτέμβριο, με πρωτοβουλία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
Να σημειώσουμε ότι δεν υπήρξε διαβούλευση ούτε ζητήθηκε η γνώμη των αγροτών γι’ αυτές. Λόγω της έλλειψης εργατικών χεριών σε όλη την Ευρώπη, χώρες όπως η Ιταλία και η Γερμανία κινητοποιήθηκαν για να βρουν κόσμο προσφέροντας επιπλέον κίνητρα, όπως λιγότερες γραφειοκρατικές διαδικασίες, υψηλότερα ημερομίσθια και καταλύματα με καλές συνθήκες. Ήδη φέτος στη χώρα μας εμφανίστηκε έντονο το πρόβλημα της έλλειψης εργατών στους ελαιώνες, παρά τη μειωμένη παραγωγή, στα εσπεριδοειδή, αλλά και στις φράουλες».
«Αχρείαστη η συνέντευξη των αλλοδαπών με ΑΦΜ και ΑΜΚΑ στις προξενικές αρχές»
Ο ίδιος αναφέρθηκε σε γραφειοκρατικά ζητήματα που χρήζουν επίλυσης, στο πλαίσιο μετάκλησης εργατών: «Ζήτημα πρώτο, η αχρείαστη διαδικασία της συνέντευξης από τις προξενικές αρχές σε ανθρώπους που ήδη έχουν ΑΦΜ και ΑΜΚΑ και που ούτως ή άλλως ελέγχονται ποινικά από την αστυνομία στα σύνορα. Ζήτημα δεύτερο, η υποχρέωση προσκόμισης των αγροτών-εργοδοτών του Ε9 για τα καταλύματα.
Έχουμε ζητήσει να απαιτείται μόνο μια υπεύθυνη δήλωση από τους ενδιαφερόμενους. Τρίτον, παρά το γεγονός ότι ο αγρότης μπορεί να δηλώσει ότι καλεί έναν εργάτη για έως και πέντε χρόνια, δεν υπάρχει η πρόβλεψη ο συγκεκριμένος εργάτης να μην καλείται κάθε χρονιά για συνέντευξη στο προξενείο, εφόσον έχει ήδη ΑΦΜ και ΑΜΚΑ.
Εδώ χρειάζεται μια επικαιροποίηση της εκδήλωσης ενδιαφέροντος σε ετήσια βάση και ταυτόχρονα η καταβολή του παραβόλου των 100 ευρώ και όχι όπως προβλέπεται η προκαταβολή του για πέντε χρόνια, πράγμα το οποίο είναι αδύνατον να εφαρμοστεί. Αυτό, διότι, όπως μας λένε παραγωγοί, κανένας αγρότης δεν πρόκειται να προκαταβάλει τόσο υψηλό τίμημα, το οποίο δεν επιστρέφεται, χωρίς να γνωρίζει αν ο εργάτης θα έρθει και την επόμενη χρονιά».
Αναγκαία η κινητροδότηση σε Έλληνες με επιδόματα
Πέραν των ανωτέρω γραφειοκρατικών ζητημάτων, οι μετέχοντες στη Διεπαγγελματική θεωρούν ότι είναι επιτακτική ανάγκη να ενεργοποιηθεί το εργατικό δυναμικό γηγενών που λαμβάνουν επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης ή Επίδομα Ανεργίας, με πολύ συγκεκριμένα όμως κίνητρα (ή ακόμα και αντικίνητρα, σε περίπτωση απροθυμίας απασχόλησης), που θα αποτελέσουν ουσιαστικό δέλεαρ για όσους προτιμούσαν να μην εργάζονται και να εισπράττουν τα οικονομικά βοηθήματα.
Ο πρόεδρος της ΕΚΕ ανέφερε επ’ αυτού: «Όσο σταθεροποιείται και παρουσιάζει ανάπτυξη ο τουρισμός, παρατηρείται το φαινόμενο οι Έλληνες που είχαν εργαστεί στο παρελθόν σε εργοστάσια μεταποίησης και σε χωράφια, να στρέφονται στον τουριστικό κλάδο για την απασχόλησή τους. Θα πρέπει να δοθούν κίνητρα σε αυτούς τους ανθρώπους και ιδιαίτερα σε όσους προτιμούν να παίρνουν βοηθήματα και πλέον δεν θεωρούν ελκυστική την απασχόλησή τους στον πρωτογενή τομέα».
Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Πέλλας, Μιχάλης Φαρμάκης, τόνισε πως «καταβάλλεται προσπάθεια να έρθουν πολίτες από τρίτες χώρες, αλλά και Έλληνες που δεν εργάζονται και λαμβάνουν τα κοινωνικά επιδόματα. Να πάρει το επίδομα ο απασχολούμενος, αλλά να κάνει και 20-30 μεροκάματα, χωρίς όμως να φορολογείται».
Μία από τις προτάσεις που θα καταθέσει η Διεπαγγελματική στην πολιτεία είναι οι απολαβές του δικαιούχου επιδόματος που θα απασχολείται στα χωράφια να μην προσμετρώνται στο συνολικό του εισόδημα, αλλά και να μη φορολογούνται.
Επίσης, θα προταθεί να ενεργοποιηθεί εκ νέου η δυνατότητα που είχε δοθεί το 2019 να αμείβονται οι απασχολούμενοι που λαμβάνουν επίδομα ανεργίας, χωρίς να χάνουν το εν λόγω βοήθημα. Μέσω αυτής της κινητροδότησης θεωρείται από την Οργάνωση ότι χιλιάδες Ελλήνων θα θεωρήσουν ελκυστική την εποχική απασχόλησή τους στον πρωτογενή τομέα.
